Οι σειρές της ιδιωτικής τηλεόρασης (1989-2007)
Πατήρ υιός και πνεύμα (1989-90)
http://www.retrodb.gr/wiki/index.php/Πατήρ_υιός_και_πνεύμα
RetroManiaX: Στη συνέχεια ήρθε η ιδιωτική τηλεόραση, στην οποία μάλιστα το πρώτο σήριαλ το οποίο προβλήθηκε ήταν δικό σας.
A.T.: Ακριβώς. Το 1989 ξεκίνησα το «Πατήρ υιός και πνεύμα» με τον Γιώργο Κωνσταντίνου και τον Σπύρο Παπαδόπουλο σε παραγωγή Λιάνας Πατέρα για λογαριασμό αρχικά της ΕΡΤ - για την ΕΤ1 συγκεκριμένα. Ετοιμάζουμε λοιπόν τα πρώτα επεισόδια της σειράς και εμφανίζεται το MEGA το οποίο ετοιμαζόταν να εκπέμψει και μας ρωτούν οι υπεύθυνοί του αν έχουμε κάποιο Ελληνικό σήριαλ έτοιμο. Μαθαίνουν για το «Πατήρ υιός και πνεύμα» και μας ζητούν να τη δουν τη σειρά και αυτοί. Έτσι κανονίστηκε ένα ραντεβού στην Παιανία για να το δουν οι υπεύθυνοι, οι οποίοι τελικά το θέλησαν για το σταθμό τους και επομένως αλλάξαμε και τους τίτλους που είχαν ετοιμαστεί και έγραφαν: «Η ΕΡΤ ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΕΙ...». Έτσι η σειρά προβλήθηκε από το MEGA και μάλιστα ήταν και το πρώτο Ελληνικό σήριαλ που πρόβαλαν.
Δεν ξέρω αν θυμάστε τους τίτλους που ήταν δύο διαμερίσματα πάνω και κάτω και από πάνω είναι μία μπασαβιόλα και από το κάτω διαμέρισμα ανεβαίνει το δοξάρι (ο άντρας), που σεληνιάζεται και χτυπάει το παράθυρο, το ανοίγει και αρχίζει να «γαργαλάει» την μπασαβιόλα (η γυναίκα) η οποία σιγά σιγά αρχίζει να κουνιέται. Έτσι αρχίζουν οι τίτλοι.
Θυμάμαι ότι επί 48 ώρες παιδευόμουν να το κάνω αυτό σε ένα υπόγειο με τον βοηθό μου τον Κούτρα όπου δουλεύαμε με μια απίστευτη υγρασία που είχε εκεί...
Mε τον Γίωργο Κωσταντίνου στο Πατήρ υιός & πνεύμα
RetroManiaX: Ποιες ήταν οι επόμενες σειρές που γυρίσατε για την ιδιωτική τηλεόραση;
A.T.: Μετά το «Πατήρ υιός και πνεύμα» έκανα το 1991 τη σειρά «Επισκέπτη της ομίχλης» (
http://www.retrodb.gr/wiki/index.php/Επισκέπτης_της_ομίχλης) στο MEGA που προβλήθηκε μάλιστα πρόσφατα και σε επανάληψη. Την αγαπώ πολύ αυτή τη σειρά, αν και σήμερα που την ξαναείδα θεωρώ ότι έχει αργό ρυθμό για τα σημερινά δεδομένα. Ήταν μονοκάμερο, αυτό με παρέσυρε. Όταν μια σειρά είναι μονοκάμερη, έχεις τα travelling, ολά αυτά που σε παρασύρουν και επιβραδύνουν το ρυθμό.
Ακολούθησε το 1993 η κωμική σειρά «Ροζαλία ένα best seller» (
http://www.retrodb.gr/wiki/index.php/Ροζαλία_ένα_μπεστ_σέλλερ), πάλι στο MEGA, την οποία όμως δεν την ξεκίνησα εγώ. Στο «Ροζαλία ένα best seller» με φώναξε η Άννα Παναγιωτοπούλου στη σειρά για να βοηθήσω, αλλά υπήρχαν κάποια προβλήματα στο σενάριο, τα οποία τελικά δεν λύθηκαν και έτσι δεν πήγε πολύ καλά. Δεν ήταν η αλλαγή του σκηνοθέτη που θα βοηθούσε τη σειρά...
Μετά ακολούθησαν το «Ντόλτσε Βίτα» (
http://www.retrodb.gr/wiki/index.php/Ντόλτσε_βίτα) το 1995 στο MEGA σε παραγωγή Λιάνας Πατέρα και έπειτα τα «Εγκλήματα» (
http://www.retrodb.gr/wiki/index.php/Εγκλήματα) το 1998 στον ΑΝΤ1, τα οποία πάλι δεν ξεκίνησα εγώ από την αρχή. Από τα «Εγκλήματα» έφυγα όμως μετά τον πρώτο κύκλο, διότι την ίδια περίοδο γύριζα και τη σειρά «Και οι παντρεμένοι έχουν ψυχή» (
http://www.retrodb.gr/wiki/index.php/Και_οι_παντρεμένοι_έχουν_ψυχή) πάλι στον ΑΝΤ1 και παράλληλα έκανα και τη καθημερινή σειρά του MEGA «Απαγορευμένη αγάπη» (
http://www.retrodb.gr/wiki/index.php/Απαγορευμένη_αγάπη), ενώ ετοίμαζα για τον ίδιο σταθμό και το «Για μια θέση στον ήλιο» (
http://www.retrodb.gr/wiki/index.php/Για_μια_θέση_στον_ήλιο). Δούλευα δηλαδή ταυτόχρονα δύο κωμωδίες και δύο καθημερινές σειρές και όπως καταλαβαίνετε δυσκολευόμουν να ανταποκριθώ σε όλα αυτά. Ξεκινούσα δηλαδή το πρωί με την «Απαγορευμένη αγάπη», έφευγα και πήγαινα να γυρίσω τους «Παντρεμένους έχουν ψυχή», οπότε τα «Εγκλήματα» γυρίζονταν σαββατοκύριακα.
Το «Και οι παντρεμένοι έχουν ψυχή» είχε μεγάλη επιτυχία και αυτό και εξέφραζε τον «πόνο» όλων μας. Είχε δέσει πολύ καλά η ομάδα τότε και βγήκε ένα «πάθος» από όλους μας. Και ξεκίνησε από την ανάγκη μας να γυρίσουμε μια σειρά που θα μας αποφέρει κάποια χρήματα...
RetroManiaX: Από όλες τις δουλειές που κάνατε στην τηλεόραση, σειρές όλων των ειδών, εκπομπές λόγου και ενημέρωσης, παιδικά, θεατρικές παραγωγές, παιχνίδια, εορταστικά προγράμματα, ντοκιμαντέρ, ποιο είδος σας αντιπροσωπεύει και αγαπάτε περισσότερο;
A.T.: Είναι η κωμωδία, για αυτό και οι περισσότερες δουλειές που έκανα ήταν κωμικές σειρές. Αλλά και τον «Επισκέπτη της ομίχλης» τον εκτιμώ πολύ.
RetroManiaX: Έχετε να μας διηγηθείτε κάποια αστεία περιστατικά ή απρόοπτα από τα γυρίσματα των σειρών;
A.T.: Πολλά! Μια μέρα γυρίζαμε τους «Δίκαιους» κάπου στην Γλυφάδα, ήταν Σάββατο απόγευμα και μας τηλεφωνούν από την ΥΕΝΕΔ και μας λένε ότι πρέπει να πάμε επειγόντως στο κανάλι γιατί είχε ένα πρόβλημα η ταινία, ένα drop, κάπου είχε τσαλακωθεί και μας ζήτησαν να πάμε και να το διορθώσουμε. Καταστροφή! Μπήκαμε λοιπόν στην Celica που είχε τότε ο Λειβαδίτης και τρέχαμε με 200 χιλιόμετρα στην Λεωφόρο Συγγρού για να προλάβουμε να το διορθώσουμε και να γυρίσουμε μετά πάλι πίσω στο γύρισμα που είχαμε αφήσει στη μέση. Μας σταματά κάπου ένας αστυνομικός και μας λέει: «Δεν κάνει να τρέχετε εσείς κύριε Λειβαδίτη, σας βλέπει η γυναίκα μου, τα παιδιά μου, οι φίλοι μου, και επειδή σας θαυμάζουμε και σας αγαπάμε και δεν θέλουμε να πάθετε τίποτα, θα πρέπει να σας γράψω». Έτσι πήρε τότε την κλήση ο Λειβαδίτης...! (γέλια)
Θυμάμαι όταν γυρίζαμε θεατρικά μονόπρακτα με τον Κώστα Ρηγόπουλο για την ΥΕΝΕΔ, που βρισκόταν σε περιοδεία με το θέατρο στην Θεσσαλονίκη και κατέβαινε Αθήνα με την CITROEN του για το γύρισμα και δεν προλάβαινε ο άνθρωπος να μάθει τα κείμενα απέξω...
Θυμάμαι επίσης το δικό μου άγχος όταν ήμουν νεαρός στους «Δίκαιους» και δούλευα με «ιερά τέρατα» όπως ο Δημήτρης Μυράτ, ο Μάνος Κατράκης και ο Θάνος Κωτσόπουλος... Μεγάλοι ηθοποιοί, του Θεάτρου, οι οποίοι βεβαίως επιθυμούσαν οι τηλεοπτικές τους δουλειές να είναι αξιοπρεπείς. Και ήθελαν να ξέρουν ακριβώς την κάθε φράση στο κείμενο για ποιο λόγο την έλεγαν, πού αποσκοπούσε, ποια ήταν η σχέση τους με όλους τους υπόλοιπους χαρακτήρες της σειράς, κτλ.
Μια άλλη μέρα που γυρίζαμε στο Ναύπλιο το «Ταξίδι» με την Δανδουλάκη, τελειώνει η μέρα και δεν είχα προλάβει να τελειώσω τα εξωτερικά γυρίσματα... Βρίσκω λοιπόν ένα φινάλε κάπου για να τελειώσω το πλάνο και εν συνεχεία φτιάχνω δύο βράχια στο studio και συνεχίζω την σκηνή εκεί. Προκειμένου όμως να μην φανεί η αλλαγή από φιλμ σε βίντεο, παρέμβαλα ένα πλάνο με κάποιο αντικείμενο για να φανεί μια απόσταση και να δέσουν τα δύο πλάνα. Επειδή είμαι και μοντέρ, κατά βάση μοντέρ είμαι, κάτι τέτοια προβλήματα τα αντιμετώπιζα σχετικά εύκολα με διάφορα τρυκ που έκανα.
RetroManiaX: Επομένως σας βοήθησε στην σκηνοθεσία το γεγονός ότι είχατε μεγάλη εμπειρία στο μοντάζ;
A.T.: Ασφαλώς. Διότι το μοντάζ είναι ουσιαστικά σύνθεση εικόνων. Το μοντάζ το αγαπώ πολύ, είναι μια δουλειά που μου αρέσει και με την οποία έχω καταπιαστεί σε μεγάλη έκταση – 350 ταινίες μεγάλου μήκους και αμέτρητα ντοκιμαντέρ... Για αυτό το λόγο και στις Σχολές που διδάσκω, δίνω μεγάλο βάρος στο μοντάζ. Διότι αν ένας σκηνοθέτης κατέχει το μοντάζ, κατέχει το τεχνικό κομμάτι και αυτόματα έχει λύσει το 50% του πλάνου. Είναι απαλλαγμένος από ένα κομμάτι του άγχους της δουλειάς του σκηνοθέτη. Από εκεί και πέρα ο σκηνοθέτης μπορεί να επικεντρωθεί στο κείμενο, στους ηθοποιούς, στην αισθητική του πλάνου, στην φωτογραφία, κτλ.
RetroManiaX: Υπήρχε διαφορά στη νοοτροπία των ανθρώπων της ΕΡΤ και της ΥΕΝΕΔ στα μέσα με τέλη της δεκαετίας του 1970;
A.T.: Ναι, υπήρχε. Οι άνθρωποι της ΥΕΝΕΔ στην πλειοψηφία τους ήταν άνθρωποι πιο προσβάσιμοι, πιο ευκίνητοι. Υπήρχαν κάποιοι πολύ μορφωμένοι αξιωματικοί, όχι μόνο γύρω από το αντικείμενο τους, αλλά είχαν αυτό που λέμε γενική μόρφωση, είχαν ακούσματα αυτοί οι άνθρωποι. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, ο Σπύρος Σκόντος της ΥΕΝΕΔ, Κερκυραίος, ο οποίος ήταν ένας πολύ μορφωμένος άνθρωπος. Ο συγκεκριμένος είχε άποψη – θα διάβαζε το κείμενο και θα σου έλεγε «είναι καλό» ή «είναι μέτριο, κάντε αυτές τις διορθώσεις». Η ΕΡΤ δεν ήταν έτσι. Οι άνθρωποί της ήταν πιο ψυχροί και αμέτοχοι, ενώ οι στρατιωτικοί, ίσως και λόγω της ευθύνης που είχαν, ήταν πιο συζητήσιμοι. Βεβαίως, υπήρχαν στην ΥΕΝΕΔ και οι άλλοι, άνθρωποι ακατάλληλοι και χωρίς παιδεία.
RetroManiaX: Όσον αφορά τους σκηνοθέτες, θεωρείτε ότι υπάρχει κάποια σχέση μεταξύ του χαρακτήρα ενός σκηνοθέτη και του τελικού αποτελέσματος της δουλειάς του;
A.T.: Αναμφισβήτητα. Για παράδειγμα, ο Βασίλης Γεωργιάδης, ο οποίος ήταν πολύ φίλος μου. Πολύ σπουδαίος άνθρωπος. Δεν είναι τυχαίο ότι ήταν σπουδαίος άνθρωπος και ότι έκανε καταπληκτικές δουλειές. Ένας σκληρός, περίεργος σκηνοθέτης θα «παράγει» και ανάλογο έργο. Παίζει ρόλο ο ψυχισμός, ο αλτρουισμός, η καλή διάθεση του κάθε σκηνοθέτη. Εγώ για παράδειγμα δεν μπορώ να κάνω σεξουαλικές σκηνές, να γυμνώσω μια ηθοποιό χωρίς λόγο. Με ενοχλεί αφάνταστα. Όπως δεν μπορώ τις σκηνές ξυλοδαρμού. Είχα 3-4 βοηθούς καλούς, εκπαιδευμένους, στους οποίους έλεγα: «γύρισε τη σκηνή εσύ και θα τη δω εγώ μετά». Τις αγριότητες δεν τις αντέχω (γέλια).
RetroManiaX: Κρατούσατε αρχείο της δουλειάς σας;
A.T.: Κυρίως φωτογραφικό υλικό. Δεν είχα βίντεο, ούτε τότε αλλά ούτε και τώρα. Δεν κρατούσα καθόλου αρχείο, ούτε και έπαιρνα σπίτι μου αυτά που γύριζα τότε. Ίσως να μην εκτιμούσα όσο θα έπρεπε τις δουλειές μου στην τηλεόραση. Ήταν καλή τηλεόραση, αλλά δεν το αντιλαμβανόμασταν τότε... Όμως πάντα καθόμουν και παρακολουθούσα τις δουλειές μου στην τηλεόραση, διότι πολλές φορές ήταν άλλο το να έχεις κάνει το τελικό μοντάζ μιας δουλειάς και άλλο το πώς έβγαινε στον αέρα, από άποψη ήχου, μουσικής, φωτεινότητας της εικόνας, κτλ. Ειδικά εκείνα τα χρόνια, που οι μπάντες ήχου και εικόνας ήταν ξεχωριστές, ο σταθμός κάποιες φορές τα έπαιζε ασύγχρονα! Οπότε τηλεφωνούσα στο σταθμό την ώρα της προβολής και τους έδινα οδηγίες για το πώς θα το διορθώσουν. Μάλιστα, επειδή ήξερα ακριβώς πώς ήταν τα μηχανήματα του σταθμού, έλεγα «πάτα το κάτω κουμπάκι λίγο, για να φρενάρεις τον ήχο». Για όλους αυτούς τους λόγους πιθανόν δεν εκτιμούσαμε πολύ την τηλεόραση. Διότι καταβάλαμε πολύ μεγάλο κόπο για το γύρισμα, μέρα και νύχτα, το μοντάζ, το κόστος και έπειτα βλέπαμε το αποτέλεσμα και δεν ήταν εφάμιλλο αυτού που είχαμε γυρίσει...
RetromaniaX: Τα τελευταία χρόνια, τα ιδιωτικά κανάλια προβάλουν τις παλιές σειρές κάνοντας διάφορες αλχημείες, κολλάνε τα επεισόδια ή αφαιρούν σκηνές και αλλάζουν το μοντάζ. Δεν έχει το δικαίωμα ο δημιουργός να παρέμβει και να διαμαρτυρηθεί;
A.T.: Βεβαίως και έχει το δικαίωμα ο δημιουργός να το κάνει, παρόλο που τα κανάλια πιστεύουν ότι δεν τα βλέπουμε εμείς αυτά. Δεν το κάνει όμως, διότι φοβάται ότι αν το κάνει, θα τον «κόψουν» τα κανάλια από κάποιες επόμενες δουλειές και έτσι, λόγω του φόβου αυτού, συνεχίζεται αυτή η κατάσταση...
RetroManiaX: Κάποιες από αυτές τις αγαπημένες σειρές έχουν ξεκινήσει να διατίθενται σε DVD μαζί με κάποια περιοδικά, αλλά πολλές φορές, λόγω αδιαφορίας/προχειρότητας, ούτε προσεγμένες κασετίνες βγαίνουν, ούτε extras περιέχουν...
A.T.: Έτσι είναι. Και για τους «Παντρεμένους έχουν ψυχή» που βγήκαν σε DVD, τα παραλειπόμενα από τα γυρίσματα υπήρχαν και θα μπορούσαμε να τα βρούμε και να τα συμπεριλάβουμε...
RetroManiaX: Τι γνώμη έχετε σχετικά με το σβήσιμο – χάσιμο των σειρών από το Αρχείο της ΕΡΤ;
A.T.: Εγώ πιστεύω ότι τις χαμένες σειρές/εκπομπές τις πήρε κάποιος από μέσα, έκανε τα αντίγραφα που έπρεπε να κάνει και τις έστειλε στην Αμερική, στην Αυστραλία... Διότι όταν γύριζα τον «Επισκέπτη της ομίχλης» πήγα στην Αμερική και γύρισα μια σειρά ντοκιμαντέρ για τον απόδημο Ελληνισμό. Προσπαθούσα λοιπόν να βρω ανθρώπους που να έχουν πίσω τους μια δυο γενιές. Πήγα λοιπόν στην Βοστόνη, στο Σικάγο και στη Νέα Υόρκη. Κάποια στιγμή μου λέει η σύζυγός μου: «Δε ρωτάς εκεί αν έχουν πάρει κάποιες από τις σειρές και τις παίζουν;» Πάω λοιπόν σε κάποιο video club, όπου ο ιδιοκτήτης ήταν είτε Έλληνας είτε Κύπριος, δεν είμαι σίγουρος και ρωτάω αν έχουν κάτι και μου δείχνουν τον «Επισκέπτη της ομίχλης»! Αυτή η σειρά τότε παιζόταν ακόμα στην Ελλάδα, είχα γυρίσει κάποια επεισόδια, αλλά είχαν μέχρι τότε προβληθεί μόνο τα 4-5 πρώτα. Είχα κάνει μια διακοπή 15-20 ημερών από το γύρισμα της σειράς για να γυρίσω τα ντοκιμαντέρ στην Αμερική και θα επέστρεφα για να συνεχίσω το γύρισμα του «Επισκέπτη της ομίχλης». Αυτοί, πριν τελειώσει η προβολή της σειράς στην Ελλάδα, την είχαν πάρει και την διέθεταν στα video club!
Πιστεύω λοιπόν ότι κάποιοι υπάλληλοι της ΕΡΤ και της ΥΕΝΕΔ, προκειμένου να εξαφανίσουν τα ίχνη τους είπαν ότι οι σειρές χάθηκαν, κλάπηκαν ενώ τις πήραν αυτοί, τις αντέγραψαν κάπου για να τις στείλουν έξω, δεν ξέρω που, και έτσι χάθηκαν. Ουσιαστικά τις εξαφάνισαν για να μην υπάρχουν και εδώ και εκεί.
RetroManiaX: Έχετε απευθυνθεί στην ΕΡΤ προκειμένου να βρείτε κάποιες από τις δουλειές σας;
A.T.: Όχι μέχρι στιγμής, αλλά σκοπεύω να το κάνω για τους «Σκλάβους στα δεσμά τους» που κατά πάσα πιθανότητα υπάρχει στην ΕΡΤ.
RetroManiaX: Ποια είναι η τελευταία σας δουλειά για την τηλεόραση;
A.T.: Τώρα έχω κάνει μια σειρά από 52 ντοκιμαντέρ για λογαριασμό της Ψηφιακής ΕΡΤ, για τα οποία ταξίδεψα μέχρι την Κομοτηνή. Στα πρώτα 26 ντοκιμαντέρ με τον γενικό τίτλο «Ο δρόμος έχει την δική του ιστορία» παρουσιάζονται τα πορτραίτα του Δημήτρη Χορν, της Μαρίκας Κοτοπούλη, του Αλέξη Μινωτή, της Κατίνας Παξινού, του Μάνου Κατράκη και άλλων καλλιτεχνών, γλυπτών και ζωγράφων. Τα επόμενα 26 ντοκιμαντέρ έχουν θέμα τους ανθρώπους με ειδικές ανάγκες, τυφλούς, παράλυτους, παραπληγικούς, αυτιστικά παιδιά. Δύσκολα θέματα γενικώς, που θέλουν ιδιαίτερη μεταχείριση και προσέγγιση, αλλά συνάμα πολύ σημαντικά. Αυτά τα ντοκιμαντέρ είναι έτοιμα, αλλά δεν έχουν προβληθεί ακόμα.
Σας ευχαριστούμε για άλλη μια φορά για την τιμή που μας κάνατε να συνομιλήσετε μαζί μας και σας ευχόμαστε ό,τι καλύτερο για το μέλλον.