-Μαμά, αυτό το γραμματόσημο έχει πάνω μια μπάμπω...ποιανού γιαγιάκα είναι;
Εύλογη η απορία μου εν έτη 1983, καθώς το παιδικό μου μάτι είχε συνηθίσει να απεικονίζονται στα γραμματόσημα ελληνικές φορεσιές, τοπία, ήρωες του '21...
- Αυτή η μπάμπω έβαλε τα γυαλιά σε όλους μας παιδί μου, είναι η Κυρά της Ρω. Ζούσε ολομόναχη σ'ένα νησάκι τόσο δα και φυλούσε τη σημαία μας!
- Της Ρω;...Δεν το'χα ξανακούσει... άσε που μου φάνηκε τόσο παράξενο... η μητέρα μου μου είπε τα βασικά, ο δάσκαλος τις λεπτομέρειες, και χρόνια αργότερα παρακολούθησα αφιέρωμα στη ζωή της από τηλεοπτική εκπομπή.
Η Δέσποινα Αχλαδιώτου για 40 χρόνια (από το 1943 έως το θάνατό της) ύψωνε την ελληνική σημαία στην ακριτική νησίδα της Ρω κάθε πρωί, και την κατέβαζε με τη Δύση του ήλιου.
Στη Ρω είχε εγκατασταθεί με τον άντρα της, Κώστα και την τυφλή μητέρα της από το 1924. Μετά το θάνατο του άντρα της και της μητέρας της, η κυρα-Δέσποινα ή η «Κόρη της Ρω» όπως την έλεγαν στο νησί, κατόρθωσε μόνη της να κατοικήσει και να κρατήσει ελληνικό το νησάκι της, καλλιεργώντας και βόσκοντας εκεί τα λιγοστά ζώα της.
Το σπουδαιότερο είναι πως συνεργάσθηκε με τον Ιερό Λόχο και με άλλους αντιστασιακούς.
Στον Βʼ Παγκόσμιο Πόλεμο, πήγε στο Καστελόριζο και εκεί έδρασε με τις αποστολές στρατευμάτων για τη Μέση Ανατολή, κρύβοντας και φυγαδεύοντας αξιωματικούς και στρατιώτες. Τότε, όλοι σχεδόν οι κάτοικοι του Καστελόριζου, είχαν φύγει για τα γύρω νησιά, την Κύπρο, την Αίγυπτο. Όταν με διαταγή των Άγγλων εγκαταλείφθηκε ομαδικά το Καστελλόριζο, εκείνη παρέμεινε μόνη στη Ρω. Και με θάρρος και ψυχραιμία αντιμετώπισε όλους τους κινδύνους. Εξαιτίας αυτής της ηρωίδας, το μικρό αυτό νησί παρέμεινε ελληνικό. Καθημερινά ύψωνε τη σημαία ή χαιρετούσε με αυτήν τα διερχόμενα πλοία. Κι εκείνα ανταπέδιδαν το χαιρετισμό με τα σφυρίγματα τους.
Τον Αύγουστο του 1975, ο Τούρκος δημοσιογράφος Ομάρ Κοσάρ και δύο ακόμα άτομα, παρακολουθώντας τη Ρω και εκμεταλλευόμενοι την ολιγοήμερη απουσία της Δέσποινας Αχλαδιώτου για λόγους υγείας, αποβιβάστηκαν εκεί και τοποθέτησαν πάνω σ' ένα κοντάρι 4 μέτρων τη σημαία τους. Η Κυρά της Ρω την κατέβασε αμέσως, όταν γύρισε. Στις 01/09/75, κατάπλευσε στο Καστελόριζο το ανθυποβρυχιακό σκάφος "Γ. Πεζόπουλος" για συμπαράσταση στην κυρά της Ρω.
Με αυτά τα γεγονότα, η γυναίκα και το νησάκι της έγιναν γνωστά παντού.
Την τίμησε η Ακαδημία Αθηνών, το Πολεμικό Ναυτικό, η Βουλή των Ελλήνων, η Εθνική Τράπεζα, Δήμοι, Σύλλογοι και άλλοι φορείς.
Η ίδια η Δέσποινα Αχλαδιώτη, είχε ζητήσει να ταφεί μ΄αυτή τη σημαία:
"Τα ξερονήσια του Καστελόριζου και της Ρω τʼ αγαπώ. Έμεινα μόνη μου το 1943 στο Καστελόριζο , όταν έφευγαν όλοι οι κάτοικοι του νησιού στη Μέση Ανατολή και στην Κύπρο. Με την Ελληνική σημαία υψωμένη και την αγάπη για την Ελλάδα βαθιά ριζωμένη μέσα μου πέρασα όλες τις κακουχίες…Βέβαια η ζωή στη Ρω δεν είναι και τόσο ευχάριστη, αλλά νιώθεις πιο πολύ την Ελλάδα, χαμένος όπως είσαι στο πέλαγος, λίγες εκατοντάδες μέτρα από τις τουρκικές ακτές. Την ελληνική σημαία θέλω να μου τη βάλουν μαζί μου στον τάφο. "
Η «κυρά της Ρω» απεβίωσε σε ηλικία 94 ετών, σε νοσοκομείο της Ρόδου, στις 13 Μαΐου του 1982. Κηδεύτηκε με τιμές εθνικής ηρωίδας στο Καστελλόριζο και ετάφη κάτω από τον ιστό όπου ύψωνε τη σημαία.
Το φέρετρό της ήταν σκεπασμένο με την ελληνική σημαία.
Σήμερα στο νησί υπάρχει ο τάφος της, τα δύο μικρά σπιτάκια όπου διέμενε και το εκκλησάκι του Αγίου Γεωργίου, όλα δίπλα στο λιμανάκι.
Έζησε μια ζωή τόσο λιτή μα τόσο γεμάτη, τόσο μοναχική αλλά τόσο ζηλευτή, που θα τη θυμάμαι όσο ζω...κι ας μη μπορώ να της μοιάσω!