Εγω υπηρξα εφηβη στα ᾽90ς οποταν δεν εχω εμπειριες απο μπαρ, ντισκοτεκ, κλαμπ και τις καφετεριες των ᾽80ς παρα μονο οταν συνοδευα τους μεγαλους. Θυμαμαι το ντοπιο σκυλαδικο στο οποιο ειχαμε παει μια δυο φορες για να μαζεψουμε μεθυσμενους θειους που δεν ηταν σε κατασταση να οδηγησουν και θυμαμαι ενα ωραιοτατο και καπως γραφικα παρακμιακο ρετρο σκηνικο με γαρυφαλλα, σπασμενα πιατα και ειλικρινα ενθουσιωδη ατμοσφαιρα, πολυ τσιγαρο και βαμμενες, ξανθες με συνθετικα μινι. Δηλαδη ενα μεσο επαρχιακο σκυλαδικο απαραλλακτο μαλλον ανα τους αιωνες. Θυμαμαι την ατμοσφαιρα απο μπιλιαρδαδικα και ηλεκτρονικα οπως αυτα που υπηρχαν μεχρι και τις αρχες των ᾽00ς στην Φωκιωνος Νεγρη καθως και απο καφετεριες με την κλασσικη καρεκλα με τις πλεκτες πλαστικες λουριδες (βλ. και τα σχετικα με τα παραπανω θρεντ). Θυμαμαι ακομα και καφενεια-χαρτοπαικτικες λεσχες με ρετρο αισθητικη και γερακους μεγαλα χαρτομουτρα (βοηθουσα στον φουρνο της γιαγιας μου και πηγαινα κουλουρακια που συνοδευαν τον ελληνικο καφε στα εν λογω ιδρυματα). Θυμαμαι και επαρχιακες ντισκο μονο που τις θυμαμαι μερα και αδειες με τα φωτορυθμικα σβηστα και την μπαλα ακινητη. Θυμαμαι ηταν στα υπογεια ξενοδοχειων οπου πηγαινα ψωμι για τοστ και οι ιδιοκτητες με κερναγαν χυμους νεκταρ με πλαστικα διακοσμητικα, συνηθως κοκκινες φιγουρες κοριτσιων ή γαλαζιες γοργονες.
Πραγματα οπως μπουατ, ρεμπεταδικα, ντισκο και σκυλαδικα (᾽᾽πολιτιστικα κεντρα᾽᾽), συναυλιες κ.α. τα γνωριζω κυριως απο διηγησεις μεγαλυτερων φιλων. Εδω καλω τους μεγαλυτερους να διευκρινησουν δυο πραγματα
α. το να καις ᾽᾽πεντοχιλιαρα στα μπουζουκια᾽᾽ παιζει να ειναι και αστικος μυθος διοτι ακομα και μεγαλυτερη φιλη που οντως δουλευε στα ᾽80ς σε σκυλαδικο δεν το ειχε δει ποτε αν και το ακουγε να συμβαινει (το ᾽χε δει παντα ενας φιλος φιλου ή γινοταν μια μερα που εκεινη δεν δουλευε) - το να σπας ομως πιατα ισχυε! Εσεις ειχατε δει ποτε καποιον οντως να το κανει?
β. πως αν η διασκεδαση τοτε ηταν οντως πραγματικα σπουδαια με την νυχτα να ειναι αθωα παρα τα οποια περιεργα (βλ. βιβλιο ᾽Ἀυτη η νυχτα μενει᾽᾽) με τα μαγαζια να δεχονται με χαρα ενα ετεροκλητο κοινο που διασκεδαζε με αληθινη ορεξη μεχρι πρωιας με ανακατεμενες παρέες και κοστος μικρο. Ακομα και στα σικ μαγαζια που ειχαν σκληρη πορτα και που πλεον το εισιτηριο τους ειναι συλλεκτικο υποτιθεται πως και εκει τα πραγματα δεν ηταν στημενα και κανεις δεν καθοταν απλως με την παρεα του κοιταζοντας με παγερο υφος τους αλλους αλλα χορευε, τραγουδαγε και γελαγε. Αληθεια ή μυθος?
Αυτο που σιγουρα ηταν καλυτερο και λυπαμαι ειλικρινα τους νεοτερους που δεν το ζουν ειναι η διασκεδαση με τους φιλους, τους συγγενεις, τους γειτονες και τους συμπολιτες. Στα ᾽80ς γενικα, καποιος μεγαλωνε διαρκως περιστοιχισμενος απο αλλους ανθρωπους. Οχι μονο τα σπιτια ηταν ανοιχτα με συγγενεις να μπαινοβγαινουν φερνοντας και παιρνοντας παιδια, γλυκα, ποτα και φαγωσιμα αλλα το απογευματακι ειδικα την ανοιξη και το καλοκαιρι εβγαζαν ολοι τις καρεκλες στην εξωπορτα και μαζευοταν η γειτονια για τσιγαρο και κουβεντουλα ακομα και σε καλες αστικες περιοχες. Ειδικα τα Σαββατοκυριακα πολλες φορες αυτες οι μαζωξεις κατεληγαν σε γλεντι κανονικο με τον καθενα να βαζει απο κατι, μπριζολες να ψηνονται διπλα σε ψωμακι σε καρβουνακια, κιθαρουλες να γρατζουνιζονται και χοροι να στηνονται. Επισης στις εορτες συμμετειχαν ολοι με κεφι, απο τις πιο ωραιες αναμνησεις μου ειναι οι φωτιες του Αη Γιαννιου τοτε που καιγαμε τον Μαη και πηδαγαμε απο πανω, το γλεντι της Καθαρας Δευτερας και η Πρωτομαγια. Οι ᾽᾽επισκεψεις᾽᾽ σε σπιτια ηταν τακτικες και ειχαν συγκεκριμενο τυπικο. Τοτε βεβαια τις βαριομουν τωρα καταλαβαινω ποσο ωραιο ηταν, με μαστιχα υποβρυχιο, γλυκο του κουταλιου και καφε ή λικερ σε ασημενιο δισκο με σεμεδακι (βλ. ᾽᾽κερασματα σε επισκεψεις᾽᾽). Ισως επειδη επικρατουσε ενα γενικο πνευμα αισιοδοξιας με το κοσμο να μην προβληματιζεται ιδιαιτερως για τα οικονομικα του και να θεωρει (κακως) το μελλον εκεινου και των παιδιων του εξασφαλισμενο, η ατμοσφαιρα γενικα ηταν ευθυμη και η χαρα μεταδοτικη.
Απο τα μεσα των ᾽80ς και μετα το σκηνικο αρχισε καπως να αλλαζει, ο κοσμος προστατευε πιο πολυ το σπιτι του απο τους αλλους και η γενικη ταση κοινωνικης ανοδου οδηγησε πολλους στο να αποφευγουν πλεον να διασκεδαζουν στον δρομο με τον μπας κλας (αλλη ρετρο φραση) γειτονα αλλα να πηγαινουν στο in μαγαζι ή εστω στην επαρχιακη απομιμηση του. Στα δε ᾽90ς το ιδιο το προφιλ της γειτονιας ειχε αλλαξει με μεταναστες να εχουν ερθει και τους παλιους γειτονους να εχουν φυγει. Ποτε ακριβως σταματησαν οι επισκεψεις σε σπιτια να ειναι συνηθεια και να γινονται θεμα, με απειρα τηλεφωνηματα μπροστα και οχι και τοσο τακτικες? Λειπω πολλα χρονια αλλα σιγουρα κατι εχει αλλαξει. Μαλιστα θυμαμαι πως τα οικονομικα δεν ηταν σχεδον ποτε θεμα συζητησης.
Παντως εδω να παρατηρησω πως οι μεταναστες που ηρθαν σε πολλες αθηναικες γειτονιες ζουν ακομα ετσι, με καρεκλες να βγαινουν στο δρομο και ταβλι μπροστα στα μαγαζια τους. Μαλιστα οι κυριες βγαζουν και εργοχειρα, ειδικα τα γκομπλεν κανουν θραυση στα Πατησια! Μου φανηκε πολυ συγκηνητικο!
Mαλλον ειναι αληθεια πως τοτε τα πραγματα ηταν καλυτερα με βαση τα λιγα που θυμαμαι και τις αναμνησεις φιλων και συγγενων. Δεν ειναι πως στα ᾽90ς και στα ᾽00ς δεν υπηρχαν ωραια μερη για να διασκεδασεις (βλ. κλαμπιγκ στα ᾽90ς) αλλα στα ᾽80ς παρα το κιτς στην αισθητικη πολλων επαρχιακων κυριως μαγαζιων η διασκεδαση τοτε ηταν μαζικη και διαταξικη, με ειλικρινη ενθουσιασμο και εκφραση αληθινης χαρας (᾽᾽ὀλη η ντισκο μια παρεα᾽᾽). Επισης υπηρχαν διαρκως αφορμες για να στηθει ενα ωραιοτατο γλεντακι. Ασε που επικρατουσε παντα μια ατμοσφαιρα γιορτης γιατι δεν ανησηχουσες ποτε ηταν το αυριο.
Τελος να προσθεσω πως εκτος απο την οικονομικη ανεση ρολο επαιζε και το πως ηταν τα σπιτια. Υπηρχαν ακομα μονοκατοικιες με κηπο καθως και αλανες και ανοιχτοι χωροι που προσφεροταν για μαζωξεις. Ακομα και σε πολλες απο τις κατασυκοφαντημενες πολυκατοικιες της αντιπαροχης συνηθως η βεραντα ηταν μεγαλουτσικη και μελη της ιδιας οικογενειας ή παρεας ειχαν αγορασει διαμερισματα στην ιδια πολυκατοικια. Σημερα ακομα και στην επαρχια τα σπιτια ειναι διωροφα ή τριωροφα ή ανηκουν σε οικισμους-εξοχικα.
Πραγματα οπως μπουατ, ρεμπεταδικα, ντισκο και σκυλαδικα (᾽᾽πολιτιστικα κεντρα᾽᾽), συναυλιες κ.α. τα γνωριζω κυριως απο διηγησεις μεγαλυτερων φιλων. Εδω καλω τους μεγαλυτερους να διευκρινησουν δυο πραγματα
α. το να καις ᾽᾽πεντοχιλιαρα στα μπουζουκια᾽᾽ παιζει να ειναι και αστικος μυθος διοτι ακομα και μεγαλυτερη φιλη που οντως δουλευε στα ᾽80ς σε σκυλαδικο δεν το ειχε δει ποτε αν και το ακουγε να συμβαινει (το ᾽χε δει παντα ενας φιλος φιλου ή γινοταν μια μερα που εκεινη δεν δουλευε) - το να σπας ομως πιατα ισχυε! Εσεις ειχατε δει ποτε καποιον οντως να το κανει?
β. πως αν η διασκεδαση τοτε ηταν οντως πραγματικα σπουδαια με την νυχτα να ειναι αθωα παρα τα οποια περιεργα (βλ. βιβλιο ᾽Ἀυτη η νυχτα μενει᾽᾽) με τα μαγαζια να δεχονται με χαρα ενα ετεροκλητο κοινο που διασκεδαζε με αληθινη ορεξη μεχρι πρωιας με ανακατεμενες παρέες και κοστος μικρο. Ακομα και στα σικ μαγαζια που ειχαν σκληρη πορτα και που πλεον το εισιτηριο τους ειναι συλλεκτικο υποτιθεται πως και εκει τα πραγματα δεν ηταν στημενα και κανεις δεν καθοταν απλως με την παρεα του κοιταζοντας με παγερο υφος τους αλλους αλλα χορευε, τραγουδαγε και γελαγε. Αληθεια ή μυθος?
Αυτο που σιγουρα ηταν καλυτερο και λυπαμαι ειλικρινα τους νεοτερους που δεν το ζουν ειναι η διασκεδαση με τους φιλους, τους συγγενεις, τους γειτονες και τους συμπολιτες. Στα ᾽80ς γενικα, καποιος μεγαλωνε διαρκως περιστοιχισμενος απο αλλους ανθρωπους. Οχι μονο τα σπιτια ηταν ανοιχτα με συγγενεις να μπαινοβγαινουν φερνοντας και παιρνοντας παιδια, γλυκα, ποτα και φαγωσιμα αλλα το απογευματακι ειδικα την ανοιξη και το καλοκαιρι εβγαζαν ολοι τις καρεκλες στην εξωπορτα και μαζευοταν η γειτονια για τσιγαρο και κουβεντουλα ακομα και σε καλες αστικες περιοχες. Ειδικα τα Σαββατοκυριακα πολλες φορες αυτες οι μαζωξεις κατεληγαν σε γλεντι κανονικο με τον καθενα να βαζει απο κατι, μπριζολες να ψηνονται διπλα σε ψωμακι σε καρβουνακια, κιθαρουλες να γρατζουνιζονται και χοροι να στηνονται. Επισης στις εορτες συμμετειχαν ολοι με κεφι, απο τις πιο ωραιες αναμνησεις μου ειναι οι φωτιες του Αη Γιαννιου τοτε που καιγαμε τον Μαη και πηδαγαμε απο πανω, το γλεντι της Καθαρας Δευτερας και η Πρωτομαγια. Οι ᾽᾽επισκεψεις᾽᾽ σε σπιτια ηταν τακτικες και ειχαν συγκεκριμενο τυπικο. Τοτε βεβαια τις βαριομουν τωρα καταλαβαινω ποσο ωραιο ηταν, με μαστιχα υποβρυχιο, γλυκο του κουταλιου και καφε ή λικερ σε ασημενιο δισκο με σεμεδακι (βλ. ᾽᾽κερασματα σε επισκεψεις᾽᾽). Ισως επειδη επικρατουσε ενα γενικο πνευμα αισιοδοξιας με το κοσμο να μην προβληματιζεται ιδιαιτερως για τα οικονομικα του και να θεωρει (κακως) το μελλον εκεινου και των παιδιων του εξασφαλισμενο, η ατμοσφαιρα γενικα ηταν ευθυμη και η χαρα μεταδοτικη.
Απο τα μεσα των ᾽80ς και μετα το σκηνικο αρχισε καπως να αλλαζει, ο κοσμος προστατευε πιο πολυ το σπιτι του απο τους αλλους και η γενικη ταση κοινωνικης ανοδου οδηγησε πολλους στο να αποφευγουν πλεον να διασκεδαζουν στον δρομο με τον μπας κλας (αλλη ρετρο φραση) γειτονα αλλα να πηγαινουν στο in μαγαζι ή εστω στην επαρχιακη απομιμηση του. Στα δε ᾽90ς το ιδιο το προφιλ της γειτονιας ειχε αλλαξει με μεταναστες να εχουν ερθει και τους παλιους γειτονους να εχουν φυγει. Ποτε ακριβως σταματησαν οι επισκεψεις σε σπιτια να ειναι συνηθεια και να γινονται θεμα, με απειρα τηλεφωνηματα μπροστα και οχι και τοσο τακτικες? Λειπω πολλα χρονια αλλα σιγουρα κατι εχει αλλαξει. Μαλιστα θυμαμαι πως τα οικονομικα δεν ηταν σχεδον ποτε θεμα συζητησης.
Παντως εδω να παρατηρησω πως οι μεταναστες που ηρθαν σε πολλες αθηναικες γειτονιες ζουν ακομα ετσι, με καρεκλες να βγαινουν στο δρομο και ταβλι μπροστα στα μαγαζια τους. Μαλιστα οι κυριες βγαζουν και εργοχειρα, ειδικα τα γκομπλεν κανουν θραυση στα Πατησια! Μου φανηκε πολυ συγκηνητικο!
Mαλλον ειναι αληθεια πως τοτε τα πραγματα ηταν καλυτερα με βαση τα λιγα που θυμαμαι και τις αναμνησεις φιλων και συγγενων. Δεν ειναι πως στα ᾽90ς και στα ᾽00ς δεν υπηρχαν ωραια μερη για να διασκεδασεις (βλ. κλαμπιγκ στα ᾽90ς) αλλα στα ᾽80ς παρα το κιτς στην αισθητικη πολλων επαρχιακων κυριως μαγαζιων η διασκεδαση τοτε ηταν μαζικη και διαταξικη, με ειλικρινη ενθουσιασμο και εκφραση αληθινης χαρας (᾽᾽ὀλη η ντισκο μια παρεα᾽᾽). Επισης υπηρχαν διαρκως αφορμες για να στηθει ενα ωραιοτατο γλεντακι. Ασε που επικρατουσε παντα μια ατμοσφαιρα γιορτης γιατι δεν ανησηχουσες ποτε ηταν το αυριο.
Τελος να προσθεσω πως εκτος απο την οικονομικη ανεση ρολο επαιζε και το πως ηταν τα σπιτια. Υπηρχαν ακομα μονοκατοικιες με κηπο καθως και αλανες και ανοιχτοι χωροι που προσφεροταν για μαζωξεις. Ακομα και σε πολλες απο τις κατασυκοφαντημενες πολυκατοικιες της αντιπαροχης συνηθως η βεραντα ηταν μεγαλουτσικη και μελη της ιδιας οικογενειας ή παρεας ειχαν αγορασει διαμερισματα στην ιδια πολυκατοικια. Σημερα ακομα και στην επαρχια τα σπιτια ειναι διωροφα ή τριωροφα ή ανηκουν σε οικισμους-εξοχικα.
Τελευταία επεξεργασία από έναν συντονιστή: