Γιάννης Μπακογιαννόπουλος

80s_born_and_bred

RetroN00b
Joined
15 Νοέ 2015
Μηνύματα
68
Αντιδράσεις
99
Προσφατα εγινα γειτονας του 85χρονου, πλεον, κ. Μπακογιαννοπουλου και πραγματικα νομιζω ειναι δυσκολο να βρει κανεις στις μερες μας να περικλειεται μεσα σε εναν ανθρωπο τοσο ισχυρο το αισθημα του χθες μεσα στο σημερα --του retro δηλαδη, με την πιο ομορφη και αγνη του σημασια. Κορυφαια τηλεοπτικη μορφη της δεκαετιας του 70 και του 80, ειναι ενας ανθρωπος με ηθος παλαιας κοπης, βαθια καλλιεργημενος, που διακατεχεται απο μια ανεπιτηδευτη αγωνια να σου επικοινωνησει το παθος του για τον κινηματογραφο. Νομιζω του οφειλουμε καποιες σκορπιες αναμνησεις και συνδεσμους εν ειδει tribute στην αξιοπρεπεστατη παρουσια του.

Ξεκινω με μια συνεντευξη απο το 2011.

---------------------------------------------------------------------

«Ο άνθρωπος γερνά μόνο, όταν πάψει να ξαφνιάζεται και να θαυμάζει»

Η φωνή του Γιάννη Μπακογιαννόπουλου, του σημαντικότερου κριτικού κινηματογράφου, είναι συνδεδεμένα στη συνείδησή μας με το σινεμά στην τηλεόραση. Είναι ο άνθρωπος που μέσα από την μικρή οθόνη της Ελληνικής Τηλεόρασης, για ένα τέταρτο του αιώνα, μάς σύστηνε με αριστουργήματα του παγκόσμιου κινηματογράφου. Παλιός κι αγαπημένος φίλος του Φεστιβάλ Δράμας, το γνωρίζει καλά από την εποχή που διαμορφωνόταν θεσμικά –υπήρξε μέλος του διοικητικού συμβουλίου του ως εκπρόσωπος του υπουργείου Πολιτισμού από το 1993 έως το 2004. Φέτος ο αγαπημένος των απανταχού Ελλήνων σινεφίλ, ήταν ο Πρόεδρος της Κριτικής Επιτροπής του 17ου Διεθνούς Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας.

Η συζήτηση που ακολουθεί ξεκίνησε από μια γλυκιά προσωπική του αναδρομή…

-Θυμάστε την πρώτη ταινία που είδατε; Την πρώτη φορά που πήγατε σινεμά;

Η πρώτη ταινία που θυμάμαι είναι ένα κλασσικό χολιγουντιανό έργο, «Οι λογχοφόροι της Βεγγάλης», του Χένρι Χαθαγουέι που παίζει ο Γκάρι Κούπερ. Ένα αποικιοκρατικό φιλμ στην Ινδία με τους καλούς Άγγλους και τους κακούς άλλους που τους επιτίθενται βέβαια…. Ήταν ακριβώς πριν από τον 2ο Παγκόσμιο πόλεμο η εποχή που το είδα. Ήμουν τεσσάρων χρονών και ήμασταν διακοπές στη Αιδηψό με τους γονείς μου. Μ’ είχαν βάλει για ύπνο, γιατί θα βγαίνανε, ενώ εμφανίστηκαν κάποια μεγαλύτερα ξαδέρφια μου που θα πηγαίνανε σε ένα θερινό σινεμά εκεί δίπλα. Με ρώτησαν αν θέλω να πάω μαζί τους κι εγώ τους είπα ότι θέλω, μωρό ήμουνα. Με ντύσανε και έτσι λαθραία με πήραν μαζί τους… Πριν τελειώσει όμως η ταινία εμφανίστηκαν οι γονείς μου… Ήταν τόσο ισχυρή η εντύπωση να βλέπω αυτούς που ήταν αρματοφόροι, με άλογα και με λόγχες που το θυμάμαι. Ήταν μια περιπέτεια μαγική! Τη ξαναείδα μάλιστα πρόσφατα, τώρα που κατεβάζουμε ταινίες από το διαδίκτυο, γιατί δεν την είχα ξανασυναντήσει πουθενά αλλού εδώ, όλα αυτά τα χρόνια. Είναι μια ωραία ταινία από αυτές τις αθώες περιπέτειες του παρελθόντος. Μια classic adventure ταινία, από τις καλύτερες του Χένρι Χαθαγουέι.

Πριν έρθετε στη Δράμα, ποια ήταν η τελευταία ταινία που είδατε;

Ήταν την προηγούμενη βδομάδα που είδα μια ταινία πολύ απογοητευτική, τη «Μελαγχολία» του Λανς Φον Τριερ. Είδα όμως και στην Ταινιοθήκη το «Peripheric» («Στις παρυφές»), αυτή τη πολύ καλή ρουμάνικη ταινία.

-Τι σημαίνει για σας το σινεμά;

Το σινεμά είναι μια σύνθεση των τεχνών, μια τέχνη η οποία εμπεριέχει μέσα την παράδοση, τη μορφολογία και τη δυναμική όλων των τεχνών κι αυτό είναι και η μεγάλη του αρετή. Αγαπώ πολύ τη μουσική, αγαπώ τη λογοτεχνία, αλλά πιο πολύ αγαπώ το σινεμά για αυτό ακριβώς το λόγο. Είναι μια τέχνη η οποία έχει συλλαμβάνει πολυσυλλεκτικά όλες τις τέχνες και τους δίνει μια καινούρια σφραγίδα. Μ’ αυτόν το τρόπο νομίζω ότι εκφράζει και την εποχή μας σήμερα.

Αναφέρεστε γενικά στο οπτικοαουστικό μέσο;

Ναι, εννοώ, γενικά, την οπτικοαουστική έκφραση. Με το οπτικοαουστικό σύστημα το οποίο υπάρχει πια σε κάθε κινητό τηλέφωνο, ο καθένας μας είναι εν δυνάμει κινηματογραφιστής. Βέβαια δε σημαίνει ότι γίνεται και καλλιτέχνης, αλλά μαθαίνει τη γλώσσα του κινηματογράφου. Έτσι το σινεμά σήμερα είναι κυρίαρχο στη ζωή μας. Είναι θα ‘λεγα, για την έκφραση των νεότερων ανθρώπων, σε προνομιακή -και συχνά λίγο βάρβαρα επιβλητική- θέση απέναντι στο λόγο και απέναντι στη γραφή.

-Το βρίσκεται επικίνδυνο αυτό;

Είναι σχεδόν επικίνδυνο από μια πλευρά. Απ’ τη άλλη πλευρά είναι θαυμαστό γιατί όπως είπαμε είναι μια σύνδεση που έχει τα πάντα μέσα της, άρα έχει και τεράστια δυνατότητα να εκφράσουμε κατά κάποιον τρόπο τα πάντα. Το κακό είναι όμως ότι παρόλα αυτά δειλιάζουμε οι άνθρωποι από έναν κακό ενδόμυχο φόβο. Δεν εκφράζουμε τις πραγματικές δυνατότητες του κινηματογράφου. Το μικραίνουμε σαν να είναι μια μικρή ψυχαγωγιούλα, σηματάκια επικοινωνίας ενώ μπορεί να είναι καταπληκτικά πράγματα.

-Πως προσδιορίζετε τον φόβο στον οποίο αναφέρεστε;

Δεν είναι συγκεκριμένος φόβος, είναι ο φόβος του μεγάλου που δεν μπορούμε να πιάσουμε και το θέτουμε στα μέτρα μας τα τελείως απλά και καθημερινά για να μπορέσουμε να το κουμαντάρουμε ευκολότερα. Ο άνθρωπος είναι αδύναμος απέναντι στο σύμπαν, δεν είναι; Στο συμπαν γύρω του, αλλά και στο σύμπαν μέσα του. Φοβάται να εκτεθεί. Κι επειδή φοβάται και τα μέσα με τα οποία θα μπορούσε να εκφραστεί, τα μικραίνει. Αντίθετα, ο δημιουργός πρέπει να ανοίγεται σε απέραντες θάλασσες, όπως τον Κολόμβο που μ΄ένα καρυδότσουφλο πήγαινε για την Ινδία και έφτασε στη Αμερική χωρίς να ξέρει τίποτα. Από την πρώτη στιγμή αυτό είναι η περιπέτεια του ανθρώπου. Αλλά δεν μπορεί να το κάνει όμως όταν φοβάται…

– Μια αναζήτηση σε απέραντες άγνωστες θάλασσες είναι το σινεμά;

Φυσικά. Όπως όταν ξεκινάς ένα ταξίδι και αρχίζεις να προχωρείς σε ένα χώρο που είναι εντελώς άγνωστος, κουβαλώντας όμως τον εαυτό σου, άμα είσαι ανοιχτός, αφομοιώνεις και εξισορροπείς, παίρνεις και, δίνεις αν θέλει κάποιος άλλος κάτι από σένα, προχωρείς παρακάτω. Είναι μ΄άλλα λόγια είναι η επικοινωνία με τους ανθρώπους, με τα γεγονότα, με τα πράγματα… Το σινεμα είναι ο κόσμος όλος.

-Υπηρετείτε το σινεμά περισσότερα από 50 χρόνια, είστε ένας ακέραιος επαγγελματίας αλλά και φανερά ένας ακούραστος εραστής του. Μιλάτε με ενθουσιασμό μικρού παιδιού…

Μακάρι να είναι έτσι… Αυτό θα ήταν ιδανικό… Η παιδική ηλικία, είναι η ώρα που προσλαμβάνουμε τον κόσμο, τον ρουφάμε σαν σφουγγάρι. Μακάρι να μπορείς να κρατήσεις κάτι από αυτή την παιδικότητα σου μέχρι να γεράσεις. Ο άνθρωπος αρχίζει να πεθαίνει από την ώρα που μέσα του δεν είναι έτοιμος να συναντήσει το καινούριο. Να ξαφνιαστεί και να θαυμάσει, να αφομοιώσει και να χαρεί το καινούργιο. Αλλά είναι φορές που φοβόμαστε και κλεινόμαστε… Πολλές φορές οι νεότεροι μας κατηγορούν εμάς τους παλιότερους, ότι είμαστε κολλημένοι, ότι δεν μπορούμε να συλλάβουμε το καινούριο.

Έχουν δίκιο;

Μπορεί και να ‘χουν δίκιο, μπορεί και άδικο αλλά, πολλές φορές, απλώς προσπαθούν να καλύψουν τις αδυναμίες τους. Εσύ εφαρμόζεις τις αρχές που ισχύουν πάντοτε στην τέχνη, ενώ εκείνοι επειδή θέλουν να τις αρνηθούν, κατηγορούν εσένα ότι εφαρμόζεις παλιές αρχές. Είναι όπως και στη ζωή, στις σχέσεις παιδιών και γονιών, στη κοινωνία, στην πολιτική. Παιχνίδι ανοιχτό που παίζεται συνέχεια.

-Πόσες ταινίες έχετε δει συνολικά μέχρι σήμερα;

Μπορεί και να είναι 20.000… Δεν τις έχω μετρήσει. Βλέπω πάρα πολλές ταινίες και σε DVD. Θα έλεγα μάλιστα ότι οι πιο πολλές που βλέπω είναι σε DVD. Είναι ένας τεράστιος χώρος, απίστευτου πλούτου. Πρώτον, βλέπω ταινίες απ’ όλο τον κόσμο οι οποίες δεν ήρθαν ή δεν θα έρθουν ποτέ εδώ -γιατί στην Ελλάδα βλέπουμε έναν ορισμένο κύκλο ταινιών στις αίθουσες… Φοβάμαι ότι ίσως είναι το 50% απ’ αυτές. Πολλές και σημαντικές ταινίες. Ιδίως από την περιφέρεια. Η περιφέρεια είναι αυτή που γεννάει την τέχνη του κινηματογράφου όχι οι μεγάλες μητροπόλεις, αυτές είναι μισονεκρωμένες πια. Η Κορέα, το Ιράκ το Χονγκ Κονγκ, η Κίνα, μάς έχουν δώσει νέα ρεύματα αυτά τα χρόνια.

-Πέρα από την ποικιλία και την ευκολία, το DVD θεωρείτε ότι προσφέρει και κάτι παραπάνω στη τέχνη του σινεμά;

Η εξέλιξη της τεχνολογίας με το DVD, καταρχήν σου φέρνει το παγκόσμιο σινεμα κοντά σου. Ανά πάσα στιγμή το βλέπεις, το ξαναβλέπεις, το συγκρίνεις με κάποιο άλλο, όπως κάνεις και με ένα βιβλίο. Η λογοτεχνία γι’ αυτό ήταν πάντοτε μπροστά. Γιατί είχες την άμεση δυνατότητα της συνεχούς σύγκρισης και μελέτης.

Το σινεμα αρχίζει και γίνεται πλέον ένα αντικείμενο συνεχούς μελέτης. Επίσης, όλο το κλασσικό σινεμά ξανάρχεται στα χέρια μας όπως έρχεται και η κλασσική λογοτεχνία. Έχω ξαναδεί τώρα ταινίες που είδα μια φορά στη ζωή μου όταν ήμουν στη Γαλλία το ’56. Συχνά, μάλιστα, μπορείς πια να ξαναδείς μια τέτοια ταινία, αποκαταστημένη. Έχουμε πλέον εξαιρετικές νέες κόπιες που έχουν αποκαταστήσει κλασσικές ταινίες με τρόπο θαυμαστό. Πριν από λίγο καιρό παίχτηκε το Metropolis του Λανγκ για πολλοστή φορά. Ήταν η 5η ή 6η αποκατάσταση της ταινίας. Όταν την είδα εγώ πρώτη φορά ήταν λιγότερο από 100 λεπτά και τώρα είναι 160 υπέροχα λεπτά! Μια ταινία του 1925…

Είναι η αρχή της πραγματικής επικοινωνίας με τον κόσμο του κινηματογράφου.

-Κατά τη γνώμη σας, οι νέοι κινηματογραφιστές αξιοποιούν γόνιμα τα επιτεύγματα της τεχνολογίας;

Οι νέοι Έλληνες κινηματογραφιστές είναι πολύ ενήμεροι στα καινούρια μέσα και δουλεύουνε με αυτούς τους τρόπους με μεγάλη ευκολία. Ο Φραντζής γύρισε την τελευταία του ταινία, το μεγαλύτερο μέρος της δηλαδή, με το κινητό του τηλέφωνο. Ενώ είμαστε σε εποχή κρίσης και το κράτος δε δίνει λεφτά στο σινεμα, έχουμε παρά πολλές ταινίες που γυρίζονται. Και μικρού μήκους αλλά και μεγάλου μήκους. Χρησιμοποιείται κατά πολύ το νέο μέσο και για το λόγο μάλιστα ότι κατεβάζει το κόστος.

– Πιστεύετε ότι μπορεί να κρύβει κινδύνους αυτή η ευκολία;

Κάθε κίνηση ανθρώπινη έχει και το θετικό της και το αρνητικό της. Όπως ατροφούν τα ποδιά σου εάν έχεις ένα αυτοκίνητο και πηγαίνεις καταπληκτικά και γρήγορα εκεί που θέλεις μόνο μ’ αυτό, έτσι είναι και με την κάμερα. Αν έχεις την κάμερα του κινητού σου και τραβάς τα πάντα, έχεις μεν μια τεράστια δυνατότητα να εκφραστείς αλλά έχεις και έναν τεράστιο κίνδυνο να γεμίσεις με ασημαντότητες αυτό το οπτικοαουστικό υλικό που υποτίθεται ότι κάνεις. Και εάν δεν έχεις εσωτερική πειθαρχία και αυτοσυγκράτηση, νομίζεις μάλιστα ότι είναι και σπουδαίο.

-Όταν συχνά σας το ζητούν, αρνείστε να δώσετε μια λίστα των ταινιών που θεωρείτε καλύτερες. Γιατί;

Μπορείς να βάλεις είκοσι ανθρώπους στη σειρά και να πεις, αυτός είναι ο πρώτος, αυτός είναι ο δεύτερος, αυτός είναι ο τρίτος, αυτός είναι ο τέταρτος; Πάρα πολύ δύσκολο. Ουσιαστικά αδύνατον. Το ίδιο και στην τέχνη. Μπορείς όμως να προσεγγίσεις ποιότητες, όμως ο τυπικός αριθμός δεν είναι αυτό που αρμόζει στην τέχνη.

-Με τα χρόνια που περνάνε, μπορεί να αλλάξει και η οπτική γωνία, η στάση σου απέναντι σε ένα το έργο;

Ο άνθρωπος αλλάζει συνεχώς, δεν είναι ίδιος ποτέ. Άρα και οι αξίες μας έχουν μια σχετικότητα. Δεν είναι πράγματα τα οποία είναι αμετακίνητα, το κάρφωσες εκεί κι έμειναν όπως τα διάφορα μαρμάρινα συμπλέγματα που βάζουμε στους δρόμους. Απ’ την άλλη μεριά βεβαίως υπάρχουν και κάποιες σταθερές οι οποίες δεν αλλάζουν. Κι ακριβώς αυτό είναι και το τελικό κριτήριο. Αυτό που μένει σταθερό με την οπτική του χρόνου και αντέχει. Αυτό είναι εκείνο που πραγματικά αξίζει. Δεν υπάρχει άλλο κριτήριο. Όταν λέμε ότι ο Οιδιππους Τύραννος είναι ένα κορυφαίο έργο της ανθρωπότητας, είναι διότι εδώ και 2500 χρόνια μονίμως μας ενδιαφέρει. Ενδιαφέρει το θεατή στην Επίδαυρο, ενδιέφερε και τον Φρόιντ που τον μελετούσε κι έγινε επιστήμη που ενδιαφέρει τους πάντες. Λοιπόν, αυτό το κριτήριο του χρόνου είναι το μόνο σταθερό. Όλα τα άλλα έχουνε μια σχετικότητα…

https://camerastyloonline.wordpress.com/2011/09/25/synentefxi-yianni-bakogiannopoulou-sti-marina-aggelaki-festival-dramas-2011/

https://www.tovima.gr/2010/11/05/afieromata/b-giannis-mpakogiannopoylos-b-br-kritikos-kinimatografoy-75-etwn/

365261.jpg
 
Χαρη σ' αυτον τον ανθρωπο και την εκπομπη Κινηματογραφικη Λεσχη αγαπησα τρελα τον παλιο ξενο κινηματογραφο και ιδιως τον ασπρομαυρο. Θυμαμαι, εφηβη ακομα, περιμενα εναγωνιως την ταινια της Παρασκευης και να ακουσω τον Μπακογιαννοπουλο να την παρουσιαζει και να την κριτικαρει.

Αλλες ταινιες μου αρεσαν πολυ και αλλες καθολου. Ανεξαρτητως ομως απο το πως μου φαινονταν, καθομουν και τις παρακολουθουσα για να τις γνωρισω και να μπορεσω να σχηματισω αποψη για τη μαγευτικη Εβδομη Τεχνη. Ειχα την ευκαιρια να δω ταινιες που κανονικα δε θα μπορουσα να βρω πουθενα αλλου αφου στα βιντεο κλαμπ δεν υπηρχαν ταινιες σουηδικες, βουλγαρικες, ρουμανικες, μεξικανικες.

Στον Γιαννη Μπακογιαννοπουλο χρωσταω σχεδον ολα οσα ξερω σημερα γυρω απο αυτο το θεμα και ενα υπεροχο μεγαλο ταξιδι στον παγκοσμιο κινηματογραφο.
 
Η φωνή αυτού του ανθρώπου με μάγευε όταν ήμουν πολύ μικρός ακόμα. Σα να άκουγα έναν άνθρωπο να διαβάζει παραμύθι, είχε τόσο μειλίχια φωνή.
 
Η «Κινηματογραφική Λέσχη» με τον Γιάννη Μπακογιαννόπουλο μια από τις πιο γνωστές φυσιογνωμίες της Ελληνικής τηλεόρασης. Μεταδόθηκε το 1984 στην ΕΡΤ.
 
Θα ήθελα πολύ ένα audio book με την φωνή του Γιάννη Μπακογιαννόπουλου,θα ήταν καταπληκτικό πιστεύω
 
Πίσω
Μπλουζα