katerinak
Expert
- Joined
- 26 Ιουλ 2010
- Μηνύματα
- 19.182
- Αντιδράσεις
- 3.091
H πορεία του ελληνικού κινηματογράφου, θα μπορούσαμε να πούμε, ότι διαγράφεται σε τρεις περιόδους. Αρχικά, την προπολεμική περίοδο κατά την οποία γίνονται οι πρώτες απόπειρες για τη δημιουργία ντόπιας κινηματογραφικής παραγωγής. Την μετακατοχική, η οποία ξεκινάει ουσιαστικά στο τέλος της κατοχής και τέλος την μεταπολιτευτική, που ξεκινάει με την απελευθέρωση των καλλιτεχνικών δυνάμεων μετά την δικτατορία. Θα μπορούσαμε να μιλάμε και για μια τρίτη περίοδο ήδη από το 1965-67 αλλά η δικτατορία με τον ερχομό της, εμπόδισε πολλούς νέους δημιουργούς να εκφράσουν το ταλέντο τους.
Ειδικότερα, ο ελληνικός κινηματογράφος ξεκινάει το 1906 με τους αδερφούς Γιαννάκη και Μίλτο Μανάκια, οι οποίοι δημιουργούν ένα αρχείο με πάνω από 60 ταινίες. Τον επόμενο χρόνο ανοίγει ο πρώτος κινηματογράφος στην Αθήνα και η απήχηση που είχε στον κόσμο ήταν μεγάλη, με αποτέλεσμα οι αίθουσες προβολών να πολλαπλασιάζονται, ενώ οι έκτακτες προβολές σε θέατρα να πληθαίνουν.
Λίγα χρόνια αργότερα, γύρω στο 1910 με 1911 έρχονται στο προσκήνιο και οι βουβές κωμωδίες μικρού μήκους με τον ηθοποιό και σκηνοθέτη Σπύρο Δημητρακόπουλο ο οποίος πρωταγωνιστεί στις περισσότερες από αυτές. Τέσσερα χρόνια αργότερα αρχίζουν να εμφανίζονται εταιρίες παραγωγής, με πρώτη την «Άστυ Φιλμ» και έτσι αρχίζει η παραγωγή ταινιών μεγάλης διάρκειας. Το γνωστό θεατρικό έργο «Η Γκόλφω» δίνει το σενάριο για να γυριστεί και η πρώτη Ελληνική ταινία μεγάλου μήκους.
Το 1928 με 1931 κυριαρχεί η κινηματογραφική εταιρία «Νταγκ Φιλμ», η οποία ασχολούνταν κυρίως με ιστορικές ταινίες και με μεταφορά λογοτεχνικών έργων στην οθόνη. Ξεχώρισαν οι ταινίες «Δάφνις και Χλόη» σε σκηνοθεσία Ο. Λάσκου, στην οποία εμφανίζεται το γυμνό για πρώτη φορά στον Ευρωπαϊκό κινηματογράφο, και η ταινία «Έρως και κύματα» σε σκηνοθεσία Δ. Γαζιάδη. Από αυτή την εποχή αρχίζει μια σοβαρότερη προσπάθεια οργάνωσης και συστηματοποίησης της κινηματογραφικής παραγωγής και το 1932 παίζεται στους κινηματογράφους η πρώτη ομιλούσα ταινία «ο Αγαπητικός της Βοσκοπούλας, της «Ολύμπια Φιλμ» σε σκηνοθεσία Δ. Τσακίρη. Ενώ, η μεταφορά της πετυχημένης οπερέτας “Οι Απάχηδες των Αθηνών” του Νίκου Χατζηαποστόλου, στην οθόνη, συνοδευόταν από τα τραγούδια του έργου και κάποιους ήχους γραμμένους σε ένα γραμμόφωνο, το οποίο κρυβόταν πίσω από την οθόνη.
Το 1939 ιδρύονται τα «Ελληνικά Κινηματογραφικά Στούντιο» από τον Φιλοποίμην Φίνο και κάποιους συνεταίρους και ο πρώτος γίνεται παραγωγός και σκηνοθέτης στη ταινία «Το τραγούδι του χωρισμού». Το 1942 ο Φίνος, αν και κατά τη διάρκεια της κατοχής, ιδρύει την γνωστή σε όλους μας εταιρία «Φίνος Φιλμ», η οποία διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στα κινηματογραφικά δρώμενα. Κατά τη διάρκεια της κατοχής γυρίζονται δύο σημαντικές ταινίες, το 1943 «Η φωνή της καρδιάς» σε σκηνοθεσία Δ. Ιωαννόπουλου και το 1944 τα «Χειροκροτήματα» σε σκηνοθεσία Γ. Τζαβέλα. Και στις δύο εμφανίζεται στην πρώτη του κινηματογραφική εμφάνιση ο νεαρός πρωταγωνιστής του θεάτρου Δημήτρης Χορν προκαλώντας αίσθηση. Στην ουσία αυτές οι δύο ταινίες είναι που εγκαινιάζουν μια νέα πολύ δημιουργική περίοδο για το ελληνικό σινεμά. Την ίδια περίοδο στην ταινία «Για ποιόν χτυπάει η καμπάνα»η μεγάλη τραγωδός Κατίνα Παξινού, τιμάται με το Όσκαρ Β΄ γυναικείου ρόλου για την συγκλονιστική ερμηνεία της.
Το 1945 και μετά λόγω του πολέμου και του εμφυλίου γυρίστηκαν ελάχιστες ταινίες. Η κανονική κινηματογραφική παραγωγή ξεκινάει τη δεκαετία του 1950. Ο κινηματογράφος χαράζει μια σταθερά ανοδική πορεία και τραβάει το ενδιαφέρον του κοινού που διψασμένο γεμίζει τις αίθουσες με ταινίες όπως το «Πικρό Ψωμί» σε σκηνοθεσία Γ. Γρηγορίου, «Μαγική πόλη», ο «Δράκος» σε σκηνοθεσία Ν. Κούνδουρου, η «Στέλλα», «Το κορίτσι με τα μαύρα» σε σκηνοθεσία Μ. Κακογιάννη και «Η κάλπικη λύρα» σε σκηνοθεσία Γ. Τζαβέλα. Την ίδια περίοδο η εταιρία του Φίνου αρχίζει να ξεχωρίζει και σταδιακά να δημιουργεί το ελληνικό σταρ σύστεμ, γυρίζοντας ταινίες που «σπάνε» τα ταμεία. Σταδιακά αρχίζουν να δημιουργούνται και άλλες εταιρίες κινηματογραφικής παραγωγής πολλαπλασιάζοντας τον αριθμό των ταινιών την περίοδο του 1960.
Η άνοδος του Ελληνικού Κινηματογραφου
Παράλληλα ξεκινάει το φεστιβάλ κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης, με σκοπό να αποτελεί ένα ετήσιο πανόραμα του ελληνικού σινεμά και να βραβεύει τους δημιουργούς του. Την ίδια χρονιά η Μελίνα Μερκούρη βραβεύεται για την ερμηνεία της στο «Ποτέ την Κυριακή» του Ντασέν στο φεστιβάλ των Καννών, ενώ ο Μάνος Χατζιδάκις παίρνει το Όσκαρ τραγουδιού για τα «Παιδιά του Πειραιά» για την ίδια ταινία. Λίγο αργότερα, το 1963 ο Νίκος Κούνδουρος παίρνει την Αργυρή Άρκτο στο φεστιβάλ του Βερολίνου για τη σκηνοθεσία του στις «Μικρές Αφροδίτες», ενώ ο «Αλέξης Ζορμπάς» του Κακογιάννη, παίρνει 3 όσκαρ.
Από το 1965 ενώ υπήρχαν πολλοί υποσχόμενοι σκηνοθέτες που φιλοδοξούσαν να παρουσιάσουν ταινίες μικρού η μεγάλου μήκους, δυστυχώς έμειναν στάσιμοι λόγω της δικτατορίας και πολλοί αναγκάστηκαν να φύγουν στο εξωτερικό. Όμως δύο φιλμ του Θόδωρου Αγγελόπουλου, η «Αναπαράσταση» (1970), που σαρώνει τα βραβεία στη Θεσσαλονίκη, οι «Μέρες του ʼ36» (1972), το «Προξενιό της Άννας» του Παντελή Βούλγαρη και η «Ευδοκία» (1971) του Αλέξη Δαμιανού, δείχνουν από τότε, ότι ο ελληνικός κινηματογράφος έχει ακόμα πολλά να παρουσιάσει. Η μεταπολίτευση φέρνει στο προσκήνιο το αριστούργημα του Θόδωρου Αγγελόπουλου «Ο Θίασος» και μαζί με αυτό νέους δημιουργούς οι οποίοι αυτή τη φορά δεν εμποδίζονται από πόλεμο, αλλά από ένα νέο είδος ύπουλου εχθρού, την τηλεόραση. Η παρουσία της στα περισσότερα σπίτια απέσυρε σταδιακά τον κόσμο από τις κινηματογραφικές αίθουσες.
Η ιστορική αναδρομή του κινηματογράφου θα φαινόταν ελλιπής αν δεν παρουσιάζαμε εκτενέστερα κάποιους σκηνοθέτες, συνθέτες, ηθοποιούς οι οποίοι πραγματικά άφησαν πίσω τους έργο ανεκτίμητης αξίας για τις επόμενες γενεές. Χαρακτηριστική λοιπόν είναι η προσφορά του Γιώργου Τζαβέλλα, ενός πρωτοπόρου σκηνοθέτη, ο οποίος παρουσίασε ένα νέο είδος κινηματογραφικής ταινίας, η οποία αποτελείται από τέσσερα σκετς. Και κάπως έτσι γεννήθηκε η «Κάλπικη Λίρα». Κεντρικό νόημα του έργου, το οποίο είναι πάντα επίκαιρο, είναι ότι η ζωή όσο επιφανειακή, ψεύτικη, κάλπικη κι αν είναι, έρχεται σε σύγκρουση με τη ψυχή του ανθρώπου, όπου κυριαρχεί η αλήθεια και η αγάπη.
Ένας άλλος αξιόλογος σκηνοθέτης του ελληνικού κινηματογράφου υπήρξε ο θεατρικός συγγραφέας Αλέκος Σακελλάριος, με ταινίες όπως «Ένα βότσαλο στη λίμνη», «Ένας ήρωας με παντόφλες», «Το ξύλο βγήκε απʼ τον παράδεισο», «Η Αλίκη στο ναυτικό», κ.α. Επίσης σημαντικές ταινίες έδωσε στον ελληνικό κινηματογράφο και ο Μιχάλης Κακογιάννης, όπως η «Στέλλα» και ο «Αλέξης Ζορμπάς», ενώ με τη μεταφορά της «Ηλέκτρας» στην οθόνη, βραβεύτηκε στο Φεστιβάλ των Καννών. Σημαντικός σκηνοθέτης για τον ελληνικό κινηματογράφο ήταν κι ο Βασίλης Γεωργιάδης του οποίου οι ταινίες «Τα κόκκινα φανάρια» και «Το χώμα βάφτηκε κόκκινο» γνώρισαν παγκόσμια επιτυχία και προτάθηκαν για όσκαρ καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας, ενώ η ταινία «Κορίτσια στον ήλιο» προτάθηκε για χρυσή σφαίρα. Τέλος, ο Γιάννης Δαλιανίδης, ήταν ένας σκηνοθέτης, ο οποίος προώθησε και σκηνοθέτησε τις καλύτερες μουσικές κωμωδίες όπως το «Κάτι να καίει», «Μερικοί το προτιμούν κρύο» «Οι θαλασσιές οι χάντρες», «Μια κυρία στα μπουζούκια» με μεγάλη επιτυχία.
Οι Πρωταγωνιστές
Όμως εκτός από τους σκηνοθέτες, αν δεν υπήρχαν ταλαντούχοι ηθοποιοί, οι ταινίες θα έμεναν στην αφάνεια. Και πράγματι αυτό που χαρακτήριζε τον παλιό ελληνικό κινηματογράφο είναι οι εργατικοί και κυρίως ταλαντούχοι ηθοποιοί. Άλλωστε, γι αυτό οι ταινίες αυτές συνεχίζουν να προβάλλονται ακόμα και σήμερα στην τηλεοπτική οθόνη. Μπορεί να μην παίζονται στην οθόνη του σινεμά αλλά η τηλοψία έστω, μας δίνει μια μικρή γεύση από τις τότε κινηματογραφικές αίθουσες.
Έτσι λοιπόν, από τα πρώτα βήματα του ελληνικού κινηματογράφου έκαναν την εμφάνισή τους ο μοναδικός Βασίλης Λογοθετίδης, η Κατίνα Παξινού, ο Σπύρος Φωκάς, η έξοχη Έλλη Λαμπέτη η οποία έγινε ιδιαίτερα γνωστή στο διεθνές κοινό με το «Μια μέρα ο μπαμπάς μου» του Γουέικμαν, είναι μερικοί ηθοποιοί που έτυχαν διεθνούς αναγνώρισης. Από την άλλη οι ηθοποιοί της εγχώριας κινηματογραφικής παραγωγής και κυρίως αυτοί που πρόσφεραν άφθονο γέλιο με το ταλέντο τους είναι πολλοί, όπως ο Νίκος Σταυρίδης, ο Βασίλης Αυλωνίτης, ο Μίμης Φωτόπουλος ο Ντίνος Ηλιόπουλος, ο Κώστας Χατζηχρήστος, ο Λάμπρος Κωνσταντάρας, ο Κώστας Βουτσάς, ο Διονύσης Παπαγιαννόπουλος, ο Σωτήρης Μουστάκας, ο Θανάσης Βέγγος, κ.ά.
Από την πλευρά των Ελληνίδων ηθοποιών της κωμωδίας πρέπει να αναφερθούν η Γεωργία Βασιλειάδου, η Ρένα Βλαχοπούλου, η Αλίκη Βουγιουκλάκη, η Μάρω Κοντού με την εξαιρετική φωτογένεια, η Τζένη Καρέζη, η Ζωή Λάσκαρη, η Μάρθα Βούρτση, η Μάρθα Καραγιάννη. Επίσης, η Μαίρη Χρονοπούλου, η Δέσποινα Στυλιανοπούλου και πολλές άλλες που άφησαν το στίγμα τους.
Κινηματογράφος & Μουσική
Κλείνοντας το αφιέρωμα θα ήταν σφάλμα να μην αναφέρουμε τους δημιουργούς της μουσικής επένδυσης των ταινιών, οι οποίοι διαδραμάτισαν με τις μελωδίες τους σημαντικό ρόλο στο χώρο του κινηματογράφου. Συνθέτες λοιπόν που έμειναν στην ιστορία είναι ο Μάνος Χατζηδάκης, με παγκόσμια αναγνώριση, ο Σταύρος Ξαρχάκος, ο Γιώργος Κατσαρός, ο Μίμης Πλέσσας, ο Βασίλης Τσιτσάνης, Μανώλης Χιώτης, ο Απόστολος Καλδάρας, Γιάννης Σπανός, Τόλης Βοσκόπουλος, η Τόνια Καράλη κ.α. Τέλος, δεν θα πρέπει να λησμονήσουμε τον βραβευμένο σε Ελλάδα και εξωτερικό Μίκη Θεοδωράκη για την προσφορά του στη μουσική παιδεία και για τις μελωδίες του που κόσμησαν αξέχαστες ταινίες.
πηγη: http://www.agrinioart.gr/?p=11020
Βραβεια αντρικων και γυναικειων ρολων στα φεστιβαλ Θεσσαλονικης:
(1960): Α' αντρικος ρολος: Δημητρης Χορν "μια του κλεφτη"
Α' γυναικειος : Αλικη Βουγιουκλακη "Μανταλενα"
Β' αντρικος: Παντελης Ζερβος "Μανταλενα"
Β' γυναικειος: Ζωρζ Σαρρη "εγκλημα στα παρασκηνια"
(1961): Α' αντρικος: Δημητρης Χορν "αλιμονο στους νεους"
Α' γυναικειος: Ειρηνη Παππα "Αντιγονη"
Β' αντρικος: Μανος Κατρακης "συνοικια το ονειρο"
Β' γυναικειος: Αθηνα Μιχαηλιδου "εφιαλτης"
(1962): Α' αντρικος:Τιτος Βανδης "πολιορκια"
Α' γυναικειος: Ειρηνη Παππα "Ηλεκτρα"
βραβεια κριτικων: Α' αντρικος: Αλεκος Αλεξανδρακης "θριαμβος"
Α' γυναικειος: Ειρηνη Παππα "Ηλεκτρα"
Β' αντρικος: Νοτης Περγιαλης "Ηλεκτρα"
Β' γυναικειος: Αλεκα Κατσελη "Ηλεκτρα"
(1963) Α' αντρικος: Πετρος Φυσσουν "αδελφος Αννα"
Α' γυναικειος: Ιλυα Λιβυκου " ενας ντελικανης"
(1964) Α' γυναικειος: Ξενια Καλογεροπουλου "γαμος αλα ελληνικα"
Α' αντρικος : Πετρος Φυσσουν "προδοσια"
(1965) Α' γυναικειος: Ελλη Φωτιου "επιστροφη"
Α' αντρικος :Νικος Κουρκουλος "αδιστακτοι"
(1966) Α' γυναικειος: Βουλα Ζουμπουλακη "συντομο διαλειμμα"
Α' αντρικος: Γιωργος Φουντας "με τη λαμψη στα ματια"
(1967) Α' γυναικειος: Περυ Ποραβου "σιλουεττες"
Α' αντρικος: Γιωργος Φουντας "πυρετος στην ασφαλτο"
(1968 ) Α' γυναικειος: Ελενα Ναθαναηλ "ραντεβου με μια αγνωστη"
Α' αντρικος: Κωστας Πρεκας "στα συνορα της προδοσιας"
Β' γυναικειος: Ιλυα Λιβυκου "στα συνορα της προδοσιας"
Β' αντρικος: Κωστας Μπακας "κοριτσια στον ηλιο"
(1969) Α' γυναικειος: Σοφια Ρουμπου "το κοριτσι του 17"
Α' αντρικος: Λαμπρος Κωνστανταρας "ο μπλοφατζης"
Β' αντρικος:Χρηστος Πολιτης "το κοριτσι του 17"
(1970) Α' αντρικος: Νικος Κουρκουλος "ο Αστραπογιαννος"
Β' γυναικειος: Τουλα Σταθοπουλου " η αναπαρασταση"
Β' αντρικος: Ηλιας Λογοθετης "Βαβυλωνια"
(1971) A' γυναικειος: Μαρω Βασιλειου "Ευδοκια"
Α' αντρικος: Θανασης Βεγγος "τι εκανες στον πολεμο Θαναση";
Β' γυναικειος: Μιραντα Κουνελακη "χαραυγη της νικης"
Β' αντρικος: Λαυρεντης Διανελλος "ολοκαυτωμα"
(1972) Α' γυναικειος: Αννα Βαγενα "το προξενιο της Αννας"
Α' αντρικος :Θανασης Βεγγος "Θαναση παρε τ οπλο σου"
Β' γυναικειος: Σμαραγδα Βεακη "το προξενιο της Αννας"
Β' αντρικος: Κωστας Ρηγοπουλος "το προξενιο της Αννας"
(1973) Α' αντρικος: Μανωλης Λογιαδης "Ιωαννης ο βιαιος"
Β' γυναικειος: Ζωρζ Σαρρη "οι προστατες"
Β' αντρικος:Μηνας Χρηστιδης "ο επισκεπτης"
βραβεια κριτικων: Α' γυναικειος: Αλικη Αλεξανδρακη "καταθεση"
Β' αντρικος: Στρατος Παχης "τα πλουτη του Μιδα"
(1974) Α' γυναικειος: Μαρια Αλκαιου "η φονισσα"
Α' αντρικος: Μιχαλης Μπαγιαριδης "δι ασημαντον αφορμην"
(1975) Α' γυναικειος: Ευα Κοταμανιδου "ο θιασος"
Α' αντρικος :Βαγγελης Καζαν "ο θιασος"
(1977) Α' γυναικειος :Τατιαννα Παπαμοσχου "Ιφιγενεια"
(1978 ) Α' γυναικειος: Ελεονωρα Σταθοπουλου "1922"
Β' αντρικος: Βασιλης Λαγγος "1922"
(1979) Α' γυναικειος:Μπετυ Λιβανου "το ταξιδι του μελιτος"
Α' αντρικος: Σταυρος Ξενιδης "το ταξιδι του μελιτος" και Χρηστος Βαλαβανιδης "τα κουρελια τραγουδανε ακομα"
(1980) Α' αντρικος:Αντωνης Αντωνιου "παραγγελια"
(1981) Α' γυναικειος: Μιρκα Παπακωνσταντινου "οι δρομοι της αγαπης ειναι νυχτερινοι" και Αννα Μαντζουρανη "μαθε παιδι μου γραμματα"
Α' αντρικος: Βασιλης Διαμαντοπουλος "μαθε παιδι μου γραμματα"
(1982)Α' γυναικειος: Ολια Λαζαριδου " το στιγμα" και Ευα Κοταμανιδου "Ροζα"
Α' αντρικος: Μιχαλης Μανιατης "Αγγελος"
(1983) Α' γυναικειος: Γιωτα Φεστα "ρεβανς" και Σωτηρια Λεοναρδου "ρεμπετικο"
Α' αντρικος: Τιτος Βανδης "προσοχη κινδυνος"
Β' γυναικειος: Θεμις Μπαζακα "ρεμπετικο"
Β' αντρικος: Ανδρεας Βάιος "προσοχη κινδυνος" και Δημητρης Πουλικακος "ρεμπετικο"
(1984) Α' αντρικος: Νικος Καλογεροπουλος "λουφα και παραλλαγη"
Β' αντρικος: Βασιλης Τσαγκλος "η καθοδος των εννεα"
(1985) Α' γυναικειος: Θεμις Μπαζακα "πετρινα χρονια" και Πεμη Ζουνη "μια τοσο μακρινη ιστορια"
Α' αντρικος :Τακης Μοσχος "μετεωρο και σκια"
Β' γυναικειος: Δημητρα Χατουπη "μια τοσο μακρινη απουσια"
Β' αντρικος: Μηνας Χατζησαββας "τα παιδια του Κρονου"
(1986) Α' γυναικειος: Ελεονωρα Σταθοπουλου "ηταν ενας ησυχος θανατος"
Α' αντρικος: Γιωργος Κιμουλης "νοκ- αουτ"
Β' γυναικειος: Μιρκα Καλατζοπουλου "καραβαν σαράι"
Β' αντρικος: Φανης Χηνας "νοκ-αουτ"
(1987) Α' γυναικειος:Μαιρη Χρονοπουλου "τα παιδια της χελιδονας"
Α' αντρικος: Δημητρης Καταλειφος " Θεοφιλος"
Β' γυναικειος: Ολια Λαζαριδου "αρχαγγελος του παθους"
Β' αντρικος: Βασιλης Διαμαντοπουλος "τα παιδια της χελιδονας
(1988 ) Α' γυναικειος:Τουλα Σταθοπουλου "λιποτακτης"
Α' αντρικος: Γιωργος Κωνστας "στη σκια του φοβου"
Β' αντρικος: Κωστας Χατζουδης "φακελος Πολκ στον αερα"
(1989) Α' γυναικειος:Αλεκα Παιζη "γαμος στο περιθωριο"
Α' αντρικος : Γερασιμος Σκιαδαρεσης "δεξιοτερα της δεξιας"
Β' γυναικειος: Ολγα Τουρνακη " γαμος στο περιθωριο" και "αθωος ή ενοχος"
Β' αντρικος: Γιωργος Νινιος "δεξιοτερα της δεξιας"
(1990) Α' γυναικειος: Meredyni Herold "singapore sling"
Α' αντρικος: Λαζαρος Ανδρεου "ερωτας στη χουρμαδια"
Β' αντρικος: Μανωλης Βαμβακουσης "βιοτεχνια ονειρων"
πηγη : http://www.athinaecinema.gr/content.asp?id=1
ΥΓ. η λιστα εχει και συνεχεια καθως επισης περιεχει πολυ περισσοτερες πληροφοριες
Ειδικότερα, ο ελληνικός κινηματογράφος ξεκινάει το 1906 με τους αδερφούς Γιαννάκη και Μίλτο Μανάκια, οι οποίοι δημιουργούν ένα αρχείο με πάνω από 60 ταινίες. Τον επόμενο χρόνο ανοίγει ο πρώτος κινηματογράφος στην Αθήνα και η απήχηση που είχε στον κόσμο ήταν μεγάλη, με αποτέλεσμα οι αίθουσες προβολών να πολλαπλασιάζονται, ενώ οι έκτακτες προβολές σε θέατρα να πληθαίνουν.
Λίγα χρόνια αργότερα, γύρω στο 1910 με 1911 έρχονται στο προσκήνιο και οι βουβές κωμωδίες μικρού μήκους με τον ηθοποιό και σκηνοθέτη Σπύρο Δημητρακόπουλο ο οποίος πρωταγωνιστεί στις περισσότερες από αυτές. Τέσσερα χρόνια αργότερα αρχίζουν να εμφανίζονται εταιρίες παραγωγής, με πρώτη την «Άστυ Φιλμ» και έτσι αρχίζει η παραγωγή ταινιών μεγάλης διάρκειας. Το γνωστό θεατρικό έργο «Η Γκόλφω» δίνει το σενάριο για να γυριστεί και η πρώτη Ελληνική ταινία μεγάλου μήκους.
Το 1928 με 1931 κυριαρχεί η κινηματογραφική εταιρία «Νταγκ Φιλμ», η οποία ασχολούνταν κυρίως με ιστορικές ταινίες και με μεταφορά λογοτεχνικών έργων στην οθόνη. Ξεχώρισαν οι ταινίες «Δάφνις και Χλόη» σε σκηνοθεσία Ο. Λάσκου, στην οποία εμφανίζεται το γυμνό για πρώτη φορά στον Ευρωπαϊκό κινηματογράφο, και η ταινία «Έρως και κύματα» σε σκηνοθεσία Δ. Γαζιάδη. Από αυτή την εποχή αρχίζει μια σοβαρότερη προσπάθεια οργάνωσης και συστηματοποίησης της κινηματογραφικής παραγωγής και το 1932 παίζεται στους κινηματογράφους η πρώτη ομιλούσα ταινία «ο Αγαπητικός της Βοσκοπούλας, της «Ολύμπια Φιλμ» σε σκηνοθεσία Δ. Τσακίρη. Ενώ, η μεταφορά της πετυχημένης οπερέτας “Οι Απάχηδες των Αθηνών” του Νίκου Χατζηαποστόλου, στην οθόνη, συνοδευόταν από τα τραγούδια του έργου και κάποιους ήχους γραμμένους σε ένα γραμμόφωνο, το οποίο κρυβόταν πίσω από την οθόνη.
Το 1939 ιδρύονται τα «Ελληνικά Κινηματογραφικά Στούντιο» από τον Φιλοποίμην Φίνο και κάποιους συνεταίρους και ο πρώτος γίνεται παραγωγός και σκηνοθέτης στη ταινία «Το τραγούδι του χωρισμού». Το 1942 ο Φίνος, αν και κατά τη διάρκεια της κατοχής, ιδρύει την γνωστή σε όλους μας εταιρία «Φίνος Φιλμ», η οποία διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στα κινηματογραφικά δρώμενα. Κατά τη διάρκεια της κατοχής γυρίζονται δύο σημαντικές ταινίες, το 1943 «Η φωνή της καρδιάς» σε σκηνοθεσία Δ. Ιωαννόπουλου και το 1944 τα «Χειροκροτήματα» σε σκηνοθεσία Γ. Τζαβέλα. Και στις δύο εμφανίζεται στην πρώτη του κινηματογραφική εμφάνιση ο νεαρός πρωταγωνιστής του θεάτρου Δημήτρης Χορν προκαλώντας αίσθηση. Στην ουσία αυτές οι δύο ταινίες είναι που εγκαινιάζουν μια νέα πολύ δημιουργική περίοδο για το ελληνικό σινεμά. Την ίδια περίοδο στην ταινία «Για ποιόν χτυπάει η καμπάνα»η μεγάλη τραγωδός Κατίνα Παξινού, τιμάται με το Όσκαρ Β΄ γυναικείου ρόλου για την συγκλονιστική ερμηνεία της.
Το 1945 και μετά λόγω του πολέμου και του εμφυλίου γυρίστηκαν ελάχιστες ταινίες. Η κανονική κινηματογραφική παραγωγή ξεκινάει τη δεκαετία του 1950. Ο κινηματογράφος χαράζει μια σταθερά ανοδική πορεία και τραβάει το ενδιαφέρον του κοινού που διψασμένο γεμίζει τις αίθουσες με ταινίες όπως το «Πικρό Ψωμί» σε σκηνοθεσία Γ. Γρηγορίου, «Μαγική πόλη», ο «Δράκος» σε σκηνοθεσία Ν. Κούνδουρου, η «Στέλλα», «Το κορίτσι με τα μαύρα» σε σκηνοθεσία Μ. Κακογιάννη και «Η κάλπικη λύρα» σε σκηνοθεσία Γ. Τζαβέλα. Την ίδια περίοδο η εταιρία του Φίνου αρχίζει να ξεχωρίζει και σταδιακά να δημιουργεί το ελληνικό σταρ σύστεμ, γυρίζοντας ταινίες που «σπάνε» τα ταμεία. Σταδιακά αρχίζουν να δημιουργούνται και άλλες εταιρίες κινηματογραφικής παραγωγής πολλαπλασιάζοντας τον αριθμό των ταινιών την περίοδο του 1960.
Η άνοδος του Ελληνικού Κινηματογραφου
Παράλληλα ξεκινάει το φεστιβάλ κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης, με σκοπό να αποτελεί ένα ετήσιο πανόραμα του ελληνικού σινεμά και να βραβεύει τους δημιουργούς του. Την ίδια χρονιά η Μελίνα Μερκούρη βραβεύεται για την ερμηνεία της στο «Ποτέ την Κυριακή» του Ντασέν στο φεστιβάλ των Καννών, ενώ ο Μάνος Χατζιδάκις παίρνει το Όσκαρ τραγουδιού για τα «Παιδιά του Πειραιά» για την ίδια ταινία. Λίγο αργότερα, το 1963 ο Νίκος Κούνδουρος παίρνει την Αργυρή Άρκτο στο φεστιβάλ του Βερολίνου για τη σκηνοθεσία του στις «Μικρές Αφροδίτες», ενώ ο «Αλέξης Ζορμπάς» του Κακογιάννη, παίρνει 3 όσκαρ.
Από το 1965 ενώ υπήρχαν πολλοί υποσχόμενοι σκηνοθέτες που φιλοδοξούσαν να παρουσιάσουν ταινίες μικρού η μεγάλου μήκους, δυστυχώς έμειναν στάσιμοι λόγω της δικτατορίας και πολλοί αναγκάστηκαν να φύγουν στο εξωτερικό. Όμως δύο φιλμ του Θόδωρου Αγγελόπουλου, η «Αναπαράσταση» (1970), που σαρώνει τα βραβεία στη Θεσσαλονίκη, οι «Μέρες του ʼ36» (1972), το «Προξενιό της Άννας» του Παντελή Βούλγαρη και η «Ευδοκία» (1971) του Αλέξη Δαμιανού, δείχνουν από τότε, ότι ο ελληνικός κινηματογράφος έχει ακόμα πολλά να παρουσιάσει. Η μεταπολίτευση φέρνει στο προσκήνιο το αριστούργημα του Θόδωρου Αγγελόπουλου «Ο Θίασος» και μαζί με αυτό νέους δημιουργούς οι οποίοι αυτή τη φορά δεν εμποδίζονται από πόλεμο, αλλά από ένα νέο είδος ύπουλου εχθρού, την τηλεόραση. Η παρουσία της στα περισσότερα σπίτια απέσυρε σταδιακά τον κόσμο από τις κινηματογραφικές αίθουσες.
Η ιστορική αναδρομή του κινηματογράφου θα φαινόταν ελλιπής αν δεν παρουσιάζαμε εκτενέστερα κάποιους σκηνοθέτες, συνθέτες, ηθοποιούς οι οποίοι πραγματικά άφησαν πίσω τους έργο ανεκτίμητης αξίας για τις επόμενες γενεές. Χαρακτηριστική λοιπόν είναι η προσφορά του Γιώργου Τζαβέλλα, ενός πρωτοπόρου σκηνοθέτη, ο οποίος παρουσίασε ένα νέο είδος κινηματογραφικής ταινίας, η οποία αποτελείται από τέσσερα σκετς. Και κάπως έτσι γεννήθηκε η «Κάλπικη Λίρα». Κεντρικό νόημα του έργου, το οποίο είναι πάντα επίκαιρο, είναι ότι η ζωή όσο επιφανειακή, ψεύτικη, κάλπικη κι αν είναι, έρχεται σε σύγκρουση με τη ψυχή του ανθρώπου, όπου κυριαρχεί η αλήθεια και η αγάπη.
Ένας άλλος αξιόλογος σκηνοθέτης του ελληνικού κινηματογράφου υπήρξε ο θεατρικός συγγραφέας Αλέκος Σακελλάριος, με ταινίες όπως «Ένα βότσαλο στη λίμνη», «Ένας ήρωας με παντόφλες», «Το ξύλο βγήκε απʼ τον παράδεισο», «Η Αλίκη στο ναυτικό», κ.α. Επίσης σημαντικές ταινίες έδωσε στον ελληνικό κινηματογράφο και ο Μιχάλης Κακογιάννης, όπως η «Στέλλα» και ο «Αλέξης Ζορμπάς», ενώ με τη μεταφορά της «Ηλέκτρας» στην οθόνη, βραβεύτηκε στο Φεστιβάλ των Καννών. Σημαντικός σκηνοθέτης για τον ελληνικό κινηματογράφο ήταν κι ο Βασίλης Γεωργιάδης του οποίου οι ταινίες «Τα κόκκινα φανάρια» και «Το χώμα βάφτηκε κόκκινο» γνώρισαν παγκόσμια επιτυχία και προτάθηκαν για όσκαρ καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας, ενώ η ταινία «Κορίτσια στον ήλιο» προτάθηκε για χρυσή σφαίρα. Τέλος, ο Γιάννης Δαλιανίδης, ήταν ένας σκηνοθέτης, ο οποίος προώθησε και σκηνοθέτησε τις καλύτερες μουσικές κωμωδίες όπως το «Κάτι να καίει», «Μερικοί το προτιμούν κρύο» «Οι θαλασσιές οι χάντρες», «Μια κυρία στα μπουζούκια» με μεγάλη επιτυχία.
Οι Πρωταγωνιστές
Όμως εκτός από τους σκηνοθέτες, αν δεν υπήρχαν ταλαντούχοι ηθοποιοί, οι ταινίες θα έμεναν στην αφάνεια. Και πράγματι αυτό που χαρακτήριζε τον παλιό ελληνικό κινηματογράφο είναι οι εργατικοί και κυρίως ταλαντούχοι ηθοποιοί. Άλλωστε, γι αυτό οι ταινίες αυτές συνεχίζουν να προβάλλονται ακόμα και σήμερα στην τηλεοπτική οθόνη. Μπορεί να μην παίζονται στην οθόνη του σινεμά αλλά η τηλοψία έστω, μας δίνει μια μικρή γεύση από τις τότε κινηματογραφικές αίθουσες.
Έτσι λοιπόν, από τα πρώτα βήματα του ελληνικού κινηματογράφου έκαναν την εμφάνισή τους ο μοναδικός Βασίλης Λογοθετίδης, η Κατίνα Παξινού, ο Σπύρος Φωκάς, η έξοχη Έλλη Λαμπέτη η οποία έγινε ιδιαίτερα γνωστή στο διεθνές κοινό με το «Μια μέρα ο μπαμπάς μου» του Γουέικμαν, είναι μερικοί ηθοποιοί που έτυχαν διεθνούς αναγνώρισης. Από την άλλη οι ηθοποιοί της εγχώριας κινηματογραφικής παραγωγής και κυρίως αυτοί που πρόσφεραν άφθονο γέλιο με το ταλέντο τους είναι πολλοί, όπως ο Νίκος Σταυρίδης, ο Βασίλης Αυλωνίτης, ο Μίμης Φωτόπουλος ο Ντίνος Ηλιόπουλος, ο Κώστας Χατζηχρήστος, ο Λάμπρος Κωνσταντάρας, ο Κώστας Βουτσάς, ο Διονύσης Παπαγιαννόπουλος, ο Σωτήρης Μουστάκας, ο Θανάσης Βέγγος, κ.ά.
Από την πλευρά των Ελληνίδων ηθοποιών της κωμωδίας πρέπει να αναφερθούν η Γεωργία Βασιλειάδου, η Ρένα Βλαχοπούλου, η Αλίκη Βουγιουκλάκη, η Μάρω Κοντού με την εξαιρετική φωτογένεια, η Τζένη Καρέζη, η Ζωή Λάσκαρη, η Μάρθα Βούρτση, η Μάρθα Καραγιάννη. Επίσης, η Μαίρη Χρονοπούλου, η Δέσποινα Στυλιανοπούλου και πολλές άλλες που άφησαν το στίγμα τους.
Κινηματογράφος & Μουσική
Κλείνοντας το αφιέρωμα θα ήταν σφάλμα να μην αναφέρουμε τους δημιουργούς της μουσικής επένδυσης των ταινιών, οι οποίοι διαδραμάτισαν με τις μελωδίες τους σημαντικό ρόλο στο χώρο του κινηματογράφου. Συνθέτες λοιπόν που έμειναν στην ιστορία είναι ο Μάνος Χατζηδάκης, με παγκόσμια αναγνώριση, ο Σταύρος Ξαρχάκος, ο Γιώργος Κατσαρός, ο Μίμης Πλέσσας, ο Βασίλης Τσιτσάνης, Μανώλης Χιώτης, ο Απόστολος Καλδάρας, Γιάννης Σπανός, Τόλης Βοσκόπουλος, η Τόνια Καράλη κ.α. Τέλος, δεν θα πρέπει να λησμονήσουμε τον βραβευμένο σε Ελλάδα και εξωτερικό Μίκη Θεοδωράκη για την προσφορά του στη μουσική παιδεία και για τις μελωδίες του που κόσμησαν αξέχαστες ταινίες.
πηγη: http://www.agrinioart.gr/?p=11020
Βραβεια αντρικων και γυναικειων ρολων στα φεστιβαλ Θεσσαλονικης:
(1960): Α' αντρικος ρολος: Δημητρης Χορν "μια του κλεφτη"
Α' γυναικειος : Αλικη Βουγιουκλακη "Μανταλενα"
Β' αντρικος: Παντελης Ζερβος "Μανταλενα"
Β' γυναικειος: Ζωρζ Σαρρη "εγκλημα στα παρασκηνια"
(1961): Α' αντρικος: Δημητρης Χορν "αλιμονο στους νεους"
Α' γυναικειος: Ειρηνη Παππα "Αντιγονη"
Β' αντρικος: Μανος Κατρακης "συνοικια το ονειρο"
Β' γυναικειος: Αθηνα Μιχαηλιδου "εφιαλτης"
(1962): Α' αντρικος:Τιτος Βανδης "πολιορκια"
Α' γυναικειος: Ειρηνη Παππα "Ηλεκτρα"
βραβεια κριτικων: Α' αντρικος: Αλεκος Αλεξανδρακης "θριαμβος"
Α' γυναικειος: Ειρηνη Παππα "Ηλεκτρα"
Β' αντρικος: Νοτης Περγιαλης "Ηλεκτρα"
Β' γυναικειος: Αλεκα Κατσελη "Ηλεκτρα"
(1963) Α' αντρικος: Πετρος Φυσσουν "αδελφος Αννα"
Α' γυναικειος: Ιλυα Λιβυκου " ενας ντελικανης"
(1964) Α' γυναικειος: Ξενια Καλογεροπουλου "γαμος αλα ελληνικα"
Α' αντρικος : Πετρος Φυσσουν "προδοσια"
(1965) Α' γυναικειος: Ελλη Φωτιου "επιστροφη"
Α' αντρικος :Νικος Κουρκουλος "αδιστακτοι"
(1966) Α' γυναικειος: Βουλα Ζουμπουλακη "συντομο διαλειμμα"
Α' αντρικος: Γιωργος Φουντας "με τη λαμψη στα ματια"
(1967) Α' γυναικειος: Περυ Ποραβου "σιλουεττες"
Α' αντρικος: Γιωργος Φουντας "πυρετος στην ασφαλτο"
(1968 ) Α' γυναικειος: Ελενα Ναθαναηλ "ραντεβου με μια αγνωστη"
Α' αντρικος: Κωστας Πρεκας "στα συνορα της προδοσιας"
Β' γυναικειος: Ιλυα Λιβυκου "στα συνορα της προδοσιας"
Β' αντρικος: Κωστας Μπακας "κοριτσια στον ηλιο"
(1969) Α' γυναικειος: Σοφια Ρουμπου "το κοριτσι του 17"
Α' αντρικος: Λαμπρος Κωνστανταρας "ο μπλοφατζης"
Β' αντρικος:Χρηστος Πολιτης "το κοριτσι του 17"
(1970) Α' αντρικος: Νικος Κουρκουλος "ο Αστραπογιαννος"
Β' γυναικειος: Τουλα Σταθοπουλου " η αναπαρασταση"
Β' αντρικος: Ηλιας Λογοθετης "Βαβυλωνια"
(1971) A' γυναικειος: Μαρω Βασιλειου "Ευδοκια"
Α' αντρικος: Θανασης Βεγγος "τι εκανες στον πολεμο Θαναση";
Β' γυναικειος: Μιραντα Κουνελακη "χαραυγη της νικης"
Β' αντρικος: Λαυρεντης Διανελλος "ολοκαυτωμα"
(1972) Α' γυναικειος: Αννα Βαγενα "το προξενιο της Αννας"
Α' αντρικος :Θανασης Βεγγος "Θαναση παρε τ οπλο σου"
Β' γυναικειος: Σμαραγδα Βεακη "το προξενιο της Αννας"
Β' αντρικος: Κωστας Ρηγοπουλος "το προξενιο της Αννας"
(1973) Α' αντρικος: Μανωλης Λογιαδης "Ιωαννης ο βιαιος"
Β' γυναικειος: Ζωρζ Σαρρη "οι προστατες"
Β' αντρικος:Μηνας Χρηστιδης "ο επισκεπτης"
βραβεια κριτικων: Α' γυναικειος: Αλικη Αλεξανδρακη "καταθεση"
Β' αντρικος: Στρατος Παχης "τα πλουτη του Μιδα"
(1974) Α' γυναικειος: Μαρια Αλκαιου "η φονισσα"
Α' αντρικος: Μιχαλης Μπαγιαριδης "δι ασημαντον αφορμην"
(1975) Α' γυναικειος: Ευα Κοταμανιδου "ο θιασος"
Α' αντρικος :Βαγγελης Καζαν "ο θιασος"
(1977) Α' γυναικειος :Τατιαννα Παπαμοσχου "Ιφιγενεια"
(1978 ) Α' γυναικειος: Ελεονωρα Σταθοπουλου "1922"
Β' αντρικος: Βασιλης Λαγγος "1922"
(1979) Α' γυναικειος:Μπετυ Λιβανου "το ταξιδι του μελιτος"
Α' αντρικος: Σταυρος Ξενιδης "το ταξιδι του μελιτος" και Χρηστος Βαλαβανιδης "τα κουρελια τραγουδανε ακομα"
(1980) Α' αντρικος:Αντωνης Αντωνιου "παραγγελια"
(1981) Α' γυναικειος: Μιρκα Παπακωνσταντινου "οι δρομοι της αγαπης ειναι νυχτερινοι" και Αννα Μαντζουρανη "μαθε παιδι μου γραμματα"
Α' αντρικος: Βασιλης Διαμαντοπουλος "μαθε παιδι μου γραμματα"
(1982)Α' γυναικειος: Ολια Λαζαριδου " το στιγμα" και Ευα Κοταμανιδου "Ροζα"
Α' αντρικος: Μιχαλης Μανιατης "Αγγελος"
(1983) Α' γυναικειος: Γιωτα Φεστα "ρεβανς" και Σωτηρια Λεοναρδου "ρεμπετικο"
Α' αντρικος: Τιτος Βανδης "προσοχη κινδυνος"
Β' γυναικειος: Θεμις Μπαζακα "ρεμπετικο"
Β' αντρικος: Ανδρεας Βάιος "προσοχη κινδυνος" και Δημητρης Πουλικακος "ρεμπετικο"
(1984) Α' αντρικος: Νικος Καλογεροπουλος "λουφα και παραλλαγη"
Β' αντρικος: Βασιλης Τσαγκλος "η καθοδος των εννεα"
(1985) Α' γυναικειος: Θεμις Μπαζακα "πετρινα χρονια" και Πεμη Ζουνη "μια τοσο μακρινη ιστορια"
Α' αντρικος :Τακης Μοσχος "μετεωρο και σκια"
Β' γυναικειος: Δημητρα Χατουπη "μια τοσο μακρινη απουσια"
Β' αντρικος: Μηνας Χατζησαββας "τα παιδια του Κρονου"
(1986) Α' γυναικειος: Ελεονωρα Σταθοπουλου "ηταν ενας ησυχος θανατος"
Α' αντρικος: Γιωργος Κιμουλης "νοκ- αουτ"
Β' γυναικειος: Μιρκα Καλατζοπουλου "καραβαν σαράι"
Β' αντρικος: Φανης Χηνας "νοκ-αουτ"
(1987) Α' γυναικειος:Μαιρη Χρονοπουλου "τα παιδια της χελιδονας"
Α' αντρικος: Δημητρης Καταλειφος " Θεοφιλος"
Β' γυναικειος: Ολια Λαζαριδου "αρχαγγελος του παθους"
Β' αντρικος: Βασιλης Διαμαντοπουλος "τα παιδια της χελιδονας
(1988 ) Α' γυναικειος:Τουλα Σταθοπουλου "λιποτακτης"
Α' αντρικος: Γιωργος Κωνστας "στη σκια του φοβου"
Β' αντρικος: Κωστας Χατζουδης "φακελος Πολκ στον αερα"
(1989) Α' γυναικειος:Αλεκα Παιζη "γαμος στο περιθωριο"
Α' αντρικος : Γερασιμος Σκιαδαρεσης "δεξιοτερα της δεξιας"
Β' γυναικειος: Ολγα Τουρνακη " γαμος στο περιθωριο" και "αθωος ή ενοχος"
Β' αντρικος: Γιωργος Νινιος "δεξιοτερα της δεξιας"
(1990) Α' γυναικειος: Meredyni Herold "singapore sling"
Α' αντρικος: Λαζαρος Ανδρεου "ερωτας στη χουρμαδια"
Β' αντρικος: Μανωλης Βαμβακουσης "βιοτεχνια ονειρων"
πηγη : http://www.athinaecinema.gr/content.asp?id=1
ΥΓ. η λιστα εχει και συνεχεια καθως επισης περιεχει πολυ περισσοτερες πληροφοριες
Τελευταία επεξεργασία από έναν συντονιστή: