V.I.Smirnov
RetroMaNiaC
- Joined
- 10 Μάρ 2010
- Μηνύματα
- 552
- Αντιδράσεις
- 114
Ειλικρινά δεν ήξερα πώς ξεκινήσω αυτό το θέμα.
Και δεν ξέρω αν κάνω καλά που επιχειρώ εδώ μια τέτοια παρουσίαση.
Καταρχήν, σε όσους δεν αρέσει η “ρομαντική” μουσική δεν έχει νόημα να συνεχίσουν περαιτέρω.
Τα κομμάτια που θα σχολιάσω περιληπτικά παρακάτω, μου διεγείρουν ένα καλειδοσκόπιο από
συναισθήματα, εικόνες και αναμνήσεις – αδύνατον να τα εκθέσω εδώ όλα αυτά έστω και μερικώς.
Τα “νυχτερινά” για πιάνο του Chopin είναι μια πορεία μέσα στη νύχτα και στο
όνειρο, ένας εκστατικός στοχασμός, μια προσπάθεια ψηλάφησης του ονείρου.
Είμαι εθισμένος από μικρός σ' αυτά τα κομμάτια. Είχα την συνήθεια να ακούω ένα-δυο πριν κοιμηθώ
και ενίοτε το κάνω και τώρα. Κάποια εξ αυτών ανήκουν εδώ και πολλά χρόνια στην συναισθηματική
μου παρακαταθήκη και εκφράζουν και πτυχές του χαρακτήρα μου. Δυο-τρία από τα ευκολότερα τα
είχα μάθει κάποτε ∙ άλλα τα έπαιζαν φίλοι μου που μπορούσαν να ανταποκριθούν στις τεχνικές απαιτήσεις.
Στα ʽτσάι-πάρτυʼ που κάναμε τη δεκαετία του '90 πάντα κάποιος έπαιζε ένα ∙ τα 1, 2, 8 και 13 ήταν οι
συνηθισμένες μας επιλογές.
Τα νυχτερινά είναι μουσική φόρμα που θυμίζουν τραγούδι, κάπως ρομαντικού ή μελαγχολικού χαρακτήρα,
με το δεξί χέρι να παίζει μια μελωδία και το αριστερό να συνοδεύει. Το είδος αυτό δημιουργήθηκε από τον
John Field που εξέδωσε για πρώτη φορά τρία τέτοια κομμάτια το 1814. O Chopin, με τις εμπνευσμένες μελωδίες,
τον πλούτο της αρμονίας και την πρωτοτυπία του ύφους που εισήγαγε, έφερε το είδος αυτό στο απόγειό του.
Η δομή των νυχτερινών του έχει γενικά τη μορφή Α-Β-Α όπου το Α είναι ένα ήρεμο επεισόδιο ακολουθούμενο από
ένα λίγο ή πολύ δραματικό ξέσπασμα Β και τελικά το αρχικό θέμα Α επανέρχεται πάλι, ίδιο ή σε κάποια μορφή παραλλαγής.
Σε κάποια νυχτερινά διαφαίνονται οπερατικές επιρροές χωρίς ωστόσο να υπάρχει απτή απόδειξη γιʼ αυτό.
Τα περισσότερα νυχτερινά βασίζονται σε μια φαινομενικά απλή μουσική ιδέα ∙ ωστόσο σε μερικά, κυρίως από το 13 κι εντεύθεν,
η έκθεση του θέματος εμφανίζει σημαντική πολυπλοκότητα και το απλοϊκό σχήμα μελωδία-συνοδεία είναι πολύ λιγότερο εμφανές πλέον.
Όλα τα νυχτερινά είναι αφιερωμένα σε φίλους του συνθέτη και κυρίως γυναίκες, μαθήτριές του. Ορισμένα από αυτά τα πρόσωπα
διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο στα τελευταία χρόνια της ζωής του.
Ακολούθως θα παρουσιάσω σύντομα τα πιο αγαπημένα μου νυχτερινά, έτσι για να τα γνωρίσουν οι ρομαντικοί θαμώνες του forum.
Δεν θα κρατήσω την χρονολογική τους σειρά, ούτε θα επιχειρήσω μουσικολογική ανάλυση - την αφήνω στους ειδικούς.
Όσοι έχουν κλασσικές καταβολές, πιθανόν θα ξέρουν τα περισσότερα ή και όλα (οι δε μουσικοί σίγουρα !).
Η καλύτερη ώρα να τα ακούσει κάποιος είναι σε στιγμές ηρεμίας όπως το βράδυ πριν τον ύπνο (κάτι που συνήθιζα μικρός !)
ή πριν από έναν ήσυχο περίπατο το απόγευμα. Η ενίοτε μαγική αύρα που αποπνέουν καταστρέφεται πολύ εύκολα κι ένας ακροατής
που δεν τα ακούει με κάποια τάση ενδοσκόπησης δεν θα προσλάβει τίποτε. Ο αληθινός ακροατής, αυτός που δεν ακούει παθητικά,
μπορεί μέσα σʼ αυτά να βρει προσωπικά του βιώματα, να θυμηθεί ή να πλάσει ιστορίες.
Στα περισσότερα απʼ αυτά τα κομμάτια – ειδικά στα εσωστρεφή - ο συνθέτης εκφράζει σκέψεις και συναισθηματικές διαθέσεις ∙
επιχειρεί να περιγράψει το μη ακουστό με τη βοήθεια του ακροάσιμου, όχι απλώς μια ευχάριστη μουσική για να γεμίσει ο χώρος.
Όπως είχε πει και κάποιος εξέχων συνθέτης,
“Chopin, in his poetic Nocturnes, sang not only the harmonies which are the source of our most ineffable delights,
but likewise the restless, agitating bewilderment to which they often give rise.”
Nocturne op. 27/2 (n. 8)
Το νυχτερινό αυτό γράφηκε το 1834/5 και εκδόθηκε το 1836.
Η βασική του ιδέα είναι μια γαλήνια μελωδία να πλανάται πάνω από μια ʽθάλασσαʼ από αρμονίες της D flat major ∙
σταδιακά εμφανίζεται ένταση που σιγά-σιγά υποχωρεί και σβήνει σε κύματα τρυφερότητας.
Το άκουγα συχνά πριν κοιμηθώ όταν ήμουν μικρός ∙ ήταν το αγαπημένο μου ʽνανούρισμαʼ.
Πριν μερικό καιρό επισκέφθηκα μια στενή φίλη μου που ήταν από τις βασικές παρουσίες στις συναντήσεις μας τη δεκαετία του '90.
Μου είπε ότι το παίζει τα βράδια στην τρίχρονη κόρη της.
“Το 'λουλούδι' μου απόκτησε την παλιά σου συνήθεια V.I. Πριν κοιμηθεί, μου ζητά να ακούσει εκείνο το νυχτερινό που μοιάζει με νανούρισμα.
Με άκουσε ένα βράδυ που το δοκίμαζα στο πιάνο και από τότε μου το ζητά να της το παίζω πριν την βάλω για ύπνο.
Είναι όμως τόσο γλυκιά συνήθεια και μας δένει μʼ έναν τόσο ιδιαίτερο τρόπο, μητέρα και κόρη, που της κάνω πάντα τη χάρη όσο κουρασμένη κι αν είμαι.”
Ακολουθεί μιαν υπνωτιστική ερμηνεία από την μεγάλη βιρτουόζα Valentina Lisitsa…
http://www.youtube.com/watch?v=BymKrBnwVE4
(συνεχίζεται)
Και δεν ξέρω αν κάνω καλά που επιχειρώ εδώ μια τέτοια παρουσίαση.
Καταρχήν, σε όσους δεν αρέσει η “ρομαντική” μουσική δεν έχει νόημα να συνεχίσουν περαιτέρω.
Τα κομμάτια που θα σχολιάσω περιληπτικά παρακάτω, μου διεγείρουν ένα καλειδοσκόπιο από
συναισθήματα, εικόνες και αναμνήσεις – αδύνατον να τα εκθέσω εδώ όλα αυτά έστω και μερικώς.
Τα “νυχτερινά” για πιάνο του Chopin είναι μια πορεία μέσα στη νύχτα και στο
όνειρο, ένας εκστατικός στοχασμός, μια προσπάθεια ψηλάφησης του ονείρου.
Είμαι εθισμένος από μικρός σ' αυτά τα κομμάτια. Είχα την συνήθεια να ακούω ένα-δυο πριν κοιμηθώ
και ενίοτε το κάνω και τώρα. Κάποια εξ αυτών ανήκουν εδώ και πολλά χρόνια στην συναισθηματική
μου παρακαταθήκη και εκφράζουν και πτυχές του χαρακτήρα μου. Δυο-τρία από τα ευκολότερα τα
είχα μάθει κάποτε ∙ άλλα τα έπαιζαν φίλοι μου που μπορούσαν να ανταποκριθούν στις τεχνικές απαιτήσεις.
Στα ʽτσάι-πάρτυʼ που κάναμε τη δεκαετία του '90 πάντα κάποιος έπαιζε ένα ∙ τα 1, 2, 8 και 13 ήταν οι
συνηθισμένες μας επιλογές.
Τα νυχτερινά είναι μουσική φόρμα που θυμίζουν τραγούδι, κάπως ρομαντικού ή μελαγχολικού χαρακτήρα,
με το δεξί χέρι να παίζει μια μελωδία και το αριστερό να συνοδεύει. Το είδος αυτό δημιουργήθηκε από τον
John Field που εξέδωσε για πρώτη φορά τρία τέτοια κομμάτια το 1814. O Chopin, με τις εμπνευσμένες μελωδίες,
τον πλούτο της αρμονίας και την πρωτοτυπία του ύφους που εισήγαγε, έφερε το είδος αυτό στο απόγειό του.
Η δομή των νυχτερινών του έχει γενικά τη μορφή Α-Β-Α όπου το Α είναι ένα ήρεμο επεισόδιο ακολουθούμενο από
ένα λίγο ή πολύ δραματικό ξέσπασμα Β και τελικά το αρχικό θέμα Α επανέρχεται πάλι, ίδιο ή σε κάποια μορφή παραλλαγής.
Σε κάποια νυχτερινά διαφαίνονται οπερατικές επιρροές χωρίς ωστόσο να υπάρχει απτή απόδειξη γιʼ αυτό.
Τα περισσότερα νυχτερινά βασίζονται σε μια φαινομενικά απλή μουσική ιδέα ∙ ωστόσο σε μερικά, κυρίως από το 13 κι εντεύθεν,
η έκθεση του θέματος εμφανίζει σημαντική πολυπλοκότητα και το απλοϊκό σχήμα μελωδία-συνοδεία είναι πολύ λιγότερο εμφανές πλέον.
Όλα τα νυχτερινά είναι αφιερωμένα σε φίλους του συνθέτη και κυρίως γυναίκες, μαθήτριές του. Ορισμένα από αυτά τα πρόσωπα
διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο στα τελευταία χρόνια της ζωής του.
Ακολούθως θα παρουσιάσω σύντομα τα πιο αγαπημένα μου νυχτερινά, έτσι για να τα γνωρίσουν οι ρομαντικοί θαμώνες του forum.
Δεν θα κρατήσω την χρονολογική τους σειρά, ούτε θα επιχειρήσω μουσικολογική ανάλυση - την αφήνω στους ειδικούς.
Όσοι έχουν κλασσικές καταβολές, πιθανόν θα ξέρουν τα περισσότερα ή και όλα (οι δε μουσικοί σίγουρα !).
Η καλύτερη ώρα να τα ακούσει κάποιος είναι σε στιγμές ηρεμίας όπως το βράδυ πριν τον ύπνο (κάτι που συνήθιζα μικρός !)
ή πριν από έναν ήσυχο περίπατο το απόγευμα. Η ενίοτε μαγική αύρα που αποπνέουν καταστρέφεται πολύ εύκολα κι ένας ακροατής
που δεν τα ακούει με κάποια τάση ενδοσκόπησης δεν θα προσλάβει τίποτε. Ο αληθινός ακροατής, αυτός που δεν ακούει παθητικά,
μπορεί μέσα σʼ αυτά να βρει προσωπικά του βιώματα, να θυμηθεί ή να πλάσει ιστορίες.
Στα περισσότερα απʼ αυτά τα κομμάτια – ειδικά στα εσωστρεφή - ο συνθέτης εκφράζει σκέψεις και συναισθηματικές διαθέσεις ∙
επιχειρεί να περιγράψει το μη ακουστό με τη βοήθεια του ακροάσιμου, όχι απλώς μια ευχάριστη μουσική για να γεμίσει ο χώρος.
Όπως είχε πει και κάποιος εξέχων συνθέτης,
“Chopin, in his poetic Nocturnes, sang not only the harmonies which are the source of our most ineffable delights,
but likewise the restless, agitating bewilderment to which they often give rise.”
Nocturne op. 27/2 (n. 8)
Το νυχτερινό αυτό γράφηκε το 1834/5 και εκδόθηκε το 1836.
Η βασική του ιδέα είναι μια γαλήνια μελωδία να πλανάται πάνω από μια ʽθάλασσαʼ από αρμονίες της D flat major ∙
σταδιακά εμφανίζεται ένταση που σιγά-σιγά υποχωρεί και σβήνει σε κύματα τρυφερότητας.
Το άκουγα συχνά πριν κοιμηθώ όταν ήμουν μικρός ∙ ήταν το αγαπημένο μου ʽνανούρισμαʼ.
Πριν μερικό καιρό επισκέφθηκα μια στενή φίλη μου που ήταν από τις βασικές παρουσίες στις συναντήσεις μας τη δεκαετία του '90.
Μου είπε ότι το παίζει τα βράδια στην τρίχρονη κόρη της.
“Το 'λουλούδι' μου απόκτησε την παλιά σου συνήθεια V.I. Πριν κοιμηθεί, μου ζητά να ακούσει εκείνο το νυχτερινό που μοιάζει με νανούρισμα.
Με άκουσε ένα βράδυ που το δοκίμαζα στο πιάνο και από τότε μου το ζητά να της το παίζω πριν την βάλω για ύπνο.
Είναι όμως τόσο γλυκιά συνήθεια και μας δένει μʼ έναν τόσο ιδιαίτερο τρόπο, μητέρα και κόρη, που της κάνω πάντα τη χάρη όσο κουρασμένη κι αν είμαι.”
Ακολουθεί μιαν υπνωτιστική ερμηνεία από την μεγάλη βιρτουόζα Valentina Lisitsa…
http://www.youtube.com/watch?v=BymKrBnwVE4
(συνεχίζεται)
Τελευταία επεξεργασία από έναν συντονιστή:
