Νόμος 4000 (1962)

SEBASTIAN

RetroActive
Joined
7 Οκτ 2022
Μηνύματα
449
Αντιδράσεις
1.207
Σενάριο: Γιάννης Δαλιανίδης
Σκηνοθεσία: Γιάννης Δαλιανίδης
Παραγωγή: Φίνος Φιλμ.

Πρωταγωνιστούν: Ζωή Λάσκαρη, Βαγγέλης Βουλγαρίδης, Κώστας Βουτσάς, Βασίλης Διαμαντόπουλος, Κατερίνα Γώγου, Χλόη Λιάσκου, Παντελής Ζερβός , Κατερίνα Χέλμη Γιώργος Τσιτσόπουλος, Αθηνά Μιχαηλίδου, Σπύρος Μουσούρης, Ελένη Ζαφειρίου , Λαυρέντης Διανέλλος , Αλέκος Τζανετάκος , Θάνος Παπαδόπουλος, Κώστας Ναός , Θάνος Σουγιούλ, Γιώργος Γαβριηλίδης , Γιώργος Τζιφός , Κώστας Παπαχρήστος , Γιώργος Γρηγορίου κα.

Υπόθεση: Ο Ανδρέας Οικονόμου είναι ένας πολύ αυστηρός καθηγητής-φιλόλογος στο Γυμνάσιο και ιδιαίτερα εξαντλεί την αυστηρότητα του όχι μόνο στο σχολείο, αλλά και στην οικογένεια του. Κατά τραγική ειρωνεία η κόρη του Μαρία, έχει σχέσεις με τον μαθητή του Γιώργο, ο οποίος με την σειρά του αντιμετωπίζει σοβαρά οικογενειακά προβλήματα με τη προβληματική σχέση των γονιών του. Ο Ανδρέας εφαρμόζει καταχρηστικά την αυστηρότητα του και στην πολυκατοικία που διαμένει μαζί με την οικογένεια του, καθότι προσπαθεί να διώξει την ελαφρών ηθών Βούλα, από το υπόγειο της πολυκατοικίας.

Σχόλια: Μια ακόμα καταγγελτική αλλά και ηθικοπλαστική ταινία της εποχής που σύμφωνα με τα δεδομένα της εποχής που ζούμε μοιάζει τουλάχιστον παρωχημένη. Αποτελεί κατά κάποιο τρόπο συνέχεια του Κατήφορου που γυρίστηκε ένα χρόνο πριν με περίπου το ίδιο πλαίσιο κοινωνικής καταγγελίας, που επικεντρώνεται στα ομολογουμένως πολύ έντονα κακώς κείμενα της εποχής όπως οικογενειακά προβλήματα, χάσμα και έντονες προστριβές μεταξύ γονέων και παιδιών, προβλήματα των νέων που η μη επίλυση τους τους οδηγεί σε έκνομες πολλές φορές ενέργειες με πολύ δυσάρεστα αποτελέσματα. Όλα αυτά τα πολύ άσχημα με δυσμενείς κοινωνικές προεκτάσεις και ιδιαίτερα μεταξύ των νέων προσπάθησε το τότε κράτος να τιθασεύσει με τον Νόμο 4000 εξ ου και ο τίτλος της ταινίας. Το αν είχε αποτέλεσμα ή όχι η εφαρμογή του έγκειται στις απόψεις του καθενός και πιο αρμόδιοι να μας απαντήσουν είναι οι ειδικοί κοινωνιολόγοι και ψυχολόγοι που μπορούν να εξετάσουν την εξέλιξη, διαπαιδαγώγηση και πολιτεία των νέων στην πορεία των ετών και να αποφανθούν ανάλογα. Κατά τη γνώμη μου πρόκειται για μια ακραία εφαρμογή και καταστολή της τότε κρατούσας κατάστασης που με την επιβολή του άκρατου φόβου, προσπάθησε να πετύχει ότι η προβληματική όπως απεδείχθη διαπαιδαγώγηση των νέων στο σπίτι κυρίως αλλά και στο σχολείο απέτυχε. Φυσικά η σημερινή εποχή κινδυνεύει να εκφραστεί από το εντελώς αντίθετο άκρο της πλήρους ελευθεριότητας, ασυδοσίας και εκφυλισμού οπότε το αποτέλεσμα είναι το ίδιο αρνητικό.

Κορυφαίοι οι ηθοποιοί που έπαιξαν στην εν λόγω ταινία. Αλλά ένα σκαλί πιο πάνω από όλους ήταν ο πολύ μεγάλος μας ηθοποιός Βασίλης Διαμαντόπουλος που κυριολεκτικά στον ρόλο του αυστηρού καθηγητή απογείωσε την ταινία και εξέφρασε ακριβώς το κοινωνικό αποτύπωμα της εποχής. Οι υπόλοιποι ηθοποιοί-αστέρες της εποχής πιστεύω πως ήταν οι πιο κατάλληλοι να ενσαρκώσουν τους ρόλους του φιλμ λες και γράφτηκαν για αυτούς και το αποτέλεσμα από όλους ήταν εξαιρετικό. Ιδιαίτερη μνεία στην Κατερίνα Χέλμη που σε ένα ομολογουμένως δύσκολο ρόλο τα πήγε σούπερ, πατώντας σε δυο βάρκες της ελαφρών ηθών ενοίκου του υπογείου αλλά και όταν χρειάστηκε της συμπαραστάτριας όσο δεν πάει της Λάσκαρη, που ανήκε σε μια και καλά ανώτερη κοινωνική τάξη με πολύ καλύτερη διαπαιδαγώγηση αλλά σε μια δύσκολη στιγμή για την δεύτερη η όποια κοινωνική απόσταση (πραγματική ή κοινωνικά οικοδομημένη με τα ήθη της εποχής) ανάμεσα στις οι δυο κοπέλες κονιορτοποιήθηκε μπροστά στην ανθρώπινη ανάγκη.

Παραλειπόμενα:
1) Οι δυο καυγάδες στην αρχή της ταινίας σε διαφορετικά κοινωνικά επίπεδα ήταν επικοί. Ο πρώτος στο υπόγειο μεταξύ της Χέλμη και του περιστασιακού εραστή της μπροστά στα μάτια του Κέρβερου της ηθικής Διαμαντόπουλου προκαλώντας τον απεριόριστο αποτροπιασμό του. Ο δεύτερος μεταξύ των γονιών του Βουλγαρίδη για 685η φορά προς τέρψη των ενοίκων της πολυκατοικίας της οικογένειας προκαλώντας την θλίψη και την απόγνωση του γιού τους. Πόσοι από μας δεν έχουμε βρεθεί αυτήκοες μάρτυρες ανάλογων καυγάδων σε διπλανά κτίρια ή διαμερίσματα. Από τότε ο Δαλιανίδης έπιανε επακριβώς τον σφυγμό της κοινωνικής πραγματικότητάς.

2) Κατά την γνώμη μου ήταν η ταινία που η Χλόη Λιάσκου επισκίασε σε ομορφιά και αισθησιασμό την Λάσκαρη. Ειδικά στο πάρτι των νέων ήταν σαγηνευτική. Το ντύσιμο, το χτένισμα της, όλη η αύρα της απέπνεε ένα άκρατο ερωτισμό.

3) Ο επικός διάλογος Χέλμη-Διαμαντόπουλου λέγοντας η πρώτη στον δεύτερο μήπως σώσει λίγο την αξιοπρέπεια της πως και ο Χριστός συγχώρεσε την Μαγδαληνή και ο Διαμαντόπουλος της απάντησε πως έχεις τακτοποιηθεί και με τα θρησκευτικά βλέπω. Μάλλον η ποιο αστεία σκηνή της ταινίας.

4) Ο επικός διάλογος Νο 2 Χέλμη-Διαμαντόπουλου προς το τέλος της ταινίας σε τελείως διαφορετικό πλαίσιο βέβαια όταν αναγκάζεται ο κήνσορας της ηθικής να ταπεινωθεί μπροστά στην ιέρεια της ανηθικότητάς (κατ΄αυτόν βέβαια). Πως τα φέρνει η ζωή. Για αυτό να μην είμαστε απόλυτοι για τίποτα. Η ζωή πολλές φορές κάνει κύκλους και μάλιστα με μεγάλη διάμετρο.

5) Παρεμπιπτόντως ο Νόμος 4000 μετά την μεταπολίτευση αδρανοποιήθηκε για αρκετά χρόνια και καταργήθηκε οριστικά το 1982. Ειδικά η πτυχή του νόμου που αναγκάζει ταπεινωτικά την διαπόμπευση των παρανομούντων νέων μπροστά σε κόσμο με ταμπελάκι «Είμαι τέντυ μπόυς» θα είχε πεταχτεί στον κάλαθο των αχρήστων και στο πιο απομακρυσμένο χωριό της… Γκάνας. Αιδώς σε όποιον τον σκέφτηκε.

6) Μαθητής τελευταίας τάξης του εξατάξιου Γυμνασίου τότε ετών…31. Τόσο ήταν ο Βουτσάς όταν γυρίστηκε η ταινία. Θα μου πείτε εδώ ο Μουσούρης στην πριν ένα έτος επική ταινία «Αλίμονο στους νέους» ήταν 80 φεύγα ένα βήμα πριν τα θυμαράκια. Προφανώς πούλησε την ψυχή του στον διάολο και ξανάγινε ένας ώριμος καλοστεκούμενος 50άρης με ατέλειωτη ζωτικότητα για απεριόριστους καυγάδες με την συμβία του.
 
Πίσω
Μπλουζα