Οι Πόντιοι στις δεκαετίες του 80-90

O ρόλος του "χαζού" στα ανέκδοτα διαρκώς εναλασσόταν και θα εναλάσσεται. Μπορεί να ήταν ο συνομιλητής του Χότζα, άλλοτε οι υπόλοιποι -εκτός του Έλληνα- επιβάτες του γνωστού αεροπλάνου που έπεφτε στη ζούγκλα, άλλοτε ο Παπαδόπουλος, ο Παττακός κι ο Μακαρέζος, τη συγκεκριμένη εποχή, άλλοτε οι ξανθιές, άλλοτε οι Πόντιοι, άλλοτε οι Χιώτες, άλλοτε ο Τοτός, άλλοτε διάφοροι του τρελλοκομείου, άλλοτε επώνυμοι πολιτικοί κλπ.

Το ανέκδοτο θέλει να "πλάσει" μια ιστορία ξεκινώντας από μια δεδομένη συνθήκη (ενίοτε η συνθήκη είναι τόσο αστεία που αρχίζεις να γελάς πριν να ακούσεις την εξέλιξη : "ήταν κάποιος που λεγόταν Μπιτζίδης, και είχε γεννήσει η γυναίκα του").
 
Nemo είπε:
Εστω οτι στην θεση του ΠΟΝΤΙΟΥ


βαζαμε κατι αλλο αλλα αντιστοιχο κι οχι κατι τοσο αοριστο κι ανωδυνο οσο τον μπομπο ή τις ξανθιες

αλλσ Π.χ. ΑΦΡΙΚΑΝΟΣ/ΜΑΥΡΟΣ/ΝΕΓΡΟΣ


Αναρρωτιεμαι αν το αποτελεσμα θα θεωρουνταν εξισου ακακα ????
Άν/όταν οι αφροαμερικανοί (και τώρα που υπάρχουν και αυτοί, οι αφροέλληνες) πάψουν να είναι πολίτες δεύτερης κατηγορίας και έχουν τα ίδια δικαιώματα με τους λευκούς στην πραγματικότητα και όχι μόνο θεωρητικά, και περάσει αρκετός καιρός ώστε οι διακρίσεις να είναι απλώς ιστορική ανάμνηση, τότε ναι, το αποτέλεσμα θα θεωρείται εξίσου άκακο. Τώρα προφανώς δεν ικανοποιείται αυτή η συνθήκη.

Αλλά γιατί το "ξανθιές" θεωρείται τώρα αόριστο και ανώδυνο? Αόριστο δεν είναι σίγουρα, κι όσο για ανώδυνο, δεν ξέρω. Αν κάποιοι δίνουν βάση σ' αυτό το στερεότυπο και θεωρούν τις ξανθιές όντως χαζές δεν είναι καθόλου ανώδυνο, όπως δεν είναι και το Πόντιος υπό παρόμοιες συνθήκες.

Θεωρώ δεδομένο ότι εδώ και δεκαετίες οι Πόντιοι δεν υφίστανται διακρίσεις είτε γενικά είτε λόγω του χαζού στερεότυπου, και κανείς δεν πιστεύει σοβαρά ότι δεν είναι εξ ίσου έξυπνοι με οποιαδήποτε άλλη ανθρώπινη ομάδα (που δεν έχει επιλεγεί με βάση IQ, φυσικά :) ). Και ότι τα αστεία δεν λέγονται με σκοπό να προσβάλουν κάποιον, αλλά με καλή πίστη, και επομένως αν κάποιος παρευρισκόμενος, πόντιος η όχι, κάνει φανερό ότι ενοχλείται, θα κοπούν με το μαχαίρι και θα συνοδευτούν από αίτηση συγγνώμης. Αν όλα αυτά δεν ισχύουν, φυσικά δεν είναι άκακα τα αστεία και ο όρος "Πόντιος" δεν χρησιμοποιείται αθώα.

Νομίζω ότι αυτή η προσέγγιση είναι τεχνικότατη :)
 
Πάντως είχαν βγει και ακραιφνώς ρατσιστικά ανέκδοτα με μαύρους : "Ποια η διαφορά ενός λευκού κι ενός μαύρου πτώματος, από τροχαίο, όπως τα βλέπουμε σε δρόμο της Ν.Αφρικής;"

Εντάξει, την απάντηση δεν τη βάζω για να μην το συνεχίζουμε, ήθελα μόνο να το θυμίσω σαν αναφορά...

Άντε να το πάρει το ποτάμι, πριν από το λευκό υπάρχει φρενάρισμα...
 
Ωστόσο αυτό δείχνει τι κτήνη ήταν οι λευκοί επί απαρτχάιντ. Δεν αποδίδει κάποιο υποτιμητικό χαρακτηρισμό στους μαύρους. Φυσικά "αστειεύεται" με ένα θέμα που δεν σήκωνε αστεία, όπως είναι οι φυλετικές και άλλες διακρίσεις

και μάλιστα στη χειρότερή τους μορφή αφού φτάνουν σε δολοφονία.
 
Θυμήθηκα ενα urban legend της εποχης, οτι οι Ποντιοι ηταν οι ιδιοι που εβγαζαν και κυκλοφορουσαν αυτα τα ανεκδοτα :) σε αυτο ειναι βασισμενο και το σεναριο της ταινιας Οι Πόντιοι του Ευστρατιάδη. Αυτο το urban legend θα εχει βαση στο οτι οι Ποντιοι (οπως αναφερθηκε πιο πανω) ηταν ακομπλεξαριστοι με αυτα και τα αναπαρήγαγαν άνετα.

Μιας και αναφέρθηκαν τα ρατσιστικά ανέκδοτα με τους μαύρους, οπως ειπα τα ανεκδοτα με Ποντιους δεν πρεπει να συγκριθούν, ούτε να θεωρηθουν ρατσιστικά αφου ειναι πολύ γενικα, και δε σατιρίζουν καποιο συγκεκριμένο στερεότυπο. Εχω διαβασει κάποια ανεκδοτα που ξεκινουν με "Ήταν ένας Κύπριος που..." και στο τελος κανει καποια βλακεια. Ανετα θα μπορουσες να πεις "ένας Πόντιος", ή απλά "ένας τύπος". Τα στοχευμένα ανεκδοτα που οντως διακωμωδουν (καλοπροαιρετα σιγουρα) συγκεκριμένα την Κυπρο, τον Ποντο, την προφορά ή άλλο πραγματικό χαρακτηριστικό, πρεπει να ειναι πολυ σπανια.

Αντιπαραβαλλω τα παραπανω με τα πιο προσφατα και στοχευμενα ανεκδοτα για τους Λαρισαιους, που οντως κανουν παιχνιδι με την προφορα, και τη φημουμενη... ερωτικη ζωη τους.

Οσον αφορα τους μαυρους, ειναι φοβερο ποσο αλλαζει η αντιληψη μας, απο τοτε (πριν 20 χρονια) μεχρι τωρα. Ισως και λογω της παιδικης αθωώτητας. Ποτε δεν ειχα ρατσιστικές πεποιθήσεις, αλλα ειχα γελασει και ειχα πει ανεκδοτα με μαυρους, οπως ολοι αναπαράγουμε πραγματα που δεν πιστευουμε και δεν μας εκφραζουν. Στεκομασταν καθαρα στο χαζο μακαβριο χιουμορ, και οχι στο μισος. Μαλλον σαν διακωμωδηση του ρατσισμου το νιωθαμε, παρα σαν εκφραση του.

Οποιος λεει ρατσιστικα ανεκδοτα δεν ειναι απαραίτητα, ουτε θα γινει ρατσιστης. Ελπίζω να μη γυρίσουμε στις εποχες οπου πιστευαμε οτι οποιος βλεπει βίαιες ταινίες θα γινει δολοφονος, οτι όποιος παιζει Dungeons and Dragons μυείται στη μαγεία, ή οτι οποιος ακουει ρειβ θα οδηγηθεί στα ναρκωτικά κλπ.
 
Πίσω
Μπλουζα