Οι γλώσσες των κόμικς, οι εκφράσεις και οι μεταφράσεις τους!!

[Rakeesh]

Ξεκινάω αυτό το θρεντ με αφορμη την εμπειρια μου να διαβασω πρωτη φορα γαλλικό κόμικ... στα γαλλικα

Εμεις που μεγαλωσαμε στις δεκαετίες 60 μέχρι 90 διαβαζαμε ιστοριες που προέρχονταν κυριως απο 3 γλωσσικές σφαίρες: Αγγλόφωνες (σουπερήρωες, Ντίσνευ, Βαβούρα, Φασόλας), Ιταλόφωνες (Σεραφίνο, Τιραμόλα, Ντίσνευ, Ποπάυ, Πινόκιο) και Γαλλόφωνες (Αστεριξ, Λουκυ Λουκ, Στρουμφ, Τεντεν και αρκετα αλλα), σε μικρότερο βαθμό Ισπανόφωνα κόμικς πρέπει να ήταν μόνο Αντιρίξ και Συμφωνίξ, Ζίπι και Ζάπε (τους ειχαμε δει μονο στη Βαβουρα) καθως και η Μαφαλντα. Δεν αποκλειεται να ειχαμε διαβασει και κανενα Γερμανικό κόμικ, το οποιο αγνοώ

Ηταν επισης γεγονος το οτι εκεινη την εποχη η τέχνη της μεταφρασης δεν ηταν τοσο εξελιγμενη οσο πιθανον να ειναι σημερα

Αυτο ισως να ηταν η αιτια που στα κόμικς βλέπαμε εκφράσεις που δεν ακουγαμε πουθενα αλλου. Μας ηταν εντελως φυσικο να βλεπαμε το Λοχαγό Μαρκ να καταριεται "Κεραυνοί!" και τον Μιστερ Μπλουφ να επικαλείται "Μα το Δία!" ενώ ποτε στη ζωη μας δεν ειδαμε δικους μας ανθρωπους (ή ηθοποιους στις ταινιες) να λενε αυτες τις εκφρασεις. Γι' αυτό ισως δεν τις υιοθετησαμε ποτε. Για μένα ηταν καθαρα κομιξιστικες εκφρασεις και δεν διέφεραν πολύ από επιφωνήματα όπως "Κλαψ" και "Λυγμ" και άρα για κάποιο λόγο δεν υπάρχουν στον πραγματικό κόσμο

Διαβαζοντας λοιπον σε προτοτυπα γαλλικα καποια κομικς, ανακαλυψα εκφρασεις όπως "Tonaires!" και "Milles tonaires!" που μεταφράζεται "Χίλιοι κεραυνοί" (Αγγλ. "Blast!").

Εξίσου κοινό είναι και το "Sapristi!" (από το Sacrum Corpus Christi, η Θεία Κοινωνία των Καθολικών) που ως επιφώνημα σημαίνει "Να πάρει!", όποτε οι αγαπημένοι μας ήρωες έβλεπαν κάτι παράξενο.

Τί άλλες ξενόφερτες εκφράσεις έχετε μάθει από τα κόμικς; Και τί μεταφραστικά ευτράπελα θυμάστε;

 

[Dartacan]

Τα-νταχ. Nuff said.

Πέρα απ΄την πλάκα, μου θύμισες ένα περιστατικό από τα παλιά. Σε μια ιστορία του περιοδικού Πινόκιο (νομίζω με τον Ριρίκο αλλά δεν είμαι και σίγουρος) ήταν δυο ιππότες που είχαν μια μακροχρόνια κόντρα. Ο ένας κλείστηκε σε ένα κάστρο και έτσι μετά από χρόνια, όταν ήταν πια γέροι ο άλλος μπήκε στο κάστρο με το σπαθί του με σκοπό να τον ξεπαστρέψει. Τον βλέπει όμως κάτω στο πάτωμα ανήμπορο, πεινασμένο και αδυνατισμένο και πετάει την ατάκα (που ήταν και το τελευταίο "παράθυρο" του κόμικ):

"Καλά το λένε τελικά. Η πείνα είναι πιο δυνατή απο το ξίφος" (Αναφορά στο "Η πένα είναι πιο δυνατή από το ξίφος" / The pen is mightier than the sword" http://en.wikipedia.org/wiki/The_pen_is_mightier_than_the_sword )

Δεν ξέρω τι έλεγε το αυθεντικό κείμενο αλλά ήταν τόσο πετυχημένη μετάφραση/απόδοση/λογοπαίγνιο που ακόμα το θυμάμαι.

 

[Νικόλαος]

Πολύ ωραίο θέμα αλλά αν συνεχίσω το γράψιμο θα βγώ εκτός...

Καταλαβαίνω πολύ καλά γιατί μιλάς, αλλά αυτό το έχω βιώσει με παιδικά, σειρές ή παιχνίδια που βλέπω σε διάφορες γλώσσες. Η προσαρμογή του κειμένου-νοήματος σε κάθε γλώσσα, ακόμα και αυτολεξί, μπορεί να οδηγήσει σε απλά λογοπαίγνια, που φυσικά δεν μπορούν να κατανοηθούν σε άλλη γλώσσα, ή σε φράσεις που μπορεί να φαίνονται αστείες ή ξένες με εμάς αλλά για τους αλλόφωνους είναι κάτι φυσικό.