Ρετρό σβούρα (γιο-γιο) με κουμπί και κλωστή

[ΦΖΠ1]

Ειλικρινά δεν ξέρω αν έχει αναφερθεί ένα παλιό παιχνίδι, που εμένα μου το έμαθε η γιαγιά μου. Πρόκειται για το γιο-γιο (όπως το λέγαμε), που είναι στην ουσία μια σβούρα με κλωστή και κουμπί.

Το μόνο σχετικό που βρήκα για να σας το δείξω, είναι αυτή η εικόνα, και η αρχαία ονομασία "Ιυγξ".

http://pezamepalia.weebly.com/uploads/2/7/0/3/27030355/1394869732.jpg

Προβολή συνημμένου 143098

Βάζουμε το δείκτη κάθε χεριού στις δυο ακριανές θηλιές, περιστρέφουμε, και στη συνέχεια απομακρύνουμε και πλησιάζουμε τα χέρια, δίνοντας ευθείες και ανάποδες στροφές στο κουμπί, εκμεταλλευόμενοι και την περιστροφική του αδράνεια, αφού λειτουργεί ως σφόνδυλος.

Σας θυμίζει κάτι; Το έχετε ξανασυζητήσει;

 

[BETTY BOOP]

δεν γνώριζα αυτό το παιχνίδι...δεν το είχα ξαναδεί...ενδιαφέρον κομμάτι!

 

[ΦΖΠ1]

Είναι αυτοσχέδιο, οικιακό παιχνίδι, αλλά με αρχαία προέλευση !

 

[QueenofHearts]

Είχα ένα τέτοιο και μάλιστα που άναβε όταν ξεκίναγε να στριφογυρνά με δύναμη. Δεν ήξερα ποτέ το όνομά του όμως!

 

[elephadas]

Το έμαθα από τον πατέρα μου ο οποίος μου το έλεγε "καρκαζάνι". Η λέξη δεν υπάρχει στο google οπότε πρέπει να ήταν τοπική ονομασία στο χωριό του (Μεσσηνία). Τα καλύτερα κουμπια που ειχα ανακαλύψει στο κουτί - θησαυροφυλάκιο κουμπιών της μητέρας μου ήταν από γυναικεία παλτά, διότι συχνά ήταν τεράστια. Όσο πιο μεγάλο το κουμπί (και όσο περισσότερη μάζα έχει στις άκρες συγκριτικά με το κέντρο) τόσο καλύτερα δούλευε το μαραφέτι, διότι έτσι έχει μεγάλη ροπή αδρανείας.

Μια φορά στο σχολείο μας κάποιος είχε φερει ένα τέτοιο φτιαγμένο με καπάκι κονσέρβας αντί για κουμπί. Το ακούμπησε στο θρανίο καθώς γυρνούσε και αυτό χάραξε ένα πολύ βαθύ αυλάκι πριν σταματήσει... φαντάζεστε τι θα έκανε αν ακουμπούσε δάχτυλο. Και δεδομένου ότι τελικά ο σπάγγος από το τρίψιμο κοβόταν και το κουμπί εκσφενδονιζόταν ανεξέλεγκτα, με είχε πιάσει πανικός με τη σκέψη τι θα γινόταν αν κοβόταν ο σπάγγος του κονσερβοκαπακίου Από τότε σταμάτησε να μου αρέσει έστω και με κουμπί.

Ώστε Ίυγξ, ε? Δεν με παραξενεύει που είναι αρχαίο, μια που είναι κάτι τόσο εύκολο να γίνει με καθημερινά αντικείμενα. Αλλά τη λέξη δεν την είχα ξαναδεί. Δεν είμαι τόοοοσο αρχαίος.

 

[ΦΖΠ1]

"Ανοίγοντας" τα δάχτυλα, δε χρειαζόταν να "τραβάς" μέχρι το μέγιστο : από τη στροφορφή του κουμπιού η περιστροφή, και στη συνέχεια η επαναφορά, γινόταν με το...τίποτα, με μηδαμινή κατανάλωση ενέργειας (όταν είχε πιάσει στροφές, φυσικά).

Έτσι, γεννιόταν η έννοια του "inverter" !

Εμένα μου άρεσε να "ψιλοακουμάπω" το κουμπί, στις φουλ στροφές, πάνω σε τραπέζι φορμάικας. Ακουγόταν σαν τροχός οδοντίατρου !

Βέβαια, το κόψιμο της κλωστής ήταν αναπόφευκτο, γι αυτό και στα "επαγγελματικά" μοντέλα που έφτιαχνα, χρησιμοποιούσα πλαστικοποιημένη κλωστή (σαν ψιλή πετονιά), και κουμπί συνήθως λευκό φιλντισένιο, πάντα για παλτό φυσικά.

Χαρακτηριστικός ήταν και ο ήχος του σβουρίγματος, κάτι σαν μύγα και κουνούπι μαζί...