Ελληνικά φαγητά που χάνονται στο πέρασμα των χρόνων

[AEON]

Ελληνικά φαγητά που χάνονται στο πέρασμα των χρόνων

Προλάβατε την περίφημη μπομπότα; Η δική σας η γιαγιά σάς έφτιαχνε ζαχαρόψωμο; Τα Χριστούγεννα τρώγατε τσιγαρίδες;

www.newsbeast.gr

 

[elephadas]

Αυτό με τα κουκιά συνέβη σε μένα. Η μητέρα μου μαγείρευε γι' αυτήν και τον πατέρα μου (όχι πολύ συχνά) αλλα δεν έδινε στην αδελφή μου και σε μένα για να μην πάθουμε "κυάμωση" που την παθαίνανε, λέει, μόνο τα παιδιά. Οπότε τα είχα πάρει από φόβο, και δεν έχω φτιάξει ποτέ. Πριν καμια 15αριά χρόνια είχε φτιάξει ένας αμερικανός φίλος μου κι επί τέλους έφαγα. Δεν μου αρέσανε, αλλά δεν είμαι σίγουρος ότι πίσω από αυτό δεν υπήρχε κατάλοιπο της παιδικής πλύσης εγκεφάλου.

Βρεγμένο ψωμί και ζάχαρη... τρελλαινόμουνα. Έτσι μου 'ρχεται να πάω να βρέξω μια φέτα...

 

[Θεία Λένα]

Ωραίο θέμα, ανοίγει την όρεξη

Νομίζω πως τα φαγητά που χάνονται είναι αυτά που λέμε «των φτωχών». Όχι πως είχαν να κάνουν με την οικονομική κατάσταση αυτού που τα μαγείρευε, μάλλον ήταν απλά και φτιαχνόταν με ότι υπήρχε σπίτι. Τα περισσότερα απορρίπτονται πια κυρίως ως «ανθυγιεινά».

Μπομπότα: Η μαμά μου την έφτιαχνε και τη φτιάχνει. Όχι όμως ως καλαμποκένιο ψωμί αλλά ως πίτα. Με λάχανα διάφορα, φέτα, κλπ απλά αντί για αλεύρι βάζει καλαμποκάλευρο. Άλλη διαφορά είναι πως δεν έχει φύλα ενδιάμεσα. Θυμίζει δλδ την "τεμπελόπιτα" (φύλα πάνω-κάτω στη μέση η γέμιση). Ποτέ δε μου άρεσε κι ούτε την έχω φτιάξει αν και φτιάχνω γενικά πίτες.

Πατάτες γιαχνί: Φαγητό γνωστό στη βόρεια Ελλάδα, παντελώς άγνωστο στη νότια. Πρόκειται για πατάτες βραστές, κοκκινιστές με διάφορα λαχανικά μέσα. Κάτι σαν τουρλού αλλά με βάση την πατάτα. Τα λαχανικά διέφεραν (ανάλογα με το τι είχε πρόχειρο στο ψυγείο της η νοικοκυρά). Η μαμά επίσης τις έφτιαχνε ως κύριο φαγητό (ήταν δλδ το μεσημεριανό μας). Μια φορά που το επιχείρησα στο σπίτι μου ακούσα το εξωφρενικό "πατάτες θα φάμε; το υπόλοιπο φαί που είναι;". Αν το επιχειρήσετε μην παραλείψετε το σέλινο.

Αβγόφετες: Δεν ξέρω αν χάνονται, σίγουρα πάντως δεν είναι τόσο διαδεδομένες όπως παλιά. Αυγά χτυπημένα που πανάρονται σε φέτες ψωμί και τηγανίζονται. Πανεύκολο και νόστιμο. Το τρώγαμε ως παιδιά και για πρωινό και για κολατσιό ενίοτε. Σπάνια φτιάχνω, κυρίως γιατί αποφεύγω γενικά το τηγάνι. (στις αβγόφετες κάποιοι βάζαν αλάτι στα χτυπημένα αβγά. Κάποιοι δεν βάζαν και πασπαλίζαν με ζάχαρη όταν έβγαιναν απ το τηγάνι).

 

[Eagle 1]

Πρόλαβα τη θρεψίνη, μία γλυκιά πάστα φτιαγμένη από σταφίδες. Η Μερέντα της εποχής...... Επίσης μου άρεσαν οι φέτες της γιαγιάς με ψωμί φρέσκο αλειμμένο με σάλτσα που μόλις είχε φτιάξει και αλάτι ή γλυκιές, πασπαλισμένες με κακάο ή καφέ και ζάχαρη. Το χτυπητό αυγό με καφέ και ζάχαρη δεν μου άρεσε αντίθετα προτιμούσα τις αυγόφετες. Θυμάμαι τον παππού να κάνει σπιτικό αριάνι και τα Χριστούγεννα τσιγαρίδες. Θυμάμαι επίσης το λεμόντουζο, μία σκόνη που τη βάζαμε παιδιά στη γλώσσα και άφριζε.

 

[Bajar]

Ωραίο θέμα, ανοίγει την όρεξη

Πατάτες γιαχνί: Φαγητό γνωστό στη βόρεια Ελλάδα, παντελώς άγνωστο στη νότια. Πρόκειται για πατάτες βραστές, κοκκινιστές με διάφορα λαχανικά μέσα. Κάτι σαν τουρλού αλλά με βάση την πατάτα. Τα λαχανικά διέφεραν (ανάλογα με το τι είχε πρόχειρο στο ψυγείο της η νοικοκυρά). Η μαμά επίσης τις έφτιαχνε ως κύριο φαγητό (ήταν δλδ το μεσημεριανό μας). Μια φορά που το επιχείρησα στο σπίτι μου ακούσα το εξωφρενικό "πατάτες θα φάμε; το υπόλοιπο φαί που είναι;". Αν το επιχειρήσετε μην παραλείψετε το σέλινο.

Αβγόφετες: Δεν ξέρω αν χάνονται, σίγουρα πάντως δεν είναι τόσο διαδεδομένες όπως παλιά. Αυγά χτυπημένα που πανάρονται σε φέτες ψωμί και τηγανίζονται. Πανεύκολο και νόστιμο. Το τρώγαμε ως παιδιά και για πρωινό και για κολατσιό ενίοτε. Σπάνια φτιάχνω, κυρίως γιατί αποφεύγω γενικά το τηγάνι. (στις αβγόφετες κάποιοι βάζαν αλάτι στα χτυπημένα αβγά. Κάποιοι δεν βάζαν και πασπαλίζαν με ζάχαρη όταν έβγαιναν απ το τηγάνι).

Οι πατάτες γιαχνί ή αλλιώς πατάτες μπλουμ φτιάχνονται και πιο νότια, τουλάχιστον οι θείες και η μεσσήνια γιαγιά τις έφτιαχναν συχνά. Το ίδιο έκαναν και με τα μακαρόνια, δηλαδή βρασμένα σε σάλτσα, χωρίς τυρί (και με αρκετό πιπέρι) γιατί επρόκειτο για νηστίσιμο φαγητό. Μια που οι αραιές κόκκινες σάλτσες δεν ήταν του γούστου μου συνήθως την έβγαζα με ψωμί και σαλάτα όταν είχαμε κάτι τέτοιο στο τραπέζι.
Οι αβγόφετες πάλι δε νομίζω να χάνονται. Τώρα μάλιστα με τα αντικολλητικά ίσως δε χρειάζεται και πολύ λάδι.
Έχω να προσθέσω κάτι ακόμη που τουλάχιστον στο πατρικό μου έχει να εμφανιστεί δεκαετίες (ενώ στο δικό μου δεν έχει φτιαχτεί ποτέ).
Ρέγγα καπνιστή: Θυμάμαι ότι πήγαινε σετάκι με τα όσπρια που μαγειρεύαμε εκείνη την ημέρα και ακόμη έχω την εικόνα του πατέρα μου που ετοίμαζε το βαμβάκι με το οινόπνευμα για να φτιάξει τη φωτιά να την καπνίσει. Όσο και να αγαπούσα αυτόν τον μεζέ, τα άπειρα και ακατάστατα χωμένα κοκκαλάκια της (τουλάχιστον έτσι νόμιζα) μου έπαιρναν τη μισή χαρά.

 

[Eagle 1]

Έχω να προσθέσω κάτι ακόμη που τουλάχιστον στο πατρικό μου έχει να εμφανιστεί δεκαετίες (ενώ στο δικό μου δεν έχει φτιαχτεί ποτέ).
Ρέγγα καπνιστή: Θυμάμαι ότι πήγαινε σετάκι με τα όσπρια που μαγειρεύαμε εκείνη την ημέρα και ακόμη έχω την εικόνα του πατέρα μου που ετοίμαζε το βαμβάκι με το οινόπνευμα για να φτιάξει τη φωτιά να την καπνίσει. Όσο και να αγαπούσα αυτόν τον μεζέ, τα άπειρα και ακατάστατα χωμένα κοκκαλάκια της (τουλάχιστον έτσι νόμιζα) μου έπαιρναν τη μισή χαρά.

Τι μου θύμησες φίλτατη Bajar με την καπνιστή ρέγγα (κοινώς σκουράντζο) που συνόδευε φακές! Ιεροτελεστία με την μητέρα να την καρφώνει με πηρούνι, να βγαίνει στην αυλή, να κάνει μπάλες 2-3 φύλα εφημερίδας (μεγάλα σε διάσταση τότε), να τα ανάβει και να καπνίζει τη ρέγγα. Στην περιοχή μας σε εφημερίδα την κάπνιζαν. Εγκληματικό θα έλεγα από πλευράς υγιεινής με τα σημερινά δεδομένα, αλλά τότε.... Ευτυχώς την ξεφλούδιζε μετά (ελπίζω να έφευγε έτσι κάτι από την κάπνα της εφημερίδας) και την σέρβιρε με λάδι και ξύδι. Άλλες εποχές.......

 

[Bajar]

Στην περιοχή μας σε εφημερίδα την κάπνιζαν. Εγκληματικό θα έλεγα από πλευράς υγιεινής με τα σημερινά δεδομένα, αλλά τότε.... Ευτυχώς την ξεφλούδιζε μετά (ελπίζω να έφευγε έτσι κάτι από την κάπνα της εφημερίδας) και την σέρβιρε με λάδι και ξύδι. Άλλες εποχές.......

Κι όμως, όσο ανθυγιεινό και να ακούγεται, τότε επικρατούσε η άποψη ότι το καλύτερο κάπνισμα της ρέγγας γίνεται μόνο σε εφημερίδα! Ευχαριστώ και για την κοινή ονομασία της, δεν την γνώριζα.

 

[elephadas]

Ερώτηση: Πουλιέται καπνιστή ρέγγα στα σούπερ μάρκετ εν Ελλάδι? Διότι εδώ όλα έχουν smoked herring, αν και δεν έχω πάρει ποτέ.

Τι διαφέρουν οι αβγόφετες από το French Toast?

 

[Eagle 1]

Ερώτηση: Πουλιέται καπνιστή ρέγγα στα σούπερ μάρκετ εν Ελλάδι? Διότι εδώ όλα έχουν smoked herring, αν και δεν έχω πάρει ποτέ.

Τι διαφέρουν οι αβγόφετες από το French Toast?

Καπνιστή σε εφημερίδα σίγουρα όχι! Πάντως είχα δει φιλέτα ρέγγας που έγραφαν "καπνιστή" (με είχαν μάλιστα φιλέψει τέτοια στην Ελλάδα πέρισυ), αλλά χωρίς την κάπνα της εφημερίδας δεν εγγυώμαι νοστιμιά....
Το αμερικανικής προέλευσης French Toast έχει νομίζω σαν βασικά συστατικά αυγό, γάλα και ψωμί. Άλλες συνταγές προσθέτουν και κανέλλα και δεν ξέρω τι άλλο. Της μητέρας μου είχαν μόνο αυγό και ψωμί (αυγόφετες δηλαδή) και ήταν τηγανισμένες σε ελαιόλαδο. Τις τρώγαμε έτσι, χωρίς ζάχαρη και σιρόπια. Μικροδιαφορές ουσίας......

 

[RIO]

Συμπτωματικά σήμερα είχαμε πατάτες γιαχνί.

 

[Θεία Λένα]

Τι διαφέρουν οι αβγόφετες από το French Toast?

Πω πω!!!!! Με French toast μεγάλωσα!!!
(Νέοι ορίζοντες ανοιγονται Μικε!)

 

[Rakeesh]

Ειχα ακουσει, και μια φορα ειχα φαει, για φετες ψωμιου μουλιασμενες σε γαλα με ζαχαρη, τηγανισμενες με κανελλα. Αυτο πρεπει να ηταν το φρεντς τοστ. Ηταν υπεροχο πραγματικα

Επισης υπηρχε το γλυκο ψυγειου: φρυγανιες, απο πανω κρεμα γιωτης και απο πανω ζελε. Ειχα ακουσει απο 2-3 ατομα οτι ηταν δικη τους επινοηση, ξεχωριστα

 

[BETTY BOOP]

@Bajar @Eagle 1

Σκηνικό...τρομου της παιδικής ηλικίας (με το ... τραυμα αυτο να μην εχει φυγει...) ψησιμο/καπνισμα ρεγγας στο σπιτι (με συνοδεια οσπρίων): μια μικρη μπάλα βαμβακι επάνω σε ενα - τοποθετημενο αναποδα - κατσαρολακι ή μπρικι επανω στο ματι της κουζινας ή στο μαρμαρινο νεροχυτη, οινοπνευμα, κάρφωμα η ρεγγα με πηρούνι και ... στο σπιτι ... μια ευωδια από το καμμενο βαμβακι...

 

[Rakeesh]

Καπνιστη ρεγγα δεν εχω δει ουτε κανει ποτε μου. Παντως οταν ημουν μικρος και ειχαμε λουκανικα απο το χωριο, η μητερα μου μερικες φορες, αναβε μπαμπακι με οινοπνευμα και το ψηναμε. Μαλιστα το καναμε στο μαρμαρινο νεροχυτη της κουζινας. Dεν ξερω γιατι ηθελε καποιες φορες να το κανουμε ετσι και δεν το τηγανιζε κανονικα. Ισως επειδη της θυμιζε τα νιατα της ή απλα για την πλακα, εμενα παντως μου αρεσε και η διαδικασια και η γευση και καμια φορα της το ζητουσα εγω.

 

[freaktmp]

Μου φαινεται περιεργο οτι θεωρουνται σπανια ή υπο εξαφανιση ολα αυτα.

Μπομπότα και Κουκιά: τα φτιαχνουν συχνα οι γονεις μου. Προσωπικα δεν τα προτιμω.

Τσιγαρίδες: παντα υπαρχει αποθεμα.

Ζαχαρόψωμο: οταν βαριεμαι να μαγειρεψω. Κλασσικη παραλαγη με γαλα βλαχας ζαχαρουχο. Μοντερνα παραλλαγη με canterel.

Ψωμοκεφτέδες: check.

Βραστογαλιά ή βραστόγαλο: εκτος απο οτι δεν υπαρχουν κατσικες προχειρες, γιατι το ψωμι και γαλα ειναι κατι ιδιαιτερο;

Χτυπητό αυγό: Οχι κατι συχνο, γιατι δεν ειμαι πλεον πεντε χρονων! Τα ανηψια ομως το εχουν συχνα.

Η κουλούρα της νύφης: στους λιγους γαμους που εχω παραβρεθει, παντα υπαρχει.

Ρεβιθόψωμο, Κλωτσοτυρόπιτα, Σταρόζουμο: Πρωτη φορα τα ακουω. Ισως γιατι δεν μ'αρεσουν τα ρεβιθια, οι τυροπιτες και οι κηδειες!

Ρεγγα καπνιστη: Καθε τοσο χτυπαω και μια, συχνα την κανω παρεα με λακερδα παστη ή σκουμπρι κονσερβα.

Πατατες γιαχνι: στο μονιμο μενου.

 

[Rakeesh]

Μου φαινεται περιεργο οτι θεωρουνται σπανια ή υπο εξαφανιση ολα αυτα.

Ετσι αποκαλυπτονται ηλικιες

 

[Gordon]

Τώρα πια έχουμε εξελιχθεί ως έθνος: τρώμε pancakes, red velvet cakes, cupcakes (το ένα πιο σίχαμα απ'το άλλο), eggs benedict, angus burgers κλπ.
Που καιρός για ρέγγα καπνιστή, αβγόφετες ή πατάτες γιαχνί.

 

[freaktmp]

Κατι μου θυμιζει αυτο!

Τελος παντων τι προβλημα εχεις με τις τηγανίτες; Δεν ειναι ακριβως μοντερνο ξενοφερτο φαγητο.

Εκτος οτι ειναι πρακτικα αδυνατο να σηκωθω πρωι και να κανω τετοια υπερπαραγωγη!

 

[Bajar]

Τσιγαρίδες: παντα υπαρχει αποθεμα.

Κράτησέ μου, please! Πληρώνω όσο όσο. Μου έχουν λείψει!

 

[elephadas]

Τώρα πια έχουμε εξελιχθεί ως έθνος: τρώμε pancakes, red velvet cakes, cupcakes (το ένα πιο σίχαμα απ'το άλλο), eggs benedict, angus burgers κλπ.
Που καιρός για ρέγγα καπνιστή, αβγόφετες ή πατάτες γιαχνί.

Χμμμμ.... αυτό που κάνει κάποιες σύγχρονες προσθήκες στην Ελληνική κουζίνα σιχάματα είναι το ότι δεν τα φτιάχνουν άνθρωποι σε σπίτια με σωστά υλικά αλλά είναι βιομηχανοποιημένα με υπερβολικές ποσότητες ζάχαρης ή γλυκόζης, και με συντηρητικά ή "βελτιωτικά". Ας πούμε το red velvet cake έχει πάντα κόκκινη χρωστική και το frosting που έχει επάνω περιέχει cream cheese - ακόμη και το πιο γνωστό, το Philadelphia Cream Cheese έχει: PASTEURIZED NONFAT MILK AND MILKFAT, WHEY PROTEIN CONCENTRATE, WHEY, CHEESE GUM, XANTHAN GUM, GUAR GUM, SORBIC ACID (AS A PRESERVATIVE), VITAMIN A PALMITATE. Οπότε ακόμη κι αν φτιάξει κανείς ένα τέτοιο κέικ σπίτι του δεν γλυτώνει από τα περίεργα πρόσθετα.

Αλλά δεν βλέπω κάτι το εξ ορισμού κακό στην εισαγωγή ξένων συνταγών ή υλικών. Αρκεί να γίνεται με το σωστό τρόπο. Πρώτον, να είναι ΠΡΟΣΘΗΚΗ, όχι αντικατάσταση. Δεύτερον, όχι επειδή είναι μόδα ή επειδή κάποιοι τηλεμάγειροι τα ανακηρύσσουν απολύτως απαραίτητα που δεν επιτρέπεται να λείπουν από καμιά κουζίνα, αλλά γιατί πραγματικά προσθέτουν νέες γεύσεις. Στο κάτω κάτω οι πατάτες γιαχνί έχουν πατάτες και ντομάτα, και τα δύο φυτά ιθαγενή της Αμερικής. Φυσικά στη σύγχρονη εποχή, άσχετα αν κάτι είναι πατροπαράδοτο ή ξενόφερτο, πρέπει να σκεφτόμαστε και την επίδρασή του στο περιβάλλον και στην υγεία, πράγματα για τα οποία δεν ανησυχούσαν οι παλιοί που είχαν άλλα προβλήματα.