Χαχα! Ωραιο ευρημα. Μπραβο!Η μουσική της σειράς είναι αντιγραφή από μια άλλη σειρά:
imarg, Καλώς Ήρθες στο RetroManiaXΑγοράσαμε τηλεόραση την Κυριακή 6 Απριλίου 1972. Και άλλαξε τη ζωή μας. Ήμουν μόλις έξι χρονών. Το επόμενο Φθινόπωρο, όταν άρχισε να προβάλλεται ο "Ανθρωπος δίχως πρόσωπο" οι γονείς προβληματίζονταν αν εμείς τα παιδιά έπρεπε να βλέπουμε τα επεισόδια. Ένταση, αγωνία, υποβλητική μουσική, ατέλειωτο μυστήριο, στοίχειωναν τα όνειρά μας και προκαλούσαν εφιάλτες στους πιο ευαίσθητους. Κλειστοφοβικό περιβάλλον (μόνο εσωτερικά γυρίσματα) στα δωμάτια της "Κλινικής Σακκά" με τη νεαρή γιατρό Μάρθα Δαμίγου (Έλλη Φωτίου) να υπονομεύεται, να απειλείται (η φράση "Μάρθα Δαμίγου θα πεθάνεις" είχε γίνει σλόγκαν στα χείλη μας) από έναν μυστηριώδη "άνθρωπο δίχως πρόσωπο". Δυστυχώς, ελάχιστα θυμάμαι από την υπόθεση και το τέλος της σειράς. Μόνο ότι σε κάποια στιγμή η Δαμίγου τυφλώνεται, κάτι που έκανε την ιστορία ακόμη πιο δραματική. Κι εμείς, στην αυλή του Δημοτικού, για να ξορκίσουμε τους εφιάλτες μας διασκευάσαμε το σουξέ της εποχής ("Μαρμαρωμένος βασιλιάς", από το δίσκο Μ. Ασία των Καλδάρα - Πυθαγόρα με τη Χ. Αλεξίου) ως εξής: " Έστειλα δυο πουλιά, στην Κλινική Σακκά, να κλέψουν τη Δαμίγου. Μα την τυφλώσανε και τη λαβώσανε ..."
Τον επόμενο χειμώνα η σειρά συνεχίστηκε με άλλο καστ (στο οποίο συμμετείχαν αρκετοί ηθοποιοί από το προηγούμενο) και με άλλον τίτλο: "Εφιάλτης". Εδώ, εφιάλτης της Μάρθας Δαμίγου (που αν θυμάμαι καλά δεν την υποδύονταν η Φωτίου) ήταν ο "κουλοχέρης" που στη θέση του χεριού του είχε έναν γάντζο.
Απ' ό,τι μου είχαν πει (το γράφω με επιφύλαξη διότι δεν την ήξερα την ηθοποιό τότε, την έμαθα μετά λόγω Ελεύθερου Θεάτρου) ήταν η Σμαράγδα Σμυρναίου και η αντικατάσταση ίσως έγινε μετά το πραξικόπημα του Ιωαννίδη λογω πολιτικών αντιλήψεων του πρωταγωνιστικού ζεύγους το οποίο κόπηκε από την τηλεόραση. Έτσι είχε διαδοθεί τότε, αλλά προφανώς δεν μπορούσαν να γράψουν κάτι τέτοιο οι εφημερίδες. Τόν άνθρωπο δίχως πρόσωπο τον έβλεπα ανελλιπώς, αλλά το φθινόπωρο του 1973 που ήμουνα στην Ε' Γυμνασίου ανέβηκα Αθήνα για φροντιστήρια και δεν είχα ούτε τηλεόραση να το δω ούτε χρόνο να πάω σε καμια θεια μου στη γειτονιά που να είχε τηλεόραση, κι έτσι τον δεύτερο κύκλο τον έχασα τελείως."Εφιάλτης". Εδώ, εφιάλτης της Μάρθας Δαμίγου (που αν θυμάμαι καλά δεν την υποδύονταν η Φωτίου) ήταν ο "κουλοχέρης" που στη θέση του χεριού του είχε έναν γάντζο.
Η σειρά πήρε το όνομά της απ' το ότι το πρόσωπο του "Ανθρώπου" δεν φαινότανε στην κάμερα, και όταν επιτέλους φάνηκε, αποκαλύφθηκε πως είναι καμμένο και παραμορφωμένο, εξ' ου και η ονομασία. Τώρα το πώς και το γιατί ήταν έτσι αυτός, δεν γνωρίζουμε εκτός αν θυμάται κάποιος το σενάριο, πράγμα δύσκολο...Αφού ο Άνθρωπος δίχως πρόσωπο είχε γάντζο, δεν θα έπρεπε να λέγεται η σειρά "Ο Άνθρωπος δίχως χέρι"?
Το επεισόδιο υπάρχει ολόκληρο στο Αρχείο. Η ποιότητα της εικόνας μου έκανε μεγάλη εντύπωση, καθώς δεν την περίμενα τόσο καθαρή! Τους είχα ρωτήσει, μάλιστα, με email και τους πρότεινα να αναρτήσουν το επεισόδιο στο ErtFlix.Tο σημερινό επεισόδιο της σειράς της ΕΡΤ ''Τα καλύτερά μας χρόνια" αναφερόταν στη σειρά αυτή και μάλιστα παίχτηκε, σε πολύ καλή ανάλυση, η αρχή της σκηνής όπου η ''γυναίκα με τα σκούρα" μπαίνει στο γραφείο του Σακκά (το κομμάτι αυτό δεν υπάρχει στα βιντεο που κυκλοφορούσαν μέχρι τωρα με σκηνες από τη σειρά). Αυτό σημαίνει ότι κατά πάσα πιθανότητα ολόκληρο το επεισόδιο σώζεται στην ΕΡΤ. Μακάρι να είναι εφικτό να ψηφιοποιηθεί και να μπορέσουμε να το δούμε.
Και όμως, φίλε paulochelao24, στην Μεγάλη Βρετανία και στις ΗΠΑ δεν ήταν και τόσο "ρόδινα" τα πράγματα, όπως πιστεύουμε. Και εκεί υπήρχε το "σβήνε-γράφε" για πολλά χρόνια, όπως και η εσκεμμένη καταστροφή υλικού, πράγμα που σταμάτησε στα μέσα του '70 στις ΗΠΑ και το 1978 στην Μεγάλη Βρετανία για το BBC! Μελετώντας την ιστορία της παγκόσμιας τηλεόρασης, διάβασα "τέρατα" και θα αναφέρω τρία πολύ-πολύ χαρακτηριστικά παραδείγματα (το ένα αφορά τον "Doctor Who"):Το έχω γράψει και σε κάποιο άλλο thread αν δεν κάνω λάθος,αλλά σε χώρες όπως Αγγλία,ΗΠΑ κτλ. υπαλλήλους που θα έβαζαν χέρι σε αρχείο παλιών σειρών,εκπομπών,θα τους είχαν πάει μέσα. Φανταστείτε στην Βρετανία να πήγαινε ένας να διαγράψει πχ. επεισόδια του Doctor Who,των Εκδικητων,του Άγιου,του Φυλακισμένου,των Αντίζηλων κτλ. Εκεί όχι μόνο δεν διαγραφούν αλλά φροντίζουν να βελτιώσουν την εικόνα,ήχο χωρίς να αλλοιώσουν (αλά Καραγιάννης-Καρατζόπουλος) συν ότι φροντίζουν να βγουν και σε dvds...
Μιας και το αναφέρεις, η ιστορία του "Doctor Who" είναι απλά τραγική...Φανταστείτε στην Βρετανία να πήγαινε ένας να διαγράψει πχ. επεισόδια του Doctor Who
Α οπότε είχαν και εκεί αυτήν την κακή συνήθεια!όχι μόνο εδωΚαι όμως, φίλε paulochelao24, στην Μεγάλη Βρετανία και στις ΗΠΑ δεν ήταν και τόσο "ρόδινα" τα πράγματα, όπως πιστεύουμε. Και εκεί υπήρχε το "σβήνε-γράφε" για πολλά χρόνια, όπως και η εσκεμμένη καταστροφή υλικού, πράγμα που σταμάτησε στα μέσα του '70 στις ΗΠΑ και το 1978 στην Μεγάλη Βρετανία για το BBC! Μελετώντας την ιστορία της παγκόσμιας τηλεόρασης, διάβασα "τέρατα" και θα αναφέρω τρία πολύ-πολύ χαρακτηριστικά παραδείγματα (το ένα αφορά τον "Doctor Who"):
ΗΠΑ: Για τις ΗΠΑ υπάρχουν άπειρα παραδείγματα καταστροφής και επανεγγραφής υλικού, αλλά θα αναφέρω τα δύο πιο "χτυπητά":
α) Οι καθημερινές σαπουνόπερες ήταν συνήθως ζωντανές, μεταδίδονταν live, δηλαδή! Αυτό σταμάτησε στα μέσα της δεκαετίας του '60, όταν και τέθηκαν σε ευρεία χρήση τα μέσα καταγραφής. Όμως, λόγω κόστους συντήρησης και, κυρίως, αγοράς νέων, υπήρχε η τακτική του "σβήσε το παλιό-γράψε το καινούριο"! Δηλαδή, επάνω στα παλιά επεισόδια έγραφαν τα καινούρια!!! Αυτό είχε ως αποτέλεσμα το να χαθούν πολλές σαπουνόπερες, και οι περισσότερες που υπάρχουν σήμερα συνήθως είναι από τη μέση και πέρα. Ευτυχώς αυτό σταμάτησε οριστικά το 1975, αλλά και πάλι πολύ υλικό ξαναχρησιμοποιήθηκε!
β) Ένα από τα πρώτα ιδιωτικά κανάλια των ΗΠΑ ήταν το DuMont Television Network Προβολή συνημμένου 228783 που ξεκίνησε το πειραματικό του πρόγραμμα στις 28 Ιουνίου 1942 και το κανονικό του το φθινόπωρο του 1945. Όταν ο σταθμός πτώχευσε και πωλήθηκε, τον Αύγουστο του 1956, ο νέος ιδιοκτήτης αποφάσισε ότι πρέπει να γίνει μια "επιχείρηση-σκούπα" στο κανάλι και να "καθαριστεί" από τον προηγούμενο ιδιοκτήτη. Τι έκανε. δηλαδή; Φόρτωσε το αρχείο του σταθμού, από το 1948 (τότε ξεκίνησε η εγγραφή των προγραμμάτων της τηλεόρασης, πρωτύτερα δεν υπήρχε αυτή η δυνατότητα) έως και το 1956, σε μεγάλα καμιόνια με ανατρεπόμενη καρότσα, και τα πέταξε στον ποταμό Χάντσον!!! Έκτοτε, έχουν διασωθεί ορισμένα προγράμματα (περίπου 200-300 ώρες προγράμματος) και αυτά σε κακή κατάσταση...
Πολύ "αθώα" μεταχείριση του τηλεοπτικού υλικού στις ΗΠΑ, ε; Πάμε στην Μεγάλη Βρετανία:
Μιας και το αναφέρεις, η ιστορία του "Doctor Who" είναι απλά τραγική...
Η σειρά ήταν μία από τις πιο μεγάλες επιτυχίες του BBC τη δεκαετία του '60. Στις αρχές της δεκαετίας του '70, ο κόσμος ζητούσε επίμονα επανάληψη της σειράς (οι επαναλήψεις τότε ήταν επιστημονική φαντασία!). Το BBC, όμως, δεν ήταν διατεθειμένο να σπαταλήσει χρήματα για τα δικαιώματα των ηθοποιών, και έπραξε το εξής παράλογο: έσβησε, επανεγγράφοντας και κατέστρεψε τις κόπιες των επεισοδίων, με αποτέλεσμα τα επεισόδια σήμερα να θεωρούνται χαμένα, πιθανώς για πάντα... Παρανοϊκό, έτσι δεν είναι; Δεν ήταν μόνο αυτό, βέβαια, καθώς πολλές ώρες προγράμματος, και πάμπολλες εκπομπές και σειρές χάθηκαν στην τακτική της εξοικονόμησης μπομπινών. Δεν πρέπει να ξεχνάμε, βέβαια, ότι τότε δεν υπήρχε τόσο "ισχυρή" αντίληψη περί αρχείου. Ευτυχώς, το 1978 θεσπίστηκε νόμος στο BBC που απαγόρευε την καταστροφή και την επανεγγραφή του υλικού, αλλά προωθούσε την αρχειοθέτηση και την συντήρησή του. Συν αυτώ, από το 2006 έχει ξεκινήσει η εκστρατεία "BBC Treasure Hunt" που έχει ως σκοπό την επανεύρεση του χαμένου υλικού, με ορισμένα πολύ θετικά αποτελέσματα.
Επίσης, τα παραπάνω πρέπει να προστεθεί και αυτό: Όταν ξεκίνησε η μετάδοση της έγχρωμης τηλεόρασης στη Μεγάλη Βρετανία και τις ΗΠΑ, τόνοι ασπρόμαυρου υλικού καταστράφηκαν λόγω του ότι πίστευαν πως "δεν θα έχει αξία". Δεν πρέπει να τους κατηγορούμε, όμως, γιατί, όπως προείπα, δεν υπήρχε η αρχειακή συνείδηση που έχουμε σήμερα. Κάτι παρόμοιο συνέβη και στην μετάβαση από τον βωβό στον ομιλών κινηματογράφο, αλλά αυτό είναι άλλη ιστορία.
Συμπέρασμα: Δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να κατηγορούμε τους ιθύνοντες της δικιάς μας τηλεόρασης ότι δεν προστάτεψαν το υλικό και πως το κατέστρεψαν. Έγινε αυτό, δεν λέω, αλλά υπήρχαν πολλές αιτίες που δεν μπορούμε να αναλύσουμε για διάφορους λόγους. Όπως και να 'χει, η τότε αρχειακή συνείδηση δεν πρέπει να παραλληλίζεται με το σήμερα. Έχουν αλλάξει οι εποχές και κυρίως οι τρόποι συντήρησης του υλικού.
Είμαστε οφ τόπικ αλλά δεν πειράζει
Σε όλον τον κόσμο συνέβαινε αυτό! Ευτυχώς δεν έχουμε την "πρωτοτυπία".Α οπότε είχαν και εκεί αυτήν την κακή συνήθεια!όχι μόνο εδω
Το επεισόδιο υπάρχει ολόκληρο στο Αρχείο. Η ποιότητα της εικόνας μου έκανε μεγάλη εντύπωση, καθώς δεν την περίμενα τόσο καθαρή! Τους είχα ρωτήσει, μάλιστα, με email και τους πρότεινα να αναρτήσουν το επεισόδιο στο ErtFlix.
Να ξέραμε, τουλάχιστον, τι ρόλο παίζει η "γυναίκα με τα σκούρα" (Μαργαρίτα Γεράρδου) και γιατί ο καθηγητής Σακκάς (Άρης Βλαχόπουλος) έχει επίδεσμο στο πίσω μέρος του κεφαλιού του... Ας ελπίσουμε να υπάρχουν τα σενάρια της σειράς, να έχει διασωθεί κατ' αυτόν τον τρόπο, τουλάχιστον...
Μακάρι να το ανεβάσουν στο ErtFlix...!!! Και κυρίως, μακάρι να εμφανίζεται στο τέλος ο "Άνθρωπος" να δούμε, τουλάχιστον, πώς ήταν εμφανισιακά, γιατί το πρόσωπο δεν το είδαν οι θεατές παρά μόνο στα τελευταία επεισόδια.Ο επίδεσμος στο κεφάλι του καθηγητή και εμένα μου έκανε εντύπωση. Μήπως του 'χε χώσει καμία ο άλλος με το γάντζο σε κανένα προηγούμενο επεισόδιο? Αν τελικά το ανεβάσουν στο Ertflix θα μας λυθούν αρκετές απορίες. Αν στο τέλος του επεισοδίου εμφανίζεται
και ο ίδιος ο "άνθρωπος διχως πρόσωπο'' όπως γινόταν συνήθως τότε ακόμα καλύτερα!
Τα σενάρια της σειράς ίσως να υπάρχουν στο αρχείο της οικογένειας των δημιουργών (του σκηνοθέτη και της συζύγου του που έγραφε το
σενάριο). Διαφορετικά μάλλον αδύνατο να βρεθούν κάπου, εκτός αν έχουν κρατήσει αντίγραφα οι πρωταγωνιστές Ληναίος - Φωτίου.
Πολύ ενδιαφέρουσα η ανάλυση του θέματος. Το ερώτημα είναι : Οι εταιρείες παραγωγής των τηλεοπτικών σειρών δεν είχαν δικό τους αρχείο; Γιατί οι περισσότερες αμερικανικές σειρές του '60 και '70 που έχω δεν έχουν κάποιο σήμα τηλεοπτικού καναλιού.Και όμως, φίλε paulochelao24, στην Μεγάλη Βρετανία και στις ΗΠΑ δεν ήταν και τόσο "ρόδινα" τα πράγματα, όπως πιστεύουμε. Και εκεί υπήρχε το "σβήνε-γράφε" για πολλά χρόνια, όπως και η εσκεμμένη καταστροφή υλικού, πράγμα που σταμάτησε στα μέσα του '70 στις ΗΠΑ και το 1978 στην Μεγάλη Βρετανία για το BBC! Μελετώντας την ιστορία της παγκόσμιας τηλεόρασης, διάβασα "τέρατα" και θα αναφέρω τρία πολύ-πολύ χαρακτηριστικά παραδείγματα (το ένα αφορά τον "Doctor Who"):