Ρετρό ξενομανία και Αμερικανοφιλία

[Rakeesh]

Μια αφηρημένη λέξη που άκουγα απο μικρος αλλα δεν μπορουσα να καταλάβω καλά ήταν η "ξενομανία". Στην οικογενεια μου δεν ημασταν θα ελεγα ξενομανεις. Δε γνωριζω την εκταση αυτου του φαινομενου, ουτε τις κοινωνικοπολιτικες συγκυριες που το προκαλεσαν. Ισως η ενταξη μας στην ΕΟΚ; Ισως οι γενιες των μεταναστων αρχισαν να επιστρεφουν στην Ελλαδα με αλλο αερα και τουπέ;

Επισης ειχα παρατηρησει απο πολλους μια πεποιθηση (οχι και τοσο λανθασμενη) οτι οι Ελληνες ειναι λαμογια και της αρπαχτης. Προιοντα και υπηρεσιες της προκοπης θα βλεπαμε μονο στις πιο οργανωμενες Ευρωπαικες χωρες. Ετσι ειχαμε το φαινομενο του "Εισαγωμενου" και του "Επιμενω Ελληνικα".

Ισως το πιο καραμπινατο παραδειγμα που θυμαμαι ηταν ενας θειος μου εκπαιδευτικος με σπουδες στη Γαλλια. Μερικες φορες μιλουσε στα γαλλικα με τα παιδια του. Διαβαζανε γαλλικα κομικς και τους μαθαινε γαλλικα τραγουδακια.

Μια ωραια σατιρα της ξενομανιας μαλλον ηταν το επεισοδιο των Απαραδεκτων "Γαλλικη Κουλτούρα". Περιμεναν ενα γαλλο φιλο του Γιαννη, ειχαν εκπαιδευτει στη γαλλικη κουζινα, γλωσσα και κουλτουρα, μεχρι και ανανεωσαν την πολυκατοικια γιατι δεν ηταν του επιπεδου ενος ξενου. Μονο για να δουν οτι ο Γαλλος ηταν ενα γομαρι.

Μεσα σε αυτο βεβαια θα ανεφερα και μια "Αμερικανομανια" (δικος μου ορος) που παρατηρουσα κυριως σε παιδια. Μπορει βεβαια λογω Αριστερας και ΠΑΣΟΚ να επικρατουσε ενας αντιαμερικανισμος, αλλα οι Αμερικανικες ταινιες τυπου Ραμπο μας εκανε πλυση εγκεφαλου. Πολλοι πιστευαν οτι οι Αμερικανοι ειναι "οι καλοί", οι προστατες του κοσμου που σαν Τζενται θα ερθουν να μας σωσουν απο οποιοδηποτε κακό, πόλεμο ή παρανοικο δικτάτορα. Καμια φορα για πλακα, προφεραμε καποιες ελληνικες λεξεις με Αμερικανικη προφορα για να ακουστει πιο κουλ.

 

[RIO]

Πραγματικά το φαινόμενο αυτό, ήταν πολύ πιο έντονο τις προηγούμενες δεκαετίες και είχε να κάνει κυρίως με δυο χώρες. Γερμανία και ΗΠΑ. Η πρώτη κυρίως λόγω των μεταναστών, που είχαν μεταδώσει σε γνωστούς και συγγενείς την αίσθηση της απόλυτα οργανωμένης χώρας, που ο νόμος δεν αφήνει να του ξεφύγει το παραμικρό. Κλασσικές οι ατάκες " στην Γερμανία έχουν σύστημα " και ότι αν πετάξεις σκουπίδι στο δρόμο, αμέσως θα σε αναφέρει ο γείτονας σου ή κάποιος περαστικός ( λες και αυτό ήταν καλό).

Κατά τραγική ειρωνεία, είδαμε πως το γερμανικό σύστημα δεν είναι πάντα και πολύ αποδοτικό...

η αμερικανοφιλία δεν είχε να κάνει τόσο με την μετανάστευση, όσο με τις ταινίες, την μουσική , τις τηλεοπτικές σειρές και όλο αυτόν τον βομβαρδισμό, για τον αμερικανικό τρόπο ζωής. Όταν δέχεσαι τέτοιο καταιγισμό για τον ηρωικό πολεμιστή, καουμπόυ, εκπρόσωπο του νόμου κλπ, λογικό είναι να αναπτύξεις ένα αίσθημα θαυμασμού και να εξιδανικεύεις οτιδήποτε έχει σχέση με αυτή την χώρα. Πιστεύω ότι ακόμα και πολλοί από αυτούς που αντιπαθούσαν τις ΗΠΑ γα ιδεολογικοπολιτικούς λόγους, καταβάθος ένοιωθαν κάποιον κρυφό θαυμασμό, για όλα τα προηγούμενα...

 

[spyros_s]

η ξενομανία δεν ήταν προϊόν της δεκαετίας του 1980 αλλά μάλλον στην δεκαετία αυτή είδαμε για πρώτη φορά τις συνέπειες της και γι' αυτό αποτέλεσε την πρώτη δεκαετία που στηλιτεύτηκε προς όφελος της εγχώριας παραγωγής! Θυμίζω την διαφήμιση "ο επιμένων ελληνικά" ή την ταινία με τον Λαλάκη τον εισαγόμενο!

Σε ένα επίπεδο η ξενομανία είχε εισβάλλει στην καθημερινότητα μας με την υιοθέτηση ξενικών ονομάτων αντί των βαπτιστικών (βλέπε τζώνης, μπίλης, άντωνι, πεννυ, μπελλα κλπ), σε άλλο με την αντικατάσταση η χρήση ξενικών εκφράσεων για πράγματα και καταστάσεις αντί των ελληνικών (λόγουχάρη, μαμα μια για να περιγράψουμε την έκπληξη, oh my god κλπ) σε άλλο με την αυθαίρετη θεώρηση του εισαγόμενου προϊόντος ως apriori καλύτερο (λόγου χάρη το ιταλικό ρούχο είναι καλύτερο του ελληνικού πάντα)! Θυμίζω ότι ακόμα και τα nissan sunny που φτιάχνονταν στο Βόλο τα υποτιμούσαν παρόλο που δεν υστερούσαν πουθενά από τα made in japan οχήματα ή εκείνα με τις περιβόητες "γερμανικές προδιαγραφές".

------------------

Η κρίση έκανε και ένα καλό...μπορεί με βίαιο τρόπο, μπορεί από ανάγκη αλλά το έκανε. Μας έκανε συνειδητά να στηρίζουμε τα εγχώρια προϊόντα και να τα ζητάμε πρώτα ως προϋπόθεση ποιότητας! Ο μόνος παράγοντας για να μην επιλέξεις τα ντόπια πλέον είναι η τιμή. Αν αυτή είναι ανταγωνιστική όσοι ξέρω τουλάχιστον πλέον επιλέγουν ελληνικά! Κάτι είναι και αυτό!

 

[johnny19818]

Φίλε Rakeesh ωραίο θέμα. Η άποψη μου είναι η εξής:

Είμαστε μια χώρα που καλώς ή κακώς ότι χρειαζόμαστε από συσκευές αλλά και γενικότερα τεχνολογικά επιτεύγματα και αντικείμενα πρέπει να τα εισάγουμε. Επίσης πόσες φορές δεν έχεις ακουστεί η φράση "Ο τάδε ταξίδεψε στην Αμερική κι έφερε αυτό που δεν κυκλοφορεί στην Ελλάδα". Ειδικά οι ναυτικοί που έφερναν πράγματα απ΄'εξω όλοι τα κοίταζαν σαν να ήταν από άλλο πλανήτη και λογικό εν μέρει.

Ένα ακόμη αρνητικό που ίσως μεγάλωσε τη λατρεία για τα εισαγόμενα προϊόντα ήταν η νοοτροπία ότι τα Made in Greece ας το πω έτσι είναι όλα άχρηστα. Προσωπικά δεν νομίζω ότι ισχύει αυτό 100%. Και όταν λέω Made in Greece, προσέξτε, εννοώ και Assembled in Greece, όσα δηλαδή συναρμολογήθηκαν στη χώρα μας. Παραδείγματα, πολλά. Τηλεοράσεις, ψυγεία, ακόμη και αυτοκίνητα συναρμολογήθηκαν στα ελληνικά εργοστάσια. Όλα αυτά βγήκαν άχρηστα? Δε νομίζω. Για ένα περίεργο λόγο όμως ο Έλληνας εμπιστευόταν τα εισαγόμενα (γι'αυτό και η βιομηχανία μας έχει τα χάλια αυτά που'χει σήμερα). Το πιο γελοίο είναι που κάποια εποχή (μερικοί το πιστεύουν ακόμη και σήμερα βέβαια) ότι και όσον αφορά το γυναικείο φύλο, "το εισαγόμενο είναι πιο καλό". Δείτε την ταινία "Έλα να αγαπηθούμε Ντάρλινγκ" και θα καταλάβετε τι εννοώ.

Καμια φορα για πλακα, προφεραμε καποιες ελληνικες λεξεις με Αμερικανικη προφορα για να ακουστει πιο κουλ.

Να δεις τι "τραβάω" στην δουλειά που έχω συνάδελφό που έχει ζήσει 20 χρόνια στην Αμερική. Εκτός ότι πολλές φορές πετάει αυθόρμητα αμερικάνικες λέξεις (όχι βέβαια και σαν τη Βασιλειάδου "πως το λέτε εδώ εσείς στην Ελλάδα") ταυτόχρονα έχουν και την Αμερικάνικη προφορά και λίγο μπερδεύομαι. Τρανό παράδειγμα μια μέρα έκανα 10 λεπτά να καταλάβω ότι μου έλεγε τη λέξη top (κορυφή) με προφορά "ταπ". Εγώ λοιπόν άκουγα tap (βρύση). Άντε να συννενοηθείς μετά .

Για να μην παρεξηγηθώ, δε με ενοχλεί, γι'αυτό έβαλα σε " τη λέξη τραβάω, ίσα ίσα πολλές φορές συνεχίζω κι εγώ με άλλες λέξεις στα αγγλικά .

η αμερικανοφιλία δεν είχε να κάνει τόσο με την μετανάστευση, όσο με τις ταινίες, την μουσική , τις τηλεοπτικές σειρές και όλο αυτόν τον βομβαρδισμό, για τον αμερικανικό τρόπο ζωής. Όταν δέχεσαι τέτοιο καταιγισμό για τον ηρωικό πολεμιστή, καουμπόυ, εκπρόσωπο του νόμου κλπ, λογικό είναι να αναπτύξεις ένα αίσθημα θαυμασμού και να εξιδανικεύεις οτιδήποτε έχει σχέση με αυτή την χώρα.

Συμφωνώ απόλυτα και να προσθέσω ότι εδώ έχουν καταφέρει να μας πείσουν ότι πήγαν στο φεγγάρι εν έτει 1969.

Τέλος αν σκεφτεί κανείς ότι ο Αμερικάνικος λαός είναι ουσιαστικά ένα κράμα άλλων λαών όπως Εβραίοι, Ισπανόφωνοι κτλ με απειροελάχιστους αυτόχθονες είναι απορίας άξιο προς τι όλη αυτή η μανία προς την κουλτούρα αυτή.

Υ.Γ. Ο πιο αρμόδιος για το θέμα πιστεύω ότι είναι ο elephadas.

 

[Rakeesh]

Πραγματι, οταν συνεβαινε κατι στραβο, παντα καποιος πολυταξιδεμενος εξυπνακιας θα πεταγε ενα "Αισχος. Αυτα τα πραγματα δε συμβαινουν στην Αγγλια/Γαλλια/Γερμανια/κλπ. Εκει ολα πανε σωστα. Αλοιμονο σε οποιον σκεφτει να κανει τετοια"

Παντως σε σχεση με το σημερα δεν θα ελεγα οτι πλεον εχουμε ξενομανια. Σημερα υπαρχει αλλο σκηνικο: παγκοσμιοποιηση, κυριαρχη Αγγλοσαξονικη κουλτουρα, και τα Αγγλικα ως διεθνη γλωσσα της τεχνολογιας, που ειναι και παραγωγικοτατη. Μπορει δηλαδη να χρησιμοποιουμε ξενες ορολογιες και εκφρασεις καθημερινα, αλλα ο λογος ειναι οτι μας φαινονται πιο ευχρηστες και οικείες, και οχι λογω "κουλ" ή κομπλεξ κατωτεροτητας (οπως τοτε).

 

[prisma]

Η ξενομανία είχε να κάνει κυρίως με το τρόπο ζωής. Το λεγόμενο lifestyle. Αυτό επικεντρώθηκε κυρίως στο αμερικάνικο μοντέλο και απ'όσο ξέρω, κατά τις δεκαετίες του '50 & '60, δεν αφορούσε μόνο την Ελλάδα. Υπήρχε και σε πιο ανεπτυγμένες αλλά ρημαγμένες από τον Β' Π.Π ευρωπαϊκές χώρες. Η αμερικάνικη παρουσία άλλωστε εκείνη τη περίοδο ήταν έντονη στην Ευρώπη και ο "αέρας" του αμερικάνικου ονείρου ήταν ευσεβής πόθος στη γηραιά ήπειρο. Στην φτωχή Ελλάδα αυτό άργησε περισσότερο να πάρει σάρκα και οστά σε μεγάλο μέρος της κοινωνίας. Φυσικά μεταφράστηκε κυρίως σε καταναλωτικές συνήθειες. Υπήρξε και το φαινόμενο φυσικά της γλωσσικής υιοθέτησης. Οι ξενόγλωσσες επιγραφές σε καταστήματα όλων των ειδών θεωρούνταν must (για να το πω ελληνικά!). Το παράδοξο είναι ότι, ενώ μετά τη μεταπολίτευση η ελληνική κοινωνία δεν ήταν ιδιαίτερη φιλική απέναντι στην Αμερική πλέον, παρόλα αυτά το lifestyle τους εξακολουθούσε να αποτελεί όνειρο.

 

[ΦΖΠ1]

Χαρακτηριστική η ατάκα της Υβέτ στις σχετικές διαφημίσεις, "Madison, όπως Αμερική". Εκείνη την εποχή περνούσαν κάτι τέτοια, παρόλο που η πληθώρα της μαζικής αμερικανικής παραγωγής ήταν μάλλον μέσης ποιότητας. Σήμερα πάλι, όποιος θέλει να δείξει ένα προϊόν σαν ποιοτικό, λέει "γερμανικών προδιαγραφών".

Η ξενομανία άνθισε και με τα πρώτα δορυφορικά κανάλια : MTV και Eurosport ήταν για τους πολύ "ψαγμένους" στους αντίστοιχους τομείς, που δεν άντεχαν να βλέπουν οτιδήποτε άλλο σχετικό... Γι αυτό άλλωστε και αρκετά μαγαζιά έχουν, μέχρι και σήμερα, οθόνες χωρίς ήχο συντονισμένες στα κανάλια αυτά.

Η τελευταία, και πιο αντιαισθητική, μορφή ξενομανίας, έχει καταλάβει τον τομέα-εθνικό μας σύμβολο, τα σουβλατζήδικα. Με "ψαγμενιές" τίτλους, τύπου "Gyrobαnk" , "Ι (καρδούλα) suvlaki" και τέτοια, ίσως το μέλλον του εθνικού μας πρόχειρου φαγητού να μοιάζει αβέβαιο...

 

[prisma]

Χαρακτηριστική η ατάκα της Υβέτ στις σχετικές διαφημίσεις, "Madison, όπως Αμερική". Εκείνη την εποχή περνούσαν κάτι τέτοια, παρόλο που η πληθώρα της μαζικής αμερικανικής παραγωγής ήταν μάλλον μέσης ποιότητας. Σήμερα πάλι, όποιος θέλει να δείξει ένα προϊόν σαν ποιοτικό, λέει "γερμανικών προδιαγραφών".
Η ξενομανία άνθισε και με τα πρώτα δορυφορικά κανάλια : MTV και Eurosport ήταν για τους πολύ "ψαγμένους" στους αντίστοιχους τομείς, που δεν άντεχαν να βλέπουν οτιδήποτε άλλο σχετικό... Γι αυτό άλλωστε και αρκετά μαγαζιά έχουν, μέχρι και σήμερα, οθόνες χωρίς ήχο συντονισμένες στα κανάλια αυτά.

Η τελευταία, και πιο αντιαισθητική, μορφή ξενομανίας, έχει καταλάβει τον τομέα-εθνικό μας σύμβολο, τα σουβλατζήδικα. Με "ψαγμενιές" τίτλους, τύπου "Gyrobαnk" , "Ι (καρδούλα) suvlaki" και τέτοια, ίσως το μέλλον του εθνικού μας πρόχειρου φαγητού να μοιάζει αβέβαιο...

Σωστή για την Υβέτ... κλασικό παράδειγμα "αμερικανισμού".

ΟΚ, το ΜΤV όταν ήρθε στην Ελλάδα, το 1988, δικαίως μονοπώλησε το μουσικό ενδιαφέρον. Άλλωστε εκείνη η περίοδος, έως λίγο μετά τα '90s, ήταν και η καλύτερή του. Μη ξεχνάμε ότι η Ελλάδα ήταν μια τηλεοπτικά, αλλά και ραδιοφωνικά, "πεινασμένη" χώρα για περισσότερο από 20 χρόνια.

 

[elephadas]

Η ξενομανία πάει πολύ παλιότερα. Ουσιαστικά είναι σύμφυτη με το νεοελληνικό κρατίδιο που προήλθε από την επανάσταση του 1821. Από την εποχή του διαφωτισμού και μετά κάθε τι το προοδευτικό συνδεόταν με τη Δύση ενώ κάθε τι το οπισθοδρομικό ήταν Ανατολή, Οθωμανική αυτοκρατορία κλπ. Γι' αυτό και η άρχουσα τάξη προώθησε την ιδέα του Έλληνα - απόγονου των αρχαίων και όχι του Ρωμιού - απογόνου των (Ρωμαίων) Βυζαντινών ας ήταν αυτοί πολύ πλησιέστερα χρονικά. Με τον ερχομό του Όθωνα και τη Βαυαροκρατία άρχισε και η ξενομανία με τη σύγχρονη έννοια. Μπορεί η ελίτ να ήθελε να κάνει αυτή κουμάντο, όχι οι Βαυαροί, αλλά μαϊμούδιζαν τη συμπεριφορά των ξένων (και) για να ξεχωρίζουν από την πλεμπάγια. Οι φουστανέλλες και οι βράκες αντικαταστάθηκαν από τα φράγκικα και οι τέχνες στράφηκαν προς τη δύση αγνοώντας την ελληνική παράδοση. Είναι χαρακτηριστικό ότι όλες οι παλιές μελέτες για το παραδοσιακό τραγούδι και τη δημοτική ποίηση έγιναν από ξένους μέχρι την εποχή του Νικολάου Πολίτη. Οι από πάνω τα περιφρονούσαν αυτά. Αν διαβάσουμε αυτά που έγραφε ο Σουρής στο "Ρωμηό" ή ο Ροΐδης βλέπουμε πόσο τελείως δυτικομανής ηταν η καλή κοινωνία της εποχής. Οι από κάτω, φιλοδοξώντας να ανέβουν, αντέγραφαν τους από πάνω οι οποίοι αντέγραφαν τους ξένους ή μάλλον μια καρικατούρα τους, διότι δεν ήταν και τόσο εύκολη η επικοινωνία. Ακόμη και πράγματα που έχουμε συνηθίσει να τα θεωρούμε χαρακτηριστικά ελληνικά όπως η Αθηναϊκή Επιθεώρηση προήλθαν από μίμηση ξένων προτύπων. Ήταν ένας Γαλλικός θίασος που ήρθε στην Αθήνα στα τέλη του 19ου αιώνα που πρωτοπαρουσίασε επιθεώρηση στο Ελληνικό κοινό, και είχε τόση επιτυχία που αμέσως ξεφύτρωσαν εγχώριες απομιμήσεις του και η συνέχεια είναι γνωστή. Το ίδιο κι η οπερέττα. Η μουσική του μεσοπολέμου που τόσο μας αρέσει (διότι είμαστε ρετρομανείς) είναι ταγκό και βαλς και φοξ τροτ και τέτοια. Ακόμη και κάποια ψετοδημοτικά που τραγουδούσε η Βέμπο ήταν "εξευρωπαϊσμένα". Το ρεμπέτικο ανήκε στο περιθώριο μέχρι τη δεκαετία του 50 και μετά (μια κριτική της Σπανούδη ή η περίφημη διάλεξη του Χατζιδάκι δεν ήταν αρκετά για να φέρουν την αναγνώριση).

Η διαφορά είναι ότι τότε που τα μέσα επικοινωνίας ήταν περιορισμένα οι "ξένοι" ήταν κάτι το μακρυνό και μυστηριώδες, και η αντιγραφή των προτύπων ήταν κατ' ανάγκη ελαττωματική. Από την εποχή του σινεμά, του ραδιοφώνου, και με ταχύτερο ρυθμό από την εισαγωγή της τηλεόρασης και τις τελευταίες δεκαετίες του internet τα ξένα πρότυπα μας βομβαρδίζουν συνεχώς και αφιλτράριστα. Ο Αττίκ έγραφε τραγούδια επηρεασμένα από τη δυτική κουλτούρα αλλά ήταν ελληνικά. Τώρα βλέπω μουσική (που μάλιστα θεωρείται και "εναλλακτική" και αβανγκάρντ, όχι τα εμπορικά χαζοτράγουδα) από συγκροτήματα με αγγλικά ονόματα (ή τραγουδιστές με αγγλικά ψευδώνυμα), αγγλικό στίχο, και ένα "παγκοσμιοποιημένο" στυλ που θα ήταν αδιανόητη παλιά.

Έχει απόλυτο δίκιο ο prisma όταν επισημαίνει την αντίφαση της νεοελληνικής αμερικανομανίας "Το παράδοξο είναι ότι, ενώ μετά τη μεταπολίτευση η ελληνική κοινωνία δεν ήταν ιδιαίτερη φιλική απέναντι στην Αμερική πλέον, παρόλα αυτά το lifestyle τους εξακολουθούσε να αποτελεί όνειρο." Νομίζω ο λόγος είναι ότι αυτοί που υιοθετούσαν άκριτα κάθε lifestylάδικη ανοησία πίστευαν ότι το έκαναν από δική τους ελεύθερη επιλογή και δεν καταλάβαιναν ότι ήταν ουσιαστικά εξαναγκασμός, αποτέλεσμα της διαρκούς προπαγάνδας από τα διάφορα μέσα. Κι έτσι απεχθάνονταν την Αμερική φορώντας τζηνς και πίνοντας Κόκα Κόλα και ακούγοντας αμερικάνικη μουσική. (Βάζω τρίτο πρόσωπο γιατί από τότε υποδείκνυα την αντίφαση στους φίλους μου... το πώς κατέληξα στην Αμερική είναι άλλη ιστορία)

Δεν είμαι σίγουρος ότι υπάρχει πραγματική αντίδραση στην ξενομανία. Κάθε χρόνο που έρχομαι Ελλάδα τα βλέπω και χειρότερα τα πράγματα. Πέρσι έφριξα με την επέλαση των μαγαζιών frozen yogurt που μόνο γιαούρτι δεν είναι. Συνταγή χωρίς μπαλσάμικο δεν γίνεται πια, ούτε χωρίς πλευρώτους μανιτάρια. Ούτε γάμος χωρις "μπάτσελορ" (αυτό που με διαολίζει είναι, αντιγράφουν που αντιγράφουν τη χαζομάρα, ας το κάνανε τουλάχιστον σωστά: Μπάτσελορ πάρτυ είναι, όχι σκέτα μπάτσελορ!). Απλώς ίσως κοιτώντας πίσω αναγνωρίζουμε την παλιά ξενομανία για τέτοια, αλλά όχι τη σύγχρονη διότι ζούμε μέσα της και την έχουμε συνηθίσει. Όπως μας φαίνεται αστεία η μόδα των 80'ς αλλά δεν καταλαβαίνουμε ότι η τωρινή θα φαίνεται το ίδιο αστεία σε 30 χρόνια.

Και να πει κανείς ότι δεν υπάρχουν ένα σωρό καλές συνήθειες των ξένων που θα καλό θα ήταν να έχουμε υιοθετήσει. Αλλά μόνο τις ανόητες κλέβουμε, μου φαίνεται.

 

[angel_grig]

Και να πει κανείς ότι δεν υπάρχουν ένα σωρό καλές συνήθειες των ξένων που θα καλό θα ήταν να έχουμε υιοθετήσει. Αλλά μόνο τις ανόητες κλέβουμε, μου φαίνεται.

Aκριβως αυτο!!Αντι να αντιγραψουμε τα σωστα,αντιγραφουμε τα λαθος.

Στην δεκαετια του 80 πχ οταν πρωτοειδα μερικες Ελληνικες ταινιες του 1950-60 μου ειχε φανει πολυ ασχημο πχ που ο αστυνομικος ανεφεροταν ως "πολιτσμαν".Και φυσικα η ξενομανια συνεχιζει ακαθεκτη,και κυριως στην γλωσσα:ολα σχεδον τα Ελληνικα καναλια εχουν ξενογλωσσα ονοματα αλλα ακομη και τηλεπαιχνιδια που ερχονται απο το εξωτερικο εχουν τον τιτλο αυτουσιο πχ Your face sounds familiar,dancing with the stars κλπ.Τουλαχιστον στην δεκαετια του 80 υπηρχε εστω ελληνικος τιτλος :το Hollywood Squares εγινε Τετραγωνα των αστερων,το wheel of fortune τροχος της τυχης κλπ

Στην τηλεοραση πλεον ακομη και οι "ελληνικες σειρες" ειναι ξενα σεναρια:Βασιλιαδες,Κατω παρταλι κλπ.Τι εγινε,τελικα??ειπαμε στερεψαμε απο λεφτα,αλλα να στερεψουμε και απο δημιουργικοτητα???

Για τα Ελληνικα προϊοντα που σχολιασε παραπανω ο johny,δεν φταιει μονο η νοοτροπια των πολιτων αλλα σε μεγαλο βαθμο αυτη του κρατους-τα παραδειγματα απειρα:αυτοκινητοβιομηχανια,βιομηχανια παιχνιδιων, Gigatronics (για την οποια εμαθα πολλα thanks to retromaniax).Tα σκεφτεσαι και σε πιανει καταθλιψη...

 

[Bambinella]

Μιμουμασταν τους ξενους ανεκαθεν, και δεν τιθεται θεμα γι' αυτο.

Εντουτοις, νομιζω πως τα τελευταια χρονια η κατασταση με την αμερικανομανια μας, εχει φθασει στο απροχωρητο.

Θυμαμαι που οταν επροκειτο να παντρευτω, μια φιλη με παρακαλεσε να πεταξω την ανθοδεσμη μου σε εκεινη. Τοτε εγω τη ρωτησα "Ποια ανθοδεσμη; Στην Αθηνα παντρευομαι, οχι στο Λος Αντζελες!" Για να παραμεινω στο θεμα της ανθοδεσμης, θυμαμαι επισης που πριν απο πολυ λιγα χρονια παρακολουθουσα τη σειρα Το Δεκα και δειχνοντας εναν γαμο, η νυφη στο τελος πεταγε την ανθοδεσμη της σε ενα σωρο λυσιασμενες να παντρευτουν. Εκανα το γελιο της ζωης μου γιατι η υποθεση εκτυλισσετο κατα τη δεκαετια του 1950, και ταυτοχρονα λυπηθηκα διοτι ειδα για αλλη μια φορα ποσο εχουμε επηρεαστει απο τον αμερικανισμο. Τοσο που να θεωρουμε αυτονοητα τα αμερικανικα εθιμα σε καθε εκφανση της ζωης μας και σε καθε περασμενη εποχη.

Περα απο τα μπατσελορ παρτυ (εγω παντως δε θα παντρευομουν τον τυπο που παραμονη του γαμου μας θα γλεντοκοπαγε με στριπτιζουδες) ειναι και πολλα αλλα σημερινα που τα βλεπω και φριττω. Μερικα παραδειγματα θα δωσω μοναχα, γιατι ο καταλογος ειναι μεγαλος.

Ο εορτασμος των γενεθλιων ειναι τελειως εξαμερικανισμενος. Happy birthday to you, παρτυ εκπληξη και σερπαντινες με αποκριατικα καπελακια στα κεφαλια των προσκεκλημενων. Συγγνωμη, αλλα αυτο το τελευταιο εγω το ηξερα μια ζωη για αποκριατικο εθιμο. Πως προεκυψε και στα γενεθλια;

Ασε πια τις λεξεις και τις φρασεις: Sorry, kudos, keep up the good work. Σκεφτομαι αν αντι να δωσω συγχαρητηρια στη μητερα μου, της πω kudos, τι θα καταλαβει! Οσο για το sorry, θελω να ακουω μια ωραια, ελληνικοτατη και αντρικεια συγγνωμη απο οποιον φταιει γιατι κι εγω συγγνωμη ζηταω. Απο σορρυ και ξεσορρυ δεν καταλαβαινω.

Οι αμερικανοι χρησιμοποιουν τακτικα τη λεξη dramatic που ειναι ελληνικο αντιδανειο. Ως εδω καλα.

Το ασχημο ειναι οτι τη χρησιμοπουμε κι εμεις, αλλα με λαθος τροπο. Οταν εκεινοι λενε dramatical change εννοουν θεαματικη αλλαγη. Σε εμας ομως το "δραματικος" εχει αλλη εννοια. Ειναι το αντιθετο του κωμικος και αναφερεται σε κατι πολυ δυσαρεστο και οδυνηρο. Ετσι λοιπον εχω ακουσει σε δελτιο ειδησεων "Η μειωση των τροχαιων ατυχηματων τα τελευταια χρονια ειναι δραματικη"! Θεαματικη, δραστικη ηθελε να πει ο εκφωνητης, αλλα την επαθε γιατι δεν εκανε τον κοπο να σκεφτει το αυτονοητο.

Την περασμενη εβδομαδα που πηγα να ψηφισω σε ενα Λυκειο των Αθηνων, μια ηλικωμενη κυρια επιχειρησε να κατεβει μια σκαλα και μια αστυνομικινα τη σταματησε λεγοντας "Που πατε; Εκει δεν εχει....κατι"! Βρε παιδια, ετσι μιλουσατε απο τοτε που καταλαβατε τον εαυτο σας; Θυμαμαι παλια λεγαμε "Να βρουμε κανενα καλο μερος να παμε, ξερεις τιποτα; δεν ειδα κανεναν γνωστο, συμβαινει τιποτα ασχημο;

Γιατι τωρα δηλαδη μιλαμε σαν ρομποτ; Εχουμε αποκλεισει τις λεξεις, τιποτα, κανενας, πουθενα απο το λεξιλογιο μας στις ερωτηματικες και αρνητικες προτασεις και μιλαμε αφυσικα, σαν κουρδισμενοι. Τι ειναι αυτα; Αρνουμαι να μιλησω ετσι επειδη το συνηθιζουν Αγγλοι και Αμερικανοι και δε θα μιλησω ποτε. Με πειραζει και μονο που τα ακουω.

Επισης τωρα τελευταια ακουω κατι περιεργους ιδιωματισμους οπως Μαστιγιο και καροτο και Βλεπει το δεντρο και χανει το δασος. Ρε, παμε καλα; Αντε να συνελθουμε λιγο και να παψουμε να καταπινουμε τροφη αμασητη. Τροφη που μας βαζουν στο ορθανοιχτο σαν χανων στομα μας, τα βρωμοκαναλα της τηλεορασης. Αφου ετσι μιλανε στο Κατω Παρταλι, τι εμεις θα μιλησουμε αλλιως;

Ναι, θα μιλησουμε αλλιως γιατι ειμαστε Ελληνες, υποτιθεται εξυπνοι και ξερουμε να αντιδρουμε σε ο,τι θελουν οι αλλοι να μας μετατρεψουν. Και προ παντων, θα διατηρησουμε με καθε τροπο την εθνικη μας ταυτοτητα και σκεψη.

Ειπατε ΤΙΠΟΤΑ;

 

[Maddog]

Ασε πια τις λεξεις και τις φρασεις: Sorry, kudos, keep up the good work. Σκεφτομαι αν αντι να δωσω συγχαρητηρια στη μητερα μου, της πω kudos, τι θα καταλαβει! Οσο για το sorry, θελω να ακουω μια ωραια, ελληνικοτατη και αντρικεια συγγνωμη απο οποιον φταιει γιατι κι εγω συγγνωμη ζηταω. Απο σορρυ και ξεσορρυ δεν καταλαβαινω.

Ειπατε ΤΙΠΟΤΑ;

Καλά τα υπόλοιπα, αλλά τουλάχιστον το kudos ΕΙΝΑΙ Ελληνικό. Από το αρχαίο "Κύδος" που σημαίνει δόξα ή κάτι τέτοιο. Οπότε το συγκεκριμένο παράδειγμα είναι ατυχές και δεν φταίνε οι ξένοι αν εμείς ξεχάσαμε την γλώσσα μας.

Και μην νομίζεις ότι εγώ είμαι εξυπνότερος ή το ήξερα. Στο Metropolis Street Racer στο Dreamcast το πρωτοείδα και έμαθα γι' αυτό.

 

[Rakeesh]

Με αφορμη το ξεσπασμα της Μαμπινελλας, εχω να παρατηρησω οτι η γενια μας θεωρει οτι ερχεται η καταστροφη της γλωσσας λογω Αμερικανισμων, αλλα αυτο ειναι επειδη εμεις δεν ξερουμε οτι εχουμε γεννηθει σε ενα περιβαλλον Γαλλισμων. Σημερα το "δεν εχει κατι" μπορει να φαινεται Αγγλισμος και να ενοχλει. Δεν μας ενοχλει ομως η εκφραση "κανω κακα" που ξερουμε απο μωρα, και ειναι Γαλλισμος. Γιατι ειναι μια εκφραση που εχει εισαχθει αυτουσια απο τα Γαλλικα, οπως και αρκετες αλλες που δε θυμαμαι. Μπορει σημερα να μας ενοχλει το "σορρυ" και το "θενκς", αλλα δεν μας ενοχλει το "παρντόν" και το "μερσί" γιατι το ξερουμε απο τους γονεις μας

Οπως ειπε ο Ελεφαντας, ξενομανια υπηρχε εδω και αιωνες. Αυτο ομως ειχε γινει πολυ πριν γεννηθουμε γι' αυτο μας φαινεται σημαδι παρακμης η εισαγωγη Αμερικανισμων στη γλωσσα μας.

Και αυτο ειναι επειδη σημερα ανηκουμε στην Αγγλοσαξονικη πολιτισμικη σφαιρα επιρροης, οπως παλιοτερα ανηκαμε στη Γαλλικη. Σε 20 χρονια μπορει η Κινα να ειναι παγκοσμια υπερδυναμη και να αρχισουμε να εισαγουμε Κινεζικες εκφρασεις.

Το "γλωσσικο ζητημα" το βλεπω σχετικα ψυχραιμα και ορθολογικα, και δεν φριττω οταν βλεπω εισαγωγες απο τα αγγλικα, γιατι εχουν λειτουργιες που δεν εχουν τα Ελληνικα (οπως και τα Ελληνικα εχουν λειτουργιες που δεν εχουν αλλες γλωσσες). Μ'αρεσει που εχω την επιλογη μεταξυ ενος βιαστικου και τυπικου "σορρυ", ενος εκλεπτυσμενου "παρντον" και ενος πιο γεματου και ειλικρινους "συγνωμη", αναλογα την περισταση.

Κι εγω βεβαια σαν ανθρωπος φριττω με καποιους νεωτερισμους και μοδες, αλλα αυτο ειναι λογω παραξενιας.

 

[gremlinakos]

Καλά τα υπόλοιπα, αλλά τουλάχιστον το kudos ΕΙΝΑΙ Ελληνικό. Από το αρχαίο "Κύδος" που σημαίνει δόξα ή κάτι τέτοιο.

Και δεν είναι μόνο αυτό φίλε μου! Είναι αρκετές οι ελληνικές λέξεις που τις δανείστηκαν άλλες γλώσσες, και τις παίρνουμε πάλι μετά πίσω εμείς και τις εξελληνίζουμε. Ένα κλασσικό παράδειγμα η λέξη: Κινηματογράφος---> κινημα ---> cinema ---> Σινεμάς!!!

 

[elephadas]

Το ότι το kudos προέρχεται από τα ελληνικά είναι άσχετο. Αυτοί που το χρησιμοποιούν γιατί είναι "κουλ" δεν το ξέρουν. Γι' αυτούς είναι ξένη λέξη.

Το πρόβλημα με τις ξένες λέξεις είναι ποσοτικό. Πάντα μπαίνανε ξένες λέξεις στη γλώσσα, και άλλες παραμένουν ακόμη και τώρα (κάποιες μετά απο χρήση δεκαετιών άλλαξαν και μορφή και να έγιναν κλιτές) ενώ άλλες έπαψαν να χρησιμοποιούνται όταν πέρασε η μόδα τους. Αλλά τώρα ο ρυθμός εισαγωγής είναι πολύ μεγαλύτερος και τώρα βλέπω ολόκληρες φράσεις στα αγγλικά. Πηγαίνω σε σελίδες κάποιων εντύπων, ας πούμε αυτών που διανέμονται δωρεάν (ας μη γίνω σαφέστερος), και οι μισές λέξεις και φράσεις είναι αγγλικές χωρίς να υπάρχει κανείς απολύτως λόγος διότι υπάρχουν μια χαρά εύχρηστες ελληνικές λέξεις με το ίδιο νόημα.

Αλλά το ενοχλητικότερο δεν είναι η υιοθέτηση ξένων λέξεων, φράσεων, εθίμων κλπ καθ' αυτή. Είναι ο λόγος για τον οποίο υιοθετούνται. Από την εποχή που ζούσα στην Ελλάδα θυμάμαι να βομβαρδιζόμαστε συνέχεια από αμερικάνικες εκπομπές, αμερικάνικες ταινίες, αμερικάνικη μουσική, και όλα προωθούσαν τον αμερικάνικο τρόπο σκέψης και ζωής (ελάχιστες ήταν οι εξαιρέσεις που έβλεπαν κριτικά το αμερικάνικο μοντέλο, κι αυτές συνήθως εστιάζονταν σε ένα σημείο μόνο, δεν κριτικάριζαν το σύστημα στο σύνολό του). Σωστή πλύση εγκεφαλου δηλαδή. Και το αποτέλεσμα ήταν να πιθηκίζουμε τις αμερικάνικες συνήθειες (αυτές που επιλεκτικά μας έδειχναν τα μέσα βέβαια), ανεξάρτητα αν ταιριάζανε στο ελληνικό σύστημα αξιών, στην ελληνική κοινωνία, ακόμη και στον καιρό (όπως η συνήθεια του μεσημεριανού ύπνου που ταιριάζει απόλυτα στις νότιες χώρες αλλά όχι στις βόρειες).

Ένα απλό και αθώο (αν και πολύ ενοχλητικό για μένα) παράδειγμα: Οι Αμερικάνοι παίζουν μπέιζμπολ μετά μανίας, και φοράνε καπελλάκια του μπέιζμπολ, με το γείσο συνήθως προς τα πίσω. Εμείς δεν έχουμε αυτό το σπορ (προς το παρόν), οπότε γιατί πιθηκίζουμε τον τρόπο που φοράνε τα καπέλλα? Μίμηση της πράξης δηλαδή χωρίς να συντρέχουν οι λόγοι που κάνουν τους αμερικανούς να τα φοράνε έτσι.

 

[Rakeesh]

Ισως εχεις δικιο στην παρατηρηση σου οτι σημερα ο ρυθμος εισαγωγης ειναι μεγαλυτερος. Αλλα εγω προσωπικα εντοπιζω μια διαφορα. Παλια πχ βλεπαμε οτι ο Αμερικανος εκανε κατι και συνειδητα το καναμε κι εμεις για να ειμαστε πιο κουλ οπως ο Αμερικανος. Σημερα απλα μιμουμαστε ασυνειδητα μονο και μονο λογω καταιγισμου εικονων. Δηλαδη αμα βλεπεις παντου στην τηλεοραση να φορανε ετσι το καπελο, καποτε θα το κανεις κι εσυ, οχι επειδη το κανει ο "κουλ Αμερικανος" και θες να τον μιμηθεις, αλλα απλα επειδη το βλεπεις. Θεωρω οτι ειναι δηλαδη πιο πολυ πολιτισμική επιρροή, παρα ενσυνείδητη ξενομανία.

Μιας που αναφέρθηκαν οι Αμερικανισμοι, θα θελα να πω κατι που παρατηρησα τα τελευταια χρονια: πολλες διαφημισεις επιλεγουν για soundtrack Αμερικανικα τραγουδια δεκαετιας του 50, απο μιουζικαλ και παει λεγοντας. Το εχω παρατηρησει επειδη δεν πολυσυμπαθω το συγκεκριμενο ειδος, ουτε τη συγκεκριμενη εποχη. Αυτο ομως που μου βγαζουν ειναι ενα (ντεμεκ) συναισθημα νοσταλγιας και ευημεριας. Το εχει παρατηρησει κανενας; Υπαρχει κανενας διαφημιστης εδω να μας διαφωτισει;

 

[Maddog]

Αυτό που μάλλον επιλέγουμε να αγνοούμε, είναι ότι σε κάθε εποχή υπάρχει κάποια κουλτούρα που έχει την μεγαλύτερη επίδραση στις υπόλοιπες (influential culture στα Αγγλικά που αντιπαθούμε...). Αυτό είναι αναμενόμενο και σχετίζεται με το πρεστίζ του συγκεκριμένου πολιτισμού την δεδομένη εποχή. Σωστά αναφέρθηκε ότι υπήρχε εποχή που τα Γαλλικά θεωρούνταν η πιό κατάλληλη γλώσσα για την υψηλή κοινωνία και στην διεθνή διπλωματία χρησιμοποιούταν σχεδόν αποκλειστικά.

Αντίστοιχα, δεν βλέπω κανέναν να διαμαρτύρεται επειδή ένα σωρό τεχνικοί και ιατρικοί όροι προέρχονται ξεκάθαρα από τα Ελληνικά. Και μάλιστα όχι επειδή τους επιβάλλαμε εμείς με κάποιο είδος προπαγάνδας, αλλά επειδή κάποιοι ξένοι θαύμαζαν τον αρχαίο Ελληνικό πολιτισμό και προτίμησαν αυτές τις λέξεις από τις δικές τους.

Καλώς ή κακώς λοιπόν, τις τελευταίες δεκαετίες το Αμέρικα βρίσκεται σε θέση ισχύος και ο πολιτισμός τους διαχέεται στους υπόλοιπους με μια διαδικασία που είναι ψιλοαυτόματη. Κάποια στιγμή στο μέλλον, μπορεί να έρθει άλλος στην θέση αυτή.

Η γλώσσα είναι ένας ζωντανός οργανισμός και αλλάζει ενώ την χρησιμοποιούμε. Πράγματα που σήμερα είναι "λάθος", αύριο θα αποτελούν φυσικό μέρος της εξέλιξης της γλώσσας και αναπόσπαστο κομμάτι της. Όλοι λέμε "κατσαρόλα" που είναι μια ξεκάθαρα Ιταλική λέξη χωρίς να μας ενοχλεί καθόλου και κανένας (ή έστω σχεδόν κανένας...) δεν θυμάται πλέον πως λεγόταν το αντίστοιχο σκεύος στην Αρχαία Ελλάδα. Σίγουρα θα υπήρχε και κάποια περίοδος που κάποιοι θα ενοχλούνταν από την συγκεκριμένη αλλαγή και θα μιλούσαν για Ιταλοπιθηκισμό, όπως εμάς ενοχλούν σήμερα κάποιες Αμερικανιές.

Τέλος, όσον αφορά την ταχύτητα των αλλαγών, είναι απόλυτα λογικό να αυξάνεται στην εποχή που είμαστε όλοι εκτεθειμένοι σε παγκόσμιες επιρροές μέσω της εύκολης επικοινωνίας ιδεών (μέσα από τηλεόραση, κινηματογράφο, βιβλία, internet, τηλέφωνο) και της ευκολίας με την οποία μπορείς να ταξιδέψεις και να εκτεθείς σε ξένες επιρροές ή ακόμα και να έρθουν ξένοι στην χώρα σου και να έχουν επιρροή επάνω σου. Πριν από 50 ή 100 χρόνια δεν υπήρχε καν η έννοια του τουρίστα και ελάχιστοι είχαν την δυνατότητα να δουν και να μάθουν για άλλους πολιτισμούς.

 

[Rakeesh]

Maddog συμπληρωνεις περιπου αυτα που ειχα πει σε προηγουμενο ποστ, οποτε συμφωνω απολυτως :ρ

Επι ΕΣΣΔ η Ρωσσια θεωρουταν ο κυριαρχος πολιτισμος στην περιοχη. Ενας Αρμενιος μου ειχε πει οτι το 80 και 90 η Αρμενια ακολουθουσε τη Ρωσσια σε ολα, μουσικη, ταινιες, ακομα και οι νεοι για να φαινονται πιο προχωρημενοι πεταγανε Ρωσσικες λεξεις και εκφρασεις, ακριβως οπως ειναι εδω τα Αγγλικα, ειπε.

 

[Alucard]

Πολύ καλό το post σου bambinella 100

Μια μικρή όμως παρατήρηση. Η αστυνομικός είχε δίκιο. Το σωστό είναι πως «εκεί δεν έχει… κάτι» κι όχι «εκεί δεν έχει… τίποτα». Δηλαδή δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν δύο αρνήσεις στην ίδια πρόταση.

 

[prisma]

Αυτό που είπε η bambinella περί γενεθλίων δεν το έχω καταλάβει ούτε εγώ. Γιατί πρέπει να επαναλαμβάνουμε το "τραγουδάκι" στα Αγγλικά??? :tsktsk:

Δεν έχει κανένα νόημα. Και δεν πρόκειται για υγιή μίμηση ξένων προτύπων, αλλά για καθαρό πιθηκισμό. Φυσικά εκείνη την ώρα δεν μπορείς να προβάλλεις αντιρρήσεις, αλλά πραγματικά με εκνευρίζει!!!!