Σταύρος Κουγιουμτζής - Ο διακριτικός καλλιτέχνης, ο μεγάλος άνθρωπος

[ARETARA]

Αναφορά σε μία από τις σημαντικότερες μορφές του καλλιτεχνικού κόσμου της χώρας μας, πνευματικό κεφάλαιο και παρακαταθήκη, όχι μόνο λόγω του σημαντικότατου έργου που μας παρέδωσε αλλά και για το παράδειγμα της ζωής του.

Βιογραφικό. Ο Σταύρος Κουγιουμτζής γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1932, σ' έναν προσφυγικό συνοικισμό. Εκεί πρωτάκουσε τα σμυρνέικα και αργότερα τα λαϊκά τραγούδια. Στα δεκαπέντε του χρόνια γράφτηκε στο Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης, όπου μελέτησε πιάνο με τον Τώνη Γεωργίου και άλλους, και πήρε πτυχίο αρμονίας, αντίστοιξης και φούγκας με τον Σόλωνα Μιχαηλίδη. Αργότερα, στην Αθήνα, συμπλήρωσε τις σπουδές του κάνοντας μαθήματα με τον Γιάννη Ανδρέου-Παπαϊωάννου. Από το 1952 αρχίζει να εργάζεται ως πιανίστας σε διάφορα νυχτερινά κέντρα της Θεσσαλονίκης, και δέκα περίπου χρόνια αργότερα γράφει τα πρώτα του τραγούδια. Το 1967 παντρεύεται και κατεβαίνει στην Αθήνα. Το 1988 επιστρέφει στη Θεσσαλονίκη, στην Καλαμαριά, όπου και ζει ως το τέλος της ζωής του, στις

 

[Rygar]

Ολα όσα έγραψες ήταν σωστά και το μόνο που θα ήθελα να πω ως σχόλιο είναι πως ό,τι έχει γράψει ο Κουγιουμτζής είναι ΔΙΑΜΑΝΤΙ!! Ιδίως οι συνεργασίες με Νταλάρα/Βισση και Μάνο Ελευθερίου στα 70'ς. Εγώ προσωπικά χάνομαι όταν ακούω το "Δίψασα στην πόρτα σου" ή το "Καπου νυχτώνει" και το ανυπέρβλητο "Τώρα που θα φύγεις" το οποίο λες και γράφτηκε για τη φωνή του Νταλάρα.

 

[Bambinella]

Τι να πρωτοπει κανεις για εναν τετοιο συνθετη και ανθρωπο πανω απ' ολα; Ο χαρακτηρας, η σεμνοτητα και το ηθος του θα επρεπε να ειναι παραδειγμα προς μιμηση απο τα σημερινα "νουμερα" που κυκλοφορουν ελευθερα.

Δυο απο τα πιο αγαπημενα μου τραγουδια του Σταυρου, αν και ηταν δυσκολο να διαλεξω....Το πρωτο ειναι απο τηλεοπτικη εκπομπη - αφιερωμα στον μεγαλο συνθετη, πεντε μηνες προτου φυγει απο κοντα μας.

 

[Ευπαλίνος]

Η μουσικη του Κουγιουμτζη περα απο ολα οσα σημαίνει, αποτελει και μια εστια αντιστασης στους χαλεπους καιρους μας στους οποιους επιβαλλονται το ευτελες και το χυδαιο. Ειναι ενα απανεμο λιμανι για τις καρδιες μας. Το πρωτο τραγουδι που θυμαμαι να τραγουδω και μαλιστα και στο δρομο βολτάροντας ενω ημουν 6-7 χρονών ήταν το "Νάτανε το 21", η εισαγωγή του οποίου μου προκαλούσε ρίγη συγκίνησης. Ευτύχησα να ακούσω ζωντανά τον Κουγιουμτζή μια φορά, στο Καλαμαρί της Θεσσαλονικης(Αδαμάντειος Σχολή) το 1999 σε μια εμφάνιση με τη γυναίκα του, πριν ξεκινήσει μια εκδήλωση με λαμπρούς ομιλητές.

Συγχαρητήρια για το αφιέρωμα.

 

[Rygar]

Το δίσκο "Να τανε το 21" τον πρωτοάκουσα από μια μπλε φθαρμένη κασέτα το 1984 και για καποια χρόνια νόμιζα ότι ηταν δίσκος βγαλμένος αρχές του 80. Δε γνώριζα την ηλικία του Νταλάρα και δε θα μπορούσα ποτέ να φανταστώ ότι τόσο μικρός, οντας μονο 21χρ, θα είχε τη φωνή και τη δυναμικότητα να τραγουδήσει ενα τετοιο αριστούργημα. Οσοι είστε -αρκετά- νεώτεροι και δεν τον έχετε ακούσει, και εκτιμάτε την, χωρίς παρωπίδες και ταμπέλες και ονόματα, καλή μουσική, δε θα το μετανιώσετε.

 

[V.I.Smirnov]

Μερικά τραγούδια του έχουν ενδιαφέρον ιστορικό.

Π.χ. η για την ηχογράφηση του "Μη μού θυμώνεις μάτια μου" με τον Πουλόπουλο περιοριζόταν από τη χρονική διάρκεια που έθετε ο δίσκος 45 στροφών και

αυτό τον εμπόδισε να το παρουσιάσει όπως το είχε στο μυαλό του. (Επιπλέον, εκεί το μπουζούκι είναι νομίζω ηλεκτρικό.)

Στην μεταγενέστερη με τον Νταλάρα, η διάρκεια του LP δίσκου τού έδωσε το περιθώριο να κάνει μια εκπληκτική ενορχήστρωση χωρίς χρονικούς περιορισμούς

και να υλοποιήσει πλήρως το ηχητικό του όραμα με το καταπληκτικό αποτέλεσμα που όλοι ξέρουμε.

Τα "Χρόνια της υπομονής" είναι στην πραγματικότητα ένας συγκερασμός από δυο διαφορετικά τραγούδια.

Ο Κουγιουμτζής πήρε κάποιους στίχους από άσχετα μεταξύ τους κομμάτια, είδε ότι αν τους βάλει εκατέρωθεν μοιάζει να δίνουν νόημα και το κυκλοφόρησε έτσι.

Ακόμα κι' έτσι προέκυψε κάτι καλό. Πιθανόν όμοια έχει γίνει και με άλλα.

Τα τραγούδια του έχουν γενικά βαρύ, μελαγχολικό ύφος, δεν είναι κουλτουριάρικα αλλά ούτε και λαϊκά :

διέπονται από μια αίσθηση ποιότητας χωρίς όμως τον μη μου-απτισμό άλλων συνθετών.

Αυτό είναι κατ εμέ και η μεγαλύτερη πρωτοτυπία του.

Από δηλώσεις του :

"Ένας συνάδελφος μου είπε κάποτε :

- Είμαστε μεγάλοι συνθέτες.

Του απάντησα πως ίσως να μην είμαστε και τίποτε.

- Τώρα καταλαβαίνω, μου λέει, γιατί έχεις άγχος.

- Κι΄εγώ τώρα καταλαβαίνω γιατί εσύ δεν έχεις."

"Την επιδημία της δόξας την πέρασα στο πόδι.

Δεν με κρεβάτωσε."

"Κάθε φορά μιλάω, ζηλεύω αυτούς που σωπαίνουν".

Τέλος σε σχετική ερώτηση είχε πει ότι οι μεγάλοι και αξεπέραστοι διδάσκαλοι είναι πάντα οι συνθέτες της κλασσικής μουσικής.

-

 

[ARETARA]

Σημαντική συνεργασία είχε ο Σταύρος Κουγιουμτζής με τον Δημήτρη Μητροπάνο στον δίσκο "Τα νυχτέρια μας" (1985), σε στίχους Λάκη Τεάζη. Δύο από τα τραγούδια που ξεχώρισαν παρουσιάζονται πιο κάτω.

http://www.youtube.com/watch?v=psA4XQmjlk4

 

[Serafeim]

Υπέροχα κομμάτια αμφότερα!

 

[Wally]

Aγαπημενο ορχηστρικο - Τσαμικος χορος (1973)

 

[ARETARA]

Ένα χορταστικότατο αφιέρωμα στον Σταύρο Κουγιουμτζή διάρκειας 1 ώρας μπορείτε να δείτε

. Στη συνέντευξη ο Γιώργος Γκούτης (!!!!)

 

[ARETARA]

Ο Μάνος Ελευθερίου μιλάει για τον άνθρωπο και δημιουργό Σταύρο Κουγιουμτζή, λίγο μετά τον θάνατο του τελευταίου.

 

[Bambinella]

Δεν ξερω Aretara, αν ανεφερες το Σταυρο συμπτωματικα, αλλα εφυγε σαν σημερα πριν απο 7 χρονια.

"

" οπως λεει και το τραγουδι του.......

 

[ARETARA]

Το τραγούδι το ξέρω καθώς και την σύμπτωση με τη μέρα του θανάτου του η δημοσίευσή μου όμως συνέπεσε καθαρά συμπτωματικά.

 

[tonytony]

Ο Γιώργος Παπαστεφάνου προλογίζει συναυλία του Σταύρου Κουγιουμτζή του 1983 στο Λυκαβηττό...Θα ακολουθήσει τις επόμενες μέρες και ένα τραγούδι από τη συναυλία αυτή , με τον Γιώργο Νταλάρα...

 


http://www.youtube.com/watch?v=HzjKzzN2GFU

 

[Rinus Cesar]

Πολύ σημαντική, κατά την άποψή μου, η συνεργασία του Κουγιουμτζή με τον πολύ σπουδαίο τραγουδιστή μας Κώστα Σμοκοβίτης !!! Αποτελεί μία από τις πιο καθάριες, πιο διαυγείς, πιο όμορφες ανδρικές φωνές του ελληνικού τραγουδιού, η οποία όμως ... δυστυχώς δεν αξιοποιήθηκε όσο έπρεπε !!! Σε κάποια παλαιότερη συνέντευή του στο περιοδικό ΔΙΦΩΝΟ ο Κώστας Σμοκοβίτης εξηγεί τους λόγους "γιατί συνέβη αυτό" !!! Στη συνέντευξη αυτή, όμως, δεν παραλείπει να αναφερθεί με ευγνωμοσύνη στον Σταύρο Κουγιουμτζή, για το πόσο καλά και με "ντομπροσύνη" του φέρθηκε .... Άλλωστε, με τον Κουγιουμτζή ο κος Σμοκοβίτης ευτύχησε να βγάλει τον πρώτο του [και μοναδικό ??? ίσως ...] προσωπικό δίσκο το 1977 με τίτλο "Τραγούδια του καιρού μας" !!! Από εκείνη τη δουλειά διαλέγω "Το καλοκαίρι το μορτάκι", σε στίχους του Άκου Δασκαλόπουλου [που, δυστυχώς, κι αυτός έφυγε νωρίς από κοντά μας] !!! Εντάξει, μες στα Χριστούγεννα δεν είναι ... επίκαιρο να κάνεις λόγο για "το καλοκαίρι το μορτάκι", αλλά ... τελοσπάντων ... Το τραγούδι αυτό αποτελεί δείγμα του "τι εξέφραζαν τα τραγούδια του Σταύρου Κουγιουμτζή" : Τις μικρές στιγμές της καθημερινότητας του ελληνικού βίου, που, όμως, αποδίδονταν με χρώματα "χαρούμενα" & "αισιόδοξα", απαλλαγμένα από κάθε μιζέρια και ψευτο-δραματισμούς ....

[video=youtube_share;1YAMicny4Og]

 

[tonytony]

Ο Σταύρος Κουγιουμτζής διευθύνει , ο Γιώργος Νταλάρας τραγουδά...Τα λόγια είναι περιττά...

 


http://www.youtube.com/watch?v=sC9LL6tidlw

 

[panp]

Δεν ξέρω τι θα μπορούσα να πώ που να μην είναι περιττό για έναν τόσο καταξιωμένο συνθέτη. 'Ετσι, περιορίζομαι σε ένα-δυο ίσως λιγότερο γνωστά στοιχεία :

- ο Μάνος Ελευθερίου, αν και έχει μελοποιηθεί από πλειάδα ελλήνων συνθετών, και φυσικά και από το μεγάλο Μίκη Θεοδωράκη, έχει πει ότι καλύτερες μελοποιήσεις στους στίχους του θεωρεί αυτές του Κουγιουμτζή.

- το τραγούδι "Να'τανε το 21" το έχει πει πράγματι πρώτος ο Γιώργος Νταλάρας. Όποιος βρεί την εκτέλεση αυτή, η οποία ήταν σε 45άρι, θα διαπιστώσει ότι ο αρχικός στίχος που τραγούδησε ο Νταλάρας ήταν "μια Τουρκοπούλα αγκαλιά", ο οποίος για...διπλωματικούς προφανώς λόγους, έγινε "μια ομορφούλα αγκαλιά" στο LP με την Μπηθικώτση.

- το τραγούδι "Κάπου στα Πετράλωνα", που ανήκει στον πρώτο δίσκο του Γιώργου Νταλάρα με τίτλο "Γιώργος Νταλάρας 1969", έχει τραγουδήσει σε ελληνική ταινία ο Γιάννης Πάριος, υπό το όνομα Βαρθακούρης (έτσι ακριβώς αναγράφεται στους τίτλους). Δε θυμάμαι τίτλο ταινίας, το γεγονός όμως είναι σίγουρο, την έχω δει τη σκηνή με τα μάτια μου, ο Πάριος...πιτσιρίκι με σκαλωτό μαλλί και...καρύδι, και μόνο ίσως ο V.I.Smirnov, έτσι, για να τον ιντριγκάρω και λίγο, θα μπορέσει να μας την...ξετρυπώσει !

 

[ARETARA]

Το πρώτο μέρος από την εκπομπή του Σπύρου Παπαδόπουλου (18/12/2004) αφιερωμένη στον Σταύρο Κουγιουμτζή με τη συμμετοχή και του ιδίου. Ελάχιστους μήνες αργότερα (12/3/2005) ο σπουδαίος συνθέτης θα πάρει το δρόμο για την αθανασία...

 

[panp]

0

...όπως και αρκετοί που περάσαν από την εκπομπή του Σπύρου, λίγες μέρες ή μήνες μετά τα γυρίσματα...

 

[ARETARA]

Το εξαιρετικής ποιότητας "Δώσε μου το χέρι σου" (Να 'τανε το '21, 1970) της Σώτιας Τσώτου στη συναυλία του 1983 με τον Γιώργο Νταλάρα. Τα λόγια είναι περιττά.

https://www.youtube.com/watch?v=BrBiwae06KA