Τον καιρό του Βουλγαροκτόνου (Πηνελόπη Δέλτα)

[αριαδνη]

τωρα το τελειωνω σιγά, σιγά, απο τα πιο συγκηντικά βιβλια που εχω ποτέ διαβασει, μπραβο ξανα στην serano μας!!!

η Δελτα όπως λεει και η καλη μας φιλη ρετροφαν ειναι μαστόρισσα του λόγου..απο μικρες και απλές λεξεις και καταγραφές φτιαχνει λογοτεχνικά κομψοτεχνήματα στα χερια της..βαζοντας την ψυχη της, την αγνη ψυχη της, αυτο δυσκολο να αποκτηθεί, πολλες φορες δεν ειναι το ταλεντο που κανει την διαφορά, ειναι η ψυχή!

συγκηνιτικη στιγμή εκει που ο γερο-Παγκρατης αβοηθητος μεσα σε μια βαθια σπηλια σαν καταδικος με αλυσιδες στα ποδια, σε αθλιες συνθηκες περιμενει το γιο του Γρηγορη και την καλη του Αλέξια..η Αλεξια ειναι κατι παραπάνω και απο κορη, αγνη αγάπη που της εχει., της χαιδευει τα μαλλια με τοση στοργη, εκεινη φτανει να ειναι καλά, για κεινον δεν τον νοιαζει, η αγαπη σε όλο το μεγαλειο της.. αναμεσα σε δυο πλάσματα κυνηγημενα...κι ομως δεν θα τον βρουν ποτε ζωντανό..αυτο το παραμηλιτο του και πως το διαχειριζεται η Δελτα..συγκλονιζει

 

[zouzou]

Τα βιβλία της Πηνελόπης Δέλτα τα έχει η μαμά μου σε ρετρό έκδοση με σκληρό εξώφυλλο. Σύντομα θα ανεβάσω φωτό!

 

[zouzou]

Ιδού και τα ρετρό εξώφυλλα των βιβλίων. Τα ανεβάζω με χρονολογική σειρά



1. Παραμύθια και άλλα (Τρίτη έκδοση, 1946)

2. Για την Πατρίδα (Έκτη έκδοση, 1955)

3. Στον καιρό του Βουλγαροκτόνου (Έκτη έκδοση 1958)

4. Παραμύθι χωρίς όνομα (Δέκατη όγδοη έκδοση 1983)

5. Τρελλαντώνης (Τριακοστή πρώτη έκδοση 1991)

 

[zouzou]

Και δύο οπισθόφυλλα. Από το Παραμύθι χωρίς όνομα και τον Καιρό του Βουλγαροκτόνου.

Έχουν κι αυτά τη σημασία τους!

 

[domniki]

Λατρεύω την Πηνελοπη Δελτα, και το "Tον καιρο του βουλγαροκτονου" ειναι το αγαπημένο μου (μαζι με το "Για την πατρίδα").

Τα είχα διαβασει όταν ημουν μικρη, πολλες φορες, αλλα προσφατα που τα ξαναδιαβασα μου άρεσαν ακομα περισσοτερο. Δεν θα σχολιασω την κοινωνικοπολιτικη εικονα που περνάει η συγγραφεας μεσα απο την ιστορια της. Σίγουρα ειναι εκτος εποχης, σίγουρα δεν θεωρουμε πια εχθρους μας τους Βουλγαρους...ευτυχως βρισκομαστε στο 2012. Όμως η γλώσσα που χρησιμοποιεί, η πλοκή, οι χαρακτήρες με συνεπήραν. Είχα διαβάσει ότι οταν η Δελτα διάβαζε το βιβλιο σε φίλους της, πριν το εκδόσει, την παρακαλούσαν να μην "σκοτώσει" τον Κωνσταντινο, αλλά εκείνη είχε ήδη αποφασίσει για την μοίρα του.

Λατρεύω και τους 3 πρωταγωνιστές, και στο τελος, μετα τον θάνατο του Κωνσταντινου, λάτρεψα ιδιατερως τον Μιχαήλ. Ειδικα όταν σκοτώνει τον Ιβάτζη και μετανιώνει για τον τροπο του θανατου του, είχα ρίξει άπειρο κλαμα...ειναι σπαρακτικός αυτος ο ηρωας.

Είχα επισης διαβασει οτι εμπνεύστηκε τον Κωνσταντινο από τον Ιωνα Δραγούμη, όπως και το βασιλόπουλο απο το "Παραμύθι χωρίς όνομα". Ήταν ο ανεκπλήρωτος έρωτας της, το ινδαλμα της, και ο θάνατος του τον μετέτρεψε σε ήρωα. Για χάρη αυτου του έρωτα της, έγραψε ολα της τα βιβλια στην δημοτική. Η μητέρα της δεν ειχε διαβάσει κάνενα βιβλίο της, ούτε καν το "Η ζωή του Χριστού", που της το ειχε αφιερωσει. Μην ξεχνάμε οτι το ονομα Δελτα ήταν το ονομα του συζύγου της. Η ίδια ήταν η κόρη του Εμμανουήλ Μπενάκη και ήταν ντροπή να γράφει στην δημοτική!

 

[retrofan]

"Η τιμή μου έχει σημασία μόνο για τον εαυτό μου. Κι εγώ είμαι ένας, θα περάσω και θα ξεχαστώ, η πατρίδα όμως μένει. Και πατρίδα είναι όσοι ήταν κι όσοι είναι κι όσοι θα 'ρθουν. Τον σκοπό μου μόνο βλέπω. Δεν σημαίνει τι κοστίζει η εκτέλεσή του. Φτάνει που εκτελείται".

("Για την Πατρίδα", ο Αλέξιος αποχαιρετά την Θέκλα στη φυλακή. Επίσης στον "Μεγάλο Περίπατο του Πέτρου" της Άλκης Ζέη, ο Πέτρος, που και αυτός έχει διαβάσει Δέλτα, αποχαιρετά μ' αυτή τη φράση τον θείο του που φεύγει για το μέτωπο)

"Όταν όμως τον είδα έτσι κάτω, με τα μάτια χυμένα έξω, ερείπιο ζωντανό, όταν συλλογίστηκα την πράξη μου, τότε τον σκέφτηκα αυτόν, τον τίμιο, τον ίσιο στρατιώτη, που πεσμένο άνθρωπο ποτέ του δεν χτύπησε. Κι είπα Αλεξία πως, αν από κάπου με βλέπει, αν ξέρει με τι τρόπο τον εκδικήθηκα, το ευγενικό τούτο παλικάρι με πόνο θα κρύβει τα μάτια, θα σκύβει το κεφάλι από ντροπή"

 


("Στον Καιρό του Βουλγαροκτόνου", ο Μιχαήλ γράφει στην Αλεξία, λίγο μετά την σύλληψη και τύφλωση του Ιβάτζη)

 


@Domniki δεν είσαι η μόνη που συγκινείται ακόμα διαβάζοντας τα βιβλία της Δέλτα. Κι εγώ, σ' όλο το κομμάτι από την συνάντηση του Κωνσταντίνου και της Αλεξίας στην σκηνή του βασιλιά μέχρι το τέλος του βιβλίου, ακόμα νιώθω τα μάτια μου να τσούζουν. Δυνατή περιγραφή των συναισθημάτων. Και λύπη, λύπη, λύπη ...

Σωστά τα όσα αναφέρεις για την επιρροή του Δραγούμη.Αν γυρίσεις λίγα ποστ πριν, θα δεις ότι διάλογοι ολόκληροι από τον "Καιρό του Βουλγαροκτόνου" είναι πραγματικές κουβέντες που είχε κάνει με τον Δραγούμη τότε που διχαζόταν ανάμεσα στο να πάρει διαζύγιο και να μην ξαναδεί τα παιδιά της και το καθήκον. Η στροφή της βέβαια στη δημοτική είχε γίνει αρκετά πριν τον συναντήσει. Κι αυτό μάλλον το χρωστάμε στον άντρα της. Ο Στέφανος Δέλτα, που έμεινε στην συλλογική μνήμη στον άχαρο ρόλο του βαρετού συζύγου, ήταν ένας απίστευτα μορφωμένος άνθρωπος και με εμπλοκή στον χώρο των δημοτικιστών ήδη από τα τέλη του 19ου αιώνα. Το πόσο επηρέασε την πνευματική εξέλιξη της γυναίκας του, το παραδέχεται πρώτα απ' όλους ή ίδια. Αλλά ...

"Και τις Κυριακές το απόγευμα, σαν βρισκόμασταν μαζί, απολάμβανα την πολυμάθεια, την πάντα ενδιαφέρουσα κουβέντα του ευγενικού, του τόσο καλού αντρός μου. Μα η ζωή έμενε άδεια, άχρωμη. Η ψυχική μου μοναξιά ολοένα γίνουνταν πιο αισθητή. Και τα παιδιά μου δεν μου αρκούσαν ..."

 


("Αναμνήσεις 1899", η Δέλτα περιγράφει τα πρώτα χρόνια της συζυγικής της ζωής, λίγο πριν τον ερχομό του Δραγούμη στο προξενείο της Αλεξάνδρειας)

 

[domniki]

"Η τιμή μου έχει σημασία μόνο για τον εαυτό μου. Κι εγώ είμαι ένας, θα περάσω και θα ξεχαστώ, η πατρίδα όμως μένει. Και πατρίδα είναι όσοι ήταν κι όσοι είναι κι όσοι θα 'ρθουν. Τον σκοπό μου μόνο βλέπω. Δεν σημαίνει τι κοστίζει η εκτέλεσή του. Φτάνει που εκτελείται".
("Για την Πατρίδα", ο Αλέξιος αποχαιρετά την Θέκλα στη φυλακή. Επίσης στον "Μεγάλο Περίπατο του Πέτρου" της Άλκης Ζέη, ο Πέτρος, που και αυτός έχει διαβάσει Δέλτα, αποχαιρετά μ' αυτή τη φράση τον θείο του που φεύγει για το μέτωπο)

"Όταν όμως τον είδα έτσι κάτω, με τα μάτια χυμένα έξω, ερείπιο ζωντανό, όταν συλλογίστηκα την πράξη μου, τότε τον σκέφτηκα αυτόν, τον τίμιο, τον ίσιο στρατιώτη, που πεσμένο άνθρωπο ποτέ του δεν χτύπησε. Κι είπα Αλεξία πως, αν από κάπου με βλέπει, αν ξέρει με τι τρόπο τον εκδικήθηκα, το ευγενικό τούτο παλικάρι με πόνο θα κρύβει τα μάτια, θα σκύβει το κεφάλι από ντροπή"

 


("Στον Καιρό του Βουλγαροκτόνου", ο Μιχαήλ γράφει στην Αλεξία, λίγο μετά την σύλληψη και τύφλωση του Ιβάτζη)

Αυτα τα τελευταιο λόγια του Μιχαήλ είναι ενας σπαραγμός. Παρόλο που ο Κωνσταντινος είναι πιο ηρωικός απο τον Μιχαήλ, πάντα ένιωθα μια συμπάθεια στον πιο "αδύναμο" απο τους δύο φίλους. Ο Κωνσταντίνος μπορει να υποχώρησε για χάρη του Μιχαήλ, αλλα ηταν δική του απόφαση. Ο Μιχαήλ ήταν ένας καθαρα τραγικός ήρωας. Αγαπούσε βαθειά τον φίλο του και τον ακολουθούσε σε κάθε κατασκοπικο του βήμα, παρόλο που προτιμούσε να πολεμάει ανοιχτά στον στρατό των Βυζαντινων. Ηταν ερωτευμένος με μια γυναίκα που δεν τον αγάπησε ποτέ, παρα μόνο σαν φίλο. Και στο τελος σκοτώθηκε ο αδερφικός του φίλος και αυτός έμεινε μόνος στον κόσμο, γνωρίζοντας ότι ποτέ δεν θα αγαπηθεί...Ακόμα και η εκδίκηση που πήρε για τον θάνατο του Κωνσταντινου δεν του έφερε την κάθαρση που πίστευε. Ακόμα κ'εκει ένιωσε οτι απέτυχε!

Σωστά τα όσα αναφέρεις για την επιρροή του Δραγούμη.Αν γυρίσεις λίγα ποστ πριν, θα δεις ότι διάλογοι ολόκληροι από τον "Καιρό του Βουλγαροκτόνου" είναι πραγματικές κουβέντες που είχε κάνει με τον Δραγούμη τότε που διχαζόταν ανάμεσα στο να πάρει διαζύγιο και να μην ξαναδεί τα παιδιά της και το καθήκον. Η στροφή της βέβαια στη δημοτική είχε γίνει αρκετά πριν τον συναντήσει. Κι αυτό μάλλον το χρωστάμε στον άντρα της. Ο Στέφανος Δέλτα, που έμεινε στην συλλογική μνήμη στον άχαρο ρόλο του βαρετού συζύγου, ήταν ένας απίστευτα μορφωμένος άνθρωπος και με εμπλοκή στον χώρο των δημοτικιστών ήδη από τα τέλη του 19ου αιώνα. Το πόσο επηρέασε την πνευματική εξέλιξη της γυναίκας του, το παραδέχεται πρώτα απ' όλους ή ίδια. Αλλά ...
"Και τις Κυριακές το απόγευμα, σαν βρισκόμασταν μαζί, απολάμβανα την πολυμάθεια, την πάντα ενδιαφέρουσα κουβέντα του ευγενικού, του τόσο καλού αντρός μου. Μα η ζωή έμενε άδεια, άχρωμη. Η ψυχική μου μοναξιά ολοένα γίνουνταν πιο αισθητή. Και τα παιδιά μου δεν μου αρκούσαν ..."

 


("Αναμνήσεις 1899", η Δέλτα περιγράφει τα πρώτα χρόνια της συζυγικής της ζωής, λίγο πριν τον ερχομό του Δραγούμη στο προξενείο της Αλεξάνδρειας)

Είχα κ'εγω διαβάσει οτι ο Στέφανος Δελτας ήταν δημοτικιστής και πολυ μορφωμένος άνθρωπος. Αλλά όλα αυτά δεν ήταν αρκετα για να εμπνεύσουν έναν έρωτα. Είδες τι μπορούν να σου προκαλέσουν τα απωθημένα! Τουλάχιστον στην περίπτωση της Δέλτα, το ερωτικό της απωθημένο γέννησε μια υπέροχη συγγραφέα

 

[retrofan]

Σκεφτόμουν σήμερα το πρωί τον Κωνσταντίνο (σκέψεις που κάνω κι εγώ πασχαλιάτικα )

Είναι αδύνατο ένα παιδί να μην αισθανθεί έλξη γι' αυτόν τον ήρωα. Δυνατός, θαρραλέος, άφθαρτος. Προχωράει μπροστά λάμποντας κι άλλοι πίσω ακολουθούν μαγεμένοι. Η Αλεξία ως ερωτευμένη, ο Μιχαήλ ως αφοσιωμένος σύντροφος, ο Νικήτας ως περήφανος "πατέρας".

Τώρα όμως που δεν είμαι πια παιδί, λέω από μέσα μου "και πόσο σκληρός ταυτόχρονα". Ο Κωνσταντίνος είναι τόσο απορροφημένος από τη δύναμή του και τους ευγενείς στόχους του που δεν κάθεται μια στιγμή ν' αναρωτηθεί αν φέρεται δίκαια σε όσους τον περιστοιχίζουν. Επειδή ο ίδιος είναι έτοιμος να θυσιαστεί, θεωρεί ότι είναι αυτονόητο να ζητεί κι από τους άλλους θυσίες. Ως σκέψη που τη διώχνει την ίδια στιγμή περνά από μέσα του το πόσο υποφέρει η Αλεξία. Καθόλου δεν μοιάζει να αναρωτιέται πως ο Μιχαήλ έχει κι αυτός περηφάνια, επιθυμίες, προτιμήσεις, το δικαίωμα στην τελική να πάρει μόνος του τις αποφάσεις του.

Σίγουρος ότι αυτός ξέρει καλύτερα απ' όλους, ότι οι άλλοι είναι πολύ αδύναμοι ή ανώριμοι για να χαράξουν την πορεία τους, το μόνο που καταφέρνει στο τέλος είναι να καταστρέψει τρεις ζωές.

Και μια μικρή παρατήρηση. Το έχω πει κι αλλού ότι το τρίγωνο Κωνσταντίνος - Αλεξία - Μιχαήλ είναι στην πραγματικότητα Δέλτα - Δραγούμης - Στέφανος Δέλτα. Νομίζω ότι η συντριβή του Μιχαήλ στο τέλος, τα άσπρα του μαλλιά και η καταρράκωση κάτω από το μέγεθος της θυσίας του Κωνσταντίνου, πιστεύω ότι είναι για τη Δέλτα ο τρόπος να πετύχει την αντίδραση που ποτέ δεν είχε ο σύζυγός της. Να κατανοήσει πόσο ζωτικό κομμάτι του εαυτού της απαρνιόταν, εγκαταλείποντας τον Δραγούμη. Κάτι που μόνο στο βιβλίο της μπόρεσε να δει ...

 

[domniki]

Τώρα όμως που δεν είμαι πια παιδί, λέω από μέσα μου "και πόσο σκληρός ταυτόχρονα". Ο Κωνσταντίνος είναι τόσο απορροφημένος από τη δύναμή του και τους ευγενείς στόχους του που δεν κάθεται μια στιγμή ν' αναρωτηθεί αν φέρεται δίκαια σε όσους τον περιστοιχίζουν. Επειδή ο ίδιος είναι έτοιμος να θυσιαστεί, θεωρεί ότι είναι αυτονόητο να ζητεί κι από τους άλλους θυσίες. Ως σκέψη που τη διώχνει την ίδια στιγμή περνά από μέσα του το πόσο υποφέρει η Αλεξία. Καθόλου δεν μοιάζει να αναρωτιέται πως ο Μιχαήλ έχει κι αυτός περηφάνια, επιθυμίες, προτιμήσεις, το δικαίωμα στην τελική να πάρει μόνος του τις αποφάσεις του.

Σίγουρος ότι αυτός ξέρει καλύτερα απ' όλους, ότι οι άλλοι είναι πολύ αδύναμοι ή ανώριμοι για να χαράξουν την πορεία τους, το μόνο που καταφέρνει στο τέλος είναι να καταστρέψει τρεις ζωές.

Εκτος απο "σκληρό", θα τον χαρακτήριζα και εγωιστή. Είναι εγωιστικό να αποφασίζει για το μέλλον της Αλεξίας και του Μιχαήλ. Γι'αυτο και ειπα ότι έχω μια ιδιαίτερη συμπαθεια στον Μιχαήλ. Πάντως όλοι τους είναι "ηρωικοι" χαρακτήρες και τους αγαπώ βαθειά

Και μια μικρή παρατήρηση. Το έχω πει κι αλλού ότι το τρίγωνο Κωνσταντίνος - Αλεξία - Μιχαήλ είναι στην πραγματικότητα Δέλτα - Δραγούμης - Στέφανος Δέλτα. Νομίζω ότι η συντριβή του Μιχαήλ στο τέλος, τα άσπρα του μαλλιά και η καταρράκωση κάτω από το μέγεθος της θυσίας του Κωνσταντίνου, πιστεύω ότι είναι για τη Δέλτα ο τρόπος να πετύχει την αντίδραση που ποτέ δεν είχε ο σύζυγός της. Να κατανοήσει πόσο ζωτικό κομμάτι του εαυτού της απαρνιόταν, εγκαταλείποντας τον Δραγούμη. Κάτι που μόνο στο βιβλίο της μπόρεσε να δει ...

Πολύ ενδιαφέρουσα ανάλυση Retrofan, για μια ακόμα φορά, συγχαρητηρια για τα ποστ σου Εκείνο που είχα διαβάσει ειναι οτι πριν απο τον γάμο της με τον Στεφανο Δελτα, η Πηνελοπη Μπενάκη ήθελε να παντρευτει κάποιον άλλο, που και πάλι δεν ενεκρινε ο πατερας της.

 

[retrofan]

Εκείνο που είχα διαβάσει ειναι οτι πριν απο τον γάμο της με τον Στεφανο Δελτα, η Πηνελοπη Μπενάκη ήθελε να παντρευτει κάποιον άλλο, που και πάλι δεν ενεκρινε ο πατερας της.

Ως κοπέλα η Δέλτα ήταν πεπεισμένη ότι ερωτεύεσαι μόνο μία φορά στη ζωή σου. Και "φυλαγόταν" για να μη χαλάσει την ομορφιά αυτής της μοναδικής φοράς. Ερωτεύτηκε τον Αντώνιο Μαυρογορδάτο, γιο καλής αλλά χρεωκοπημένης οικογένειας που είχε έλθει στην Αλεξάνδρεια ν' αναζητήσει την τύχη του ως υπάλληλος στην εταιρεία του Μπενάκη. Η Πηνελόπη του άρεσε αλλά πολύ περισσότερο του άρεσε η προίκα. Αυτή θεώρησε ότι βρήκε το "ένα και μόνο αίσθημα". Η πρώτη κακή αντίδραση του Εμμανουήλ Μπενάκη στο ειδύλλιο (και για τα χάλια οικονομικά του νέου αλλά κυρίως γιατί δεν ανεχόταν η κόρη του να ερωτευτεί,- α ρε Φρόυντ, όλα τα έχεις πει τελικά -) έκανε τον νεαρό να αναζητήσει ευκολότερο στόχο αλλού. Η Πηνελόπη σκέφτηκε (πάλι) ν' αυτοκτονήσει αλλά τελικά προτίμησε να δεχτεί το προξενιό που της κάνανε με τον Στέφανο Δέλτα.

"Και μια μέρα ξαναείδα τον Μ. Είχε παντρευτεί την πρώτη του αγάπη, αφού πέθανε ο πατέρας της, και ανεξάρτητος πια, πλούσιος, ήλθε έναν χειμώνα μαζί της στην Αίγυπτο. Τον είδα σε τρίτου σπίτι. Ήμουν επίσκεψη με τη μητέρα μου που τον χαιρέτησε εγκάρδια, σαν παλιά, πολύ φιλική γνωριμία. Μετά τη μητέρα ήλθε εκείνος σε μένα και μου έτεινε το χέρι μ' ένα banal χαμόγελο και άλλα τόσο κοινά λόγια ... Τον ξαναείδα σ' ένα χορό. Ήλθε στον κύκλο μου και με την κίνηση που του ήταν τόσο συνηθισμένη, περνώντας τη φούχτα του κάτω από το μαύρο του μουστάκι, μου είπε: "Will you give me this dance? We have often danced this waltz together..." "I' m too tired to dance, thank you" απάντησα. Κι όσο υποκλίνουνταν ακόμη, πριν απομακρυνθεί, είδα τον αδελφό μου που πλησίαζε και του φώναξα: "Αντώνη, έλα να κάνουμε έναν γύρο μαζί, χορεύεις τόσο όμορφα..." Και μετά τον γύρο, με την ίδια αναγούλα στην καρδιά, παρακάλεσα τον άντρα μου να φύγουμε, και στο αμάξι, αηδιασμένη ως τον εμετό, του διηγήθηκα τι είχα κάνει...


Μα το ξαναπέρασμά του στον δρόμο της ζωής μου ξύπνησε παλιούς πόθους, ενθυμήσεις λαχταριστής ζωής, νοσταλγία και κάτι ζωντανό, δυνατό και ωραίο. Είχα γνωρίσει την πυράδα της αγάπης. Νοστάλγησα τη λάβρα του καμινιού, την ορμή που σε σαρώνει, τη φλόγα της πυρκαγιάς που σε φωτίζει καίοντάς σε. Και η σταχτιά ζωή του σπιτιού μου μού βάραινε άχρωμη, θλιβερή, βαρετή, πνιγερή..."

 

[domniki]

Για μια ακομη φορά, το ποστ σου ειναι πολυ ενδιαφέρον!

Εχω μια απορία, και μάλλον μπορεις να μου την λύσεις: ο έρωτας της με τον Δραγούμη παρέμεινε πλατωνικός? Αυτό υπονοεί ο Φρ. Γερμανός στον βιβλιο του για τον Δραγουμη, "Η Εκτέλεση". Σίγουρα ηταν ενα απωθημένο της, κάτι που εξειδανίκευσε μέσα της, που την ενέπνευσε για να γράψει τα βιβλία της. Φυσικά, όλα αυτά ήταν απλα μια φαντασίωση (ειδικά αν ο ερωτας της εμεινε πλατωνικός). Ο καημένος ο Δέλτας δεν είχε καμία τύχη στην καρδία της....είναι αυτό που λέει ένας φίλος "καλύτερα να παντρευτεις την καψούρα σου", χιχιχιχι... Διάβασα ότι όταν ο Δραγούμης συνδέθηκε με την Κοτοπούλη, η Δέλτα φορεσε μαύρα, που δεν τα έβγαλε μέχρι το τέλος της ζωης της, για να της θυμίζουν τον θάνατο του έρωτά της.

 

[retrofan]

Ναι, πλατωνικός. Παθιασμένα φιλιά, παθιασμένα αγκαλιάσματα, αυτά ... Η Δέλτα θεωρούσε άτιμο να γίνει ερωμένη κάποιου όσο έφερε το όνομα του άντρα της. Ο Δραγούμης πάλι:

"... Κοιμήθηκα λίγο και ταραγμένα. Σε πόθησα φρικτά. Μη με καλείς κοντά σου αν δεν έχεις σκοπό να γίνεις δική μου. Αν πάγω κοντά σου να ξέρεις ότι θα σε πάρω. Άλλωστε αυτός είναι και ο μόνος τρόπος για να πεισθούν οι δικοί σου ότι σ' αγαπώ και μ' αγαπάς..."

 


Το πόσο ακατανόητη για τους γύρω της και τελικά βλαπτική για την ίδια της την ευτυχία ήταν αυτή η "απολυτότητα" που τη διέκρινε, το γράφει η Δέλτα καλύτερα από τον καθένα.

"Συχνά, ύστερα από μήνες και χρόνια, σκέφθηκα και ξανασκέφθηκα πώς, όσο ευγενικός κι αν ήταν ο άντρας μου, όσο κι αν μου είπε τότε "σου είμαι ευγνώμων που δεν με γέλασες", κατά βάθος δεν κατάλαβε ... Να έχω όλη την ελευθερία να φιλήσω τον άντρα που αγαπούσα και να παραδοθώ σ' αυτόν και όμως να μην το κάνω ... Ίσως να μην μπορούσε να τα εξηγήσει αλλιώς παρά ως έναν άβαθο ρομαντισμό, μια φαντασία εξημμένης γυναίκας ... Έφθασα στο συμπέρασμα πως αν είχα φερθεί λιγότερο τίμια με τον άντρα μου, αν είχα λιγότερη θέληση ή αντοχή, αν ο άλλος μ' αγαπούσε με λιγότερη λατρεία, με περισσότερη χοντροκοπιά, θα επιτυγχάναμε εκεί που σπάσαμε, θα χτίζαμε τη ζωή μας επάνω σε μια πανέμορφη αλήθεια, ενώ τσακίσαμε κι οι δύο..."

 


("Αναμνήσεις 1921")




Τα μαύρα τα φόρεσε όταν αποφάσισε να εγκαταλείψει την ιδέα του διαζυγίου και της ένωσης με τον Δραγούμη, όταν δηλαδή "έθαψε" τη ζωή της. Ο δεσμός του Δραγούμη με την Κοτοπούλη ήλθε λίγους μήνες μετά.

 

[Clemence]

Πω πω, τι χαρά που πήρα πασχαλιάτικα, να διαβάσω τόσες απαντήσεις - αναλύσεις πάνω σε μία απ΄τις πιο αγαπημένες μου προσωπικότητες ever την Πηνελόπη Σ. Δ. Να προσθέσω πως μπορεί με τον ίδιο τον Ίωνα η σχέση της να τέλειωσε κάποια στιγμή οριστικά, δεν μπόρεσε όμως ποτέ, ούτε μετά τον θάνατό του, να του συγχωρήσει τον έρωτά του για μια θεατρίνα, κατώτερη (τους) κοινωνικά γυναίκα, την Κοτοπούλη. Κάτι που προσωπικά πολύ με απογοήτευσε, μια που η δική της σχέση με τον Δραγούμη ήταν πλατωνική, ενώ ο Δραγούμης σαν άντρας κάθε άλλο παρά για τέτοιες σχέσεις ήταν φτιαγμένος. Κάτι που πρέπει επίσης να της κόστισε πολύ ήταν τα πώς και τα γιατί της δολοφονίας του Ίωνα, στην οποία πρωτοστάτησαν βενιζελικοί αλλά κατηγορήθηκε ευθέως ο ίδιος ο πατέρας της, ο τρομερός Μπενάκης! Η ίδια δεν φαίνεται να μπόρεσε να αποδεχτεί ποτέ ότι μπορεί ο πατέρας της να έπαιξε βρώμικο ρόλο, ο Φρέντι Γερμανός πάντως στην ''Εκτέλεση'' το θεωρεί μάλλον δεδομένο ότι ο Μπενάκης ξέπλυνε με τον τρόπο αυτό την προσβολή και τον διασυρμό του ονόματός του, μέσω της υπόληψης της κόρης του, από τον ''ερωτύλο πρόξενο''. Για άλλη μια φορά η Πηνελόπη με απογοήτευσε, με την λατρεία της προς τον Βενιζέλο, ακόμα και μετά την δολοφονία του Ίωνα. Δεν μπόρεσα ποτέ να καταλάβω πως το μπόρεσε να είναι πιστή σε δυο άντρες που απείχαν τόσο πολύ στα πάντα!

Τέλος να αναφέρω πως στα τελευταία χρόνια της είχε προσβληθεί από πολιομυελίτιδα και δεν μπορούσε πια να γράφει ... μόλις όμως ο αδερφός του Ίωνα, Φίλιππος, της έδωσε τα ημερολόγιά του για να τα ετοιμάσει για έκδοση, βρήκε την δύναμη να δουλέψει σκληρά πάνω τους! Χίλιες χειρόγραφες σελίδες! Απίστευτο για μια τόσο άρρωστη γυναίκα!

 

[retrofan]

Όσο κατάλαβα τη Δέλτα μέσα από τα γραπτά της (αυτοβιογραφικά και άλλα), νομίζω πως ποτέ δεν συγχώρεσε την "εξέλιξη" του Δραγούμη. Την είχε μαγέψει ως "πρωτοπόρος" στα εθνικά θέματα και περίμενε απ' αυτόν να συνεχίσει με την ίδια ορμή. Ουσιαστικά τον ήθελε στη θέση του Βενιζέλου.

Θεωρούσε ότι η σχέση με την Κοτοπούλη τον υποβαθμίζει πνευματικά, τον ναρκώνει σε επίπεδο δράσης. Και δεν είχε κι άδικο ... Ο Δραγούμης, υπερασπιζόμενος αυτόν τον δεσμό, αποκόπηκε σχετικά από την οικογένειά του και τον κοινωνικό του περίγυρο, έχασε δηλαδή τις συνθήκες που θα βοηθούσαν την πολιτική του σταδιοδρομία. Το ερώτημα είναι: "ξεκουρδίστηκε" χάνοντας την Δέλτα, τη γυναίκα-ηγερία και μόνιμη ενθάρρυνσή του για δουλειά ή γενικώς ήταν μια προσωπικότητα με έφεση στο να πελαγοδρομεί; Προσωπικά είμαι κάπου ανάμεσα στα δύο.

Εκεί που σίγουρα τον "αδίκησε" πολύ ήταν στους όρους που του έθετε κάθε φορά. "Θα έρθεις αλλά δεν θα με φιλήσεις", "Γράψε μου", "Πάψε να μου γράφεις", "Στείλε πίσω τα γράμματά μου", "Θα χωρίσω αλλά δεν θα παντρευτούμε για να μπορώ να βλέπω τα παιδιά μου", "Δεν χωρίζω καθόλου, επιστρέφω πίσω". Εντάξει, βασανιζόταν κι η ίδια αλλά και τον άλλον τον είχε τρελάνει ... Και κάπου, πολύ βαθιά, έβγαζε και μία αυταρέσκεια η συμπεριφορά της, στυλ "εγώ είμαι η δυνατή, εγώ σ' αγαπώ τόσο πολύ, οι άλλοι δεν μπορούν να μας καταλάβουν, εσύ για να φανείς αντάξιος αυτής της αγάπης θα φερθείς έτσι κι αλλιώς κι αλλιώτικα".

Ιδεολογικά δε νομίζω ότι ακολουθούσε πια τον Δραγούμη. Και μ' αυτή την έννοια ήταν "πιστή" μόνο στον Βενιζέλο. Αυτός της προσέφερε τις νίκες και τις επιτυχίες που ονειρευόταν για τα εθνικά θέματα. Για τον Δραγούμη κρατούσε έναν βαθύ έρωτα, μια τύψη για το "χάσιμό" του, στο οποίο και η ίδια είχε συντελέσει, μια μητρική έγνοια για το καλό του αλλά και μία σχετική περιφρόνηση για μια ζωή που εξελάμβανε ως "πτώση".

Όσο για τη δολοφονία του ... Έχω την εντύπωση ότι συνειδητά απέρριπτε μετά βδελυγμίας το ενδεχόμενο εμπλοκής του πατέρα της. Στα γραπτά της τουλάχιστον, ακόμα και τα πιο "εξομολογητικά", δεν υπάρχει παρά μόνο η βεβαιότητα για την αθωότητά του. Τώρα πιο μέσα της ... Σίγουρα, ένας καλός ψυχαναλυτής θα έβγαζε στην επιφάνεια απίστευτες συγκρούσεις αυτής της γυναίκας, τις οποίες προφανώς σωματοποιήσε, εξ ου και τα σοβαρότατα προβλήματα υγείας που την ταλαιπωρούσαν από μικρή ηλικία.

 

[Nemo]

Μερικες photo απο το δικο μου αντιτυπο





(οπως βλεπετε στην προτελευταια σελιδα, υπηρχε και ο αναλογος αναδιπλουμενος χαρτης .....)





To εξωφυλλο ειναι πανομοιοτυπο με αυτο

¨ Προβολή συνημμένου 40876

 

 


3. Στον καιρό του Βουλγαροκτόνου (Έκτη έκδοση 1958)

 

[Clemence]

Αγαπημενο βιβλιο, οπως ολα της Δελτα. Προσφατα μιλουσα με εναν φιλο και μου ειπε οτι εχουν εξαφανιστει απο τα σχολικα βιβλια. Δεν ξερω αν ισχυει.

Οσοι εχουμε παιδια πρεπει να φροντισουμε να διαβασουν τα εργα της Δελτα. Προκειται περι θησαυρου.

Δυστυχως δεν εχω ακουσει το ραδιοφωνικο θεατρικο!

Καλημέρα και καλή χρονιά, μπήκα μετά από καιρό και έχω ένα δώρο, πριν λίγες μέρες ανακάλυψα το θεατρικό διαθέσιμο στο YouTube στην σελίδα: ''Ηχητικά Βιβλία για Όλους''. Ήταν εξαιρετική ευκαιρία να απολαύσω ξανά το βιβλίο και με έκανε να αναρωτηθώ τι εποχή μπορεί να έβγαιναν στον αέρα παρόμοια αριστουργήματα και αν κάποιοι από εδώ τα άκουσαν τότε. Επίσης με μια πρόχειρη αναζήτηση για τον χαρακτήρα της Αλεξίας, έπεσα πάνω σε ένα πολύ ενδιαφέρον κείμενο και αυτό διαθέσιμο στο διαδίκτυο: ''Η Έμφυλη Ταυτότητα της Αλεξίας'' της Φανής Παπαβασιλείου. Νομίζω πως η μελέτη της Δέλτα καλά κρατεί έναν αιώνα μετά, όπως και η γοητεία που ασκούν οι χαρακτήρες που μας χάρισε.