retrofan
RetroMasteR
- Joined
- 14 Δεκ 2009
- Μηνύματα
- 1.229
- Αντιδράσεις
- 417
Ποιο κοριτσάκι άραγε δεν έχει περάσει στην παιδική ή εφηβική ηλικία του (και παραπέρα ενίοτε
) από τη φάση "Άρλεκιν";
Ιστορικά, το είδος εμφανίζεται στην Αγγλία, τη δεκαετία του 1930, από τον εκδοτικό οίκο Mills and Boon. Πρόκειται για μικρά, ευπώλητα βιβλιαράκια, που τα βρίσκεις μέχρι και στα παντοπωλεία της εποχής, μιλάνε για ιστορίες αγάπης με ευτυχές τέλος αλλά έχουν ακόμα σκληρό εξώφυλλο. Η επιτυχία είναι άμεση και τεράστια.
Τη δεκαετία του 1950, οι Εγγλέζοι αποφασίζουν να αξιοποιήσουν αυτό το μικρό εμπορικό θαύμα που έχουν στα χέρια τους με το να του δώσουν μαλακό εξώφυλλο, να κάνουν πιο μαζική την πώλησή του (σούπερ μάρκετ και σταθμοί τραίνων ή λεωφορείων μπαίνουν στο πρόγραμμα) και ν' ανοιχτούν στην άλλη μεριά του ωκεανού. Βρίσκουν μια καναδέζικη εταιρεία, την Harlequin και της αναθέτουν τη διανομή στη Βόρεια Αμερική.
Το εισπρακτικό μπαμ που ακολουθεί είναι πέραν κάθε προσδοκίας. Τα βιβλία μεταφράζονται σε όλες σχεδόν τις γνωστές γλώσσες, οι ιστορίες εγκαταλείπουν το αυστηρώς αγγλικό τοπίο κι αποκτούν Αμερικανούς ήρωες και ηρωίδες, οι δυο εκδοτικοί οίκοι συγχωνεύονται, απορροφούν στην πορεία εφήμερους ανταγωνιστές (π.χ. Silhouette) και οι ιστορίες αγάπης σε συσκευασία τσέπης είναι πλέον ένας εκδοτικός θεσμός, με εκατομμύρια πωλήσεις και πολλές κατηγορίες (υπάρχουν πλέον ρομάντζα ιστορικά, επιστημονικής φαντασίας, με χριστιανικά μηνύματα για τους new born americans, ερωτικά με περιγραφές που αγγίζουν τα όρια της πορνογραφίας, μέχρι και με πρωταγωνιστές βρυκόλακες).
Στην Ελλάδα τώρα, τα περιοδικά τύπου "Ρομάντζο", "Θησαυρός", "Μπουκέτο" και συναφή έκαναν το γυναικείο κοινό να ονειρεύεται με ιστορίες αγάπης σε συνέχειες την εποχή περίπου που ξεκινούσε το ρεύμα και στην Αγγλία, δηλαδή τα χρόνια πριν τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η Ιωάννα Μπουκουβάλα - Αναγνώστου και οι υπόλοιπες "γυναικείες" συγγραφείς κράτησαν τα σκήπτρα μέχρι τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 1970, οπότε ο εκδοτικός οίκος "Πάπυρος" έφερε στην Ελλάδα τα πρώτα μεταφρασμένα βιβλιαράκια. Τα ενέταξε στα "ΒΙβλία ΠΕΡιπτέρου" του και τα Βίπερ Νόρα είδαν το φως
.
Το 1979 η Harlequin αποφασίζει ν' ασχοληθεί και με την περιορισμένη αγορά μας. Γεννιέται η Άρλεκιν Ελλάς και τα Βίπερ Νόρα, αφού αντιστέκονται λίγο ακόμα, αποχωρούν από το εκδοτικό τοπίο.
Η δική μου ενασχόληση ξεκίνησε κάπου στα 10 μου, σκαλίζοντας τα ντουλάπια της θείας μου. Ήταν τα πρώτα Βίπερ Νόρα που διάβασα. Συνέχισα ν' αγοράζω μανιωδώς (από τα περίπτερα, από τα ψιλικατζίδικα, από το Ίντερνετ) μέχρι τα 29, οπότε εγκατέλειψα το άθλημα, διαλέγοντας το τελευταίο Άρλεκιν Desire σ' έναν σταθμό ΚΤΕΛ, όπου περίμενα το λεωφορείο για μια μακριά και βαρετή διαδρομή. Κατάλαβα ότι είχα ενηλικιωθεί
όταν, τελειώνοντας το βιβλιαράκι, ένιωθα να βαριέμαι ακόμα περισσότερο...
Η γεμάτη αποθηκούλα του πατρικού μου (και τα καμιά εικοσαριά "αγαπημένα") που με συνόδεψαν στο δικό μου, με κάνει να δηλώνω ευθαρσώς "αρλεκινολόγος - βιπερνορολόγος" και να έχω καταλήξει στην εξής κατηγοριοποίηση:
1. Α΄γενιά: Τα Βίπερ Νόρα. Με ολόδικά τους χαρακτηριστικά. Αποκλειστικά Αγγλίδες ηρωίδες (και ήρωες αν και, που και που, ξεφεύγει και κανένας Ιταλός ή Γάλλος, απαραίτητα ευγενής με πύργο
) έστω κι αν η ιστορία διαδραματίζεται εκτός Αγγλίας (συνήθως όμως σε παλιές αγγλικές αποικίες ή dominions, π.χ. Νότια Αφρική, Ροδεσία, Ινδία, Νέα Ζηλανδία κλπ.) Αυτή είναι νεαρή (βαριά 25), παρθένα (απαραίτητο αυτό
), ηθική και φτωχή (έστω κατεστραμμένη οικονομικά). Αν έχει κάποιο επάγγελμα, είναι γραμματέας - δασκάλα - γκουβερνάντα - νοσοκόμα (καταλαβαίνετε λοιπόν την χαρά μου όταν πέτυχα την πρώτη γιατρίνα
, το βιβλιαράκι ανήκει στα 20 "αγαπημένα" που μεταφέρθηκαν στο πατρικό
). Αυτός είναι μεγαλύτερός της, πλούσιος (από γεννησιμιού του ή αυτοδημιούργητος), έμπειρος και ταλαιπωρημένος (συνήθως από την αδίστακτη και σατανική πρώην του). Η ιστορία ξεκινάει πάντοτε με παρεξήγηση (είπαμε, ο ήρωας είναι πληγωμένος και δεν μπορεί να εμπιστευτεί τις γυναίκες), η κακιά πρώην ή κάποια εξίσου κακιά ανταγωνίστρια κάνει την εμφάνισή της αλλά οι μηχανορραφίες αποκαλύπτονται, το ζευγάρι ενώνεται, παντρεύεται και ζει αυτό καλά κι εμείς καλύτερα
. Οι "σκηνές" δεν πάνε πέρα από το φιλί, συνήθως παθιασμένο σε θύελλα, κεραυνούς, ανέμους και άλλα στοιχεία της φύσης που ξεσαλλώνουν
. Τα υπόλοιπα υποννοούνται στις τελευταίες σελίδες :flower: . Το προγαμιαίο σεξ, απλώς δεν υπάρχει. Αγαπημένο κλισέ αυτής της περιόδου ο εκβιασμός - εξαναγκασμός. Αυτή δεν θέλει αλλά αυτός την υποχρεώνει να τον παντρευτεί ή να παραστήσει την αρραβωνιαστικιά του ή κάτι τέτοιο τέλος πάντων γιατί έχει βγάλει από την φυλακή τον αδελφό της, ξελασπώσει οικονομικά τον πατέρα της, πληρώσει για την εγχείριση του δεκάχρονου ανιψιού της κλπ.
.
2. Β΄ γενιά: Τα Άρλεκιν της δεκαετίας του 80΄ και της γυναικείας χειραφέτησης
. Υποδεχτείτε τους Αμερικάνους (και όχι μόνο) ήρωες παρακαλώ
. Κάου μπόηδες έχουν την τιμητική τους, Έλληνες εφοπλιστές, Άραβες σεϊχηδες κι άλλοι σκληροί μεσογειακοί τύποι κάνουν την εμφάνισή τους και οι ηρωϊδες μεγαλώνουν ηλικιακά καμιά πενταετία (οι τριαντάρες μπαίνουν επιτέλους στο παιχνίδι
), αποκτούν τσαμπουκά κι επάγγελμα. Είναι πλέον δικηγορίνες, χρηματίστριες, γιατρίνες, γεωλόγοι, ενδεχομένως πιο πλούσιες από τον ήρωα και δικαιούνται να έχουν περιορισμένο ερωτικό παρελθόν
(όχι πως η παρθενία εξαφανίζεται εντελώς
). Εξακολουθούν όμως να υποτάσσονται τελικά στον μεγαλύτερο τσαμπουκά του πρωταγωνιστή και βέβαια να βαριαναστενάζουν κάτω από την μεγαλύτερη εμπειρία του #) . Οι διάλογοι χάνουν ίσως από τον ρομαντισμό τους αλλά αποκτούν χιούμορ, το ζευγάρι διασκεδάζει κιόλας εκτός από το να βασανίζεται και το σεξ προσφέρεται πριν από τον γάμο, ατουλάχιστον δυο ή τρεις φορές κατά τη διάρκεια της ιστορίας, με λιγότερο "λυρική" περιγραφή :flower: .
3. Γ΄γενιά: Από τη δεκαετία του 90΄και πέρα τα πάντα χωράνε
. Γυναίκες μεγαλύτερες με μικρότερους άντρες, διαζύγια, παιδιά, τρεις και δεκατρείς και εικοσιτρείς προηγούμενοι εραστές
. Η συνταγή του ρομάντζου αποκτά τόσες εκδοχές που το είδος χωρίζεται. Εμφανίζονται τα "Κλασσικά" Άρλεκιν (ιστορικά), τα "Χρυσά" Άρλεκιν (πιο γκλαμουράτα), τα Άρλεκιν "Desire" (πιο τολμηρά) και διάφορες άλλες κατηγορίες ανάλογα με το επάγγελμα των ηρώων (θυμάμαι μια σειρά για γιατρούς), τις χώρες που εξελίσσονται κλπ. Από την περίοδο αυτή κρατάω τα Άρλεκιν "εποχής". Συνήθιζα να τα παραγγέλνω από το Ίντερνετ και να τα διαβάζω στο πρωτότυπο. Παραδόξως, πλήρως τεκμηριωμένα ιστορικώς (μπόλικοι δημοσιογράφοι θα μπορούσαν να πάρουν μαθήματα για το τι σημαίνει έρευνα γύρω κάποιο θέμα από τις κυρίες συγγραφείς ροζ λογοτεχνίας :xm: ). Οι περίοδοι βέβαια είναι συγκεκριμένες. Κάργα αγγλική ιστορία (από τον Ριχάρδο τον Λεοντόκαρδο μέχρι τη βασίλισσα Βικτωρία), με ιδιαίτερη προτίμηση στις αρχές του 19ου αιώνα (το είδος Regency, φόρος τιμής στην Τζέην Ώστεν) και στη βικτωριανή εποχή (λόγω πουριτανισμού των ηθών που έρχεται σε αντίθεση με το φλογερό ταμπεραμέντο των ηρώων #) ). Ακολουθεί η αμερικάνικη ιστορία (κυρίως αποίκιση του Φαρ Ουέστ και Νότος πριν τον εμφύλιο). Το αν μπόρεσα να ξεδιαλύνω τις μπερδεμένες σχέσεις Αγγλίας - Σκωτίας, στις ιστορίες των Αγγλίδων που απαγάγονταν ή στέλνονταν σε γάμους πολιτικού συμφέροντος με Highlanders το χρωστάω
. Η ιστορική βέβαια ακρίβεια χάνεται εντελώς στο ψυχολογικό κομμάτι του πράγματος. Γιατί, παρόλο που η παρθενία αναγκαστικά επιστρέφει λόγω εποχής (αν και δεν λείπουν οι νεαρές χήρες), οι γυναίκες είναι απίστευτα δυναμικές και οι άντρες ανέλπιστα ανοιχτόμυαλοι. Το σεξ πάλι άφθονο #) #), χωρίς καμιά πρωταγωνίστρια να σοκάρεται από την γκάμα των σεξουαλικών πρακτικών και πρωτοβουλιών του παρτενέρ της και κανένας πρωταγωνιστής να αισθάνεται ότι θίγεται η ανδρική του υπόσταση από την ένθερμη ανταπόκριση της καλής του
. Πλήρης και εντελώς σύγχρονη εξίσωση των φύλων
.
Έχω αγαπημένα κι από τις τρεις περιόδους και δεν αισθάνομαι καμία ντροπή να δηλώσω ότι ανάμεσα σ' αυτά τα μικρά βιβλιαράκια, παρά το περιορισμένο του θέματος και της έκτασής τους, βρήκα πραγματικά διαμαντάκια, με ταλαντούχο γράψιμο, ενδιαφέροντες χαρακτήρες και υπέροχες μεταφράσεις (κυρίως στην εποχή των Βίπερ Νόρα όπου μετέφραζε, ανάμεσα σε άλλους, και η αξέχαστη Τασσώ Καββαδία). Με συντρόφεψαν σε βαρετές και δύσκολες περιόδους της ζωής μου (εξεταστικές, προσωπικά ζόρια, βαρεμάρα σε οικογενειακές διακοπές
) και ένιωσα την αλήθεια του διαφημιστικού σλόγκαν "Μ' ένα Άρλεκιν ξεχνιέσαι"

Ιστορικά, το είδος εμφανίζεται στην Αγγλία, τη δεκαετία του 1930, από τον εκδοτικό οίκο Mills and Boon. Πρόκειται για μικρά, ευπώλητα βιβλιαράκια, που τα βρίσκεις μέχρι και στα παντοπωλεία της εποχής, μιλάνε για ιστορίες αγάπης με ευτυχές τέλος αλλά έχουν ακόμα σκληρό εξώφυλλο. Η επιτυχία είναι άμεση και τεράστια.
Τη δεκαετία του 1950, οι Εγγλέζοι αποφασίζουν να αξιοποιήσουν αυτό το μικρό εμπορικό θαύμα που έχουν στα χέρια τους με το να του δώσουν μαλακό εξώφυλλο, να κάνουν πιο μαζική την πώλησή του (σούπερ μάρκετ και σταθμοί τραίνων ή λεωφορείων μπαίνουν στο πρόγραμμα) και ν' ανοιχτούν στην άλλη μεριά του ωκεανού. Βρίσκουν μια καναδέζικη εταιρεία, την Harlequin και της αναθέτουν τη διανομή στη Βόρεια Αμερική.
Το εισπρακτικό μπαμ που ακολουθεί είναι πέραν κάθε προσδοκίας. Τα βιβλία μεταφράζονται σε όλες σχεδόν τις γνωστές γλώσσες, οι ιστορίες εγκαταλείπουν το αυστηρώς αγγλικό τοπίο κι αποκτούν Αμερικανούς ήρωες και ηρωίδες, οι δυο εκδοτικοί οίκοι συγχωνεύονται, απορροφούν στην πορεία εφήμερους ανταγωνιστές (π.χ. Silhouette) και οι ιστορίες αγάπης σε συσκευασία τσέπης είναι πλέον ένας εκδοτικός θεσμός, με εκατομμύρια πωλήσεις και πολλές κατηγορίες (υπάρχουν πλέον ρομάντζα ιστορικά, επιστημονικής φαντασίας, με χριστιανικά μηνύματα για τους new born americans, ερωτικά με περιγραφές που αγγίζουν τα όρια της πορνογραφίας, μέχρι και με πρωταγωνιστές βρυκόλακες).
Στην Ελλάδα τώρα, τα περιοδικά τύπου "Ρομάντζο", "Θησαυρός", "Μπουκέτο" και συναφή έκαναν το γυναικείο κοινό να ονειρεύεται με ιστορίες αγάπης σε συνέχειες την εποχή περίπου που ξεκινούσε το ρεύμα και στην Αγγλία, δηλαδή τα χρόνια πριν τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η Ιωάννα Μπουκουβάλα - Αναγνώστου και οι υπόλοιπες "γυναικείες" συγγραφείς κράτησαν τα σκήπτρα μέχρι τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 1970, οπότε ο εκδοτικός οίκος "Πάπυρος" έφερε στην Ελλάδα τα πρώτα μεταφρασμένα βιβλιαράκια. Τα ενέταξε στα "ΒΙβλία ΠΕΡιπτέρου" του και τα Βίπερ Νόρα είδαν το φως

Το 1979 η Harlequin αποφασίζει ν' ασχοληθεί και με την περιορισμένη αγορά μας. Γεννιέται η Άρλεκιν Ελλάς και τα Βίπερ Νόρα, αφού αντιστέκονται λίγο ακόμα, αποχωρούν από το εκδοτικό τοπίο.
Η δική μου ενασχόληση ξεκίνησε κάπου στα 10 μου, σκαλίζοντας τα ντουλάπια της θείας μου. Ήταν τα πρώτα Βίπερ Νόρα που διάβασα. Συνέχισα ν' αγοράζω μανιωδώς (από τα περίπτερα, από τα ψιλικατζίδικα, από το Ίντερνετ) μέχρι τα 29, οπότε εγκατέλειψα το άθλημα, διαλέγοντας το τελευταίο Άρλεκιν Desire σ' έναν σταθμό ΚΤΕΛ, όπου περίμενα το λεωφορείο για μια μακριά και βαρετή διαδρομή. Κατάλαβα ότι είχα ενηλικιωθεί

Η γεμάτη αποθηκούλα του πατρικού μου (και τα καμιά εικοσαριά "αγαπημένα") που με συνόδεψαν στο δικό μου, με κάνει να δηλώνω ευθαρσώς "αρλεκινολόγος - βιπερνορολόγος" και να έχω καταλήξει στην εξής κατηγοριοποίηση:
1. Α΄γενιά: Τα Βίπερ Νόρα. Με ολόδικά τους χαρακτηριστικά. Αποκλειστικά Αγγλίδες ηρωίδες (και ήρωες αν και, που και που, ξεφεύγει και κανένας Ιταλός ή Γάλλος, απαραίτητα ευγενής με πύργο







2. Β΄ γενιά: Τα Άρλεκιν της δεκαετίας του 80΄ και της γυναικείας χειραφέτησης





3. Γ΄γενιά: Από τη δεκαετία του 90΄και πέρα τα πάντα χωράνε






Έχω αγαπημένα κι από τις τρεις περιόδους και δεν αισθάνομαι καμία ντροπή να δηλώσω ότι ανάμεσα σ' αυτά τα μικρά βιβλιαράκια, παρά το περιορισμένο του θέματος και της έκτασής τους, βρήκα πραγματικά διαμαντάκια, με ταλαντούχο γράψιμο, ενδιαφέροντες χαρακτήρες και υπέροχες μεταφράσεις (κυρίως στην εποχή των Βίπερ Νόρα όπου μετέφραζε, ανάμεσα σε άλλους, και η αξέχαστη Τασσώ Καββαδία). Με συντρόφεψαν σε βαρετές και δύσκολες περιόδους της ζωής μου (εξεταστικές, προσωπικά ζόρια, βαρεμάρα σε οικογενειακές διακοπές


Τελευταία επεξεργασία από έναν συντονιστή: