Βιβλία Οκταταξίων & Εξαταξίων Γυμνασίων (30s, 40s, 50s, 60s).

1 και 2. Όχι, ήταν τμήματα της ίδιας τάξης. Ήταν από Τετάρτη Γυμνασίου και πάνω. Παρόλο που τότε δεν υπήρχε ξεχωριστό Λύκειο, είχαμε 6τάξιο Γυμνάσιο, η "ανάμνηση" του Λυκείου παρέμενε - ας πούμε, οι Ιστορίες των 3 τελευταίων τάξεων επαναλάμβαναν τις περιόδους των 3 πρώτων, αλλά υποτίθεται τα βιβλία ήταν "σοβαρότερα" και εμβάθυναν περισσότερο. Γενικά τα πράγματα άλλαζαν πολύ από Τρίτη σε Τετάρτη. Άλλωστε τότε η υποχρεωτική εκπαίδευση ήταν 9ετής, οπότε πολλοί δεν συνέχιζαν μετά την Τρίτη. Τα μαθήματα δυσκόλευαν απότομα, τουλάχιστον στο Πρακτικό, και οι απαιτήσεις των καθηγητών - των ίδιων που είχαμε στην προηγούμενη τάξη - αυξάνονταν κατακόρυφα. Και οι βαθμοί του Α' διμήνου στα Μαθηματικά, Φυσική, Χημεία κλπ ξεκίνησαν από χαμηλά. Οι ίδιοι καθηγητές που μου είχαν βάλει 20 στην Τρίτη μου βάλανε 14 και 15 στην Τετάρτη (και ήταν οι καλύτεροι βαθμοί που βάλανε στο τμήμα). Μας είχαν προειδοποιήσει ότι τώρα τα πράγματα άλλαξαν και ξεκινάμε σαν να μη μας ξέρουν, οπότε ήταν πολύ τσιγκούνηδες στους βαθμούς. Παρόλο που ανέβηκαν αρκετά στο δεύτερο δίμηνο και περισσότερο μετά τα γραπτά του πρώτου εξαμήνου, ήταν αδύνατο να βγάλω 20 τελικό σ' αυτά τα μαθήματα, κι έτσι στην Τετάρτη είχα τον χαμηλότερο μέσο όρο της ζωής μου, 19 ακριβώς (έφταιγε και το 16 που μου έβαλε ο μουσικός / διευθυντής της Φιλαρμονικής που μας έκανε μάθημα λίγους μήνες, διότι έκανε και ιδιαίτερα μαθήματα ακκορντεόν και κιθάρας και μόνο στους μαθητές του έβαλε μεγάλους βαθμούς). Τη χρονιά εκείνη αρχίσανε και τα ξενύχτια για να βγάλω πέρα το διάβασμα που μας φορτώνανε, και άρχισα να πίνω καφέ. Όλα αυτά τα περίμενα, τα είχε περάσει η αδερφή μου 3 χρόνια πριν από μένα, διότι πήγε και κείνη Πρακτικό (αρκετά ασυνήθιστο για κορίτσια τότε) και μετά Φυσικομαθηματική.

Αν και τα πράγματα δυσκολεύαν για όλους, το Πρακτικό ήταν πολύ πιο άγριο, γι' αυτό και μόνο όσοι πραγματικά θέλανε να δώσουν Φυσικομαθηματική ή Πολυτεχνείο διαλέγανε να πάνε εκεί. Όσοι απλώς θέλανε να τελειώσουν το Γυμνάσιο πήγαιναν Κλασσικό που ήταν συγκριτικά πιο εύκολο. Βεβαίως Κλασσικό πήγαιναν και όσοι θέλανε να δώσουν Νομική, Φιλοσοφική, και τα διάφορα Ιατρικά. Δεν θυμάμαι πού πήγαιναν οι της Παντείου, ΑΣΟΕΕ, Βιομηχανικής κλπ. Υποθέτω Πρακτικό.

Στη χρονιά μου ήμασταν κάπου 150 μαθητές, κι από αυτούς μόνο 15 ή 16 πήγαμε πρακτικό. Στο τσακ δηλαδή μπορέσαμε, διότι ο ελάχιστος απαιτούμενος αριθμός ήταν 15. Με 14 δεν θα γινόταν. Και της αδερφής μου πάλι κάπου τόσοι ήταν. Το Κλασσικό είχε 3 τμήματα.

Πέμπτη και Έκτη Γυμνασίου έβγαλα στην Αθήνα (10 Αμπελοκήπων) για να μπορώ να κάνω παράλληλα φροντιστήριο για τις εισαγωγικές. Τότε σταμάτησα προσωρινά και τα μαθήματα Αγγλικών, διότι πώς να τα βγάλω πέρα? Εκεί τα πράγματα ήταν ανάποδα. Από τα 5 τμήματα (>40 παιδιά στο καθένα) τα 4 ήταν Πρακτικό και 1 ήταν Κλασσικό (αλλά κανονικού μεγέθους, όχι 15).

3. Όχι, με εξαίρεση τα Λατινικά που διδάσκονταν μόνο στο Κλασσικό τα μαθήματα ήταν ίδια και από τα ίδια βιβλία (με εξαίρεση κάποια Μαθηματικά, νομίζω). Αλλά στο Πρακτικό κάναμε λιγότερες ώρες θεωρητικά μαθήματα και δεν διδασκόμαστε όλα τα βιβλία των αρχαίων. Αντίστοιχα στο Κλασσικό κάνανε λιγότερες ώρες Φυσικομαθηματικά και λιγότερη ύλη. Αν και Φυσική - Χημεία παίρναμε τα ίδια βιβλία με του Κλασσικού, διδασκόμαστε από πολύ μεγαλύτερα / δυσκολότερα βιβλία τα οποία αγοράζαμε (ο Αλεξόπουλος π.χ. που είπα παραπάνω). Ίσως μας δίνανε και κάποια έξτρα μαθηματικά αργότερα, δεν νομίζω να παίρνανε Ντζιώρα στο Κλασσικό.

Σημειωτέον ότι δεν υπήρχε επίσημος περιορισμός στο πού θα έδινες εισαγωγικές. Μια χαρά θα μπορούσα να έδινα φιλοσοφική από το Πρακτικό. Ο περιορισμός ήταν εκ των πραγμάτων. Τότε επικρατούσε η θεωρία ότι σκοπός του Γυμνασίου ήταν να σου δώσει γενικές εγκυκλοπαιδικές γνώσεις, όχι να σε προετοιμάσει για το Πανεπιστήμιο. Κι όταν τελείωνες το Γυμνάσιο γινόσουν "ακαδημαϊκός πολίτης" (δικαίωμα ψήφου αποκτούσαμε στα 21). Στο επαρχιακό Γυμνάσιο μάλιστα οι καθηγητές μας το τόνιζαν αυτό, και οι φιλόλογοι δεν είχαν λιγότερες απαιτήσεις. Το αποτέλεσμα ήταν ότι οι λίγοι του Πρακτικού ήμασταν καλοί και στα θεωρητικά μαθήματα, δεν μας σήκωνε να μην. Στην Αθήνα αντίθετα είχαν πολύ περισσότερη κατανόηση (ανεπίσημα) οι φιλόλογοι και δεν μας φορτωναν τόσο, άλλωστε ξέρανε ότι είχαμε και το φροντιστήριο. Τα ξενύχτια τότε έγιναν χειρότερα, αναγκαζόμουνα να διαβάζω όρθιος για να μη με πάρει ο ύπνος (ενώ η αδερφή μου κοιμόταν μακαρίως στο διπλανό δωμάτιο, αφού ήταν ήδη φοιτήτρια).

Ενδεικτικό της θεωρίας ότι το Γυμνάσιο δεν μας προετοίμαζε για τις εισαγωγικές ήταν ότι η εξεταστέα ύλη των εισαγωγικών έβγαινε στο τέλος της 6ης (αν και περιλάμβανε και μαθήματα που διδάσκονταν στην 5η) και όχι απλώς δεν είχε σχέση με τη διδαχθείσα ύλη, αλλά είχε και θέματα που δεν ανήκαν στη ΔΙΔΑΚΤΕΑ ύλη (την οποία ποτέ δεν καλύπταμε έτσι κι αλλιώς). Οι εισαγωγικές γίνονταν για να δουν αν έχεις τις γνώσεις να μπεις στο Πανεπιστήμιο. Το πώς θα τις αποκτούσες ήταν δικό σου θέμα, (θεωρητικά) δεν αφορούσε το Γυμνάσιο.
 
Γι αυτό οι μαθητές της γενιάς σου είχαν σφαιρική γνώση. Σε αντίθεση με την τωρινή γενιά. Και όταν λέω αντίθεση εννοώ αντίθεση και το ξέρω από πρώτο χέρι. (ο γιος μου πηγαίνει β Λυκείου)
Η απαξίωση του Λυκείου είναι μεγάλη και προέρχεται και από τις τρεις ενδιαφερόμενες πλευρές, μαθητές πρώτα από όλα, καθηγητές και γονείς που επειδή πληρώνουν σχεδόν έναν μισθό στο φροντιστήριο θεωρούν σωστό να μην δίνουν τόση σημασία τα παιδιά τους σε μαθήματα μη εξεταζόμενα όπως η φιλοσοφία ή η ιστορία για τους θετικούς, ή τα μαθηματικά για τους θεωρητικούς. Και καλά να το πιστεύουν αλλά να το διατυμπανίζουν κιόλας και να το προωθούν στα παιδιά τους; Τι να κάνουν και οι καθηγητές, τα γράφουν και αυτοί στα παλιά τους τα παπούτσια.
 
@elephadas
Μα κι στις μέρες μας η υποχρεωτική εκπαίδευση είναι 9ετής (6 Δημοτικό + 3 Γυμνάσιο). Αν κάποιος δεν θέλει να συνεχίσει στο Λύκειο, παίρνει το απολυτήριο του κι τέλος.
Στην εποχή σου, ο μαθητής που τελείωνε την Γ, αλλά δεν ήθελε να συνεχίσει στην Δ, Ε, ΣΤ έπαιρνε κάποιο χαρτί, τύπου "ενδεικτικό Γ Γυμνασίου";;;

Στη γενιά μου (90s) υπήρχαν οι δημόσιες (Τ.Ε.Σ.) Τεχνικές Επαγγελματικές Σχολές κι οι σχολές μαθητείας του ΟΑΕΔ. Διετείς κι οι δύο. Όσοι απόφοιτοι Γυμνασίου δεν ήθελαν να συνεχίσουν στο Λύκειο συνήθως εγγράφονταν, είτε σε Τ.Ε.Σ. είτε στις σχολές μαθητείας ΟΑΕΔ, κι έπαιρναν τίτλο ειδικότητας σε κάποιο τεχνικό επάγγελμα (υδραυλικός, ηλεκτρολόγος, ψυκτικός, επιπλοποιός, μάγειρας, κομμωτής, αισθητικός, υπάλληλος γραφείου, αρτοποιός, γαλακτοκόμος, ράπτης, ξυλουργός, πλακάς κλπ).
Στις Τ.Ε.Σ. μπορούσες να εγγραφείς κι με απολυτήριο Λυκείου (αν δεν ήθελες να πας Πανεπιστήμιο) πάλι για να πάρεις τίτλο ειδικότητας ώστε να βγεις στην αγορά εργασίας.
Σήμερα οι Τ.Ε.Σ. δεν υπάρχουν πια, σε αντίθεση με τις σχολές μαθητείας του ΟΑΕΔ που εξαλοκουθούν να λειτουργούν για τους αποφοίτους Γυμνασίου.
Λογικά θα πρέπει να είχατε κι στα 70s κάποιες αντίστοιχες σχολές για όσους δεν πήγαιναν Πανεπιστήμιο κι ήθελαν να έχουν κάποιο "τίτλο/πτυχίο ειδικότητας".

Στα 80s κι 90s, το Γενικό Λύκειο ήταν
Α, Β Λυκείου όλα τα μαθήματα
Γ Λυκείου με 4 Δέσμες όπου:
1η=Μαθηματικα, Φυσική, Χημεία, Έκθεση
2η= Βιολογία, Χημεία, Φυσική, Έκθεση
3η= Αρχαία, Ιστορία, Λατινικά*, Εκθεση
4η= Μαθηματικά, Ιστορία, Κοινωνιολογία, Έκθεση
(Τα πρώτα χρόνια των 80s υπήρχε κι 5η δέσμη..)
Η 4η ήταν η θεωρητικά "εύκολη" Δέσμη κι συνήθως την ακολουθούσαν κι όσοι ήθελαν απλά απολυτήριο Λυκείου.
Στη δικη μου χρονιά (1996-97) ήμασταν
15 περίπου παιδιά η 3η Δέσμη, όλα κορίτσια με ένα κι μοναδικό αγόρι!!!
Η 1η Δέσμη ήταν γύρω στα 15 παιδιά κι αυτή, αλλά όλα αγόρια με μόλις 2-3 κορίτσια (το αντίστροφο δλδ απο εμάς της 3ης).
Η 2η ήταν λιγότερο απο 10 παιδιά (εκεί πήγαιναν όσοι είχαν στόχο τις Ιατρικές σχολές).
Η 4η είχε 3 τμήματα!! Ουσιαστικά τα 2/3 της Γ Λυκείου ήταν 4η Δέσμη.
*Λατινικά έκανε μόνο η 3η Δέσμη της Γ Λυκείου. Καμία άλλη τάξη κι καμία άλλη Δέσμη δεν έκανε Λατινικά. Συνεπώς η συντριπτική πλειοψηφία των μαθητών ουδέποτε διδασκόταν Λατινικά.

Υπήρχαν κι άλλοι τύποι Λυκείου στα 90s:
Πολυκλαδικό, Τεχνικό, Κλασσικό, Εκκλησιαστικό (τα 2 τελευταία ήταν σπάνια) αλλά δεν ξέρω πως λειτουργούσαν αυτά τα Λύκεια. (Παρεπιπτόντως ωραίο θέμα για νέο thread!)


@laura ingalls
Αυτο συνέβαινε κι στα δικά μου χρόνια. Οχι σε τόσο έντονο βαθμό αλλά υπήρχε...
Ποιος έδινε σημασία στα μαθήματα "κορμού" της Γ Λυκείου (Θρησκευτικά, Γαλλικά, Κείμενα, Φιλοσοφία, Στοιχεια Πολιτεύματος, Ιστορία Κορμού);; Όλη η προσοχή ήταν στα μαθήματα της Δέσμης. Πρωτίστως από τους ίδιους τους καθηγητές! Η καθηγήτρια που μας έκανε Ιστορία Δέσμης, μας έκανε Ιστορία κορμού κι Φιλοσοφία. Στην Ιστορία Δέσμη, μας είχε ξετινάξει! Στην Ιστορία Κορμού ούτε είχαμε χρησιμοποιήσει ποτέ το βιβλίο. Μας έδινε μια παράγραφο με την συνολική περίληψη του μαθήματος κι έξω απο την πόρτα! Κι μιλάμε για 1996...
Όσο το Λύκειο εξακολουθεί να αντιμετωπίζεται απο το ίδιο το Υπουργείο Παιδείας ως προθάλαμος του Πανεπιστημίου κι όχι ως σχολείο μέσης εκπαίδευσης γενικής παιδείας, το πρόβλημα θα διαιωνίζεται.
 
Τελευταία επεξεργασία:
Συνεχίζουν τα βιβλία της εποχής μου :). Πάντως δεν θυμάμαι καθόλου τη Χημεία του Μάζη (*) Μπορεί να μας την έδωσαν αλλά δεν κάναμε. Χρησιμοποιούσαμε τη Ανόργανη Χημεία των Παπαγεωργίου-Λιάτη, βρήκα ένα μικρό της εξώφυλλο

1646347664082.png

Οργανική δεν θυμάμαι σίγουρα, έχω όμως την εντύπωση πως ήταν Μανωλκίδη-Μπέζα.

(*) Ο Αλκίνοος Μάζης ήταν Φυσικός και είχε γράψει βιβλία Φυσικής. Από πού κι ως πού έγραψε και Χημεία? Ναι μεν Χημεία μας δίδασκαν Φυσικοί, διότι δεν είχαμε Χημικό, αλλά κοτζαμ ΟΕΔΒ δεν βρήκε έναν Χημικό να του γράψει το βιβλίο?

Μπα? Βλέπω είχε γράψει και Γεωγραφία. Όλα τα 'σφαζε όλα τα μαχαίρωνε. Αποκλειστικότητα είχε στη συγγραφή σχολικών βιβλίων?
 
Ιεροσυλία! Λυσάρι? Άπαγε της βλασφημίας! Πρώτον, τα λυσάρια απαγορεόνταν δια ροπάλου, και δεν ξέρω καν αν είχαν τέτοια βιβλία που ανήκαν στον Index Librorum Prohibitorum τα δύο βιβλιοπωλεία της πόλης, που ήταν και στο κέντρο και μπορεί να σ΄έβλεπε κανένα μάτι αν τα αγόραζες. Αλλά το κυριότερο, έχανε όλη την αξία του το μάθημα και την ευχαρίστηση που σου έδινε όταν εβρισκες τη σωστή απάντηση, το όριο μιας ακολουθιας ας πούμε, ακολουθώντας αυστηρή λογική. Μου άρεσε η άλγεβρα και η γεωμετρία. Την τριγωνομετρία τη βαριόμουνα λίγο γιατί δεν την κάναμε με τον σωστό τρόπο. Πολύ πιο εύκολα θα βγαίνανε οι διάφοροι τύποι. αν το ημίτονο και το συνημίτονο γράφονταν με την εκθετική τους μορφή, αφού μιγαδικούς αριθμούς κάναμε έτσι κι αλλιώς.
 
Πολύ ωραία η αναδρομή στα σχολικά βιβλία του εξαταξίου γυμνασίου, αναγνώρισα πολλά από αυτά που έκανα και εγώ. Στην πόλη που ζούσα ως μαθητής είχαμε γυμνάσιο αρρένων και θηλέων, όπου στο αρρένων υπήρχε πρακτικό και κλασσικό, ενώ στο θηλέων μόνο κλασσικό έως το 1969. Είχαμε όμως στο αρρένων ένα ξεχωριστό τμήμα πρακτικής κατεύθυνσης για κοπέλες, το οποίο έμπαινε από ξεχωριστή πόρτα και προαυλίζονταν ξεχωριστά, μόνο στην προσευχή ήταν στην ίδια αυλή. Μετά νομίζω έγινε πρακτικό τμήμα και στο θηλέων και σταμάτησε αυτή η περίεργη κατάσταση.

Ένα από τα βιβλία που μας έδωσαν στην 6η τάξη (1973/74) ήταν και η Πολιτική Αγωγή, από βιβλίο που γράφτηκε το 1970. Ήταν νέο μάθημα που εντάχθηκε στην διδακτέα ύλη και στο οποίο εξετασθήκαμε.

Για κάθε ενότητα που περιελάμβανε το βιβλίο στο τέλος της υπήρχαν σχετικές ερωτήσεις.
Παραθέτω μερικές φωτογραφίες με αλλοιωμένα τα σύμβολα εποχής.

1.jpg1a.jpg2.jpg3.jpg4.jpg5.jpg6.jpg7.jpg
 
Φυσικά κι εγώ το είχα αυτό το βιβλίο. Ούτε θυμάμαι τι έλεγε.
 
Πολύ ωραία η αναδρομή στα σχολικά βιβλία του εξαταξίου γυμνασίου, αναγνώρισα πολλά από αυτά που έκανα και εγώ. Στην πόλη που ζούσα ως μαθητής είχαμε γυμνάσιο αρρένων και θηλέων, όπου στο αρρένων υπήρχε πρακτικό και κλασσικό, ενώ στο θηλέων μόνο κλασσικό έως το 1969. Είχαμε όμως στο αρρένων ένα ξεχωριστό τμήμα πρακτικής κατεύθυνσης για κοπέλες, το οποίο έμπαινε από ξεχωριστή πόρτα και προαυλίζονταν ξεχωριστά, μόνο στην προσευχή ήταν στην ίδια αυλή. Μετά νομίζω έγινε πρακτικό τμήμα και στο θηλέων και σταμάτησε αυτή η περίεργη κατάσταση.

Ένα από τα βιβλία που μας έδωσαν στην 6η τάξη (1973/74) ήταν και η Πολιτική Αγωγή, από βιβλίο που γράφτηκε το 1970. Ήταν νέο μάθημα που εντάχθηκε στην διδακτέα ύλη και στο οποίο εξετασθήκαμε.

Για κάθε ενότητα που περιελάμβανε το βιβλίο στο τέλος της υπήρχαν σχετικές ερωτήσεις.
Παραθέτω μερικές φωτογραφίες με αλλοιωμένα τα σύμβολα εποχής.

Προβολή συνημμένου 239575Προβολή συνημμένου 239576Προβολή συνημμένου 239577Προβολή συνημμένου 239578Προβολή συνημμένου 239579Προβολή συνημμένου 239580Προβολή συνημμένου 239581Προβολή συνημμένου 239582
Το εν λόγω μαθημα το είχαμε κι εμεις. Στο Δημοτικό στα 80s ως "Κοινωνική κι Πολιτική αγωγή" κι στα 90s σε Γυμνάσιο-Λύκειο ως "Στοιχεία Δημοκρατικού Πολιτεύματος". Το περιεχόμενο ίδιο με το βιβλίο του εξαταξίου (για τα πολιτεύματα, το κράτος, το Σύνταγμα, τους νόμους, τις εκλογές κλπ).
 
Τελευταία επεξεργασία:
Πίσω
Μπλουζα