ARETARA
RetroNuts!
- Joined
- 1 Σεπ 2010
- Μηνύματα
- 2.203
- Αντιδράσεις
- 2.588
Οι βάσεις και η Βασούλα (1975)
Retrodb: http://www.retrodb.gr/wiki/index.php/%CE%9F%CE%B9_%CE%B2%CE%AC%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%82_%CE%BA%CE%B1%CE%B9_%CE%B7_%CE%92%CE%B1%CF%83%CE%BF%CF%8D%CE%BB%CE%B1
Μια ταινία των mid '70s εξετάζεται στο παρόν θέμα. Είναι "Οι βάσεις και η Βασούλα", μια παραγωγή της Φίνος Φιλμς της περιόδου 1974-75 σε σενάριο και σκηνοθεσία Ντίνου Δημόπουλου, βασισμένη πάνω σε μια ιδέα του Λάκη Μιχαηλίδη.
Το θέμα-το καστ. Μια νεαρή κοπέλα, η Βασούλα (Νόρα Βαλσάμη) με τη μεσολάβηση του τριτοξαδέλφου της Μεμά (Χρήστος Ζορμπάς), πιάνει δουλειά στην Τρούμπα. Ξεγελασμένη από τις υποσχέσεις του για γάμο δέχεται να κάνει την χορεύτρια και την κονσοματρίς σε καμπαρέ με τον Μεμά στο ρόλο του προστάτη. Παράλληλα μένει σε ένα φτωχόσπιτο με τον αλκοολικό πατέρα της, τον Βαγγέλη (Νότης Περγιάλης). Όλα αυτά διαρκούν ως τη στιγμή που από τύχη ένα βράδυ θα χρειαστεί να κρύψει τον φοιτητή της Νομικής, τον Λευτέρη Βάρνα (Βασίλης Κουρής), να ξεφύγει από αυτούς που τον κυνηγούν για το μαχαίρωμα ενός Αμερικανού ναύτη. Ο Λευτέρης θα της πει πράγματα που θα ανοίξουν τα μάτια της πέρα από τα στενά όρια της Τρούμπας. Η αμοιβαία εκτίμηση θα εξελιχθεί σε ερωτική σχέση και παρά την σύλληψη του Λευτέρη αλλά και τον θάνατο του πατέρα της, η Βασούλα θα πάρει την απόφαση να αφήσει την Τρούμπα και το Μεμά και να δουλέψει ως εργάτρια μαζί με την μητέρα του Λευτέρη, Βάρνα (Μαρία Ζαφειράκη). Οι νόμοι της Τρούμπας όμως είναι σκληροί και ο Μεμάς δεν θα την αφήσει να ξεφύγει τόσο εύκολα...
Σχόλια. Ομολογώ ότι η ταινία είναι ίσως μία από τις πιο περίεργες ταινίες που έχω δει. Και το λέω αυτό με την έννοια ότι πολύ δύσκολα θα μπορούσε να καταταχτεί αυστηρά ως ανήκουσα σε μία κατηγορία (πχ. αισθηματική, κοινωνική, κωμωδία, ακόμη και ιστορική). Γενικά εγώ θα έλεγα ότι πρόκειται για μια κοινωνική ηθογραφία και με αυτό το κριτήριο την κατέταξα. Ωστόσο είναι χρήσιμο να θυμηθούμε και το πολιτικοιστορικό πλαίσιο της εποχής που πραγματεύεται.
Η ταινία γυρίστηκε σε μία κρίσιμη περίοδο της ιστορίας της χώρας μας όπου πολλά και σημαντικά γεγονότα έλαβαν χώρα. Η εισβολή των Τούρκων στην Κύπρο, η σχεδόν ταυτόχρονη κατάρρευση της στρατιωτικής δικτατορίας τον Ιούλιο του 1974 και η ανάληψη της εξουσίας από πολιτική οικουμενική κυβέρνηση. Η έξοδος της χώρας από το στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ (14/8/1974) και τα θέματα που προέκυψαν ως συνέπεια του τελευταίου (ελλιμενισμός 6ου Στόλου, Αμερικανικές βάσεις κλπ).
Βαθύτατα επηρεασμένη από τα ραγδαία γεγονότα η σκέψη του σεναριογράφου-σκηνοθέτη Ντίνου Δημόπουλου επιχειρεί να απεικονίσει την εικόνα της Ελλάδας που προσπαθεί να σταθεί στα πόδια της. Και θέτει ταυτόχρονα και το οικονομικό πλαίσιο: Το τέλος των παχέων αγελάδων και τα οξύτατα προβλήματα που προέκυψαν ως συνέπεια της πρώτης πετρελαϊκής κρίσης (1973).
Η ταινία δείχνει σαν να «πατάει» με τα δύο πόδια σε δύο βάρκες που η μία αποχωρίζεται την άλλη. Το παλιό και το καινούριο. Οι αμερικανοί ναύτες και η Τρούμπα όπως έχει περιγραφεί σε τόσες παλιότερες παραγωγές. Οι φωνές για ανεξαρτησία και η κριτική στον εξωτερικό παράγοντα (δείτε και τις ατάκες του μεθυσμένου Βαγγέλη). Αλλά και σε προσωπικό επίπεδο. Η ηρωίδα που γύρω της εξελίσσεται το έργο. Το κορίτσι που ξυπνάει και ζητάει μια άλλη ζωή. Αλλά και ο «προστάτης» που καραδοκεί και δεν επιτρέπει τη χειραφέτηση. Η προστασία παντού και πάντα.
Αυτή η ανάγκη ακροβασίας της ταινίας δεν νομίζω ότι την βοηθάει ιδιαίτερα. Και αυτό φαίνεται και ιδιαίτερα στον διαρκώς μεταβαλλόμενο τόνο που δίνεται. Άλλοτε δραματικός (φτώχεια, Τρούμπα, φυλακές, προστάτες), άλλοτε κωμικός αλλά και σατυρικός (βλέπε συνέντευξη στη Ζέα), πολιτικοί υπαινιγμοί και αισθηματικά λογύδρια, θολώνουν αντί να ξεκαθαρίζουν το τοπίο.
Με τα παραπάνω δεν θέλω να πω ότι η ταινία ήταν κακή. Απλά προσπάθησε να παντρέψει πολλά θέματα μαζί, χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία. Πολύ βάρος πέφτει στους ώμους της Νόρας Βαλσάμη που όντας ένας άνθρωπος ευχάριστος δύσκολα μπορεί να πείσει στις δραματικές σκηνές ενώ αντίθετα στις πιο ελαφριές στιγμές τα πήγε πολύ καλύτερα. Ο Νότης Περγιάλης σε έναν ρόλο που τον έχουμε συνηθίσει, νομίζω όμως ότι πχ στον Αστερισμό της Παρθένου άφησε καλύτερες εντυπώσεις. Πειστικοί στον ρόλο τους οι Χρήστος Ζορμπάς και Δημήτρης Ιωακειμίδης (ο τελευταίος ως αφεντικό του καμπαρέ). Μάλλον ευχάριστο ξάφνιασμα για τον νεότατο Βασίλη Κουρή που φέρνει έναν αέρα δροσιάς στην ταινία (παρεπιπτόντως από ότι είδα έχει ελάχιστες συμμετοχές στο χώρο, δεν ξέρω για ποιο λόγο).
Μουσική. Σε άλλες ταινίες της περιόδου ο ικανότατος Γιώργος Χατζηνάσιος είχε κάνει αίσθηση με τις παραγωγές του σε σημείο που η μουσική να είναι το σήμα κατατεθέν τους. Εδώ μάλλον δεν φαίνεται να ισχύει αυτό. Ωστόσο θα σταθώ στα δύο τραγούδια της ταινίας το ένα με τη Ρένα Κουμιώτη σε στίχους Ντίνου Δημόπουλου, «Θα ΄ρθει βροχή» και το άλλο με τη Νόρα Βαλσάμη «Κόκκινο γαρούφαλό μου». Δυστυχώς δεν βρήκα ακόμη το απόσπασμα ερμηνείας της ταινίας με τη Νόρα.
Στιγμιότυπο. Τηλεοπτικό συνεργείο παίρνει συνέντευξη στη Ζέα από τοπικό καταστηματάρχη σχετικά με το θέμα του 6ου Στόλου.
Δημοσιογράφος: - …βρισκόμαστε σήμερα στο λιμάνι της Ζέας και είναι μαζί μας ο κύριος Βράιλας που διατηρεί ζαχαροπλαστείο…
Βράιλας: - Βράιλας και υιός…
Δημοσιογράφος: - …και υιός. Που διατηρεί ζαχαροπλαστείο και σνακ-μπαρ στην ακτή Ποσειδώνος. Τον συναντήσαμε τυχαία στο δρόμο και τον σταματήσαμε. Λοιπόν κύριε Βράιλα, όπως ξέρετε, το Υπουργικόν Συμβούλιον ενέκρινε την αίτησιν της Αμερικανικής Κυβερνήσεως περί χορηγήσεως λιμενικών διευκολύνσεων από μέρους της Ελλάδος στον 6ον Αμερικανικόν Στόλον. Έτσι, οι ναύτες του φίλου και συμμάχου έθνους θα βρίσκουν εις το ελληνικόν έδαφος μία φιλόξενη γωνιά και οι οικογένειές τους μία εγκάρδια υποδοχή. Θα θέλαμε να χαμε τη γνώμη σας κύριε Βράιλα γιʼ αυτό που οι επικριταί του μέτρου χαρακτηρίζουν σαν «Βάσεις». Σας ακούμε.
Βράιλας: - Ε, καλές είναι οι Βάσεις νομίζω από πάσης απόψεως. Εννοώ δηλαδή και εθνικώς και επιχειρηματικώς. Ανέκαθεν το ευγενές Αμερικανικόν έθνος εστάθη παρά το πλευρόν της Ελλάδος. Νομίζω, ε; Τόσον το σχέδιον Marshall όσον και η UNRRA και το Δόγμα Τρούμαν εβοήθησαν αποτελεσματικώς την Ελλάδαν εις την ανοικοδόμησιν. Ε, απεμάκρυναν τον κίνδυνον του κομμουνισμού και εγκατέστησαν την αληθήν δημοκρατίαν. Έτσι έλεγε ο μπαμπάς τουλάχιστον…
Βασούλα: - Μπούρδες!!!
Μεμάς: - Σςςςςςςςςςςςςςςςςςςςς….
Βασούλα: - Μπούρδες έλεγε ο μπαμπάς…
Μεμάς: - Σιγά….
Βασούλα: - Τι σιγά, γιατί δεν τα λέει σταράτα, ζαχαροπλάστης δεν είναι; Γιατί δεν λέει πως όταν έρθουν εδώ τα αμερικανάκια θα πουλάει πιο πολλούς μπακλαβάδες, πιο πολλά προφιτερόλ, πιο πολλά καταίφια…
Σκηνοθέτης: - Σςςςςςςςςςςςςςςςςςς
Βασούλα: - Τι σουτ, ψέματα λέω;
Video 1. Ρένα Κουμιώτη
Φωτογραφίες.
1. Βασούλα και Δέσπω (Ελένη Θεοφίλου) στα καμαρίνια του καμπαρέ.
2. Με το Μεμά στη Ζέα λίγο πριν τη συνέντευξη.
3.Έξω από αμφιθέατρο στη Νομική περιμένοντας με τον κλητήρα της Σχολής (Στράτος Παχής) την προφορική εξέταση του Λευτέρη.
4. Ο Βαγγέλης.
5. Στις φυλακές της Αίγινας όπου κρατείται μετά τη σύλληψή του ο Λευτέρης.
Retrodb: http://www.retrodb.gr/wiki/index.php/%CE%9F%CE%B9_%CE%B2%CE%AC%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%82_%CE%BA%CE%B1%CE%B9_%CE%B7_%CE%92%CE%B1%CF%83%CE%BF%CF%8D%CE%BB%CE%B1
Μια ταινία των mid '70s εξετάζεται στο παρόν θέμα. Είναι "Οι βάσεις και η Βασούλα", μια παραγωγή της Φίνος Φιλμς της περιόδου 1974-75 σε σενάριο και σκηνοθεσία Ντίνου Δημόπουλου, βασισμένη πάνω σε μια ιδέα του Λάκη Μιχαηλίδη.
Το θέμα-το καστ. Μια νεαρή κοπέλα, η Βασούλα (Νόρα Βαλσάμη) με τη μεσολάβηση του τριτοξαδέλφου της Μεμά (Χρήστος Ζορμπάς), πιάνει δουλειά στην Τρούμπα. Ξεγελασμένη από τις υποσχέσεις του για γάμο δέχεται να κάνει την χορεύτρια και την κονσοματρίς σε καμπαρέ με τον Μεμά στο ρόλο του προστάτη. Παράλληλα μένει σε ένα φτωχόσπιτο με τον αλκοολικό πατέρα της, τον Βαγγέλη (Νότης Περγιάλης). Όλα αυτά διαρκούν ως τη στιγμή που από τύχη ένα βράδυ θα χρειαστεί να κρύψει τον φοιτητή της Νομικής, τον Λευτέρη Βάρνα (Βασίλης Κουρής), να ξεφύγει από αυτούς που τον κυνηγούν για το μαχαίρωμα ενός Αμερικανού ναύτη. Ο Λευτέρης θα της πει πράγματα που θα ανοίξουν τα μάτια της πέρα από τα στενά όρια της Τρούμπας. Η αμοιβαία εκτίμηση θα εξελιχθεί σε ερωτική σχέση και παρά την σύλληψη του Λευτέρη αλλά και τον θάνατο του πατέρα της, η Βασούλα θα πάρει την απόφαση να αφήσει την Τρούμπα και το Μεμά και να δουλέψει ως εργάτρια μαζί με την μητέρα του Λευτέρη, Βάρνα (Μαρία Ζαφειράκη). Οι νόμοι της Τρούμπας όμως είναι σκληροί και ο Μεμάς δεν θα την αφήσει να ξεφύγει τόσο εύκολα...
Σχόλια. Ομολογώ ότι η ταινία είναι ίσως μία από τις πιο περίεργες ταινίες που έχω δει. Και το λέω αυτό με την έννοια ότι πολύ δύσκολα θα μπορούσε να καταταχτεί αυστηρά ως ανήκουσα σε μία κατηγορία (πχ. αισθηματική, κοινωνική, κωμωδία, ακόμη και ιστορική). Γενικά εγώ θα έλεγα ότι πρόκειται για μια κοινωνική ηθογραφία και με αυτό το κριτήριο την κατέταξα. Ωστόσο είναι χρήσιμο να θυμηθούμε και το πολιτικοιστορικό πλαίσιο της εποχής που πραγματεύεται.
Η ταινία γυρίστηκε σε μία κρίσιμη περίοδο της ιστορίας της χώρας μας όπου πολλά και σημαντικά γεγονότα έλαβαν χώρα. Η εισβολή των Τούρκων στην Κύπρο, η σχεδόν ταυτόχρονη κατάρρευση της στρατιωτικής δικτατορίας τον Ιούλιο του 1974 και η ανάληψη της εξουσίας από πολιτική οικουμενική κυβέρνηση. Η έξοδος της χώρας από το στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ (14/8/1974) και τα θέματα που προέκυψαν ως συνέπεια του τελευταίου (ελλιμενισμός 6ου Στόλου, Αμερικανικές βάσεις κλπ).
Βαθύτατα επηρεασμένη από τα ραγδαία γεγονότα η σκέψη του σεναριογράφου-σκηνοθέτη Ντίνου Δημόπουλου επιχειρεί να απεικονίσει την εικόνα της Ελλάδας που προσπαθεί να σταθεί στα πόδια της. Και θέτει ταυτόχρονα και το οικονομικό πλαίσιο: Το τέλος των παχέων αγελάδων και τα οξύτατα προβλήματα που προέκυψαν ως συνέπεια της πρώτης πετρελαϊκής κρίσης (1973).
Η ταινία δείχνει σαν να «πατάει» με τα δύο πόδια σε δύο βάρκες που η μία αποχωρίζεται την άλλη. Το παλιό και το καινούριο. Οι αμερικανοί ναύτες και η Τρούμπα όπως έχει περιγραφεί σε τόσες παλιότερες παραγωγές. Οι φωνές για ανεξαρτησία και η κριτική στον εξωτερικό παράγοντα (δείτε και τις ατάκες του μεθυσμένου Βαγγέλη). Αλλά και σε προσωπικό επίπεδο. Η ηρωίδα που γύρω της εξελίσσεται το έργο. Το κορίτσι που ξυπνάει και ζητάει μια άλλη ζωή. Αλλά και ο «προστάτης» που καραδοκεί και δεν επιτρέπει τη χειραφέτηση. Η προστασία παντού και πάντα.
Αυτή η ανάγκη ακροβασίας της ταινίας δεν νομίζω ότι την βοηθάει ιδιαίτερα. Και αυτό φαίνεται και ιδιαίτερα στον διαρκώς μεταβαλλόμενο τόνο που δίνεται. Άλλοτε δραματικός (φτώχεια, Τρούμπα, φυλακές, προστάτες), άλλοτε κωμικός αλλά και σατυρικός (βλέπε συνέντευξη στη Ζέα), πολιτικοί υπαινιγμοί και αισθηματικά λογύδρια, θολώνουν αντί να ξεκαθαρίζουν το τοπίο.
Με τα παραπάνω δεν θέλω να πω ότι η ταινία ήταν κακή. Απλά προσπάθησε να παντρέψει πολλά θέματα μαζί, χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία. Πολύ βάρος πέφτει στους ώμους της Νόρας Βαλσάμη που όντας ένας άνθρωπος ευχάριστος δύσκολα μπορεί να πείσει στις δραματικές σκηνές ενώ αντίθετα στις πιο ελαφριές στιγμές τα πήγε πολύ καλύτερα. Ο Νότης Περγιάλης σε έναν ρόλο που τον έχουμε συνηθίσει, νομίζω όμως ότι πχ στον Αστερισμό της Παρθένου άφησε καλύτερες εντυπώσεις. Πειστικοί στον ρόλο τους οι Χρήστος Ζορμπάς και Δημήτρης Ιωακειμίδης (ο τελευταίος ως αφεντικό του καμπαρέ). Μάλλον ευχάριστο ξάφνιασμα για τον νεότατο Βασίλη Κουρή που φέρνει έναν αέρα δροσιάς στην ταινία (παρεπιπτόντως από ότι είδα έχει ελάχιστες συμμετοχές στο χώρο, δεν ξέρω για ποιο λόγο).
Μουσική. Σε άλλες ταινίες της περιόδου ο ικανότατος Γιώργος Χατζηνάσιος είχε κάνει αίσθηση με τις παραγωγές του σε σημείο που η μουσική να είναι το σήμα κατατεθέν τους. Εδώ μάλλον δεν φαίνεται να ισχύει αυτό. Ωστόσο θα σταθώ στα δύο τραγούδια της ταινίας το ένα με τη Ρένα Κουμιώτη σε στίχους Ντίνου Δημόπουλου, «Θα ΄ρθει βροχή» και το άλλο με τη Νόρα Βαλσάμη «Κόκκινο γαρούφαλό μου». Δυστυχώς δεν βρήκα ακόμη το απόσπασμα ερμηνείας της ταινίας με τη Νόρα.
Στιγμιότυπο. Τηλεοπτικό συνεργείο παίρνει συνέντευξη στη Ζέα από τοπικό καταστηματάρχη σχετικά με το θέμα του 6ου Στόλου.
Δημοσιογράφος: - …βρισκόμαστε σήμερα στο λιμάνι της Ζέας και είναι μαζί μας ο κύριος Βράιλας που διατηρεί ζαχαροπλαστείο…
Βράιλας: - Βράιλας και υιός…
Δημοσιογράφος: - …και υιός. Που διατηρεί ζαχαροπλαστείο και σνακ-μπαρ στην ακτή Ποσειδώνος. Τον συναντήσαμε τυχαία στο δρόμο και τον σταματήσαμε. Λοιπόν κύριε Βράιλα, όπως ξέρετε, το Υπουργικόν Συμβούλιον ενέκρινε την αίτησιν της Αμερικανικής Κυβερνήσεως περί χορηγήσεως λιμενικών διευκολύνσεων από μέρους της Ελλάδος στον 6ον Αμερικανικόν Στόλον. Έτσι, οι ναύτες του φίλου και συμμάχου έθνους θα βρίσκουν εις το ελληνικόν έδαφος μία φιλόξενη γωνιά και οι οικογένειές τους μία εγκάρδια υποδοχή. Θα θέλαμε να χαμε τη γνώμη σας κύριε Βράιλα γιʼ αυτό που οι επικριταί του μέτρου χαρακτηρίζουν σαν «Βάσεις». Σας ακούμε.
Βράιλας: - Ε, καλές είναι οι Βάσεις νομίζω από πάσης απόψεως. Εννοώ δηλαδή και εθνικώς και επιχειρηματικώς. Ανέκαθεν το ευγενές Αμερικανικόν έθνος εστάθη παρά το πλευρόν της Ελλάδος. Νομίζω, ε; Τόσον το σχέδιον Marshall όσον και η UNRRA και το Δόγμα Τρούμαν εβοήθησαν αποτελεσματικώς την Ελλάδαν εις την ανοικοδόμησιν. Ε, απεμάκρυναν τον κίνδυνον του κομμουνισμού και εγκατέστησαν την αληθήν δημοκρατίαν. Έτσι έλεγε ο μπαμπάς τουλάχιστον…
Βασούλα: - Μπούρδες!!!
Μεμάς: - Σςςςςςςςςςςςςςςςςςςςς….
Βασούλα: - Μπούρδες έλεγε ο μπαμπάς…
Μεμάς: - Σιγά….
Βασούλα: - Τι σιγά, γιατί δεν τα λέει σταράτα, ζαχαροπλάστης δεν είναι; Γιατί δεν λέει πως όταν έρθουν εδώ τα αμερικανάκια θα πουλάει πιο πολλούς μπακλαβάδες, πιο πολλά προφιτερόλ, πιο πολλά καταίφια…
Σκηνοθέτης: - Σςςςςςςςςςςςςςςςςςς
Βασούλα: - Τι σουτ, ψέματα λέω;
Video 1. Ρένα Κουμιώτη
Φωτογραφίες.
1. Βασούλα και Δέσπω (Ελένη Θεοφίλου) στα καμαρίνια του καμπαρέ.
2. Με το Μεμά στη Ζέα λίγο πριν τη συνέντευξη.
3.Έξω από αμφιθέατρο στη Νομική περιμένοντας με τον κλητήρα της Σχολής (Στράτος Παχής) την προφορική εξέταση του Λευτέρη.
4. Ο Βαγγέλης.
5. Στις φυλακές της Αίγινας όπου κρατείται μετά τη σύλληψή του ο Λευτέρης.
Τελευταία επεξεργασία από έναν συντονιστή:
.......
