Το Καπλάνι της Βιτρίνας (1990 ΕΤ1)

Η Άλκη Ζέη έχει πει σε συνεντεύξεις της:

Γεννήθηκα στην Αθήνα. Όταν ήμουν 2 ετών, η μητέρα μου αρρώστησε με φυματιωση κι μπήκε στο σανατόριο της Πάρνηθας. Έτσι μας έστειλαν,  την αδερφή μου κι εμένα, στην Σάμο οπου κι μεγαλωσαμε. Η Σάμος ηταν το νησί της μητέρας μας, κι εκεί έμενε ο παππούς μας μαζι με την θεια μας (την μεγαλύτερη αδερφή της μητέρας), η οποία ηταν χήρα χωρίς παιδιά κι ανέλαβε την φροντιδα μας. Ο παππούς ηταν γυμνασιάρχης (καθηγητής αρχαίων ελληνικών) στο Γυμνάσιο στο Βαθύ κι αντί για παραμύθια, μας διηγιοταν ιστοριες απο την αρχαια ελληνικη μυθολογια. Μεναμε στο Βαθύ κι τα καλοκαίρια μας τα περνουσαμε στο Μαλαγάρι, ενα εξοχικό μέρος ακριβώς απέναντι απο το Βαθύ. Το Μαλαγάρι, τοτε, ηταν ενα ονειρεμένο μέρος πνιγμένο στα πεύκα με μια πανέμορφη αμμουδιά που την σκέπαζαν τα δεντρα, τα οποία έφταναν μέχρι την θάλασσα. Απο την αυλή του σπιτιού στο Μαλαγάρι, βγαιναμε κατευθείαν στην αμμουδιά, για αυτό κι έλεγα πως το Μαλαγαρι  ηταν "το ομορφότερο μέρος του κόσμου". Στο σαλόνι του σπιτιού μας στο Βαθύ υπήρχε πράγματι "το καπλανι της βιτρίνας", δηλαδή μια μικρή βαλσαμωμενη τίγρης μεσα σε ξύλινο έπιπλο με γυάλινη βιτρίνα. Όταν ημασταν στην Μόσχα, άρχισα να θυμαμαι κι να αναπολω τα παιδικά μου χρόνια στην Σάμο με τον παππού, τα ξέγνοιαστα καλοκαίρια στο Μαλαγαρι, το σπίτι στο Βαθύ με το καπλανι στο σαλονι, τα ξαδέρφια, τις θείες κι τα διηγόμουν ολα αυτα στα παιδιά μου που ηταν τοτε μικρα. Έτσι γεννήθηκε "Το καπλανι της βιτρίνας". Οταν το έγραφα, δεν ήξερα τοτε οτι έγραφα παιδικό βιβλιο. Ηθελα απλως να αποτυπωσω τις παιδικές μου αναμνήσεις στο χαρτί. Για αυτό κι "Το καπλανι της βιτρίνας" είναι αυτοβιογραφικό, είμαι εγώ κι η αδερφή μου στα παιδικά μας χρόνια στην Σάμο, εξου κι το "Λαμαγαρι" που δεν είναι άλλο απο το Μαλαγαρι.
 
Τελευταία επεξεργασία από έναν συντονιστή:
Επισης εχει πει:

Ο παππούς μου ηταν ένας προχωρημένος άνθρωπος για την εποχή του. Λεγόταν Γιώργος Σωτηρίου. Ειχε υπαρξει κι διευθυντης στην Ευαγγελικη σχολη της Σμυρνης. Σε αντίθεση με τον πατερα μου, που ηταν αυστηρός κι μας έβαζε περιορισμούς γιατί φοβόταν μην τυχόν παθουμε κάτι, ο παππούς ηταν το απόλυτο πνεύμα ελευθερίας. Μας άφηνε να μπαίνουμε στις βάρκες, να τρεχουμε στα βράχια, να ειμαστε ολη μερα στη θαλασσα, να σκαρφαλωνουμε στα δέντρα, η ζωή με τον παππού ηταν "ζωή κι κότα". Μια φορα, μας μάζεψε όλα τα πιτσιρίκια, μπρος αυτός πίσω εμείς, κι μπηκαμε στην θαλασσα με τα ρούχα. Καθώς κολυμπουσαμε, αρχίζαμε να βγαζουμε ενα-ενα τα ρούχα κι μειναμε με τα εσώρουχα, κι εκείνος το ίδιο. Αυτό ηταν ενα απο τα "μαθήματα" που μας έκανε, για το τι πρεπει να κάνουμε για να βγούμε στην ακτη σε περίπτωση που είμαστε με την βάρκα στα ανοικτα κι αυτή αναποδογυρίσει. Ο πατέρας μου ηταν τραπεζικός υπάλληλος. Ο "Νίκος" του βιβλίου, ηταν ο άντρας μιας ξαδέρφης μου και είχε παει εθελοντής στην Ισπανια να πολεμήσει στον Εμφύλιο στο πλευρό των δημοκρατικών. Όταν επέστρεψε στην Ελλάδα σκοτώθηκε στην Κατοχή στην αντίσταση. Ακόμα κι το αυστηρό ιδιωτικό σχολείο ηταν υπαρκτό γεγονος, καθώς το σχολείο μας ηθελε να δημιουργήσει φάλαγγα πριν ακόμα δημιουργήσουν άλλα σχολεία. Στην Κατοχή ζουσαμε πια στην Αθήνα, ειχαμε φύγει απο την Σάμο. Μια μέρα, ο αδερφός της μητερας μου ο θείος Πλάτων, έφερε στο σπίτι να γνωρίσουμε την τοτε αρραβωνιαστικιά (κι μετειπα σύζυγο του),  η οποία είχε το παράξενο όνομα Διδώ. Η Διδώ δεν ηταν αλλη απο την μετεπειτα συγγραφέα Διδώ Σωτήριου. Η Διδώ μας έβαλε στην αντίσταση. Τα πρωινά, που ο πατέρας μου ηταν στην δουλεια, το σπίτι ηταν κεντρο αντίστασης. Το σπίτι στο Βαθύ, το κληρονομησαμε η αδερφή μου κι εγώ, αλλά σε μια δυσκολη στιγμη αναγκαστηκαμε να το πουλησουμε. Κάθε φορά που πάω στην Σάμο ξαναγινομαι το μικρό εκείνο κοριτσάκι που έτρεχε ξεγνοιαστο στο Μαλαγαρι κι μιλούσε με το καπλανι που ηταν στολισμένο στο σαλόνι. 
 
Η σειρά αυτή πιστεύω ήταν ψιλοάτυχη....βγήκε την εποχή που τα ιδιωτικά κανάλια έσκισαν από τηλεθέαση. ..Όχι ότι το καπλάνι δεν είχε τηλεθέαση αντιθέτως. ...απλά στους πρώτους μήνες της ιδιωτικής τηλεόρασης οι πιο πολλοί τηλεθεατές ήταν απορροφημενοι με τα ιδιωτικά κανάλια και τα προγράμματα τους και αγνοούσαν ποιοτικές σειρές της κρατικής. ..αντιθέτως το καπλάνι είχε τηλεθέαση αλλά πιστεύω αδικήθηκε γιατί γυρίστηκε σχετικά αργά ...κατα την γνώμη μου αν είχε γυριστεί και προβάλλονταν μέσα 80ς θα μιλάγαμε για επική σειρά τύπου "Ο κήπος με τα αγαλματα" , "Ο θησαυρός της Βαγιας" κτλ...

Εμένα πχ με έχει στοιχειώσει η μνήμη ότι πως όταν διάβασα ότι το Καπλάνι θα μεταφερθεί στην τηλεόραση το περίμενα πως και πως με αγωνία αλλά τελικά δεν το είδα ποτέ λόγω μιας βλάβης στην τηλεοπτική μας συσκευή μια μέρα πριν ξεκινήσει η σειρά. ...
 
Η τάξη μου είχε τη τιμή να είναι η πρώτη που είδε τα δύο πρώτα επεισόδια της σειράς μέσα σ'ένα δωμάτιο της Ε.Ρ.Τ.
Πάνω σε μια γκρίζα μοκέτα με χνούδια, άλλοι καθιστοί, άλλοι ξαπλωμένοι και γύρω-γύρω στην άκρη στους τοίχους είχε παρατημένο παλιό εξοπλισμό(κάμερες,τηλεοράσεις,τρίποδες κ.τ.λ.)
Λίγες ημέρες πριν,η δασκάλα μας είχε διαβάσει απόσπασμα απο το έργο στη τάξη μας.Στο Κοντόπευκο,στο 12ο' δημοτικό σχολείο Αγίας Παρασκευής...
(Που να φανταζόμουνα τότε οτι η Ματίνα Καρρά ήταν η φωνή της Candy...)
 
Πρέπει να μουνα δεύτερα με τρίτη δημοτικού όταν σε ένα παιδικό πάρτυ είδα το βιβλίο αυτό που μία συμμαθήτρια το έκανε δώρο στην γενέθλιαζουσα, το θυμάμαι διότι μου έκανε εντυπωση ως τίτλος " το καπλανι" τι ήταν άραγε; Το ξεφύλλισμα κρυφά να μαθω!Το ίδιο καλοκαίρι ή δασκάλα μας το έγραψε ως εξωσκολλικο βιβλίο και το αγόρασα. Το λατρεψα και πήρα και τα άλλα βιβλία της Ζεη φυσικά !
Θα θελα να δω και τον μεγάλο περίπατο του Πέτρου στην μικρή οθόνη. Την σειρά την έβλεπα με τον αγαπημένο μου ξάδερφό καλοκαίρι στο χωριό και το τραγουδακι στους τίτλους έναρξης το σιγομουρμουρισα όλη την ώρα.
 
Αλκη Ζέη:
Θα μπορούσα να είχα γεννηθεί στη Σάμο, όπως η αδερφή μου. Ο πατέρας μου ήταν υπάλληλος τραπέζης κι τον είχαν μεταθέσει σε υποκατάστημα στο Βαθύ. Η μητέρα μου ήταν Σαμιώτισσα, γνωρίστηκαν κι παντρεύτηκαν. Η αδερφή μου η Ελένη (1,5 χρόνο μεγαλύτερη μου) γέννηθηκε στο Βαθύ. Ομως οταν η μητέρα μας ήταν έγκυος σε μένα, ο πατέρας μας πήρε μετάθεση στην Αθήνα κι έτσι εγώ γεννήθηκα στην οδό Κέας, κοντα στην πλατεία Κολιάτσου.
Οταν ήμουν 2 ετών η μητέρα μου αρρώστησε με φυματίωση κι έτσι εστειλαν εμένα κι την αδερφή μου πίσω στην Σαμο, στον παππού μας, όπου κι μεγαλώσαμε.
Η Σαμος ήταν για μένα ο κόσμος όλος. Τα πεύκα, η αμμουδιά, η θάλασσα στο Μαλαγάρι, το βαλσαμωμένο καπλάνι στο σαλόνι του σπιτιού μας. Οταν ο παππούς μου εφυγε απο την ζωή, ένιωσα ότι τα πήρε μαζι του όλα αυτά.
Την τελευταια φορα που επισκέφτηκα την Σαμο, πριν 3-4 χρόνια, στάθηκα έξω απο το σπίτι μας στο Βαθύ κι το κοίταζα (το είχαμε πια πουλήσει). Η νέα ιδιοκτήτρια με ρώτησε "θέλετε κάτι;". "Αυτό ήταν το σπίτι του παππού μου, εδώ μεγάλωσα" της είπα. "Μην μου πείτε ότι είστε η Άλκη Ζέη! Α! Θα έρθετε οπωσδήποτε στο σπίτι να σας φιλοξενήσω!". Κι έτσι κοιμήθηκα εκείνο το βράδυ ξανά στο σπίτι που μεγάλωσα, μετά από τόσα χρόνια, κι μάλιστα στο δωμάτιο που γεννήθηκε η αδερφη μου! Το σπίτι ήταν ίδιο όπως τότε. Το κλειστό μπαλκόνι σμυρνέικου τύπου, από όπου μικρή κοίταζα την θαλασσα τα χειμωνιάτικα απόγευματα, μέχρι κι το ίδιο ξύλινο πόμολο στην πόρτα! Ζωντάνευε ξανα η μικρή Μέλια του βιβλίου, δηλαδή εγώ. Μόνο που το καπλάνι δεν υπήρχε πια στο σαλόνι του σπιτιου όπως τότε. Βρίσκεται πλεόν ως έκθεμα στο Παλαιοντολογικό Μουσείο της Σαμου.
 
Τελευταία επεξεργασία:
Έχουν περάσει τόσα χρόνια που είναι βαλσαμωμένο που μοιάζει και αυτό το έρημο πλεον σαν ψεύτικο - κούκλα.

Όντως πολύ κρίμα που το σκότωσαν.
Δε νομιζω να εχει σχεση το ποσο παλιο ειναι ενα βαλσαμωμενο ζωο και αν σλλοιωνεται η οψη του. Ο σκοπος του βαλσαμωματος ειναι ακριβως το να μην αλλοιωθει.

Απο φωτογραφιες που εχω δει, ειναι ξεκαθαρο οτι η δουλεια που εγινε ειναι ερασιτεχνικη/προχειρη γιαυτο και δεν φαινεται σαν αληθινο ζωο.
Η ταριχευση ειναι τεχνη και εχει να κανει με την ακριβη μετρηση των διαστασεων του ζωου και κατοπιν η κατασκευη ξυλινου σκελετου βασει αυτων και γνωσεων ανατομιας. Προφανως δεν ισχυει κατι τετοιο με το καπλανι, δυστυχως
Δεν εχετε αδικο να μην σας αρεσει. Ισως επειδη ειναι τουρκικη λεξη και ακουγεται ξενη και ασχημη προς εμας οπως και πολλες αλλες μογγολικες λεξεις.
Βασικα καπλανι ειναι τουρκικη (turkic) λεξη και οχι μογγολικη. Ειναι δυο ξεχωριστες γλωσσες οι οποιες σε ενα συγκεριμενο σημειο της ιστοριας ειχαν καποιες ανταλλαγες. Οπως δηλ. μπορουμε να πουμε "ελληνορωμαϊκό" πολιτισμο, ετσι υπηρχε ενας "τουρκομογγολικος" πολιτισμος. Ως εκ τουτου τα τουρκικα εχουν πολλες μογγολικες λεξεις και τουμπαλιν, αλλα τα τουρκικα δεν ανηκουν στο μογγολικο συστημα.

ΥΓ. οπως εχετε καταλαβει, ειμαι ο κλασσικος τυπος που ετυχε να διαβασει μια επιστημονικη παραγραφο καπου, και μετα απο 1-2 μηνες οταν δει μια συζητηση σχετικη με αυτο που διαβαζε, χωνεται μεσα και το παιζει πολυξερος :D
 
Τελευταία επεξεργασία:
Όχι δεν τρέχει, και εγώ το κάνω καμμιά φορά! :p
Το "μογγολικό" το θέματος πάει είς την τουρκικής που είναι η καταγωγή τους στη ΝΑ Μογγολία και Κιργιστάν. Δεν είναι τα μογγολικά της Ουλάν Μπατόρ μέσα.
 
Kαι τα 10 επεισόδια της σειράς είναι διαθέσιμα πλέον στο ΕΡΤFlix:

 
την είχα ακούσει την Ιστορία οτι υπήρχε αληθινό καπλάνι όμως δεν το είχα δεί σε φωτογραφία !

Αναρωτιέμαι όμως τα κορίτσια (ηθοποιοί) τι να απέγιναν;; Τα ονόματά τους δεν τα έχω ξανα ακούσει απο τότε... πιθανόν να μην ξανα ασχολήθηκαν με την τηλεόραση. Ποιος ξέρει...


κανενα δεν ξανασχοληθηκε
 
Οι αληθινοί ήρωες...

Άλκη + Ελένη Ζέη (Μέλια + Μυρτώ)
1aderfes.jpg 2aderfes.jpg



Γεώργιος Σωτηρίου (παππούς)
1pappous.jpg 2pappous.jpg



Ζήνων Ζέης + Έλλη Σωτηρίου-Ζέη (πατέρας + μητέρα)
1pateras-mitera.jpg2pateras.jpg2mitera.jpg


Φωτο: Pinterest
 
Τελευταία επεξεργασία:
Υπέροχο, όπως ΚΑΙ η σειρά. Δεν την ε΄βλεπα τότε- δεν είχα χρόνο για τηλεοράσεις στα 90'ς, αλλά την πετυχα στο youtube προσφατα. Σκέφτομαι πόση φαντασία είχαμε όλοι ως προέφηβοι/ες και πόσο ανάπηρα αφήνει τα παιδιά (κι εμάς) η τεχνολογία του smartphone των tablets και των games.
 
@androu
@Λεωνιδας σουλης

εντόπισα την παρακάτω διαφήμιση του 1993
στο 00.04 το κοριτσάκι είναι η Μέλια από τη σειρά

στη σειρά τη Μυρτώ υποδυόταν η Κορίνα Καραγιαννάκου και τη Μέλια η Νιόβη Αγγελίδου
 
Τελευταία επεξεργασία:
Πίσω
Μπλουζα