Το αγαπημένο μου μάθημα!

Crimson Moonlight

RetroActive
Joined
13 Ιουλ 2015
Μηνύματα
524
Αντιδράσεις
298
perlastar είπε:
Ναι, είμαστε ελάχιστα μόνο off topic, αλλά για τόσο λίγο δεν πειράζει, για τα μαθήματα μιλάμε άλλωστε, εδώ άλλοι ξεφεύγουν εντελώς και το κάνουν εσκεμμένα και συστηματικά. Αυτό λοιπόν θα έλεγα κι εγώ, ότι στο ελληνικό σχολείο την έβρισκαν την άκρη, και συχνά όταν υπήρχε έλλειψη ερχόταν καθηγητής άλλης ειδικότητας να διδάξει το μάθημα, αρκεί να ήταν της ίδιας κατεύθυνσης, π.χ θετικής. Γι'αυτό ήταν φυσικό να διδάσκει ένας Μαθηματικός την Αστρονομία. Σε μας αυτό το φαινόμενο έγινε μία χρονιά στο Λύκειο, με τη Βιολογία όμως, όταν λόγω έλλειψης μας την έκανε ένας Μαθηματικός. Ήταν αξέχαστη εμπειρία, δεν ήξερε την τύφλα του, ήταν αγχωμένος, τα μάθαινε από το βιβλίο όπως εμείς, κι επιπλέον ατάκες όπως: "Το ξέρετε ότι το νερό έχει οξυγόνο; Ναι, σας το λέω εγώ, αλλιώς πώς θα ανέπνεεαν τα ψάρια;", "Το σαλιγκάρι είναι ένα έντομο που..." και "Η κουκουβάγια τρώει τον καταναλωτή κότσυφα και συγκεντρώνει έτσι το σύνολο των ουσιών των κοτσύφων", άφησαν εποχή...

Mην το έχεις σίγουρο ότι πάντα έβρισκαν κάποιον παρόμοιας ειδικότητας. Στην πρώτη λυκείου μας έκανε ιστορία η καθηγήτρια των αγγλικών. Το μάθημα γινόταν ώς εξής: "Παιδιά, δικό σας!" δηλαδή ούτε παράδοση έκανε, ούτε διαβάζαμε και πήραμε όλοι 17. Στην τρίτη Φυσική γενικής παιδείας δίδασκε ο καθηγητής της τεχνολογίας. Μιλάμε για τρελό γέλιο, ούτε με το λυσάρι στο χέρι δεν έλυνε σωστά τις ασκήσεις! Ευτυχώς που κανείς δεν το είχε δηλώσει για τις Πανελλήνιες!


 


Τώρα θυμήθηκα κάτι ενδιαφέρον...Δεν μου άρεσε και τόσο η γυμναστική (εκτός αν κάναμε αθλοπαιδίες αλλιως ηταν βαρετά) τρελαινόμουν όμως για το μάθημα της Ολυμπιακής Παιδείας (νομίζω δεν διδάσκεται πια) γιατί κάναμε όλα τα αθλήματα των Ολυμπιακών (+μίνι ολυμπιακούς μαζί με ένα άλλο σχολείο) και μαθαίναμε την ιστορία πίσω από τους αγώνες.



 
Τελευταία επεξεργασία από έναν συντονιστή:

paulochelao24

Retro Member
Joined
16 Οκτ 2014
Μηνύματα
2.132
Αντιδράσεις
3.147
στο δημοτικό τα αγαπημένα μου μαθήματα ήταν το "Ερευνώ τον φυσικό κόσμο" δηλ. η Φυσική στο δημοτικό,και η "μελέτη του περιβάλλοντος".Μου άρεσαν γιατί ήταν απλά μαθήματα και κατανοητά,και με ωραίες εικόνες μέσα .
 

circleag

RetroJunkie™
Joined
14 Οκτ 2008
Μηνύματα
2.405
Αντιδράσεις
513
Το αγαπημένο μου μάθημα ήταν....

Η γυμναστική και το διάλειμμα! :biglaugh:
 

elephadas

MultiDimensional RetroDivinitY
Joined
22 Οκτ 2010
Μηνύματα
8.911
Αντιδράσεις
14.370
Χμμμ... με αυτή τη λογική θα έπρεπε να προσθέσω στα αγαπημένα μου μαθήματα που ανάφερα σε προηγούμενο post εδώ και τα Οικοκυρικά. Τω καιρώ εκείνω - δεν ξέρω τώρα αν υπάρχει και αν διδάσκεται σε όλα τα φύλα - οικοκυρικά έκαναν μόνο τα κορίτσια. Προσπαθούσαν οι καθηγητές να τα βάζουν τελευταία ώρα οπότε εμείς απλώς φεύγαμε, αλλά με μία οικοκυρικού για όλο το εξατάξιο γυμνάσιο ακόμη και βάζοντας 2 τμήματα μαζί δεν ήταν δυνατό να είναι πάντα την τελευταία ώρα. Όταν ήταν σε ενδιάμεση ώρα απλώς είχαμε κενό και κοπροσκυλιάζαμε (ή τουρτουρίζαμε, αν ήταν χειμώνας). Τότε πολύ μου άρεσε αυτό, αλλά όταν ήρθα Αμερική και κρατούσα έστω ένα υποτυπώδες φοιτητικό νοικοκυριό μόνος μου άλλαξα γνώμη. Δεν μπορώ να πω ότι στενοχωριέμαι που ποτέ δεν έμαθα σταυροβελονιά ή πλέξιμο δαντέλλας με το βελονάκι, αλλά πολύ θα ήθελα να είχα μάθει πώς ράβεται ένα κουμπί, πώς μαντάρονται κάλτσες, ή πως βράζεται ένα αυγό.
 

stayros

Moderator
Διαχειριστές
Joined
16 Νοέ 2011
Μηνύματα
7.716
Αντιδράσεις
1.728
Συμφωνα με τους βαθμους στους ελεγχους μου,τα πιο αγαπημενα ηταν η Γυμναστικη... ..... και τα Καλλιτεχνικα...
s0112.gif


Τωρα που στα δευτερα -αντα ξαναεκατσα στα θρανια... :D ...απο τα πιο αγαπημενα μου εχουν γινει τα εξης:

Αγγλικα....
bokmal.gif


(ευκαιρια να τα "ξεσκονισω" λιγο!!! :D )

Πληροφορικη....
m0303.gif


(για αυτο μου το κολλημα φταιει 100% το retromaniax και μια ψυχη απο εδω μεσα!!!! :D )

Μαθηματικα....

(παραδοξο... :eek: ... αλλα να που εγινε! :D )

και το εργαστηρι της Αγλλικης Αστυνομικης Λογοτεχνιας!!!
p0119.gif
 

blackcatgirl

RetroWannaBe
Joined
20 Απρ 2017
Μηνύματα
59
Αντιδράσεις
112
Α, εντάξει δηλαδή...υπάρχουν κι άλλοι που τους άρεσε η Οικιακή Οικονομία, να μην ανησυχώ...Γιατί παραδόξως, το έβρισκα πολύ ενδιαφέρον και χρήσιμο μάθημα.

 


Πάντως, προσωπικά, λάτρευα - και λατρεύω ακόμα- ό,τι έχει σχέση με τη Γλώσσα... Ειδικά αργότερα, τα μαθήματα κατεύθυνσης Β' και Γ' Λυκείου (Θεωρητικής βεβαίως βεβαίως) ήταν μια όαση για 'μένα στη μαρτυρική περίοδο των Πανελληνίων. Τα Λατινικά και τα Ρητορικά Κείμενα ήταν από τα πολύ αγαπημένα μου.


 


Επίσης, ακόμα θυμάμαι τα Κείμενα Ν. Λογοτεχνίας, όπου είχαμε την τύχη να κάνουμε σαν μάθημα τη "Σονάτα του Σεληνόφωτος", τα ποιήματα της Σαπφούς κ.ά...
:heartcloud: Μου άρεσε όμως και η Βιολογία, από την οποία θυμάμαι αρκετά ενδιαφέροντα και χρήσιμα πραγματάκια.


Όσον αφορά τις ξένες γλώσσες, χμμμ...θα μπορούσα να τις αναφέρω κι αυτές, αλλά το σχολείο μου είχε τα Γερμανικά ως ξένη γλώσσα...οπότε........Nein..


P.S. Σταύρο, τώρα το είδα αυτό.."Εργαστήρι Αγγλικής Αστυνομικής Λογοτεχνίας";
 
Τελευταία επεξεργασία από έναν συντονιστή:

stayros

Moderator
Διαχειριστές
Joined
16 Νοέ 2011
Μηνύματα
7.716
Αντιδράσεις
1.728
blackcatgirl είπε:
P.S. Σταύρο, τώρα το είδα αυτό.."Εργαστήρι Αγγλικής Αστυνομικής Λογοτεχνίας";
Ναι οντως, οσο και να ακουγεται παραξενο, περσι, στο πρωτο τετραμηνο, ενα απο τα εργαστηρια (projects)

που καναμε στο ΣΔΕ, ηταν της Αγγλικης Αστυνομικης Λογοτεχνιας.... :) ... ή για να το θεσω πιο σωστα, ο τιτλος του εργαστηριου ηταν: "Η αγγλικη αστυνομικη λογοτεχνια στον κινηματογραφο" το οποιο περιελαμβανε τα κατωθι:

  • Ιστορια Κινηματογραφου
  • Arthur Conan Doyle και Sherlock Holmes
  • Agatha Cristie και Hercule Poirot
  • Ian Fleming και James Bond


Στο δευτερο τετραμηνο, ενα απο τα εργαστηρια που καναμε ηταν αυτο της σχολικης ηλεκτρονικης εφημεριδας, οπου μεσω του WordPress, μαθαμε πως να στηνουμε και να διαχειριζομαστε ενα blog και να αρθρογραφουμε σε αυτο. Εκει καταγραψαμε ολες τις δραστηριοτητες που ειχε το σχολειο μας,

συν μερικα εξτρα αρθρα ποικιλης υλης. :)

Ομολογω οτι στην αρχη μολις ακουσα τον τιτλο του εργαστηριου, ψιλοξενερωσα... :precry: ....αλλα πιστεψε με, ηταν τοσο ενδιαφερον τελικα - χωρις να περιαυτολογω - που ειχα ενεργο συμμετοχη τοσο στην δημιουργια, οσο και στην παρουσιαση του. :)

Εννοειται παντα με την βοηθεια και την επιμελεια των καθηγητων. :)

Μαλιστα υπαρχει πολυ μεγαλη πιθανοτητα να το ξανακανουμε φετος, οποτε...ανυπομονω!!! :D
 

Omenforever

RetroMasteR
Joined
26 Mαϊ 2006
Μηνύματα
1.842
Αντιδράσεις
908
Σ.Ε.Π (Σχολικός Επαγγελματικός Προσανατολισμός)

Τους λόγους τους φαντάζεστε.
 

Rakeesh

RetroDB Feeder
Joined
10 Δεκ 2007
Μηνύματα
4.517
Αντιδράσεις
1.546
Αλλου ντ' αλλου εγω. Τη μια χρονια το χειροτερο μου ηταν τα Μαθηματικα, την αλλη ηταν το αγαπημενο μου. Αλλη φορα τα Αρχαια ηταν το αγαπημενο μου. Καποιες συγκεκριμενες χρονιες, και η Φυσικη ηταν απο τα αγαπημενα μου. Αυτα πολες φορες ειχαν να κανουν με τον καθηγητη.

2α Λυκειου μου αρεσαν η Ψυχολογια και η Αστρονομια γιατι ηταν μαθηματα πιο λάιτ και πιο χύμα. Tο βιβλιο της Ψυχολογιας ηταν αρκετα καλογραμμενο, και, σε αντιθεση με αλλα μαθηματα, διαβαζοντας μια φορα ενα κεφαλαιο, το καταλαβαινα ανετα και μπορουσα να το περιγραψω. Οσο για τον καθηγητη ηταν πολυ συμπαθης και πραος και τον παρακολουθουσα με ενδιαφερον.

Οσο για τον καθηγητη που μας εκανε Αστρονομια, μας εδινε δικες του σημειωσεις με απλοποιημενες περιληψεις ωστε να μη χρειαζεται να διαβαζουμε απο το βιβλιο.
 
Τελευταία επεξεργασία από έναν συντονιστή:

karapiperim

RetroNuts
Joined
21 Απρ 2017
Μηνύματα
1.884
Αντιδράσεις
3.949
έπεσα πάνω σε αυτό το θέμα και σκέφτομαι... Εσένα ποιο ήταν; 

Καταλήγω...  Μισούσα το σχολείο για μια σειρά λόγους. Το μισούσα. 

Ακόμα όταν περνάω έξω από το παλιό μου λύκειο με πιάνει ψυχοπλακωμα. 

Το μάθημα που λάτρευα ήταν τα κείμενα. Στο δημοτικό το ανθολογιο. Το αγαπούσα τόσο που αποστηθίζα τα ποιήματα κ προσπαθούσα να μπω στη θέση αυτού που τα έγραψε. Κι ας ακολούθησα θετική επιστήμη. 

Τα κείμενα, τα ποιήματα, η λογοτεχνία, πάντα τα έβρισκα συγκλονιστικά. Ζηλεύω και λίγο τους ανθρώπους που βρίσκουν παρηγοριά στο γράψιμο...
 

Bambinella

Extra Galactic RetroEntity!
Joined
18 Mαϊ 2010
Μηνύματα
15.303
Αντιδράσεις
24.289
Hμουν καλη μαθητρια, αλλα οχι και πως αγαπουσα το σχολειο. Αγγαρεια ηταν.

Αγαπημενο μου μαθημα η Εκθεση και ημουν τοσο καλη σ' αυτην που πολλες φορες ο φιλολογος τις διαβαζε φωναχτα μεσα στην ταξη και μου ελεγε πως ηταν εκπληκτικες σε πληροτητα. Το επομενο αγαπημενο μου μαθημα ηταν τα Κειμενα Νεοελληνικης Λογοτεχνιας. Μου αρεσε πολυ να κανουμε αναλυση και κριτικη. Μαλιστα, πολλα απο αυτα τα κειμενα τα ξαναδιαβαζα και το καλοκαιρι απο καθαρη ευχαριστηση.

Τωρα αμα πιασω Μαθηματικα, Φυσικες, Χημειες, ωχ Παναγια μου! Τι εφιαλτης ηταν αυτος! Ποτε δεν καταλαβα γιατι επρεπε να παιδευομαι μεχρι Β' Λυκειου με κατι που σιχαινομουν, που δεν μπορουσα να το χωρεσω στο κεφαλι μου και που σιγουρα δε θα ειχα τη δυνατοτητα να το χρησιμοποιησω εξωσχολικα αφου για μενα ηταν σαν να διαβαζα κινεζικα.
 

domniki

RetroJunkie™
Joined
16 Mαϊ 2007
Μηνύματα
3.426
Αντιδράσεις
2.016
Αστρονομία (Β' Λυκείου) και Ευκλείδειος γεωμετρία.

Δυστυχώς η Αστρονομία ήταν μονόωρο μάθημα και δεν μπορέσαμε να τελειώσουμε όλο το βιβλίο, που ήταν πολύ καλό. Το μάθημα μας το έκανε η Φυσικός (λογικό).

Δεν ξέρω αν τώρα έχει καταργηθεί η αστρονομία, αλλά ξέρω ότι έχει καταργηθεί η Ευκλείδειος γεωμετρία (δεν κάνουν ούτε στο γυμνάσιο, ούτε στο λύκειο τώρα πια).
 

Eagle 1

RetroMasteR
Joined
31 Ιαν 2016
Μηνύματα
1.290
Αντιδράσεις
4.412
Μου άρεσαν πολύ η κοσμογραφία και η γεωμετρία. Επίσης η χημεία και η βιολογία.
 
  • Like
Reactions: RIO

TIGER

RetroWannaBe
Joined
23 Νοέ 2020
Μηνύματα
31
Αντιδράσεις
68
Το αγαπημένο μου μάθημα ήταν η γεωγραφία . Δεν ξέρω πως άρχισα να ασχολούμαι .Ήδη απο το νηπιαγωγείο με θυμάμαι να κάνω χάρτες. Την περιοχή μου ,τα χωριά κτλ . Δυστυχώς την γεωγραφία δεν την απόλαυσα αρκετά στο σχολείο μιας και την έκανα λίγα χρόνια . Στην πέμπτη δημοτικού κάναμε ελληνική γεωγραφία και στην έκτη διεθνή. Πολλές φόρες μάλιστα η δασκάλα με έβαζε να κάνω εγώ το μάθημα κ μια φορά είχε έρθει κ ο διευθυντής να με δεί . Στο γυμνάσιο η γεωγραφία δυστυχώς ήταν η ώρα του παιδιού . Πρώτη γυμνασίου που κάναμε διεθνή γεωγραφία ξανά μας έκανε μάθημα ένας φυσικός σε προχωρημένη ηλικία και η τάξη ήταν πεδίο μάχης . Πολλά καφριλίκια . Στην β γυμνασίου μας έκανε μια βιολόγος μάθημα , Ελληνική και διεθνής γεωγραφία . Μέχρι εκεί . Μέτα δεν ξανακάναμε γεωγραφία. Το άλλο αγαπημένο μου μάθημα ήταν η μελέτη περιβάλλοντος το οποίο αρχικά λεγόταν ΄΄εμείς και ο κόσμος ''. Ήμασταν απο τις τελευταίες γενιές που έιχε τα βιβλία των δεκαετίων του 80'-90'. Πολύ καλύτερα απο αυτά που ακολούθησαν βέβαια . Στο γυμνάσιο και στο λύκειο μου άρεσαν τα αρχαία ,η ιστορία και η πολιτική παιδεία καθώς και η γυμναστική παρόλο που δεν παίζαμε μπάλα τόσο συχνά
 
Τελευταία επεξεργασία:

Αρμαγεδών

RetroDB Feeder
Joined
7 Φεβ 2021
Μηνύματα
1.122
Αντιδράσεις
2.959
Στο Δημοτικό λάτρευα την Γεωγραφία και την Ιστορία! Ήξερα απ' έξω τις πρωτεύουσες των κρατών της Ευρώπης και της Βόρειας και Νότιας Αμερικής. Στο Γυμνάσιο "υποχώρησε" η αγάπη μου γι' αυτήν, λόγω μαθηματικών :p
Την Ιστορία την λάτρεψα απ' την πρώτη στιγμή. Όντας φιλομαθής, ήθελα να "μπαίνω" στο "μεδούλι" των διαφόρων ιστορικών γεγονότων. Γι' αυτό και θέλησα να ακολουθήσω το επάγγελμα του ιστορικού, προτού στραφώ στη Μουσικολογία (το πώς και το γιατί είναι άλλη ιστορία ;) ). Θυμάμαι, στην Γ' Γυμνασίου, είχα στα τρίμηνα 20, 20, 20, στις εξετάσεις 20, εν αντιθέσει με τα Μαθηματικά που είχα 13, 14, 15 και στις εξετάσεις 4 :p
 

Bajar

RetroWannaBe
Joined
3 Αύγ 2011
Μηνύματα
2.079
Αντιδράσεις
6.279
Από τότε που έμαθα να διαβάζω, οτιδήποτε είχε να κάνει με την ελληνική γλώσσα ήταν το αγαπημένο μου. Λάτρευα την ορθογραφία, τη γραμματική, το πως δημιουργείται μια λέξη, μια πρόταση, ένα κείμενο. Όταν έφτασα στο Λύκειο δεν ήθελα πολύ για να λατρέψω και τα αρχαία, άλλωστε πολλά τα άκουγα ήδη στο σπίτι από μωρό λόγω των γονιών μου που ήταν εκπαιδευτικοί και ήταν το αντικείμενό τους. Μοιραία ακολούθησα κι εγώ την ίδια επιστήμη (άλλο αν την απάτησα με τη μουσική στην πορεία και πλέον με συντηρούν από κοινού).
Αλλά εκτός της ελληνικής γλώσσας (και τώρα που το σκέφτομαι και των άλλων γλωσσών που γνωρίζω και αγαπώ εξίσου) το δεύτερο αγαπημένο μου μάθημα ήταν η Γεωγραφία. Από παιδί τρελαινόμουν να χαζεύω χάρτες, να μαθαίνω πρωτεύουσες, πόλεις, ποτάμια και βουνά, να χάνομαι στο γύρισμα της υδρογείου, να διαβάζω για άλλους πολιτισμούς. Ακόμη και τώρα μπαίνω συχνά στο διαδίκτυο για να παίξω γεωγραφικά κουίζ, να περιηγηθώ μέσω google earth, να μάθω μια διαδρομή που ίσως καταφέρω να κάνω στο μέλλον, να διαβάσω για κάποια μακρινή μικροσκοπική χώρα που ίσως δεν ξέρω, να γνωρίσω καλύτερα το ανάγλυφο μια περιοχής που ήδη έχω πάει ή θέλω να πάω. Τι κρίμα που δεν μου φτάνει μια ζωή για να τα δω όλα αυτά από κοντά....
 
Τελευταία επεξεργασία:

elephadas

MultiDimensional RetroDivinitY
Joined
22 Οκτ 2010
Μηνύματα
8.911
Αντιδράσεις
14.370
Από τότε που έμαθα να διαβάζω οτιδήποτε είχε να κάνει με την επιστήμη και ελληνική γλώσσα ήταν το αγαπημένο μου. Λάτρευα την χημεία, την ορθογραφία, τη γραμματική, το πως δημιουργείται μια λέξη, μια πρόταση, ένα κείμενο ή μια χημική ένωση. Όταν έφτασα στο Γυμνάσιο δεν ήθελα πολύ για να λατρέψω και τα αρχαία, άλλωστε πολλά τα διάβαζα ήδη στο σπίτι από μωρό λόγω της μεγάλης συλλογής από εκδόσεις αρχαίων συγγραφέων (κυρίως "Πάπυρος" που ήταν φτηνότερες) που είχε ο πατέρας μου. Για ένα διάστημα σκεφτόμουν να γίνω αρχαιολόγος ή φιλόλογος, αλλά τελικά οι επιστήμες (ιδίως η Χημεία) επικράτησαν. Κι έτσι τώρα ασχολούμαι μόνο από χόμπυ με τις αντιΤζαρτζανικές κοτσάνες που διαβάζω σε ρετροέντυπα και sites.

Αλλά εκτός της ελληνικής γλώσσας αγαπημένο μου μάθημα ήταν και η Γεωγραφία. Από παιδί τρελαινόμουν να χαζεύω χάρτες, να μαθαίνω πρωτεύουσες, πόλεις, ποτάμια και βουνά, να χάνομαι στο γύρισμα της υδρογείου, να διαβάζω για άλλους πολιτισμούς. Ακόμη και τώρα μπαίνω συχνά στο διαδίκτυο για να παίξω γεωγραφικά κουίζ, να περιηγηθώ μέσω google earth, να μάθω μια διαδρομή που ίσως καταφέρω να κάνω στο μέλλον, να διαβάσω για κάποια μακρινή μικροσκοπική χώρα που ίσως δεν ξέρω, να γνωρίσω καλύτερα το ανάγλυφο μια περιοχής που ήδη έχω πάει ή θέλω να πάω. Τι κρίμα που δεν μου φτάνει μια ζωή για να τα δω όλα αυτά από κοντά....

Σχετική με τη Γεωγραφία είναι και η Ιστορία με την οποία επίσης είχα μανία. Αλλά σε αντίθεση με τα άλλα μαθήματα, η ιστορία με επηρεάζει και συναισθηματικά και συνήθως μου χαλάει τη διάθεση. Όποιας περιοχής την ιστορία να διαβάσεις βλέπεις μια συνεχή διαδοχή πολέμων, βαρβαρότητας, καταπίεσης των αδύνατων από τους ισχυρούς, προδοσίες, ίντριγκες.... ειδικά η ελληνική ιστορία με αρρωσταίνει. Όχι ότι είναι χειρότερη από τις άλλες, αλλά άλλο να διαβάζεις για πράγματα που συνέβησαν στην περιοχή που ζεις και που επηρέασαν τους προγόνους σου και τελικά και σένα. Ενω π.χ. όταν διαβάζω για τα εγκλήματα των αποικιοκρατών ή τις επιδρομές του Αττίλα (του original) ή τα χαριτωμένα έθιμα των Αζτέκων με τις ανθρωποθυσίες τους, εξοργίζομαι μεν αλλά δεν στενοχωριέμαι. Αδυναμία μου, το ξέρω. Η Ιστορία όπως και οι άλλες επιστήμες πρέπει να αντιμετωπίζεται ψυχρά και ορθολογιστικά, αλλά πώς να διαβάσεις για την Δ' Σταυροφορία και να μην γίνεις μπαρούτι με την υποκρισία των σταυροφόρων και την αχαλίνωτη και καταστροφική φιλοδοξία και αρχομανία των βυζαντινών αυτοκρατόρων?
 
Μπλουζα