ARETARA
RetroNuts!
- Joined
- 1 Σεπ 2010
- Μηνύματα
- 2.139
- Αντιδράσεις
- 2.293
Σήμερα θα ασχοληθώ με μία ενδιαφέρουσα ιστορική-αστυνομική ταινία. Τίτλος: "Υπόθεση Παγκρατίδη, Αθώος ή ένοχος;" Είναι μια παραγωγή της ΕΡΤ, βασισμένη στο βιβλίο του Κώστα Τσαρούχα "Υπόθεση Παγκρατίδη: Αθώος ή ένοχος" (1989), σε σενάριο Γιάννη Τζιώτη και σκηνοθεσία Δημήτρη Αρβανίτη.
Το θέμα-το καστ. Θεσσαλονίκη, αρχές 1959. Στην ευρύτερη ζώνη της πόλης διαπράττονται δολοφονίες και απόπειρες δολοφονιών που τρομοκρατούν τους κατοίκους. Στις 19 Φεβρουαρίου, άγνωστος τραυματίζει βαρύτατα με πέτρες και ληστεύει ένα ζευγάρι, τον Αθανάσιο Παναγιώτου και την Ελεονόρα Βλάχου στο Σέιχ-Σου. Τα θύματα επέζησαν επειδή η παγωνιά σταμάτησε την αιμορραγία. Στις 6 Μαρτίου, στην περιοχή της Μίκρας, άγνωστοι δολοφονούν με πέτρες και ληστεύουν τον Κωνσταντίνο Ραίση, λοχαγό του ιππικού και τη φίλη του Ευδοκία Παληογιάννη, την οποία μάλιστα βιάζουν. Στις 3 Απριλίου, άγνωστος μπαίνει στο Δημοτικό Νοσοκομείο, του οποίου η αυλή γειτνιάζει στο Σέιχ-Σου και σκοτώνει με πέτρα και ληστεύει τη ράφτρα του ιδρύματος Μελπομένη Πατρικίου, σε ένα μικρό χωριστό σπιτάκι όπου έμενε. Ένα κλίμα φόβου κυκλοφορεί στην πόλη.
Τον Δεκέμβριο του 1963 συλλαμβάνεται ένας νεαρός 24χρονος, ο Αριστείδης Παγκρατίδης (Σπύρος Δρόσος) διότι μπήκε μεθυσμένος στο ορφανοτροφείο Μέγας Αλέξανδρος σε αναζήτηση γυναίκας, όπως υποστηρίζει. Ο υπομοίραρχος (Γιάννης Μπέζος) που αναλαμβάνει την υπόθεση με εξαντλητική ανάκριση ξετυλίγει αρχικά την ιστορία του Παγκρατίδη.
Τρίτο παιδί αξιωματικού του στρατού (Χαράλαμπος) και της αγρότισσας Ελένης (Όλγα Τουρνάκη) από τα Λαγκαδίκια Θεσσαλονίκης, ο μικρός Αριστείδης θα δει τον πατέρα του να δολοφονείται για πολιτικούς λόγους και τη μάνα του να μεταφέρει την υπόλοιπη οικογένεια (αδέρφια του η Μαρίκα και ο Παγκράτης (Θόδωρος Κατσαφάδος)) στην Τούμπα για να γλιτώσουν. Η μάνα του θα στείλει τα άλλα δυο του αδέρφια στην Αθήνα σε έναν θείο τους για να μπορέσει η ίδια με τον άντρα που θα πάρει και πατριό του Αριστείδη, Ευγένη Αλεξιάδη (Ντίνος Καρύδης) να ζήσουν. Σχολείο θα πάει μόνο 3 χρόνια στην πρώτη δημοτικού κάνει θελήματα για να βοηθήσει την οικογένειά του και από τα 13 του πουλάει το κορμί του για λίγα χρήματα ή ένα πιάτο φαί. Δουλεύει και στον Γύρο του θανάτου σαν "κράχτης". Τη βραδιά του περιστατικού στο Ορφανοτροφείο αρχικά θα τον βρει ο φίλος του η Σαλώμη (Τάκης Μόσχος) που είναι από τους "άλλους" γιατί του έταξε γυναίκα. Ο Αριστείδης θα την απορρίψει νομίζοντας ότι του κάνουν πλάκα αλλά θα ακούσει με ενδιαφέρον την ιστορία για τον λοχία που νταραβερίζεται με μια μπεμπέκα στο Ορφανοτροφείο. Θα πάει στο Ορφανοτροφείο για να τη δει αλλά αυτό θα εκληφθεί ως απόπειρα βιασμού και δολοφονίας λόγω μιας πέτρας που κουβαλούσε μαζί του.
Ο Υπομοίραρχος οριοθετεί την αποστολή του στο να επιτύχει την ομολογία του Αριστείδη για τους φόνους. Με απειλές, υποσχέσεις και καταπονήσεις του Αριστείδη θα επιτύχει τον στόχο του. Ο τελευταίος θα ανασκευάσει ότι η ομολογία του ήταν προιόν βασανισμού αλλά το (δεύτερο) δικαστήριο δεν θα πειστεί. Και ενώ αρχικά θα καταδικαστεί (Οκτώβριος 1964) σε 9ετή κάθειρξη για "εξαναγκασμόν εις ασέλγεια" εις βάρος 11χρονης τροφίμου του Ορφανοτροφείου, μετά την ομολογία του το δεύτερο δικαστήριο τον Φεβρουάριο του 1966 θα τον καταδικάσει "τετράκις εις θάνατον". Θα αγνοηθούν τα επιχειρήματα της υπεράσπισης και μάλιστα ένας εκ των συνηγόρων (Γιώργος Κοτανίδης) θα αποχωρήσει. Στις 6 Φεβρουαρίου 1968 θα εκτελεστεί στο Σέιχ-Σου.
Σχόλια. Η ταινία αναφέρεται σε ένα ιστορικό γεγονός που είναι αδιαμφισβήτητα συνδεδεμένο με μια ταραγμένη πολιτική περίοδο. Ο χώρος είναι η Θεσσαλονίκη των πολιτικών παθών (Δολοφονία Λαμπράκη) αλλά και της δράσης ενός ή πολλών ψυχοπαθών ατόμων που φαινομενικά κίνητρο έχουν την κλοπή αλλά και ίσως κάτι παραπάνω. Μια πόλη που ζει μέσα στον φόβο και ψάχνει με κάθε τρόπο να βρεθεί ο ένοχος. Και θα βρεθεί στο πρόσωπο ενός κατεστραμμένου ανθρώπου αν και νεαρότατου στην ηλικία. Που δεν πήγε σχολείο πρακτικά. Που ψωνίζεται για να ζήσει. Που "δεν τα πάει καλά με τις γυναίκες". Με μια μάνα παραδουλεύτρα (βλ. και σχετικό video) και πατριό εισπράκτορα στα λεωφορεία. Με παραβατικό παρελθόν και δυσοίωνο μέλλον έτσι κι αλλιώς. Ο ιδανικός υποψήφιος για το "κλείσιμο" της δουλειάς.
Η Θεσσαλονίκη ντυμένη στα σκοτεινά χρώματα της σκοτεινής αυτής υπόθεσης. Οι άνθρωποι βιαστικοί, γκρίζοι, κουρασμένοι. Στα πεδία των γυρισμάτων κυριαρχεί η νυχτερινή ώρα, οι εσωτερικοί χώροι, τα ασπρόμαυρα φίλτρα στα flash-back.
Αυτή η "ομογενοποίηση" τοπίου όμως δεν συνεπάγεται και "ομογενοποίηση" χαρακτήρων. Δείτε για παράδειγμα την πλευρά "κατηγορίας", το πόσο διαφορετικά στέκεται στην υπόθεση ο υπομοίραρχος ή ο πρόεδρος του δικαστηρίου (Στέλιος Λιονάκης), σε σχέση με τον μοίραρχο (Γιώργος Μούτσιος) και τον εισαγγελέα (Τάκης Βουλαλάς). Παρά την όποια, ωστόσο, διαφοροποίηση το θέμα έχει εν πολλοίς προδιαγραφεί στην τελική του κατάληξη.
Πολύ καλή η σκηνοθεσία του Δημήτρη Αρβανίτη που πετυχαίνει να αναπαραστήσει και να χρωματίσει κατάλληλα το πολιτικοκοινωνικό στάτους της εποχής. Παίρνει φυσικά και τις απαραίτητες βοήθειες από το εκλεκτό επιτελείο ηθοποιών που στάθηκαν εξαιρετικά.
Πρώτος με κορυφαία ερμηνεία ο Σπύρος Δρόσος που μπαίνει κυριολεκτικά στο πετσί του ρόλου. Ικανοποιητική η ερμηνεία του Γιάννη Μπέζου σε έναν δύσκολο ρόλο, τελείως διαφορετικό από αυτούς που έχουμε συνηθίσει. Από τους υπόλοιπους δεν μπορώ να πω ότι υστέρησε κάποιος, θα σταθώ ιδιαίτερα όμως στους πολύ καλούς Όλγα Τουρνάκη, Δέσπω Διαμαντίδου, Τάκη Μόσχο και βέβαια στην Τιτίκα Βλαχοπούλου που άφησε θετικές εντυπώσεις ως η νοσοκόμα Φανή Τσαμπάζη.
Η μουσική των Τζώνυ Άλεξ (ίσως πρόκειται για ψευδώνυμο) και Γιάννη Δρολάπα με αυξομειώσεις στον δραματικό της χαρακτήρα είναι ενταγμένη σωστά στο έργο και συνεισφερει. προστιθέμενη αξία σε αυτό. Ακούγεται και ένα γνωστό κομμάτι της εποχής, Ο πατέρας με τον Στέλιο Καζαντζίδη. Πολύ καλή τέλος και η φωτογραφία του Λάκη Κυρλίδη.
Μικρά-μικρά. 1. Η ταινία αποτελεί διασκευή της ομότιτλης μίνι σειράς 7 επεισοδίων που παίχτηκε στην κρατική τηλεόραση το 1989.
2. Υπάρχει πληθώρα πηγών για την υπόθεση και για όποιον επιθυμεί να εντρυφήσει σε αυτήν. Για παράδειγμα σε αυτήν την πηγή στηρίχθηκε μέρος των προαναφερθέντων. Άλλη πηγή εδώ. Κάποιες σχετικές αναφορές με video και φωτογραφίες μπορείτε επίσης να βρείτε εδώ. Τέλος, μία νεότερη έκδοση του σχετικού βιβλίου του Κώστα Τσαρουχα (δεν γνωρίζω αν είναι απλά επανέκδοση του πρώτου βιβλίου ή κάτι διαφορετικό) μπορείτε να δείτε εδώ.
Απόσπασμα 1. Ο Παγκράτης Παγκρατίδης επισκέπτεται τη μάνα του για να της μεταφέρει το νέο της εκτέλεσης του Αριστείδη.
Μάνα (μαζεύει κομμάτια από σπασμένο πιάτο) - Γλίστρησε απ' τα χέρια μου κι έσπασε για δεν βλέπεις; Κακό σημάδι... Τι στάθηκες εκεί τα παν και ψάχνεις να 'βρεις λόγια να με το πεις...
Παγκράτης: - ................
Μάνα: - Σώπα, σώπα να χαρείς ό,τι αγαπάς... Δεν ήτανε κακό το όνειρο που 'δα ψες βράδυ... Θα δεις, που θα σωθεί ο Αρίστος. Πιάσανε λέει τον... τον τρελό που μένει στη βίλα πάνω στο Σειχ-Σου και γράφαν οι εφημερίδες πως ξαναβγήκε απ' το δρομάκι που 'χουνε σκαμμένο κάτω απ' τη γη και βγαίνει απ' τον κήπο τους στο δάσο...
Απόσπασμα 2. Ο υπομοίραρχος συζητάει με την Γερμανίδα μητέρα (Δέσπω Διαμαντίδου) του Αίαντα Σκλαβούνου, ύποπτου, στη βίλα της κοντά στο Σέιχ-Σου.
Μητέρα: - Τι άλλο θα 'θελαν, φαντάζεστε από μένα οι δημοσιογράφοι... Πράγματι, ο γιος μου νοσηλεύεται σ' ένα ψυχιατρικό ίδρυμα, δεν τους το 'κρυψα, όσο για την υπόγεια διάβαση που οδηγεί απ' τον κήπο μας κατευθείαν στο δάσος του Σέιχ-Σου δεν τ' αρνήθηκα ποτέ. Το δεύτερο όμως έγκλημα έγινε στη Μίκρα που απέχει μερικά χιλιόμετρα, ακριβώς με την ίδια μέθοδο και, όπως αποδείχτηκε άλλωστε και για τον ίδιο σκοπό, τη ληστεία. Ο δράστης, αν υποθέσουμε ότι ήταν ένας, ετύλιξε μια πέτρα σ' ένα μαντήλι για να μην αφήσει δακτυλικά αποτυπώματα κι αφού τσάκισε τα κρανία των δύο ανύποπτων εραστών αφήρησε τα χρήματα από το πορτοφόλι του αξιωματικού και την τσάντα της κοπέλας...
Υπομοίραρχος: - ...την οποία και εβίασε νεκρή...
Μητέρα: - Η κοινή λογική λοιπόν, απορρίπτει κάθε υποψία κατηγορίας εις βάρος του παιδιού μου, γιατί από πολλά χρόνια δεν έχει συναίσθηση του περιβάλλοντος και κυρίως των αντικειμένων καθημερινής χρήσης όπως τα χρήματα, το πορτοφόλι, η τσάντα, το μαντήλι. Εγώ όμως δεν το 'κρυψα απ' τους δημοσιογράφους και είμαι πρόθυμη να το ξανασυζητήσω μαζί τους αν και σήμερα μου ξαναχτυπήσουν την πόρτα.
Υπομοίραρχος: - Δεν θα διστάζατε ασφαλώς να υποστηρίξετε την άποψη ότι ο Παγκρατίδης δεν είναι ο πραγματικός δράκος...
Μητέρα: - Πώς το καταλάβατε;
Υπομοίραρχος: - Είπατε πριν "...αν υποθέσουμε πως ο δράστης είναι ένας...". Η απόφαση όμως κυρία μου που τον έστειλε στο απόσπασμα είναι τελεσίδικη και η αμφισβήτησή της μόνο αντεθνικά συμφέροντα εξυπηρετεί. Μην ξεχνάτε τι στοίχησε στη χωροφυλακή εκείνη η υπόθεσις Λαμπράκη...
Μητέρα: - Σεις δεν πρέπει να το ξεχνάτε κύριε Υπομοίραρχε. Ακούστε με. Παρά το αντικομμουνιστικό μου μένος, και μόνο που το σκέπτομαι, έχω την αίσθηση ότι προ ολίγου εξετελέσθη ένας αθώος από πολύ γνωστούς δράκους.
Υπομοίραρχος: - Απ' ότι βλέπω όμως δεν έχετε διόλου συναίσθηση πως μιλάτε σ' έναν αξιωματικό της Ασφαλείας.
Μητέρα: - Απόλυτη, σας βεβαιώ. Και, επειδή δεν μου αρέσει να προκαλώ το δημόσιο αίσθημα, σας παρακαλώ να αποσύρετε αμέσως τους άνδρες σας από την έπαυλή μου γιατί αλλιώς θα δώσω εντολή στον δικηγόρο μου ν' αποτανθεί στον εισαγγελέα...
Απόσπασμα 3. Ο υπομοίραρχος συνομιλεί με τον Διοικητή Ασφαλείας (Βασίλης Κανάκης) λίγο μετά αφού η νοσοκόμος δεν θα αναγνωρίσει στο πρόσωπο του Παγκρατίδη τον δράστη του Δημοτικού Νοσοκομείου.
Διοικητής: - Υποπτεύομαι πως δεν τα πάμε και τόσο καλά Υπομοίραρχε.
Υπομοίραρχος: - Πρόκειται για ανισόρροπο άτομο κύριε Διοικητά.
Διοικητής: - Για τη νοσοκόμα λες, ή για τον κρατούμενο;
Υπομοίραρχος: - Του λόγου της. Μας τα κανε μούσκεμα και δυστυχώς μπροστά στον εισαγγελέα.
Διοικητής: - Επομένως εκείνο που ενδιαφέρει πια δεν είναι αν έχουμε στο χέρι τον πραγματικό δράκο αλλά αν μπορούμε να συγκεντρώσουμε όλα τα στοιχεία που απαιτούνται για να κατασκευάσουν ένα παρελθόν από το οποίο μπορεί να προκύψει ένας δράκος. Έγινα κατανοητός;
Υπομοίραρχος: - Μάλιστα κύριε Διοικητά...
Video. Στιγμές από την ταινία στο παρακάτω video. Να σημειώσω ότι το μουσικό χαλί, το τραγούδι "Στην αλάνα" με τον Γιώργο Νταλάρα, κατά πολλούς είναι γραμμένο για την υπόθεση Παγκρατίδη. Σε αυτήν την κατεύθυνση κινείται και η άποψη του υποφαινόμενου.
Το θέμα-το καστ. Θεσσαλονίκη, αρχές 1959. Στην ευρύτερη ζώνη της πόλης διαπράττονται δολοφονίες και απόπειρες δολοφονιών που τρομοκρατούν τους κατοίκους. Στις 19 Φεβρουαρίου, άγνωστος τραυματίζει βαρύτατα με πέτρες και ληστεύει ένα ζευγάρι, τον Αθανάσιο Παναγιώτου και την Ελεονόρα Βλάχου στο Σέιχ-Σου. Τα θύματα επέζησαν επειδή η παγωνιά σταμάτησε την αιμορραγία. Στις 6 Μαρτίου, στην περιοχή της Μίκρας, άγνωστοι δολοφονούν με πέτρες και ληστεύουν τον Κωνσταντίνο Ραίση, λοχαγό του ιππικού και τη φίλη του Ευδοκία Παληογιάννη, την οποία μάλιστα βιάζουν. Στις 3 Απριλίου, άγνωστος μπαίνει στο Δημοτικό Νοσοκομείο, του οποίου η αυλή γειτνιάζει στο Σέιχ-Σου και σκοτώνει με πέτρα και ληστεύει τη ράφτρα του ιδρύματος Μελπομένη Πατρικίου, σε ένα μικρό χωριστό σπιτάκι όπου έμενε. Ένα κλίμα φόβου κυκλοφορεί στην πόλη.
Τον Δεκέμβριο του 1963 συλλαμβάνεται ένας νεαρός 24χρονος, ο Αριστείδης Παγκρατίδης (Σπύρος Δρόσος) διότι μπήκε μεθυσμένος στο ορφανοτροφείο Μέγας Αλέξανδρος σε αναζήτηση γυναίκας, όπως υποστηρίζει. Ο υπομοίραρχος (Γιάννης Μπέζος) που αναλαμβάνει την υπόθεση με εξαντλητική ανάκριση ξετυλίγει αρχικά την ιστορία του Παγκρατίδη.
Τρίτο παιδί αξιωματικού του στρατού (Χαράλαμπος) και της αγρότισσας Ελένης (Όλγα Τουρνάκη) από τα Λαγκαδίκια Θεσσαλονίκης, ο μικρός Αριστείδης θα δει τον πατέρα του να δολοφονείται για πολιτικούς λόγους και τη μάνα του να μεταφέρει την υπόλοιπη οικογένεια (αδέρφια του η Μαρίκα και ο Παγκράτης (Θόδωρος Κατσαφάδος)) στην Τούμπα για να γλιτώσουν. Η μάνα του θα στείλει τα άλλα δυο του αδέρφια στην Αθήνα σε έναν θείο τους για να μπορέσει η ίδια με τον άντρα που θα πάρει και πατριό του Αριστείδη, Ευγένη Αλεξιάδη (Ντίνος Καρύδης) να ζήσουν. Σχολείο θα πάει μόνο 3 χρόνια στην πρώτη δημοτικού κάνει θελήματα για να βοηθήσει την οικογένειά του και από τα 13 του πουλάει το κορμί του για λίγα χρήματα ή ένα πιάτο φαί. Δουλεύει και στον Γύρο του θανάτου σαν "κράχτης". Τη βραδιά του περιστατικού στο Ορφανοτροφείο αρχικά θα τον βρει ο φίλος του η Σαλώμη (Τάκης Μόσχος) που είναι από τους "άλλους" γιατί του έταξε γυναίκα. Ο Αριστείδης θα την απορρίψει νομίζοντας ότι του κάνουν πλάκα αλλά θα ακούσει με ενδιαφέρον την ιστορία για τον λοχία που νταραβερίζεται με μια μπεμπέκα στο Ορφανοτροφείο. Θα πάει στο Ορφανοτροφείο για να τη δει αλλά αυτό θα εκληφθεί ως απόπειρα βιασμού και δολοφονίας λόγω μιας πέτρας που κουβαλούσε μαζί του.
Ο Υπομοίραρχος οριοθετεί την αποστολή του στο να επιτύχει την ομολογία του Αριστείδη για τους φόνους. Με απειλές, υποσχέσεις και καταπονήσεις του Αριστείδη θα επιτύχει τον στόχο του. Ο τελευταίος θα ανασκευάσει ότι η ομολογία του ήταν προιόν βασανισμού αλλά το (δεύτερο) δικαστήριο δεν θα πειστεί. Και ενώ αρχικά θα καταδικαστεί (Οκτώβριος 1964) σε 9ετή κάθειρξη για "εξαναγκασμόν εις ασέλγεια" εις βάρος 11χρονης τροφίμου του Ορφανοτροφείου, μετά την ομολογία του το δεύτερο δικαστήριο τον Φεβρουάριο του 1966 θα τον καταδικάσει "τετράκις εις θάνατον". Θα αγνοηθούν τα επιχειρήματα της υπεράσπισης και μάλιστα ένας εκ των συνηγόρων (Γιώργος Κοτανίδης) θα αποχωρήσει. Στις 6 Φεβρουαρίου 1968 θα εκτελεστεί στο Σέιχ-Σου.
Σχόλια. Η ταινία αναφέρεται σε ένα ιστορικό γεγονός που είναι αδιαμφισβήτητα συνδεδεμένο με μια ταραγμένη πολιτική περίοδο. Ο χώρος είναι η Θεσσαλονίκη των πολιτικών παθών (Δολοφονία Λαμπράκη) αλλά και της δράσης ενός ή πολλών ψυχοπαθών ατόμων που φαινομενικά κίνητρο έχουν την κλοπή αλλά και ίσως κάτι παραπάνω. Μια πόλη που ζει μέσα στον φόβο και ψάχνει με κάθε τρόπο να βρεθεί ο ένοχος. Και θα βρεθεί στο πρόσωπο ενός κατεστραμμένου ανθρώπου αν και νεαρότατου στην ηλικία. Που δεν πήγε σχολείο πρακτικά. Που ψωνίζεται για να ζήσει. Που "δεν τα πάει καλά με τις γυναίκες". Με μια μάνα παραδουλεύτρα (βλ. και σχετικό video) και πατριό εισπράκτορα στα λεωφορεία. Με παραβατικό παρελθόν και δυσοίωνο μέλλον έτσι κι αλλιώς. Ο ιδανικός υποψήφιος για το "κλείσιμο" της δουλειάς.
Η Θεσσαλονίκη ντυμένη στα σκοτεινά χρώματα της σκοτεινής αυτής υπόθεσης. Οι άνθρωποι βιαστικοί, γκρίζοι, κουρασμένοι. Στα πεδία των γυρισμάτων κυριαρχεί η νυχτερινή ώρα, οι εσωτερικοί χώροι, τα ασπρόμαυρα φίλτρα στα flash-back.
Αυτή η "ομογενοποίηση" τοπίου όμως δεν συνεπάγεται και "ομογενοποίηση" χαρακτήρων. Δείτε για παράδειγμα την πλευρά "κατηγορίας", το πόσο διαφορετικά στέκεται στην υπόθεση ο υπομοίραρχος ή ο πρόεδρος του δικαστηρίου (Στέλιος Λιονάκης), σε σχέση με τον μοίραρχο (Γιώργος Μούτσιος) και τον εισαγγελέα (Τάκης Βουλαλάς). Παρά την όποια, ωστόσο, διαφοροποίηση το θέμα έχει εν πολλοίς προδιαγραφεί στην τελική του κατάληξη.
Πολύ καλή η σκηνοθεσία του Δημήτρη Αρβανίτη που πετυχαίνει να αναπαραστήσει και να χρωματίσει κατάλληλα το πολιτικοκοινωνικό στάτους της εποχής. Παίρνει φυσικά και τις απαραίτητες βοήθειες από το εκλεκτό επιτελείο ηθοποιών που στάθηκαν εξαιρετικά.
Πρώτος με κορυφαία ερμηνεία ο Σπύρος Δρόσος που μπαίνει κυριολεκτικά στο πετσί του ρόλου. Ικανοποιητική η ερμηνεία του Γιάννη Μπέζου σε έναν δύσκολο ρόλο, τελείως διαφορετικό από αυτούς που έχουμε συνηθίσει. Από τους υπόλοιπους δεν μπορώ να πω ότι υστέρησε κάποιος, θα σταθώ ιδιαίτερα όμως στους πολύ καλούς Όλγα Τουρνάκη, Δέσπω Διαμαντίδου, Τάκη Μόσχο και βέβαια στην Τιτίκα Βλαχοπούλου που άφησε θετικές εντυπώσεις ως η νοσοκόμα Φανή Τσαμπάζη.
Η μουσική των Τζώνυ Άλεξ (ίσως πρόκειται για ψευδώνυμο) και Γιάννη Δρολάπα με αυξομειώσεις στον δραματικό της χαρακτήρα είναι ενταγμένη σωστά στο έργο και συνεισφερει. προστιθέμενη αξία σε αυτό. Ακούγεται και ένα γνωστό κομμάτι της εποχής, Ο πατέρας με τον Στέλιο Καζαντζίδη. Πολύ καλή τέλος και η φωτογραφία του Λάκη Κυρλίδη.
Μικρά-μικρά. 1. Η ταινία αποτελεί διασκευή της ομότιτλης μίνι σειράς 7 επεισοδίων που παίχτηκε στην κρατική τηλεόραση το 1989.
2. Υπάρχει πληθώρα πηγών για την υπόθεση και για όποιον επιθυμεί να εντρυφήσει σε αυτήν. Για παράδειγμα σε αυτήν την πηγή στηρίχθηκε μέρος των προαναφερθέντων. Άλλη πηγή εδώ. Κάποιες σχετικές αναφορές με video και φωτογραφίες μπορείτε επίσης να βρείτε εδώ. Τέλος, μία νεότερη έκδοση του σχετικού βιβλίου του Κώστα Τσαρουχα (δεν γνωρίζω αν είναι απλά επανέκδοση του πρώτου βιβλίου ή κάτι διαφορετικό) μπορείτε να δείτε εδώ.
Απόσπασμα 1. Ο Παγκράτης Παγκρατίδης επισκέπτεται τη μάνα του για να της μεταφέρει το νέο της εκτέλεσης του Αριστείδη.
Μάνα (μαζεύει κομμάτια από σπασμένο πιάτο) - Γλίστρησε απ' τα χέρια μου κι έσπασε για δεν βλέπεις; Κακό σημάδι... Τι στάθηκες εκεί τα παν και ψάχνεις να 'βρεις λόγια να με το πεις...
Παγκράτης: - ................
Μάνα: - Σώπα, σώπα να χαρείς ό,τι αγαπάς... Δεν ήτανε κακό το όνειρο που 'δα ψες βράδυ... Θα δεις, που θα σωθεί ο Αρίστος. Πιάσανε λέει τον... τον τρελό που μένει στη βίλα πάνω στο Σειχ-Σου και γράφαν οι εφημερίδες πως ξαναβγήκε απ' το δρομάκι που 'χουνε σκαμμένο κάτω απ' τη γη και βγαίνει απ' τον κήπο τους στο δάσο...
Απόσπασμα 2. Ο υπομοίραρχος συζητάει με την Γερμανίδα μητέρα (Δέσπω Διαμαντίδου) του Αίαντα Σκλαβούνου, ύποπτου, στη βίλα της κοντά στο Σέιχ-Σου.
Μητέρα: - Τι άλλο θα 'θελαν, φαντάζεστε από μένα οι δημοσιογράφοι... Πράγματι, ο γιος μου νοσηλεύεται σ' ένα ψυχιατρικό ίδρυμα, δεν τους το 'κρυψα, όσο για την υπόγεια διάβαση που οδηγεί απ' τον κήπο μας κατευθείαν στο δάσος του Σέιχ-Σου δεν τ' αρνήθηκα ποτέ. Το δεύτερο όμως έγκλημα έγινε στη Μίκρα που απέχει μερικά χιλιόμετρα, ακριβώς με την ίδια μέθοδο και, όπως αποδείχτηκε άλλωστε και για τον ίδιο σκοπό, τη ληστεία. Ο δράστης, αν υποθέσουμε ότι ήταν ένας, ετύλιξε μια πέτρα σ' ένα μαντήλι για να μην αφήσει δακτυλικά αποτυπώματα κι αφού τσάκισε τα κρανία των δύο ανύποπτων εραστών αφήρησε τα χρήματα από το πορτοφόλι του αξιωματικού και την τσάντα της κοπέλας...
Υπομοίραρχος: - ...την οποία και εβίασε νεκρή...
Μητέρα: - Η κοινή λογική λοιπόν, απορρίπτει κάθε υποψία κατηγορίας εις βάρος του παιδιού μου, γιατί από πολλά χρόνια δεν έχει συναίσθηση του περιβάλλοντος και κυρίως των αντικειμένων καθημερινής χρήσης όπως τα χρήματα, το πορτοφόλι, η τσάντα, το μαντήλι. Εγώ όμως δεν το 'κρυψα απ' τους δημοσιογράφους και είμαι πρόθυμη να το ξανασυζητήσω μαζί τους αν και σήμερα μου ξαναχτυπήσουν την πόρτα.
Υπομοίραρχος: - Δεν θα διστάζατε ασφαλώς να υποστηρίξετε την άποψη ότι ο Παγκρατίδης δεν είναι ο πραγματικός δράκος...
Μητέρα: - Πώς το καταλάβατε;
Υπομοίραρχος: - Είπατε πριν "...αν υποθέσουμε πως ο δράστης είναι ένας...". Η απόφαση όμως κυρία μου που τον έστειλε στο απόσπασμα είναι τελεσίδικη και η αμφισβήτησή της μόνο αντεθνικά συμφέροντα εξυπηρετεί. Μην ξεχνάτε τι στοίχησε στη χωροφυλακή εκείνη η υπόθεσις Λαμπράκη...
Μητέρα: - Σεις δεν πρέπει να το ξεχνάτε κύριε Υπομοίραρχε. Ακούστε με. Παρά το αντικομμουνιστικό μου μένος, και μόνο που το σκέπτομαι, έχω την αίσθηση ότι προ ολίγου εξετελέσθη ένας αθώος από πολύ γνωστούς δράκους.
Υπομοίραρχος: - Απ' ότι βλέπω όμως δεν έχετε διόλου συναίσθηση πως μιλάτε σ' έναν αξιωματικό της Ασφαλείας.
Μητέρα: - Απόλυτη, σας βεβαιώ. Και, επειδή δεν μου αρέσει να προκαλώ το δημόσιο αίσθημα, σας παρακαλώ να αποσύρετε αμέσως τους άνδρες σας από την έπαυλή μου γιατί αλλιώς θα δώσω εντολή στον δικηγόρο μου ν' αποτανθεί στον εισαγγελέα...
Απόσπασμα 3. Ο υπομοίραρχος συνομιλεί με τον Διοικητή Ασφαλείας (Βασίλης Κανάκης) λίγο μετά αφού η νοσοκόμος δεν θα αναγνωρίσει στο πρόσωπο του Παγκρατίδη τον δράστη του Δημοτικού Νοσοκομείου.
Διοικητής: - Υποπτεύομαι πως δεν τα πάμε και τόσο καλά Υπομοίραρχε.
Υπομοίραρχος: - Πρόκειται για ανισόρροπο άτομο κύριε Διοικητά.
Διοικητής: - Για τη νοσοκόμα λες, ή για τον κρατούμενο;
Υπομοίραρχος: - Του λόγου της. Μας τα κανε μούσκεμα και δυστυχώς μπροστά στον εισαγγελέα.
Διοικητής: - Επομένως εκείνο που ενδιαφέρει πια δεν είναι αν έχουμε στο χέρι τον πραγματικό δράκο αλλά αν μπορούμε να συγκεντρώσουμε όλα τα στοιχεία που απαιτούνται για να κατασκευάσουν ένα παρελθόν από το οποίο μπορεί να προκύψει ένας δράκος. Έγινα κατανοητός;
Υπομοίραρχος: - Μάλιστα κύριε Διοικητά...
Video. Στιγμές από την ταινία στο παρακάτω video. Να σημειώσω ότι το μουσικό χαλί, το τραγούδι "Στην αλάνα" με τον Γιώργο Νταλάρα, κατά πολλούς είναι γραμμένο για την υπόθεση Παγκρατίδη. Σε αυτήν την κατεύθυνση κινείται και η άποψη του υποφαινόμενου.
Συνημμένα
Τελευταία επεξεργασία από έναν συντονιστή:
