Επίσης το ξέρατε ότι η μουσική της Φαντασίας επαναηχογραφήθηκε το 1982 (με μαέστρο τον Irwin Kostal - η αρχική ήταν με τον Στοκόφσκυ); Εγώ πρόσφατα το έμαθα..Εδώ μια σκηνή από την απόπειρα συγχρονισμού από κάποιον της νέας ηχογράφησης με την ταινία:
http://vimeo.com/44692058#
Αν και υποστηρίζω πάντα το original σε οτιδήποτε ( σε ταινίες κτλ.), ωραία θα ήταν να προσέφεραν και αυτή την εκδοχή για αρχειακούς λόγους
Πράγματι, η μουσική της ταινίας ξαναηχογραφήθηκ αλλά ευτυχώς η μουσική στο βίντεο και το DVD είναι η αυθεντική. Η ιστορία όμως της ταινίας είναι τόσο πολυτάραχη με αποτέλεσμα μια σχετικά δυσάρεστη έκπληξη σχετικά με το DVD. Αλλα ας δούμε τι πέρασε η ταινία από την αρχή.
To 1941 η Fantasia πρωτοκυκλοφόρησε ως roadshow . Δεν έχετε ξανακούσει αυτή τη λέξη; Oύτε κι εγώ αλλά η Wikipedia μας πληροφορεί ως πρόκειται για περιορισμένη κυκλοφορία της ταινίας πριν την επίσημη πρεμιέρα (
http://en.wikipedia.org/wiki/Roadshow_theatrical_release ). Μόνο που αυτή η αυθεντική Fantasia διαφέρει κάπως από αυτήν που ξέρουν οι τελευταίες τρεις γενιές που είδαν την ταινία μέσω της βινεοκασέτας που κυκλοφόρησε μέσα στις αρχές της δεκαετίας του ʼ90. Η διάρκεια της αυθεντικής εκδοχής όπως πρωτοπαρουσιάστηκε στο κοινό το 1941 διαρκούσε 124 λεπτά συν 15 λεπτά διάλειμμα μετά το Rite of Spring όπως ανέφερα παραπάνω. Επιπλέον, οι εισαγωγές για το κάθε κομμάτι δεν είναι απλώς ένα σύντομο voice-over αλλα ο ίδιος ο συνθέτης και μουσικός σχολιαστής Deems Taylor εμφανίζεται μπροστά στην κάμερα καθισμένος ανάμεσα στους καλλιτέχνες της ορχήστρας και κάνει αρκετά εκτεταμένες εισαγωγές πάνω σε κάθε κομμάτι. Επίσης αναγγέλει και το διάλλειμμα που αναφέραμε πριν. Η αυθεντική αυτή εκδοχή δεν τα πήγε άσχημα στα ταμεία ή τουλάχιστον σάφώς καλύτερα απʼ ότι έκανε αργότερα όταν κυκλοφόρησε ευρέως ένα χρόνο μετά....
.....που μας φερνει στο έτος 1942: η χρονιά που έγινε επίσημα η πρεμιέρα της ταινίας. Μόνο που η εκδοχή που είδε ο κόσμος στις Ηνωμένες Πολιτείες εκείνη τη χρονιά δεν ήταν ακριβώς η ίδια με αυτήν που είχε κυκλοφορήσει ως roadshow την προηγούμενη χρονιά. Από 124 λεπτά, είχε πετσοκοπεί στα 81 λεπτά. Κιʼ αυτό επειδή 1) όλες οι σκηνές του παρουσιαστή Deems Taylor είχαν αφαιρεθεί και 2) Η Toccata and Fugue in D Minor απουσίαζε (και απορεί ο κόσμος εδώ και τόσες δεκαετίες για ποιο λόγο η ταινία δεν έκοψε αρκετά εισιτήρια
. A ναι, και το δεκαπεντάλεπτο διάλειμμα πήρε επίσης δρόμο. Πως δέχτηκε ο Walt Disney να γίνουν τέτοιες αλλαγές; Aς πούμε πως δεν πετούσε από τη χαρά του και παρά το γεγονός πως τις αλλαγές τις ζήτησε η εταιρεία RKO (Radio-Keith-Orpheum) Pictures για να κάνει τη διανομή, ο Walt Disney είχει κάποιες σοβαρές αντιρρήσεις. Τι να γίνει όμως, χρειαζότανε τα χρήματα και έτσι συμφώνησε αρκει να μη χρειαζόταν να πετσοκόψει ο ίδιος την ταινία, πράγμα που τελικά δεν ήταν απαραίτητο μιας και η RKO την πετσόκοψε εκ μέρους του. Η αποτυχία αυτής της εκδοχής μάλλον λειτούργησε ως μια μικρή υπόδειξη για τους υπεύθυνούς της διανομής μια και όταν ξανακυκλοφόρησε η ταινία λίγα χρόνια μετά, έγιναν κάποιες διορθώσεις.
Κι έτσι προχώράμε στο έτος 1945. Παράλληλα με τις εξελίξεις στην Ευρωπή, ο καλλιτεχνικός τομέας στην Αμερική ενισχύθηκε από μια βελτιωμένη εκδοχή της Φαντασίας που κυκλοφόρησε στους κινηματογράφους. Από 81 λεπτά, η διάρκεια της ταινίας αυξήθηκε στα 115 χάρη στην επαναφορά του κομματιού Toccata and Fugue in D Minor. Οι σκηνές του Deems Taylor εξακολουθούσαν να απουσιάζουν αλλα τουλάχιστον κάποιος θεώρησε σωστό να επαναφέρει ένα μέρος των εισαγωγών ως αφήγηση σε μορφή voice-over, (τις εισαγωγές αυτές τις μείωσαν στο ελάχιστο αλλά από το τίποτα, κάτι είναι και αυτό). Αν σας θυμίζει κατι, είναι επειδή η συγκεκριμένη εκδοχή της ταινίας είναι αυτή που πέντα δεκαετίες αργότερα κυκλοφόρησε σε βιντεοκασέτα για να καλλιεργήσει μια νέα γενιά θαυμαστών των κινουμένων σχεδίων και φίλων της κλασικής μουσικής (περισσότερες λεπτομέρειες στη μεθεπόμενη παράγραφο).
Η ταινία επανακυκλοφόρησε στους κινηματογράφους εντός και εκτός Αμερικής αρκετές φορές τις δεκαετίες από το 1945 ως το 1990. Γι όσους θέλουν να διαβάσουν περισσότερες πληροφορίες, η παρακάτω σελίδα έξηγεί:
http://www.imdb.com/title/tt0032455/faq
Δε θα αναφερθώ σε αυτές δεκαετίες μιας και δεν έχουν άμεση σχέση με το βιντεο ή το DVD της ταινίας. Θα κάνω μόνο μια εξαίρεση για την κινηματογραφική εκδοχή του 1982 όπου πράγματι, όπως αναφέρθηκε σε προηγούμενο post, η μουσική ξαναηχογραφήθηκε και η σύντομη αφήγηση του Deems Taylor αντικαταστάθηκε από μια εξίσου σύντομη αφήγηση του Hugh Douglas. Περιττό να αναφέρει κανείς πως η συγκεκριμένη εκδοχή δεν ήταν και πολύ δημοφιλής και για αυτό δεν την έχει ξαναδεί κανείς από τότε (εννοείται πως δε θέλω να υποτιμήσω τους καλλιτέχνες που πήραν μέρος στην καινούρια εκδοχή αλλά όπως και να το κάνουμε, η παλιότερη εκδοχή είναι κλασική). Δεν ξέρω αν η εκδοχή τουν 1982 υπάρχει ακόμα αποθηκευμένη στις υπόγειες κρύπτες της εταιρείας Ντίσνευ αλλα σημασία έχει πως η Ντίσνευ δεν έκανε το ίδιο λάθος για την πεντηκοστή επέτειο της Φαντασίας.
Και ερχόμαστε στο έτος 1990: μια εκδοχή πάνω κάτω ίδια με αυτή του 1945 ξαναβγήκε στου κινηματογράφους και το 1991 κυκλοφόρησε για πρώτη φορά σε βιντεοκασέτα (ό,το καλύτερο για την 50η επέτειο της ταινίας. Έχω δει κάποιες εικασίες πως η φωνή του αφηγητή δεν είναι του Deems Taylor αλλα αυτή του Hugh Douglas από τη εκδοχή του 1982 αλλά η πλειονότητα δείχνει επαναπαυμένη πως είναι η φωνή του Deems Taylor. Στο τέλος της βιντεοκασέτας μπορεί επίσης να δει κανείς του μουσικούς να αποχωρούν . Η σκηνή αυτή είναι στην πραγματικότητα από το χαμένο δεκαπεντάλεπτο διάλειμμα, μόνο που αυτή τη φορά, προβάλεται στο τέλος της ταινίας και δίνει την εντώπωση πως οι μουσικοι κατεβαίνουν από τη σκηνή στο τέλος της παράστασης.
Με αφορμή την 60η επέτειο της ταινίας, το έτος 2000 η ταινία κυκλοφόρησε για πρώτη φορά σε DVD (και ξανά σε βιντεοκασέτα). H ταινία Fantasia όμως σε αυτό το DVD δεν ήταν ακριβώς αυτή που θυμούνται όσοι πρωτοείδαν την ταινία στη βιντεοκασέτα του 1991. Κατʼαρχίν, όπως είπα παραπάνω, την αφήγηση του αφηγητή που είναι αόρατος για το μεγαλύτερο μέρος της ταινίας έχουν αντικαταστήσει σκηνές με τον ίδιο τον αφηγητή ο οποίος τώρα μιλάει πολύ περισσότερο (σαν να βλέπουμε μουσικό ντοκιμαντέρ) και σε καποιο σημείο οι μουσικοί κατεβαίνουν για διάλλειμμα. Κι εγώ η ίδια όταν είδα το DVD αναρωτιόμουν πως γίνεται να τα έχω ξεχάσει όλα αυτά; Toν αφηγητή τον θυμόμουν μόνο να εμφανίζεται στην αρχή της ταινίας στη βιντεοκασετα ενώ σε όλα τα υπόλοιπα κομμάτια ακούγαμε μόνο την φωνή του (ενώ στη Fantasia 2000 έχουμε πολλούς διαφορετικούς αφηγητές και όλοι τους εμφανίζονται). Τι έχει συμβεί; Απλώς το ό,τι η Fantasia που ξέραμε τόσα χρόνια από το βίντεο του 1991 δεν ήταν η αυθεντική Fantasia. H εταιρεία Ντίσνευ αποφάσισε πως είναι καιρός να δει ο κόσμος την ταινία Fantasia έτσι όπως την οραματίστηκε ο ίδιος ο Walt Disney. Έτσι έψαξαν στα αρχεία τους και ξετρύπωσαν το σκονισμένο υλικό της Φαντασίας του 1941 έτσι όπως την είχε πρωτοδει ο κόσμος ως roadshow. Πράγμα που σημαίνει πως επανέφεραν τις σκηνές που είχαν γυρίσει με τον Deems Taylor και ολόκληρη την αφήγηση (καθώς και το διάλλειμμα στα μισά περίπου της ταινίας). Υπάρχει μόνο μια τόσο δα μικρή αλλά παραταύτα κρίσιμη διαφορούλα: η φωνή του Deems Taylor που θυμόμαστε από το βίντεο....δεν είναι πια η φωνή του Deems Taylor. Τι ακριβώς εννοώ; Nα τι ακριβώς έγινε. Ο ήχος από τις σκηνές με τον Deems Taylor μάλλον είχε αλλοιωθεί με τα χρόνια με αποτέλεσμα οι παραγωγοί της Ντίσνευ να θεωρήσουν πως δεν ήταν αρκετά καλής ποιότητας για να χρησιμοποιηθεί στο DVD. Έτσι ναι μεν χρησιμοποιήθηκαν οι σκηνές με τον Deems Taylor αλλά όλες οι ατάκες του ξαναηχογραφήθηκαν από τον βετεράνο voice-actor Corey Burton. Αν σας πήρε μερικά δευτερόλεπτα να επεξεργαστείτε αυτό που μόλις διαβάσετε, μπορώ να σας διαβεβαιώσω πως καταλάβατε πολύ σωστά: Nαι μεν βλέπετε τον Deems Taylor αλλα η φωνή που ακούτε δεν είναι δικιά του (αν θυμάστε τη φωνή του Deems Taylor από τη βιντεοκασέτα που βλέπατα πριν από 15 χρόνια, ίσως να διακρίνατε ήδη κάποια διαφορά). Όσοι βλέπετε ταινίες της Ντίσνευ στα Αγγλικά θα τον θυμάστε να κάνει π.χ τη φωνή του Moliere (The Μole) στην ταινία Atlantis (έχει κάνει κι αλλες φορές αλλα από ταινίες αυτή μου έρχεται πρώτα στο μυαλό). Αν, σε συνδιασμό με την ανάμνηση του Moliere, σας ξενερώνει κάπως το γεγονός ότι τη φωνή μιας σεβάσμιας προσωπικότητας του μουσικού κόσμου εκείνης της εποχής την ντουμπλάρει κάποιος άλλος, τουλάχιστον κάνει αρκετά καλή δουλειά. Και όχι, δε γινόταν να χρησιμοποιήσουν την αφήγηση της βιντεοκασέτας του 1991 και να την μεταφέρουν στο DVD επειδή η αφήγηση που ακούγαμε στο βίντεο ήταν σύντομη και πετσοκομμένη και της έλειπαν πολλά λεπτά από αυτήν της αυθεντικής roadshow εκδοχής. Αν προσπαθήσουμε να αγνοήσουμε αυτό το προβληματάκι, το DVD είναι ό,τι πλησιέστερο υπάρχει στη αυθεντική Fantasia του 1941. Kαποιοι από εμάς όμως θα προτιμούσαμε να ξαναδούμε την ταινία όπως ήταν στη βιντεοκασέτα του 1991 επειδή αυτή θυμόμαστε.
H αυθεντική εκδοχή στο DVD του 2000 ξανακυκλοφόρησε σε DVD και blue-ray το 2010.
