Ρετρό φωτογραφικές μηχανές

[Eagle 1]

Συνέχεια με μία προπολεμική γερμανική Box-Camera, την Altissa-Βοx τύπος 210 (ή ίσως D). Πρόκειται για μία μεταλλική μηχανή με επικάλυψη δερματίνης που απέβλεπε να καλύψει ανάγκες για φτηνή και απλή φωτογραφία. Παρήχθη στο διάστημα 1935-1958 σε διάφορους τύπους με τον συγκεκριμένο να παράγεται μεταξύ 1938 και 1941.

Η εταιρεία ιδρύθηκε το 1904 στη Δρέσδη με την επωνυμία „Photographische Manufaktur Ingenieur Richard Knoll“ και άλλαξε αρκετά ονόματα, έως το 1941 οπότε και ονομάσθηκε Altissa. Μετά τη λήξη του Β'ΠΠ άρχισε πάλι την παραγωγή στην κατεστραμένη από τους βομβαρδισμούς Δρέσδη, ενώ το 1952 κρατικοποιήθηκε με την επωνυμία VEB OPTIK Altissa-Camera-Werk. Το 1959 ενσωματώθηκε στην εταιρεία VEB Kamera- und Kinowerke Dresden, τη μετέπειτα VEB Pentacon.

Η συγκεκριμένη μηχανή παρήχθη και μετά τον πόλεμο στην Αν. Γερμανία, ωστόσο η επωνυμία Altissa στο κουτί είναι πλέον αποτυπωμένη με λοξή γραφή, με εξαίρεση τον τύπο D.

Βασικά χαρακτηριστικά:
Φιλμ: 120 (6x6cm), 12 στάσεις
Διάφραγμα: 8 & 11 (κατά άλλες πηγές 16) που ενεργοποιείται με μοχλό πάνω από τον φακό.
Ταχύτητα: 1/25 και παρατεταμένη έκθεση Β
Φακός: Altissar Periskop, 1:8, δύο στοιχείων, σταθερής εστίασης
Σκόπευτρo: Τηλεσκοπικού τύπου ενσωματωμένο στο πάνω μέρος
Υποδοχή για τρίποδο: Ναι
Οπή για ενσύρματο τηλεχειριστήριο (ντεκλασέρ): Ναι
Υποδοχή για φλας: Όχι
Η μηχανή είναι λειτουργική, ωστόσο το κλείστρο επαναφέρει με καθυστέρηση και θέλει καθάρισμα για σωστή λειτουργία.

 

[Uskoke]

κατάφερα και έκανα το φλας να δουλέψει με όλες του τις δυνατότητες οι 4 επαφές που γινόταν η ανταλλαγή δεδομένων μεταξύ φλας και κάμερας εείχαν οξειδωθεί επειδή ήταν στο ράφι όπως και το αφεντικό της και τις έτριψα.με το εργαλείο που βλέπετε σε χαμηλές στροφές με τη συρματόβουρτσα. ενώ τώρα ζουμάρει η κεφαλή του φλας όπως ζουμάρει και ο φακός και φαίνεται η εμβέλεια του φλας σε μέτρα στην οθόνη του στην προτεραιότητα διαφράγματος.(edit επίσης ήθελα να προσθέσω ότι το auto focus της Canon είναι έτη φωτός σε σχέση με την ψηφιακή όχι επειδή η ψηφιακή είναι κακή ούτε επειδή είναι....γνωστού φτηνού σούπερμαρκετ που με κορόιδευε και ο Ρύγκαρ αλλά επειδή της αναλογικής είναι phase autofocus με ειδικό αισθητήρα ενώ όλων των ψηφιακών είναι contrast autofocus με ορισμένα πίξελ του αιθητήρα, σχεδόν πάντα στο κέντρο. οι dSLR είχαν phase autofocus αλλά τώρα δεν ξέρω τι παίζει, νομίζω ότι έχουν πάλι phase autofocus από κάποια πίξελ του αισθητήρα;δεν ξέρω;εγγενής αδυναμία των ψηφιακών μιας και δεν μπορούσαν να ευθυγραμμίσουν τον αισθητήρα του autofocus με το επίπεδο του αισθητήρα εικόνας. άρα για να τραβήξουμε καθαρή φώτο με κόμπακτ ψηφιακή πρέπει να εστιάσουμε σε σημείο με υψηλό κόντραστ (πχ επιφάνεια μεταξύ μαύρου και άσπρου). επίσης ένα μειονέκτημα των ψηφιακών κόμπακτ ότι οι αναλογικές ήταν full frame (24X36) ενώ οι ψηφιακές έχουν αισθητήρα μέγεθους φακής. επίσης οι αναλογικές είχαν active autofocus με υπέρυθρες ακτίνες ενώ οι ψηφιακές έχουν αυτό που περιγράψαμε. ακόμη η δικιά μου έχει το eye control όπου η μηχανή "βλέπει" ποιο από τα σημεία autofocus βλέπει το μάτι του φωτογράφου και εστιάζει σε αυτό. προφανώς με κάποιο υπέρυθρο αισθητήρα. αυτή η ακριβή τεχνολογία δεν πέρασε στις ψηφιακές μηχανές.

 

[Eagle 1]

Συνέχεια με μία προπολεμική Agfa Box 44. Πρόκειται για μία εξαιρετικά απλή κάμερα-κουτί με ενδιαφέρουσα ιστορία. Παρήχθη στο διάστημα 1932-36 (κάποιες πηγές αναφέρρουν -1939) στο πλαίσιο μίας διαφημιστικής καμπάνιας της ΑGFA για να προωθήσει την φωτογραφία. Η μηχανή κόστιζε μόλις 4 Μάρκα (όταν άλλες αντίστοιχες μηχανές κόστιζαν 8 Μάρκα), ωστόσο για να την πάρει κανείς έπρεπε να προσκομίσει στο κατάστημα 4 ξεχωριστά νομίσματα, τα οποία να περιέχουν στη σειρά τους τα γράμματα A,G,F και A. Φυσικά έγινε πανικός στα καταστήματα, η Agfa υπολόγιζε να διατεθούν 50.000 τεμάχια και τελικά πωλήθηκαν 900.000. Η εταιρεία προσέβλεπε στην κατανάλωση φίλμ για να εξισσοροπήσει την χαμηλή τιμή. Το φθηνό κόστος οφείλετο βέβαια και στα ευτελή υλικά κατασκευής, το σώμα της μηχανής είναι κατασκευασμένο από χαρτόνι και ξύλο με επένδυση δερματίνης.

Βασικά χαρακτηριστικά:
Φιλμ: 120, 6x9, 8 στάσεων.
Διάφραγμα: 11.
Ταχύτητα: 1/30 (μερικές αναφέρεται ότι είχαν βγει και με 1/60), επιπρόσθετα δυνατότητα για παρατεταμένη έκθεση με ενεργοποίηση μοχλού (Time exposure).
Φακός: Meniscus, σταθερής εστίασης.
Κλείστρο: Περιστροφικό (Rotary Disc). Κάθε μετακίνηση του μοχλού (προς τα πάνω ή προς τα κάτω έβγαζε φωτογραφία).
Σκόπευτρα: 2, αντεστραμένο είδωλο σε θαμπόγυαλο, πορτραίτο-τοπίο.
Υποδοχή για τρίποδο: Όχι.
Το καρούλι του φίλμ είναι ξύλινο.

Η μηχανή είναι λειτουργική

 

[Eagle 1]

Το 1938 με το διάδοχο μοντέλο AGFA BOX 45 τελείωσε για την AGFA η εποχή των φωτογραφικών μηχανών από χαρτόνι. Η μηχανή είναι πλέον μεταλλική με επένδυση από συνθετικό υλικό Robusit που της έδινε ποιοτική όψη και παρήχθη έως το 1942. Έχει σημαντική αναβάθμιση ως προς το μοντέλο 44, γεγονός που προώθησε την παραγωγή της με μικρές αλλαγές και μεταπολεμικά έως το 1958, με τα μοντέλα 50 και Synchro-Box (έπαιρνε και φλάς).

Βασικά χαρακτηριστικά:
Φιλμ: 120, 6x9, 8 στάσεων.
Διάφραγμα: 11, 16 και κίτρινο φίλτρο για αντίθεση (ενεργοποίηση με πλαινο μοχλό).
Ταχύτητα: 1/30, επιπρόσθετα δυνατότητα για παρατεταμένη έκθεση με ενεργοποίηση μοχλού (Time exposure).
Φακός: Meniscus με προστασία από γυαλί, σταθερής εστίασης με δυνατότητα προσθήκης φακού για κοντινές λήψεις από 1-2 μέτρα (κόστιζε 1 Μάρκο).
Κλείστρο: Απλό (Μετακίνηση του μοχλού μόνο προς τα κάτω έβγαζε φωτογραφία).
Σκόπευτρα: 2, αντεστραμένο είδωλο σε θαμπόγυαλο, πορτραίτο-τοπίο.
Υποδοχή για τρίποδο: Ναι, 2 για πορτραίτο-τοπίο.
Υποδοχή για ντεκλασέρ: Ναι

 

[Spartan_X]

Να ρωτήσω, καθότι δεν μπορώ να χαρακτηρίσω τον ευατό μου και τον ποιό ειδικό σε φωτογραφικές μηχανές - το αντίθετο μάλλον - Τι σημαίνει "Φιλμ: 120, 6x9, 8 στάσεων." ; Το διάφραγμα, κλείστρο, ταχύτητα κλπ ξέρω τι είναι, οι αριθμοί αυτοί στο φίλμ δεν ξέρω. 8 στάσεων σημαίνει οτι με ένα ρολό φίλμ μπορούσες να τραβήξεις 8 φωτογραφίες υποθέτω ;

 

[Uskoke]

120 είναι ο τύπος του φιλμ λέγεται αλλιώς και μεσαίο φορμά, το μικρό φορμά είναι το γνωστό 135, το οποίο ήταν και το πιο συνηθισμένο κινηματογραφικό φιλμ. το 135 έχει μέγεθος 24Χ36 χιλιοστά, το 120 συνήθως είναι 6Χ6 εκατοστά, τότε το 120 δίνει 12 στάσεις, αλλά με αρνητικό 6Χ9 που είχε αυτή η μηχανή βγάζει 8 στάσεις. θα θυμάσαι παλιά που λέγαμε πχ 36 άρι, 24 άρι, 12 άρι κλπ. υπήρχαν και άλλοι τύποι φιλμ παλιά αλλά βασικά μόνο αυτοί οι δυο έχουν επιβιώσει, με την επέλαση της ψηφιακής φωτογραφίας. πάρα πολύ λίγοι τραβάνε πια φιλμ σε πλάκες (μεγάλο φορμά) το πιο συνηθισμένο ήταν το 10Χ15 εκατοστά. το ειρωνικό είναι ότι την αναλογική εποχή το 135 ήταν το μικρό φορμά, ενώ την ψηφιακή full frame λέμε τις μηχανές που έχουν μέγεθος σένσορα 24Χ36 δηλ. όσο το 135 φιλμ! υπάρχουν και ψηφιακές μηχανές μεσαίου φορμά αλλά με το ζόρι φτάνουν το 3Χ4 και σε καμία περίπτωση 6Χ6. υποτίθεται ότι η ψηφιακή ξεπέρασε την αναλογική με διάφορα τερτίπια όπως ΑΙ κλπ. αλλά να φανταστείτε ότι σύμφωνα μ αυτό το άρθρο https://www.kenrockwell.com/tech/film-resolution.htm το 135 αντιστοιχεί σε 80 megapixel και το μεγάλο φορμά σε 1 gigapixel!!!

 

[Eagle 1]

Να ρωτήσω, καθότι δεν μπορώ να χαρακτηρίσω τον ευατό μου και τον ποιό ειδικό σε φωτογραφικές μηχανές - το αντίθετο μάλλον - Τι σημαίνει "Φιλμ: 120, 6x9, 8 στάσεων." ; Το διάφραγμα, κλείστρο, ταχύτητα κλπ ξέρω τι είναι, οι αριθμοί αυτοί στο φίλμ δεν ξέρω. 8 στάσεων σημαίνει οτι με ένα ρολό φίλμ μπορούσες να τραβήξεις 8 φωτογραφίες υποθέτω ;

Ο αριθμός 120 αναφέρεται στον τύπο του φίλμ-ρολό (δηλαδή φίλμ χωρίς διάτρηση για τη μεταφορά του) που καθιέρωσε η Kodak. Έχει διαστάσεις πλάτους 61 χιλιοστά και μήκους 83 εκατοστά. Υπήρχαν και άλλοι τύποι φίλμ-ρολό με διαφορετικές διαστάσεις, όπως π.χ. 220, 127, 620.... Μερικά από αυτά παράγονται ακόμα για χρήση σε παλιές μηχανές. Η τυπολογία της Kodak δεν ίσχυε στην προπολεμική Γερμανία και μετά έως το 1960 και το αντίστοιχο φιλμ είχε τον τύπο Β-2, όπως φαίνεται και στη μηχανή παραπάνω. Στη συνέχεια καθιερώθηκε η τυπολογία της Kodak.

Ο αριθμός 6x9 είναι σε εκατοστά και δηλώνει ότι η συγκεκριμένη μηχανή έβγαζε φωτογραφίες αυτού του μεγέθους(για την ακρίβεια αυτής της επιφάνειας). Με το συγκεκριμένο τύπο φίλμ έβγαιναν 8 φωτογραφίες (ή στάσεις). Υπήρχαν μηχανές που χρησιμοποιούσαν τον ίδιο τύπο φίλμ (120), αλλά εκφώτιζαν επιφάνεια (στρογγυλοποιημένη) 4,5x6 εκατοστά (=16 φωτογραφίες) ή 6x6 εκατοστά (=12 φωτογραφίες). Σε προηγούμενη ανάρτηση παρουσίασα τη μηχανή Certo, η οποία με αλλαγή στο κάδρο μπορούσε να βγάλει με το ίδιο φίλμ 8 ή 16 φωτογραφίες.

Φυσικά όσο μεγαλύτερη η επιφάνεια εκφώτισης τόσο μικρότερη ήταν η ανάγκη μεγέθυνσης, οπότε η φωτογραφία ήταν καθαρότερη. Κέρδιζε κανείς σε ποιότητα, αλλά έχανε σε αριθμό φωτογραφιών.

 

[Eagle 1]

120 είναι ο τύπος του φιλμ λέγεται αλλιώς και μεσαίο φορμά, το μικρό φορμά είναι το γνωστό 135, το οποίο ήταν και το πιο συνηθισμένο κινηματογραφικό φιλμ. το 135 έχει μέγεθος 24Χ36 χιλιοστά, το 120 συνήθως είναι 6Χ6 εκατοστά, τότε το 120 δίνει 12 στάσεις, αλλά με αρνητικό 6Χ9 που είχε αυτή η μηχανή βγάζει 8 στάσεις. θα θυμάσαι παλιά που λέγαμε πχ 36 άρι, 24 άρι, 12 άρι κλπ. υπήρχαν και άλλοι τύποι φιλμ παλιά αλλά βασικά μόνο αυτοί οι δυο έχουν επιβιώσει, με την επέλαση της ψηφιακής φωτογραφίας. πάρα πολύ λίγοι τραβάνε πια φιλμ σε πλάκες (μεγάλο φορμά) το πιο συνηθισμένο ήταν το 10Χ15 εκατοστά. το ειρωνικό είναι ότι την αναλογική εποχή το 135 ήταν το μικρό φορμά, ενώ την ψηφιακή full frame λέμε τις μηχανές που έχουν μέγεθος σένσορα 24Χ36 δηλ. όσο το 135 φιλμ! υπάρχουν και ψηφιακές μηχανές μεσαίου φορμά αλλά με το ζόρι φτάνουν το 3Χ4 και σε καμία περίπτωση 6Χ6. υποτίθεται ότι η ψηφιακή ξεπέρασε την αναλογική με διάφορα τερτίπια όπως ΑΙ κλπ. αλλά να φανταστείτε ότι σύμφωνα μ αυτό το άρθρο https://www.kenrockwell.com/tech/film-resolution.htm το 135 αντιστοιχεί σε 80 megapixel και το μεγάλο φορμά σε 1 gigapixel!!!

Όπως έγραφα έκανα μία διακοπή για τηλέφωνο και δεν είδα ότι ο φίλτατος @Uskoke είχε ήδη απαντήσει διεξοδικά και πιό τεχνικά!

 

[Uskoke]

ίσως αυτές οι σελίδες από το βιβλίο μου να βοηθήσουν να καταλάβετε αυτό που εννοώ. οι τύποι φιλμ-παλιά υπήρχε και το 220 που ήταν σαν το 120 αλλά είχε προστατευτικό χαρτί μόνο στην αρχή και στο τέλος και έτσι έβγαζε διπλάσιες φώτο. δηλ. 24 με αρνητικό 6Χ6. ίσως αυτές φαίνονται λίγες την ψηφιακή εποχή αλλά επί φιλμ όλοι κάναν θέλοντας και μη οικονομία και κάναν κάθε στάση να μετράει. εγώ έχω φορτώσει ένα 36 άρι α/μ από τα Χριστούγεννα από το 30 μετρό που πήρα και ακόμη είμαι στην στάση 20. και τώρα βλέπεις μηχανές 3 χρόνων να έχουν 100,000 shutter actuations. αναρωτιέμαι τι τραβάνε με τόσο πάθος. φανταστείτε όμως ότι οι compact αναλογικές (point & shoot) ήταν πάλι full frame με φιλμ 135 και είχαν και καλούς φακούς! ενώ οι τωρινές ζήτημα να έχουν σένσορα με μέγεθος φακής. τα κινητά έχουν μεγέθους κεφαλής καρφίτσας. ούτε η minox δεν είχε τόσο μικρό αρνητικό. και οι φακοί των κόμπακτ δεν μπορούν να κλείσουν πολύ το διάφραγμα λόγω περίθλασης. όσο για τα καλά του ψηφιακού τα ξέρουμε όλοι.
δες τε και από κάτω την μηχανή μαμμούθ! με πλάκα φιλμ 1,5 Χ 2,5 μέτρα! αυτό πόσο είναι, ένα terapixel; στην αναλογική φωτογραφία δεν υπήρχε περιορισμός μεγέθους, όσο τραβούσε η ευκρίνεια και ο κόκκος και η τεχνική σου. μπορούσες να κάνεις χίλια-δυο κόλπα: να εμφανίσεις τα μεγάλα χαρτιά στην μπανιέρα, να τα πασαλείψεις με τα χημικά με σφουγγάρια, να τα βάλεις πλάγια στις λεκάνες. και απλούστατα πρόβαλες την εικόνα του μεγεθυντήρα στον τοίχο. ενώ ο φωτογραφικός μου εκτυπωτής είναι Α4, πάει και τελείωσε. ούτε χιλιοστό παραπάνω. και εφόσον το φιλμ στηριζόταν στην εμουλσιόν, μπορούσε οποιοδήποτε αντικείμενο και οσοδήποτε μεγάλο να στρωθεί με εμουλσιόν.

 

[Eagle 1]

Στον αντίποδα της AGFA η BALDA παρουσίασε το 1930 την πρώτη της κάμερα-κουτί, την μεταλλική με επικάλυψη δέρματος Poka. Παρήχθη σε 2 εκδόσεις, την 1 (1930-1934), η οποία κόστιζε 9,50 Μάρκα και την 2 (1934-1938), στην οποία προστέθηκαν οπή για ντεκλασέρ, έξτρα φακός για κοντινές λήψεις, ενώ η πρόσοψη ήταν πολυτελέστερη, με κόστος 12,50 Μάρκα. Ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό τους ήταν ένα κλειδάκι σε θήκη στο εσωτερικό τους, το οποίο έκανε πιό εύκολο το πέρασμα του φίλμ στο καρούλι.

Η δική μου είναι η έκδοση 1, δυστυχώς το κλειδάκι δεν υπάρχει. Για την εταιρεία δεν θα αναφερθώ μια και έχει κάνει ήδη σε προηγούμενη ανάρτηση λεπτομερή παρουσίαση ο @chris73 .

Να σημειώσω επίσης, ότι όταν η AGFA έκανε την επιθετική πολιτική τιμών που προανέφερα με το μοντέλο 44, η BALDA αντέδρασε αντίστοιχα με 2 μοντέλα πιό απλά από την Poka, τα BALDA Rollbox και BALDA Frontbox, διαθέτοντάς τα στην αγορά στην τιμή των 4 Μάρκων με την επισήμανση ότι ήταν μεταλλικά.

Βασικά χαρακτηριστικά:

Φιλμ: 120, 6x9, 8 στάσεων.
Διάφραγμα: 11 και υποθέτω 8 και 16 (ενεργοποίηση με τράβηγμα μοχλού στο επάνω μέρος).
Ταχύτητα: 1/30, επιπρόσθετα δυνατότητα για παρατεταμένη έκθεση με ενεργοποίηση μοχλού (Time exposure).
Φακός: Meniscus, σταθερής εστίασης.
Κλείστρο: Περιστροφικό (Rotary Disc). Κάθε μετακίνηση του μοχλού (προς τα πάνω ή προς τα κάτω έβγαζε φωτογραφία).
Σκόπευτρα: 2, αντεστραμένο είδωλο σε θαμπόγυαλο, πορτραίτο-τοπίο.
Υποδοχή για τρίποδο: Ναι, 1 για τοπίο.

Η μηχανή είναι λειτουργική.

 

[Uskoke]

να και μερικές φώτο σκυλιών όλες σκαναρίσματα αρνητικών φύσηξα το σκάνερ με το αέρα και έτσι βγήκαν κάπως πιο καλές. ήθελα να πω ότι φιλμ πλάκα για μηχανές μεγάλου φορμά έβγαινε και σε μέγεθος 20Χ25!!! κάποιος είχε πετάξει ένα άδειο κουτί από τέτοιο φιλμ εδώ στη γειτονιά και μάλιστα fuji. αναρωτιέμαι τι έγινε η μηχανή αυτή. επίσης οι μεγεθυντήρες είχαν ανάλογη λάμπα με το φορμά: αυτοί που μεγεθύναν μόνο 135, 75 άρα λάμπα. 120, 150 βατ. 10Χ15, 500 άρα λάμπα. Οι λάμπες αυτές είναι ειδικές οπαλίνα με ειδικό νήμα χωρίς γράμματα πάνω τους για να μην φαίνονται στη μεγέθυνση. αλλά κάνεις δουλειά μέσες άκρες και με μια απλή λάμπα. δεν ξέρω αν γίνεται δουλειά με λάμπες LED γιατί αφού δεν βασίζονται στην πυράκτωση δεν έχουν συνεχές φάσμα. επίσης οι Γερμανοί έχουν ακόμα τις κανονικές λάμπες σκοτεινού θαλάμου καθώς και φωτιστικά. εγώ κάνω δουλειά με μια κοινή LED κόκκινη.

 

[Eagle 1]

Καταπληκτικές οι φωτογραφίες σου φίλτατε @Uskoke , μεγάλη η διαφορά στη "ζέστη" που αποπνέει η αληθινή φωτογραφία από την κομπιουτερογραφία..........

Κατωτέρω η μία μόνο Kodak Retina I που έχω στη συλλογή (και αυτή ταλαιπωρημένη), πρέπει να είναι η Type 119. Τις Retina τις έχει παρουσιάσει διεξοδικά ο @chris73 σε προηγούμενες αναρτήσεις, οπότε βάζω μόνο μία γενική φωτογραφία και μία με τη μηχανή ανοιχτή, όπου φαίνεται το ενσωματωμένο ντεκλασέρ.

Παρά τα χιλιόμετρα που έχει κάνει με τους προηγούμενους ιδιοκτήτες της, η μηχανή είναι λειτουργική.

 

[chris73]

Ναι είναι η 119 που της έχουν βγάλει το μαύρο χρώμα πάνω κάτω και στην επάνω πλάκα. Πρέπει να είναι από την αρχική παραγωγή του 1936.

Πρόσφατα μάζεψα τις 16 από τις 18 που κυκλοφόρησαν μεταξύ 1934-1954 και βασίζονται στο αρχικό σχέδιο και έκανα ένα χαζοβιντεάκι.
Οι δύο που λείπουν είναι η 122, -η πρώτη τηλεμετρική, που όμως είχε προβλήματα στον μοχλό προώθησης του φιλμ και έτσι αποσύρθηκε αφού κατασκευάστηκαν περίπου 3500 τεμάχια.

Η άλλη συλλεκτική είναι η Retina I 167, που ήταν ουσιαστικά μια Retinette εποχής, και κατασκευάστηκε επίσης σε περίπου 3500 τεμάχια πριν σταματήσει η πολιτική παραγωγή στη γερμανική Kodak. Προφανώς ξεστοκάρισαν ότι είχαν στα ράφια.

Η 167 σήμερα μπορεί να βρεθεί για καμιά 400-500ευρώ, ενώ η 122 ακόμη και για τα τριπλάσια χρήματα.

 

[Eagle 1]

Πολύ ωραίο και ενημερωτικό το φιλμάκι σου @chris73 , επίσης να σε ευχαριστήσω για τη χρονολόγηση.

Μια και είμαστε στο χώρο της Retina -και πριν επιστρέψουμε στα "κουτιά"- να και μία Retinette Type 022 που μου χάρισε πρόσφατα γείτονας. Είναι και αυτή λίγο ταλαιπωρημένη, μια και στα νιάτα του ταξίδευε πολύ και ήταν μανιώδης ερασιτέχνης φωτογράφος. Μετά την αποθήκευσε για χρόνια, ωστόσο είναι πλήρως λειτουργική.

Ο συγκεκριμένος τύπος 022 παρήχθη στο διάστημα 1954-1958 σε 238.000 τεμάχια και κόστιζε στην εποχή της 128 Μάρκα. Είναι η πρώτη Retinette που ο φακός της είναι βιδωμένος στο σώμα και όχι πτυσσόμενος, ενώ διαθέτει μοχλό ταχείας προώθησης του φίλμ (στο κάτω μέρος της). Βγήκε σε 3 εκδόσεις με μικροδιαφορές (νίκελ, χρώμιο, θέση συγχρονιστή φλάς) και σε γαλλική έκδοση με άλλο φακό.

Βασικά χαρακτηριστικά:

Φιλμ: 35mm.
Φακός: Schneider Kreuznach Reomar 1:3,5/45mm, 3 στοιχείων.
Εστίαση: 1m - άπειρο
Διάφραγμα: 3,5 - 22.
Ταχύτητα: Β - 500.
Κλείστρο: Compur Rapid.
Σκόπευτρo: Στη μέση πάνω από τον φακό.
Υποδοχή για φλάς: Ναι
Υποδοχή για ντεκλασέρ: Ναι
Χρονοδιακόπτης: Ναι
Υποδοχή για τρίποδο: Ναι.

 

[Eagle 1]

Συνέχεια με μία Box της εταιρείας BILORA. Ιδρύθηκε το 1909 με την επωνυμία των 2 μετόχων Kürbi και Niggeloh, ενώ το 1919 η επωνυμία άλλαξε σε BILORA από τμήματα του ονόματος των ιδρυτών, καθώς επίσης από τα αρχικά γράμματα της πόλης Radevormwald, όπου είχε την έδρα της. Η εταιρεία κατασκεύαζε κυρίως τρίποδα, αλλά και διάφορα άλλα προίόντα από μέταλλο, από το δε 1935 πέρασε στην παραγωγή φωτογραφικών μηχανών με την BILORA-BOX και συνέχισε να παράγει αξιόλογες φωτογραφικές μηχανές (ακόμα και για τρίτους, όπως τη Voiglaender) σε δική της παραγωγή έως το 1975. Σήμερα συνεχίζει να δραστηριοποιείται εμπορικά στον τομέα των τρίποδων και άλλων προιόντων από πλαστικό και μέταλλο. Κατά τη διάρκεια του πολέμου σταμάτησε την παραγωγή φωτογραφικών μηχανών και παρήγαγε πολεμικό υλικό, όπως κεραίες για ασυρμάτους και ραντάρ.

Η μηχανή που παρουσιάζεται στη συνέχεια είναι από τα μοντέλα που παρήχθησαν την περίοδο 1935-39 και το 1946. Η εταιρεία συνέχισε την παραγωγή μηχανών Box και μετά τον πόλεμο με διαφορετική διακόσμηση μπροστά και έξτρα, όπως φλας, ενώ έβγαλε και μοντέλο Box από βακελίτη, το BILORA BOY, που θα δούμε αργότερα.

Η μηχανή είναι ίδια σε μέγεθος και δυνατότητες με τις αντίστοιχες Box της εποχής εκείνης αλλά μεταλλική, κόστιζε δε προπολεμικά 6 Μάρκα. Η τιμή της ήταν πιό ακριβή από την AGFA, ωστόσο το καλό όνομα που είχε αποκτήσει από την παραγωγή ποιοτικών τρίποδων την βοήθησαν να εδραιωθεί στην αγορά.

Βασικά χαρακτηριστικά:

Φιλμ: 120, 6x9, 8 στάσεων.
Διάφραγμα: 11 και 16 (ενεργοποίηση με μοχλό στο πλάι).
Ταχύτητα: 1/30, επιπρόσθετα δυνατότητα για παρατεταμένη έκθεση με ενεργοποίηση μοχλού (Time exposure).
Φακός: Meniscus, σταθερής εστίασης.
Σκόπευτρα: 2, αντεστραμένο είδωλο σε θαμπόγυαλο, πορτραίτο-τοπίο.
Υποδοχή για τρίποδο: Ναι, 2 για πορτραίο-τοπίο.

Η μηχανή είναι λειτουργική.

 

[Uskoke]

πολύ ωραία φίλε αετέ 1, ήθελα να πω ότι την εποχή του φιλμ, το φιλμ αυτό καθ΄αυτό ήταν "η χήνα με τα χρυσά αυγά", και για τις εταιρείες του χώρου, όπως η Kodak, Agfa, Tetenal, Krokus, Omega, Meopta, Patterson, Ilford κλπ. η τρίτη ήταν χημικά, τέταρτη, πέμπτη και έκτη μεγεθυντήρες, έβδομη εξοπλισμός σκοτεινού θαλάμου. οι τρείς πρώτες κήρυξαν πτώχευση, ως γνωστόν, και υπάρχουν τώρα πια σκιές του εαυτού τους την Tetenal την αναλάβαν οι εργαζόμενοι και νομίζω την σώσανε ο κολοσσός που ήταν η Kodak δεν υπάρχει πια και πως να υπάρχει κανείς δεν αγοράζει πια φιλμ, χημικά και χαρτιά κανείς δεν χρησιμοποιεί συμβατικές μηχανές εκτύπωσης και εν γένει όλα τα προϊόντα που έκανε πια. και οι φωτογράφοι παλεύουν να επιβιώσουν έχοντας χάσει μια σημαντική πηγή τζίρου τις εμφανίσεις φιλμ ενώ Canon, NIkon, Sony, Fuji προσαρμόστηκαν στη "νέα τάξη πραγμάτων" και φτιάχνουν ψηφιακές μηχανές, σένσορες κλπ. αλλά αυτό που πουλάει σαν τρελλό την σημερινή εποχή είναι, φυσικά, τα smartphones τα οποία έχει σχεδόν κάθε κάτοικος του πλανήτη όσο φτωχός και να ναι. η μάνα μου πήγε στην Ινδία και πάμπτωχοι άνθρωποι που έχουν μόνο το σάρι τους και μια κουταλιά ρύζι κάθε μέρα έχουν κινητό! αυτά.

 

[Eagle 1]

Τα χριστούγεννα του 1949 η BILORA παρουσίασε στην αγορά τη φωτογραφική μηχανή BILORA BOY, η οποία ήταν κατασκευασμένη από βακελίτη. Το μικρό της μέγεθος, η χαμηλή της τιμή (9,90 Μάρκα), ο απλός χειρισμός της και το όμορφο σχήμα της με απαλές καμπύλες (σε σχέση με τα τετράγωνα κουτιά) την έκαναν γρήγορα αγαπητή στο κοινό, όχι μόνο στη Γερμανία, αλλά και στο εξωτερικό, ιδίως στις ΗΠΑ.
Η παραγωγή της σε διάφορα μοντέλα (μαύρο/κόκκινο χρώμα, με φακό σταθερής και μη εστίασης, με ή χωρίς θέση για τρίποδο, με ή χωρίς φλας κλπ.) κράτησε έως το 1957.

Η δική μου είναι το μοντέλο 3, παρήχθη στο διάστημα 1950-52 και οι διαφορές της από τα μοντέλα 1 και 2 είναι η υποδοχή για τρίποδο και το κουμπί λήψης που είναι στο επάνω μέρος του σώματος και όχι στο πλάι.

Βασικά χαρακτηριστικά:

Φιλμ: 127, 4x6.5cm, 8 στάσεων.
Διάφραγμα: 11
Ταχύτητα: 1/30 και παρατεταμένη έκθεση (Time exposure) με επιλογέα.
Φακός: Meniscus, σταθερής εστίασης.
Σκόπευτρo: Ενσωματωμένο στο πάνω μέρος.
Υποδοχή για τρίποδο: Ναι.
Υποδοχή για ντεκλασέρ: Ναι.

 

[Eagle 1]

Η BILORA Bella είναι μία από τις μηχανές της εταιρείας που διαθέχθηκαν τις μηχανές-κουτιά (Box). Κατασκευάσθηκε την περίοδο 1955-58 και είναι μία σχετικά απλή μηχανή, ωστόσο στιβαρή και ποιοτική μεταλλική (με μερική επένδυση) κατασκευή.

Βασικά χαρακτηριστικά:

Φιλμ: ρολό 127, 4x6.5cm, 8 στάσεων.
Διάφραγμα: 8 και 11
Ταχύτητα: 1/50, 1/100 και παρατεταμένη έκθεση (Time exposure) με επιλογέα πάνω στο φακό.
Φακός: Αchromat 1:8, εστίαση 1m - άπειρο.
Σκόπευτρo: Ενσωματωμένο στο πάνω μέρος.
Υποδοχή για φλάς: Ναι με συγχρονισμό
Υποδοχή για τρίποδο: Ναι.
Υποδοχή για ντεκλασέρ: Ναι.

Η Μηχανή είναι πλήρως λειτουργική.

 

[chris73]

Zorki I ει τα εξ ων συνετέθη​

Σύντροφοι! Με αφορμή την εγχείρηση ας δούμε εν τάχει πότε και πως προέκυψαν οι σοβιετικές "Leica".

Αποτελείται περίπου από 220 κομμάτια και όχι 300 που διάβασα κάπου.

Μετά την πρώτη της εμφάνιση, η Leica δεν άργησε να αποκτήσει οπαδούς στην Σοβιετική Ένωση καθώς την γνώρισαν αρχικά μέσα από αναφορές σε σχετικά περιοδικά και την δουλειά φωτογράφων με αυτή όπως ο Alexander Rodchenko. Με το που άνοιξε η όρεξη των φωτογράφων όμως για το νέο φρούτο, τους πήραν τη μπουκιά μέσα από το στόμα καθώς σύντομα οι εισαγωγές σταμάτησαν με αποτέλεσμα ίσως η ζήτηση να αυξηθεί ακόμη περισσότερο όπως συμβαίνει με κάθε απαγορευμένο καρπό.

Τότε ήταν που είχε ξεκινήσει και το πρώτο πενταετές πρόγραμμα εκβιομηχάνισης της Σοβιετικής Ένωσης με απώτερο σκοπό να φτάσει η χώρα σε πλήρη αυτάρκεια παραγωγής αγαθών ώστε να μην έχει καμιά ανάγκη εισαγωγών από τον έξω καπιταλιστικό κόσμο.

Επίσης, σχετικά με το θέμα των πνευματικών δικαιωμάτων μια και στο εσωτερικό δεν είχε καμιά ιδιαίτερη σημασία δεν είναι και άξιο απορίας τι αντιμετώπιση και υπό ποια οπτική αντιμετωπιζόταν το εισαγόμενο πνευματικό έργο. Για την επίτευξη του τελικού στόχου -αυτού της ολοκληρωτικής αυτάρκειας- με το μικρότερο δυνατό κόστος σε χρόνο και χρήμα, οι σοβιετικοί μπορούσαν να οικειοποιούνται πνευματικό έργο ανεξαρτήτως προέλευσης ακόμη και αν αυτό προέρχονταν από καπιταλιστικά συστήματα. Κάπως έτσι, μαζί και με άλλα καλά προέκυψε η πρώτη σοβιετική Leica το 1934 που ονομάστηκε FED.


Zorki I (αντίγραφο της Leica II) - Leica III

Πως όμως φτάσαμε στο 1934, ποιος την κατασκεύασε και γιατί ονομάστηκε FED?

Με τον εμφύλιο πόλεμο και όλη την αναταραχή που ακολούθησε την επανάσταση του 1917, η χώρα αντιμετώπιζε το πρόβλημα της ύπαρξης ενός πολύ μεγάλου αριθμού ορφανών που βρέθηκαν στο δρόμο ζητιανεύοντας και εγκληματώντας για να μπορέσουν να επιβιώσουν. Το θέμα δεν ήταν αμελητέο και έτσι αποφασίστηκε πως κάτι έπρεπε να γίνει. Για αυτό δημιουργήθηκαν διάφορα ιδρύματα με σκοπό την επανένταξη των παιδιών -τουλάχιστον των περισσότερο συνεργάσιμων, ενώ ενεργό ρόλο στο εγχείρημα αυτό έπαιξε και η μυστική σοβιετική αστυνομία που τότε ονομαζόταν Cheka. (μετά NKVD και τέλος KGB)

Το 1920 ο μεγάλος σοβιετικός παιδαγωγός Anton Makarenko, πιστεύοντας στην δημιουργικότητα του ατόμου οργάνωσε στην Ουκρανία το πρώτο ίδρυμα για ορφανά στο οποίο ήταν υπεύθυνος με τέτοιο τρόπο, ώστε εκτός από την κλασσική εκπαίδευση μεγάλη βάση δινόταν και στην ενασχόληση των παιδιών με πιο χειροπιαστά και παραγωγικά πράγματα που θα μπορούσαν να αναδείξουν και να αναπτύξουν τις παραγωγικές τους δεξιότητες. Όμως 7 χρόνια αργότερα αναγκάστηκε να το εγκαταλείψει ίσως γιατί η εκπαιδευτική επιτροπή δεν έβλεπε με πολύ καλό μάτι το είδος της κατά ένα τρόπο στρατιωτικής οργάνωσης που εφάρμοζε στο ίδρυμά του ο Makarenko.


Makarenko

Πριν παραιτηθεί όμως, είχε εξασφαλίσει πρόσκληση από την Ουκρανική αστυνομία για να οργανώσει το ορφανοτροφείο Dzerzhinsky που βρισκόταν υπό την εποπτεία της στα περίχωρα του Χαρκόβου. Το ίδρυμα αυτό πήρε το όνομά του από τον φοβερό και τρομερό Felix Edmundovich Dzerzhinsky, ιδρυτή της σοβιετικής μυστικής αστυνομίας, και εκεί ο Makarenko βρήκε την ευκαιρία κάτω από πολύ καλύτερες συνθήκες και με μεγαλύτερη υποστήριξη να εφαρμόσει όλα όσα είχε οραματιστεί και δοκιμάσει στην προηγούμενη θέση του.

Αρχικά οι εφαρμοσμένες ασχολίες ήταν κυρίως αγροτικές ενώ στη συνέχεια δημιουργήθηκαν διάφορα εργαστήρια στα οποία κατασκευάζονταν έπιπλα και άλλα αντικείμενα που σύντομα βρήκαν το δρόμο τους στην αγορά αποφέροντας έσοδα που μπορούσαν να επενδυθούν στην επέκταση και βελτίωση του ιδρύματος.


Felix Edmundovich Dzerzhinsky. Δεν θα ήθελα να γνωρίζει πως υπάρχω. Θεωρίες συνωμοσίας τον θέλουν νεκρό με δάκτυλο του Στάλιν αφού τον είχε υπηρετήσει προηγουμένως πιστά.

Η επόμενη κίνηση ήταν το ορφανοτροφείο να ξεκινήσει τη κατασκευή αντιγραμμένων αυστριακών και αμερικανικών ηλεκτρικών τρυπανιών το 1932 και σύντομα της σοβιετικής Leica.
Στο τέλος του χρόνου είχαν κατασκευαστεί μερικά πρωτότυπα αντίγραφα της Leica I, όμως εντωμεταξύ στο υπόλοιπο κόσμο είχε ήδη κυκλοφορήσει η Leica II με το ενσωματωμένο τηλέμετρο. Τελικά η κανονική παραγωγή στο Dzerzhinsky ξεκίνησε τον Ιανουάριο του 1934 με αντίγραφα της Leica II που ονομάστηκαν FED από τα αρχικά του ονόματος του Dzerzhinsky.
Στην αρχή υπήρξαν μερικά προβλήματα ποιότητας και φινιρίσματος τα οποία ξεπεράστηκαν και οι FED συνέχισαν να παράγονται μέχρι που ήρθε ο πόλεμος και το Χάρκοβο βρέθηκε στη μέση του χαμού να αλλάζει χέρια.

Μετά τον πόλεμο το ίδρυμα είχε σχεδόν σβήσει από τον χάρτη όμως δειλά δειλά η παραγωγή επανήλθε σε κάποιο μικρό βαθμό και στη συνέχεια υπήρξε μια συνεργασία με την μοσχοβίτικη KMZ από την οποία προέκυψαν οι Zorki. Για άγνωστους λόγους FED και Zorki Ι θα παράγονται ταυτόχρονα μέχρι το 1956 ώσπου στην συνέχεια οι δύο εταιρίες θα εξελίξουν νεότερα μοντέλα.


Από manual Zorki του 1955. Τότε ήταν που άλλαξαν οι ταχύτητες κλείστρου και το συγκεκριμένο manual ήταν της νέας έκδοσης, όμως επάνω κόλλησαν ένα χαρτί με τις παλιές ταχύτητες μάλλον γιατί συνόδευε τις τελευταίες Zorki της παλιάς σειράς που μάλλον είχαν ξεμείνει από manuals. Μου θύμισε Ed Wood με την εφημερίδα που πάνω της είχαν κολλήσει δακτυλογραφημένα αποκόμματα για τις ανάγκες της ταινίας (που δεν θυμάμαι ποια ήταν)

Η εγχειρισμένη Zorki που βλέπετε είναι από το 1955. Βρέθηκε με τηγανισμένες κουρτίνες και ήταν μια καλή ευκαιρία να ασχοληθώ για πρώτη φορά με ένα τέτοιο κλείστρο. Το 99.9% των κλείστρων οριζόντιας διαδρομής που κατασκευάστηκαν μετά την εμφάνιση της Leica αποτελούν αντιγραφή του κλείστρου της και αν έχεις δει ένα από κοντά είναι σαν να τα έχεις δει όλα.

Η συνολική φιλοσοφία κατασκευής της φωτογραφικής είναι πολύ απλή και δεν περιλαμβάνει πολύπλοκα, ακριβά και από εξωτικά υλικά εξαρτήματα. Για αυτόν ακριβώς το λόγο και ο Goro Yoshida, μπαμπάς της Kwanon -μετέπειτα Canon- βγήκε από τα ρούχα του όταν πριν τον πόλεμο άνοιξε μια Leica από περιέργεια. Αυτό που αντίκρισε ήταν απλά εξαρτήματα που μπορούσαν να κατασκευάσουν από φθηνά υλικά, ούτε διαμάντια ούτε τίποτα άλλο το εξαιρετικό. Γιατί λοιπόν όταν όλα αυτά συναρμολογηθούν να κοστίζουν τόσο πολύ? Σκέφτηκε ο κύριος Goro θυμωμένος...

Το στάδιο όπου πρέπει να συναρμολογηθεί το σώμα του κλείστρου με την υπόλοιπη φωτογραφική και να μπουν ταυτόχρονα στη σωστή θέση μερικοί άξονες και εξαρτήματα είναι αρκετά ευκολότερο από όσο μπορεί να φαίνεται. Το λέω αυτό γιατί δείχνει πως ανησυχεί αρκετούς. Το μοναδικό σημείο όμως που απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή είναι η τοποθέτηση των νέων κουρτινών με της κορδέλες και τα όλα τους στη ακριβή σχετική θέση μεταξύ τους και μεταξύ αυτών και των αξόνων.


Rodchenko - Lilya Brik (1924)

Αν υπάρχουν οι παλιές με προσεκτικό μέτρημα, σημάδεμα και λίγη υπομονή δεν θα υπάρξει πρόβλημα. Στην δική μου περίπτωση όμως κάποιος πολύ παλιά είχε προσπαθήσει να αλλάξει κουρτίνες και αυτό που κατάφερε ήταν να τοποθετήσει τις νέες σε άσχετα σημεία. Ξεκινώντας λοιπόν χωρίς καμιά σταθερή το μόνο που απέμεινε ήταν η μέθοδος της δοκιμής και του λάθους. Αυτό οδήγησε σε πάνω από 20 συναρμολογήσεις και αποσυναρμολογήσεις μέχρι να έρθουν τελικά τα πράγματα στη θέση τους

δεν πειράζει όμως, τώρα πια μπορώ να πω πως εμπέδωσα καλά το μάθημα και στο μέλλον θα μπορέσω αν μου τη δώσει ή χρειαστεί να σκαλίσω άνετα το κλείστρο κάποιας Leica, Nikon, Canon, Zenit κτλ...

Κάπου είχα δει ένα βιντεάκι όπου ο φίλος εκεί είχε μια σοβιετική φωτογραφική καμουφλαρισμένη σε Leica την οποία όμως θεωρούσε αυθεντική. Στα σχόλια έγραφε πως αυτή πραγματικά δουλεύει πολύ πιο ομαλά από την άλλη σοβιετική απομίμηση που έχειβ¦

Τελικά το μυαλό μπορεί να παίζει μεγάλα παιχνίδια και να μας κάνει να νομίζουμε να πιστεύουμε και να βλέπουμε πράγματα που δεν υπάρχουν.

Η δική μου εμπειρία στο θέμα είναι πως αν μιλάμε για μια Leica και ένα σοβιετικό αντίγραφο που και τα δύο βρίσκονται σε καλή κατάσταση οι διαφορές στο χειρισμό είναι αμελητέες.
Η διαφορά όμως στην ακρίβεια κατασκευής μπορεί να φανεί εσωτερικά, καθώς οι γερμανοί δεν άφησαν τίποτα στο περίπου ενώ οι σοβιετικοί φρόντιζαν να γεμίζουν τα κενά με ροδέλες και αποστάτες. Πάντως και οι δύο στο τέλος μια χαρά δουλεύουν.

Ο φακός της Zorki είναι ένας άλλος Tessar μονής επίστρωσης που όμως το εμπρός του στοιχείο στερείται οποιασδήποτε επίστρωσης! Όπως καταλαβαίνω η επίστρωση στο εμπρός στοιχείο είναι η λιγότερο σημαντική από όλες τις υπόλοιπες και έτσι οι σοβιετικοί είπαν να την προσπεράσουν προφανώς για να κόψουν δρόμο και να μειώσουν κάπως το κόστος.
Έμενα πάντως μου άρεσε πολύ. Παρακάτω ένα δείγμα με τον industar. Επίσης όλες οι φωτογραφίες στο βίντεο συναρμολόγησης είναι με αυτόν.

 

[Eagle 1]

Συνέχεια με την Η BILORA Bella 66-ΙΙb. Η συγκεκριμένη κατασκευάσθηκε το 1958, ωστόσο με μικροδιαφορές η παραγωγή της άρχισε το 1956 έως το 1960, ενώ το διάδοχο μοντέλο, η BILORA Bella 66-4C από το 1963 είχε σημαντικές αλλαγές σε σχήμα αλλά και πρόσθετες δυνατότητες (περισσότερα διαφράγματα κλπ.).

Η μηχανή είναι απλή ως προς τον τον χειρισμό της αλλά και ως προς τις δυνατότητες που προσφέρει στον ερασιτέχνη φωτογράφο. Διακρίνεται πάντως ως στιβαρή και ποιοτική μεταλλική (με μερική επένδυση) κατασκευή σαν την Bilora Bella παραπάνω, με τα ίδια ωραία χρώματα σε τόνους του γαλάζιου και του γκρί.

Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της είναι ότι στην ουσία πρόκειται για κάμερα-κουτί (Box) με μικρό όμως σχήμα, μια και για να τραβηχτεί φωτογραφία εκτείνονταν ο φακός της με σωλήνα (tubus), όχι όμως βιδωτά αλλά με έλξη (Βλ. φωτογραφίες). Χωρίς έκταση του σωλήνα δεν μπορεί να ληφθεί φωτογραφία, γεγονός που λειτουργούσε σαν ασφάλεια μια και προστατεύει από κατά λάθος φωτογράφιση.

Βασικά χαρακτηριστικά:

Φιλμ: ρολό 120 (6x9cm), έκθεση 6x6cm, 12 στάσεων.
Διάφραγμα: 8 και ενσωματωμένο κίτρινο φίλτρο για αντίθεση.
Ταχύτητα: 1/50, 1/100 και παρατεταμένη έκθεση (Time exposure) με επιλογέα πάνω στο φακό.
Φακός: Αchromat 1:8, εστίαση 1,5m - άπειρο.
Σκόπευτρo: Ενσωματωμένο στο πάνω μέρος.
Υποδοχή για φλάς: Ναι με συγχρονισμό στην ταχύτητα 1/50
Υποδοχή για τρίποδο: Ναι.

Η μηχανή είναι πλήρως λειτουργική.