Ίσως σε εκπλήξω Bambinella μου αλλά εγώ θα ψηφίσω τον "Σιωπηλό Μάρτυρα". Θεωρώ ότι είναι από τις ταινίες που έχει λίγο αδικηθεί ίσως διότι "στερείται” έντονης δράσης και εφέ σε σχέση με άλλα πολυθρύλητα έργα του, ίσως διότι το σενάριό του φαντάζει απλό. Η υπόθεση έχει ως εξής:
Ένας φωτορεπόρτερ (James Stewart) έχει ακινητοποιηθεί στο διαμέρισμά του στο Μανχάταν με το σπασμένο πόδι του στο γύψο. Για να περάσει την ώρα του ασχολείται με τα δρώμενα στην απέναντι πολυκατοικία. Παρατηρεί άλλοτε με κιάλια και άλλοτε με τηλεφακό, σε σημείο εθισμού τις ζωές των γειτόνων του και με όσα βλέπει σκιαγραφεί το πορτρέτο του καθενός. Φτάνει σε σημείο – θα μπορούσαμε να πούμε – να γίνουν οι ζωές των «απέναντι» σημαντικότερες από τη δική του μονότονη – λόγω της ακινησίας του – ζωή. Θεωρεί λοιπόν ότι έχει διαπραχθεί ένας φόνος και από απλός παρατηρητής / οφθαλμολάγνος αποφασίζει να αναλάβει δράση μέσω της αρραβωνιαστικιάς του (Grace Kelly) και τη σύμπραξη της νοσοκόμας που τον φροντίζει προκειμένου να εξιχνιάσει το έγκλημα.
Πολλές οι πτυχές στο χαρακτήρα του Stewart, απλά θεϊκή αλλά και υποταγμένη ως ερωτευμένη γυναίκα η Kelly, άκρως ενδιαφέροντες οι ρόλοι της νοσοκόμας, της μπαλαρίνας, του «δράστη», κ.ά. Δεν ξέρω αν είναι η ιδέα μου αλλά έχω την εντύπωση ότι η ταινία αυτή έχει ένα άρωμα μισογυνισμού να πω, μία απαξιωτική ματιά απέναντι στο γάμο (ιδίως μέσα από τους καβγάδες των απέναντι ή τη φυσική φθορά που φέρνει στους ανθρώπους το γήρας), τέλος πάντων ο Stewart σταδιακά απομακρύνεται τόσο από τη φίλη του όσο και από την πρόθεσή του να την παντρευτεί, εγκλωβισμένος στην επικίνδυνη πια συνήθειά του.
Παράλληλα μήπως τελικά ο «μετρ» έβλεπε πολύ μακριά;;; Αυτό το λέω διότι αρκετοί είναι αυτοί που υποστηρίζουν ότι στην ταινία αυτή σχολιάζει άμεσα την αδιακρισία και την οφθαλμολαγνεία, την παραβίαση της ιδιωτικότητας της ζωής των άλλων, τις συνέπειες αυτών αλλά και την τιμωρία που έρχεται. Στις μέρες μας με τα τέλεια μέσα παρακολούθησης (κάμερες παράνομες και μη, παρακολουθήσεις, ζωές ανθρώπων στο γυαλί, εντοπισμός προσώπων μέσω κινητών, κ.λπ). Ιδιωτική ζωή δεν υπάρχει τελικά στις μέρες μας;
Διαβάζω στο cine.gr ότι δύο χαρακτηριστικότερες περιπτώσεις εμέσου ριμέικ είναι το Διχασμένο Κορμί του BrianDePalma και το Υποψίες του D.J.Caruso. Επίσης και το Μυστηριώδεις Φόνοι στο Μανχάταν όπου ο WoodyAllen μπλέκει σε μια παρόμοια υπόθεση φόνου με το διπλανό του διαμέρισμα. Η επίδραση της ταινίας φαίνεται έστω και παραλλαγμένη στις ταινίες «Σιωπηλός Μάρτυρας», «Συνομιλία», «Blowup» και άλλες.
Αυτό που δεν ήξερα, το άντλησα ως πληροφορία (sevenfilms.blogspot.com) και σας το παραθέτω είναι το ακόλουθο:
Σιωπηλή μαρτυρία ενός μεγάλου έρωτα: Πώς ο Αλφρεντ Χίτσκοκ απαθανάτισε το μυστικό ειδύλλιο της Ινγκριντ Μπέργκμαν στην ταινία «Σιωπηλός μάρτυρας». Εκείνο που δεν ήταν γνωστό ως τώρα είναι ότι πίσω από το μυθικό αυτό κινηματογραφικό ζευγάρι (Στιούαρτ, Κέλι) κρύβεται η αληθινή ιστορία ενός άλλου ζευγαριού, επίσης μυθικού. Εκείνη ήταν η Ινγκριντ Μπέργκμαν, διάσημη σταρ του κινηματογράφου στο απόγειο της δόξας της. Εκείνος ήταν ο Ρόμπερτ Κάπα, διάσημος πολεμικός φωτογράφος που έχει τραβήξει μερικές από τις πιο γνωστές φωτογραφίες του Β' Παγκόσμιου Πολέμου. Η ιστορία τους υπήρξε θυελλώδης, γεμάτη ένταση και πάθος, αλλά μυστική. Από τους λίγους που τη γνώριζαν ήταν ο Αλφρεντ Χίτσκοκ, στενός φίλος της Μπέργκμαν. Σήμερα σε μια καινούρια βιογραφία της Ινγκριντ Μπέργκμαν, από τον Ντόναλντ Σπότο, που κυκλοφορεί με τον τίτλο «Notorious», μαθαίνουμε ότι ο Χίτσκοκ «απαθανάτισε» τον μεγάλο αυτό έρωτα χρησιμοποιώντας τους πρωταγωνιστές του ως πρότυπα για το ζευγάρι του «Σιωπηλού μάρτυρα».
Όπως και η Γ. Κέλι στην ταινία, η Ι. Μπέργκμαν ζητούσε από τον αγαπημένο της να αφήσει την πολεμική φωτογραφία και να πιάσει δουλειά σε κινηματογραφικό στούντιο. Όπως και για τον Στιούαρτ, η ιδέα του να εγκατασταθεί σε ένα μέρος και να φωτογραφίζει μοντέλα και σπίτια ήταν ανυπόφορη για τον Κάπα. Ο Στιούαρτ είναι εκνευρισμένος από το γεγονός ότι πρέπει να μείνει κλεισμένος στο σπίτι εξαιτίας του ποδιού του και οι καβγάδες του με την Κέλι αποτελούν το φόντο της ιδιαίτερα σύνθετης πλοκής της ταινίας.
Υ.Γ.
Αν δεν με απατά η μνήμη μου, ο Francois Truffaut είχε δηλώσει ότι «αν δεν υπήρχε ο Hitchcock δεν θα υπήρχε κινηματογράφος»