Όταν ξεκίνας να κάνεις μία ταινία βρίσκεις πρώτα ανάλογο πρωταγωνιστη! Να φέρνει και στο φυσικ και στον ψυχισμό του ηρωα. Ιδού πορτραίτο του λόρδου Βυρωνα, ο άνθρωπος ήταν Άγγλος, αριστοκρατης ρομαντικος ποιητης τι δουλειά έχει ένας ηθοποιός με καθαρά μεσογειακά χαρακτηριστικά; Επίσης έχω πάει πολλές φορές στο Μεσολλογγι πουθενά στην ταινία δεν το αναγνωρισα. Μάλλον το πας στο ασυνείδητο , συμβολικό στοιχείο και όχι στην καθαυτή ιστορική στιγμη
Λογικό να μην το αναγνωρίσεις. Το Επαναστατικό Μεσολόγγι καταστράφηκε ολοσχερώς από αμείλικτους δολοφόνους μισθοφόρους . Κάποιο πρόβλημα θα υπήρχε εαν η ταινία έδειχνε οικεία μέρη. Δεν πρόκειται για φιλμάκι του ΕΟΤ αλλά για την σκληρή, ωμή αλήθεια, κάτι που ο Κούνδουρος δεν κόλωσε να δείξει και στο "1922" , προς ενόχληση "πολλών και διαφόρων" που από τότε μεθόδευαν αφηγήματα "στριμώγματος στην προκυμαία". Επιπλέον : το Μεσολόγγι του Βύρωνα είναι το σκοτεινό Ηλύσιο Πεδίο μίας ελεγειακής αλληγορίας - το εικαστικό doppelganger των "φωτεινών" καρέ της ανεγκέφαλης επιφάνειας (ο...προαναφερθείς ΕΟΤ).
Ως προς το physique και ό,τι αυτό περικλείει. Τα πορτραίτα είναι απεικονίσεις - και όπως κάθε απεικόνιση βρίθουν υποκειμενισμών, της εξύψωσης του απεικονιζόμενου εάν είναι προϊόν παραγγελίας ή της άποψης του δημιουργού, εάν ήταν προϊόν ελεύθερης καλλιτεχνικής πράξης. Ας πούμε, σε μία πρόσφατη "απεικόνιση" μίας ταινίας για την Mary Shelley, τόσο ο Percy όσο και ο Byron παρουσιάζονται ως φαλλοκράτες, σφετεριστές κλπ. Ο Byron δε, κάτι σαν τον Harvey Weinstein της ρομαντικής προ-βικτωριανής εποχής. Λογικό - η ταινία "υποτάσσει" την ιστορική αλήθεια (ένας ζόρικος όρος έτσι και αλλιώς) στα γνωστά νεότευκτα "woke"/cancel culture ψυχωσικά σύνδρομα. Έτσι, κάποιος που θα "μορφωθει" για τον Byron από αυτήν την ταινία, θα δει έναν σάτυρο αμείλικτο τσαρλατάνο που χρησιμοποιούσε τις λέξεις σαν τις γυναίκες - με εξαπάτηση και δόλο.
Η απεικόνιση του Κούνδουρου δείχνει τον Byron να φτάνει στο Μεσολόγγι σωματικά και ψυχικά εξαντλημένο. Στην αρχή ψάχνει και αυτός τον "ήλιο". Διερωτάται: "Αυτή είναι η ηλιόλουστη Ελλάδα των παιδικών μου ονείρων;". Βαθμιαία, εξελικτικά, τελετουργικά, αντιλαμβάνεται την κατάσταση. Στην κομβική σκηνή στο τυπογραφείο, όπου τυπώνονταν οι μπροσούρες με τα επαναστατικά μηνύματα, ο Byron αναγνωρίζει τον χαρακτήρα της ελληνικής επανάστασης, και το διαχρονικό της μήνυμα. Η αφήγηση των επιστολών της (ετεροθαλούς) αδελφής του, (εν μέρει το σκάνδαλο εκείνο αποτέλεσε τον λόγο που έφυγε από το Λονδίνο), αποκαλύπτει την λατρεία του Byron για την Ελλάδα. Με φθόνο σχεδόν, η αδελφή του αδυνατεί να κατανοήσει αυτήν την μυστικιστική σχέση, ενός ρομαντικού αριστοκράτη ποιητή και bon viveur με έναν τόπο πνιγμένο στη βροχή και στις κακουχίες. Η αδελφή του "βλέπει" ακόμα τον Βύρωνα Άγγλο, στο Λονδίνο. Το στιγμιότυπο, ως στιγμή στο χρόνο, χάνεται και προσπερνάται από την εξελικτική δυναμή του χρόνου, που επιτρέπει μόνο στα διαχρονικά μοτίβα να επιβιώσουν και να επιβληθούν.
Αυτή λοιπόν η αντίληψη για τον "Άγγλο' Βύρωνα, όπως η αντίληψη για το "οικείο μας" Μεσολόγγι "as it stands", δεν είναι η "καθαυτή ιστορική στιγμή" αλλά το επιφανειακό της στιγμιότυπο. Αριάδνη, ο συμβολισμός εξαντλείται στο επιφανειακό και στο προφανές. Κάτω και πίσω και πέρα από αυτό, ενυπάρχει όχι το "ασυνείδητο" αλλά το απαύγασμα του αληθινού: η πεμπτουσία της ένοπλης επανάστασης ως Συμβάν που τέμνει και ταυτόχρονα εντάσσεται στο διαχρονικό ιστορικό πλαίσιο της
ύπαρξης αυτής, του αγώνα
για ύπαρξη - ένα έθνος ως ζωντανός δια-χρονικός οργανισμός που μάχεται
για να υπάρξει. Γιατί λοιπόν αναζητείς έναν Άγγλο, λονδρέζο ευπατρίδη ως physique σε αυτό το αφήγημα;
"-Πότε θα πεθάνω; ... Πες μου!
-Ποτέ"
Στο καλλιτεχνικό αφήγημα, η αλληγορία (άλλο πράγμα από τον συμβολισμό), υπηρετεί αυτό το απαύγασμα του αληθινού: αυτή ήταν η πολιτιστική ομορφιά και η διδακτική αξία του ομηρικού έπους, των τραγωδών, της αρχαίας γραμματείας. Υπό αυτήν την έννοια, ο πρωταγωνιστής σαφώς και επιλέχθηκε σωστά. Φιλέλληνας κατά την άφιξη του στο Μεσολόγγι, μέσα από την σπειροειδή ελεγειακή κατάβαση στη δόξα και στο θάνατο, ο Βύρωνας γίνεται Έλληνας. Και πεθαίνοντας ως τέτοιος, ζει για πάντα.