Τεχνητή νοημοσύνη: θα είναι κάποτε εφικτή;

[demis]

Μέσα στα επόμενα 30 χρόνια, χωρίς να το καταλάβουμε, θα πάψουμε να είμαστε τα ευφυέστερα όντα της Γης.

James Mclear

Οι φυσικοί εργάζονται σήμερα σε τεχνολογίες που θα χρησιμοποιηθούν στην "μετά πυριτίου" εποχή, η οποία θα κυριαρχήσει στον κόσμο των υπολογιστών από το 2020 και μετά, οπότε η υπολογιστική τους ισχύ θα έχει φτάσει στα όρια της εξέλιξης της, με βάση την υπάρχουσα τεχνολογία...

...Αν γεφυρωθούν όλα τα εμπόδια που υπάρχουν σήμερα, ίσως επιτευχθεί κάποιο είδος τεχνητής νοημοσύνης. Μπορεί τότε τα ρομπότ να χειρίζονται τη λογική και τα συναισθήματα του ανθρώπου και να περνούν με επιτυχία το τέστ Τούρινγκ*

Ο Στήβεν Σπίλμπεργκ διερεύνησε αυτό το θέμα στην ταινία Τεχνητή Νοημοσύνη, όπου παρουσιάζει το πρώτο αγόρι ρομπότ που μπορεί να εκφράσει συναισθήματα και επομένως είναι κατάλληλο για υιοθεσία από μια οικογένεια ανθρώπων.

Θα μπορούσαν, όμως, τα ρομπότ να αποδειχθούν επικίνδυνα;

O Άρθουρ Τ. Κλάρκ είχε γράψει:

Δεν αποκλείεται να μετατραπούμε σε κατοικίδια των υπολογιστών και να ζούμε σαν παραχαιδεμένα σκυλάκια του καναπέ. Ευελπιστώ, όμως, ότι θα κρατήσουμε υπό τον έλεγχο μας τη δυνατότητα να τους βγάζουμε από την πρίζα όταν το θελήσουμε...

* Ο Τούρινγκ είναι ο άνθρωπος που έθεσε γενικότερα τα θεμέλια της επανάστασης των υπολογιστών. Οραματίστηκε μια μηχανή (μηχανή Τούρινγκ), η οποία αποτελείται από τρία στοιχεία: μια κασέτα εισαγωγής δεδομένων, μια κασέτα εξαγωγής δεδομένων και έναν κεντρικό επεξεργαστή, ο οποίος μπορεί να εκτελεί ένα ακριβές σύνολο εντολών (όπως ο σημερινός Pentium). Σε αυτή τη βάση κατάφερε να κωδικοποιήσει τους νόμους των υπολογιστικών μηχανών και να καθορίσει με ακρίβεια την ανώτατη ισχύ και τους περιορισμούς τους. Σήμερα όλοι οι ψηφιακοί υπολογιστές υπακούουν στους αυστηρούς νόμους που διατύπωσε (επίσης, βοήθησε αποφασιστικά τους συμμάχους κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο να αποκωδικοποιήσουν τους μυστικούς κώδικες των Γερμανών. Αυτοκτόνησε καταναλώνοντας ένα μήλο ποτισμένο με υδροκυάνιο. Κάποιοι, μάλιστα, υποστηρίζουν ότι το σήμα της Apple -ένα φαγωμένο μήλο, αποτελεί έναν φόρο τιμής σε αυτόν).

[ame=http://www.youtube.com/watch?v=TUZMN566Opk&feature=related]YouTube - Metropolis (1926)

Το τέστ που φέρει το όνομα του προτείνει:

Τοποθετούμε έναν άνθρωπο και μια μηχανή σε δυο σφραγισμένους θαλάμους. Έτσι, έχουμε τη δυνατότητα να απευθύνουμε ερωτήσεις και προς τους δύο θαλάμους. Εάν δεν μπορούμε να αντιληφθούμε διαφορές ανάμεσα στις απαντησεις του ανθρώπου και της μηχανής, τότε η μηχανή έχει περάσει με επιτυχία το "Τέστ Τούρινγκ". Μέχρι τώρα κανένα υπολογιστικό πρόγραμμα δεν έχει καταφέρει να ξεγελάσει ανθρώπους, από τους οποίους ζητήθηκε να εντοπίσουν σε ποιόν θάλαμο βρίσκεται ο άνθρωπος και σε ποιόν η μηχανή...

Αποσπάσματα από το βιβλίο του Μίτσιο Κάκου, Η φυσική του ανέφικτου, Εκδόσεις Αβγό, 2008.

[ame=http://www.youtube.com/watch?v=n-XYuuhcXPQ]YouTube - Kraftwerk-Numbers/Computer world

 

[TallMan]

 

[Spartan_X]

Ναί, σίγουρα κάποτε θα γίνει. Θέμα χρόνου είναι. Το θέμα είναι αν θα επαληθευτεί ένα σενάριο τύπου Terminator... πράγμα που το θεωρώ απίθανο.

 

[vassilis]

Για οσους ενδιφεροντε για το Turing test:

http://www.loebner.net/Prizef/loebner-prize.html

Το τεστ γίνετε καθε χρονο σε στυλ διαγωνισμού για ... "εξυπνα προγραμματα", στην Αγγλια (που αλλού . Aν και του χρόνου θα γίνει στο California State University. Πάντως για όσους διερωτόντε κανένα προγραμμα μέχρι σήμερα δεν το έχει "περάσει". Αλλα υπάρχουν αρκετές καλές προσπάθειες.

Βασίλης

 

[Spartan_X]

Διαβάζοντας αυτή τη σελίδα πρόσεξα οτι δέν δίνουν .. ακόμα .. χρύσο μετάλιο, και κάτι γράφει απο κάτω οτι "at risk will be the silver medal". Τι σημαίνει άραγε αυτό ; Προφανώς οτι το χρύσο το φυλάνε για όποιον καταφέρει και φτιάξει τον πραγματικό... skynet ;

 

[vassilis]

Το χρυσο φυσικα ειναι για το προγραμμα που θα περασει το τεστ. Αλλα η επιτροπη δεν ... θρεφει πολλε ελπιδες για αυτο

Βασιλης

 

[nicksofar]

να ένα δωρεάν δείγμα για το που είμαστε http://www.zabaware.com/download.asp

 

[exetlaios]

Άν ποτέ φτάσουμε στο σημείο αυτό, ένα Voidt Kampf Test θα είναι παραπάνω από απαραίτητο.

Πάντα θα υπάρχει ένα "blush response" που θα ξεχωρίζει το αληθινό από το ψεύτικο.

 

[demis]

Οι απόψεις διίστανται. Οι επιστήμονες δεν το βάζουν κάτω (και έτσι πρέπει) και, ορισμένοι από αυτούς, είναι αρκετά αισιόδοξοι. Προσωπική γνώμη: θα αργήσουν πολύ να το πετύχουν. Τα ρομπότ που έχουν στείλει μέχρι σήμερα με τις διαστημικές αποστολές, για την εξερεύνηση πλανητών, δεν έχουν μεγαλύτερη ευφυία από αυτήν ενός εντόμου.

Γι' αυτό, όμως, υπάρχει η επιστημονική φαντασία. Για να μας φέρνει πιο "κοντά" στο μέλλον. Έστω και σε κάποια απίθανη εκδοχή του...

[ame=http://www.youtube.com/watch?v=eVuCPp0lFCo]YouTube - terminator 1 making of "very rare" 1/2

[ame=http://www.youtube.com/watch?v=pm6FRaFDpck&feature=related]YouTube - terminator 1 making of "very rare" 2/2

 

[audiodee]

Σήμερα τεχνολογικά συμβαίνουν πράγματα για τα οποία δεν είμαστε ενήμεροι και δεν θα πιστέψουμε αν δούμε.

Αλλά η μηχανή μπορεί να πλησιάσει τον άνθρωπο κατα πολύ, δεν θα τον φτάσει όμως ποτέ!

audiodee

​

 

[audiodee]

Σήμερα τεχνολογικά συμβαίνουν πράγματα για τα οποία δεν είμαστε ενήμεροι και δεν θα πιστέψουμε αν δούμε.

Αλλά η μηχανή μπορεί να πλησιάσει τον άνθρωπο κατα πολύ, δεν θα τον φτάσει όμως ποτέ!

​

audiodee

​

 

[vagosgta3]

Δεν ειμαστε και πολυ μακρια,εχουν αρχισει τα πειραματα και στα αυτοκινητα.

Golf GTI Robot

[ame=http://www.youtube.com/watch?v=zB9suyHrXxA]YouTube - Golf GTI Robot

και στην ρομποτικη δεν παμε πισω

Boston Dynamics BIGDOG Robot

[ame=http://www.youtube.com/watch?v=b2bExqhhWRI&feature=related]YouTube - Boston Dynamics BIGDOG Robot

 

[Maddog]

Και όμως, όσο εντυπωσιακά και αν είναι τα τελευταία video, δεν έχουν καμμία ιδιαίτερη σχέση με νοημοσύνη.

Αν πάρουμε πχ για παράδειγμα το αυτοκίνητο, πρέπει να είναι σε θέση να απαντήσει με ανθρώπινο τρόπο και σε ξαφνικά και τελείως απρόσμενα προβλήματα ή ακόμα και ηθικά διλήμματα. Ακολουθούν μερικά παραδείγματα για να το σκεφτείτε. Προτείνω να έχετε δει και το βίντεο του vagosgta3 για να καταλάβετε καλύτερα για τι μιλάω.

-Aν του βάλεις ένα μωρό στην τροχιά του, θα σταματήσει όπως πρέπει ή απλά θα συνεχίσει με την ωραία χαρτογραφημένη του διαδρομή, ακόμα και πάνω από το μωρό;

-Ωραία, έχει και ανιχνευτή πρόσθετων αντικειμένων και σταματάει όταν "δει" εμπόδιο. Αν του βάλεις ένα όρθιο χαρτόνι στην τροχιά του που μπορεί να το τρακάρει και να το πετάξει άνετα στην άκρη για να μην χαλάσει τον χρόνο στον γύρο του θα το κάνει ή απλά θα ανιχνεύσει ένα αντικείμενο και θα ακινητοποιηθεί ή θα χάσει χρόνο για να το παρακάμψει;

-Έστω ότι ο ανιχνευτής τελειοποιήθηκε λύνοντας τα παραπάνω προβλήματα και βγαίνει σε παραγωγή. Ξέρει να ξεχωρίζει και ζωντανά από άψυχα αντικείμενα και να υπολογίζει και σχετικά βάρη. Κινείται στο δρόμο και κάποιος "κακός" ρίχνει μπροστά του ένα μωρό σε απόσταση μικρότερη από την απόσταση φρεναρίσματος. Τα χωράφια αριστερά και δεξιά είναι σχετικά ομαλά. Ξέρει ήδη από τα τεστ ότι τα μωρά δεν τα πατάμε. Και ξέρει να ξεχωρίζει και τα μωρά από τα άψυχα εμπόδια. Ξέρει όμως και ότι μπορεί σε κάποιες περιπτώσεις να είναι προτιμότερο να "βγεις" από τον δρόμο, καθώς η υλική ζημιά που θα προκληθεί δεν είναι το ίδιο σημαντική;

-Θαυμάσια, το ξέρει και αυτό. Μετά τις απαραίτητες μικροεπισκευές, κινείται σε δρόμο με δύο λωρίδες και χωρίς δυνατότητες ασφαλούς εξόδου από αυτόν. Κάποιος κακός από την συμμορία με τα μωρά πετάει ένα στην μια λωρίδα. Κατά διαβολική σύμπτωση στην άλλη λωρίδα κυκλοφοράει ένας αδέσποτος σκύλος. Ξέρει να επιλέξει από ποιά λωρίδα να περάσει αναγκαστικά, αφού βλέπει και στις δύο ζωντανό ον;

Υπερβάλλω βέβαια σκόπιμα, αλλά σκεφτείτε το...

Και μην απαντήσει κανείς ότι για το 50% των υποτιθέμενα νοημόνων ανθρώπων η μόνη προγραμματισμένη αντίδραση σε ξαφνικό πρόβλημα είναι "αφήνουμε το τιμόνι και κλείνουμε τα μάτια". Γιατί ούτε αυτό θα σκεφτόταν να απαντήσει το τρέχον επίπεδο τεχνητής νοημοσύνης.

 

[ChrisTOS]

Asimov's 3 laws of robotics.

1. A robot may not injure a human being or, through inaction, allow a human being to come to harm.2. A robot must obey any orders given to it by human beings, except where such orders would conflict with the First Law.

3. A robot must protect its own existence as long as such protection does not conflict with the First or Second Law.

 

[demis]

Και όμως, όσο εντυπωσιακά και αν είναι τα τελευταία video, δεν έχουν καμμία ιδιαίτερη σχέση με νοημοσύνη.

:ccool:

Ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι, προς το παρόν, η τελειότερη (βιολογική) μηχανή του γνωστού κόσμου. Και θα σενεχίσει να είναι... εκτός συγκλονιστικού απροόπτου -καμιά φορά, όμως, συμβαίνουν και τέτοια!

 

[vagosgta3]

Maddog εχεις δικιο με αυτα που γραφεις,ειχα δει σε ενα ντοκιμαντερ για θεμα της ρομποτικης οτι ολη η ιδεα να φτιαξεις ενα αυτοκινητο που να κυκλοφορει μονο του ειναι να το φτασουν το υπολογιστη η το προγραμμα που θα εχει να αποφασιζει και να καταλαβει μονο του ποτε και που πρεπει να κανει το ελιγμο αναλογα το εμποδιο που θα συναντησει δινοντας αλλες της δυνατοτητες ελενχου με το περιβαλλον (μεσω αισθητηρες,GPS) στον υπολογιστη, και εξηγουσε οτι ετσι θα καταλαβουν ποτε θα μπορεσουν να φτασουν να πουν οτι βρηκαν κατα καποιο τροπο το πρωιμο σταδιο της τεχνητης νοημοσυνης, τωρα ειμαστε ακομα σε βρεφικο σταδιο θα περασουν πολλα χρονια για να μπορεσουμε να πουμε οτι φτασαμε στο σημειο οτι το αυτοκινητο θα εχει τεχνητή νοημοσύνη.

Stanford robot car "Junior" in action

[ame=http://www.youtube.com/watch?v=BSS0MZvoltw]YouTube - Stanford robot car "Junior" in action, DARPA Urban Challenge

Crusher (CMU's military Unmanned Ground Vehicle)

[ame=http://www.youtube.com/watch?v=8qDo6ehxKds&feature=related]YouTube - Crusher (CMU's military Unmanned Ground Vehicle)

 

[zoro]

Μόλις τώρα είδα αυτό το ενδιαφέρον θέμα (μπράβο demis), με το οποίο είχα ασχοληθεί στο παρελθόν, γράφοντας σχετικό άρθρο σε κάποιο τεχνολογικό έντυπο, με τίτλο «Ψηφιακοί αφέντες και αναλογικοί δούλοι, ή το αντίστροφο;».

Σε αυτό, έθετα την άποψη πως η «αναλογική» νοημοσύνη δεν μπορεί να αντικατασταθεί από την ψηφιακή, εκτός αν στο μέλλον υπάρξει η δυνατότητα μίας υβριδικής νοημοσύνης που να συνδυάζει τα πλεονεκτήματα της κάθε πλευράς. Αλλά και σε αυτή την περίπτωση, τον στρατηγικό ρόλο θα τον έχει ο «αναλογικός αφέντης».

Η διαφορά μεταξύ του αναλογικού και του ψηφιακού νοητικού μηχανισμού, είναι ότι στον πρώτο λαμβάνονται υπʼ όψιν οι μεταβολές του μεγέθους φυσικών ποσοτήτων, ή τουλάχιστον, η σύγκριση και σχετική διαφορά τους με τα «πρότυπα» που έχουν αποκτηθεί βάσει της ανάδρασής του με το περιβάλλον (καλύτερα γιά μενα, θα έλεγα με την «πραγματικότητα»). Ο ψηφιακός μηχανισμός, «αντιλαμβάνεται» αυτές τις ποσότητες με αναπαραστατικό τρόπο (εξομοίωση), τις εκφράζει με αριθμητικές τιμές, για να τις υπολογίσει και να εξάγει συμπεράσματα, τα οποία κατόπιν τα διαχειρίζεται βάσει του λογισμικού με το οποίο είναι εφοδιασμένος. Το «ατού» του ψηφιακού μηχανισμού είναι (και δεν χρειάζεται επεξήγηση γιʼ αυτό) η ταχύτητα επεξεργασίας των δεδομένων και των υπολογισμών που απαιτούνται γιά την «έξοδο» του ωφέλιμου αποτελέσματος, ενώ η αντίστοιχη νοητική επεξεργασία είναι αργή. Σε αυτήν, αναλώνεται χρόνος γιά να αποκτηθούν στοιχεία μάθησης με την βιολογική διαδικασία ενεργοποίησης και εξειδικευμένης διαδύνδεσης ομάδας νευροσυνάψεων. Πρόκειται ουσιαστικά γιά ηλεκτρο-χημική διαδικασία, και δυστυχώς απαιτείται χρόνος γιά αυτές τις χημικές αντιδράσεις. Πως τελικά, ο αναλογικός νους κερδίζει, εν μέρει τουλάχιστον, τον χαμένο χρόνο; Μέσω της διάκρισης εποπτικής κριτικής βάσει αποκλεισμού και της απόκτησης εμπειρίας, δηλ. ωφέλιμης δράσης, βάσει ανάδρασης (μπορούμε να το συζητήσουμε αργότερα).

Στο αυτόματο τετράποδο, οι σχεδιαστές του λογισμικου που ελέγχει τον βηματισμό του, τα έχουν καταφέρει αρκετά καλά, και τους θαυμάζω. Το τετράποδο διατηρεί την ικανότητα να βαδίζει ακόμη και σε διαφορετικά επίπεδα, αποθηκεύοντας τις στάσεις που το κρατούν σωστά, μέσα σε υπορουτίνες τύπου «if - then», τις οποίες ανάγει σε «ωφέλιμες» και κατόπιν τις χρησιμοποιεί. Αυτό είναι ένα καλό υποκατάστατο εμπειρίας, αλλά επʼ ουδενί λόγο δεν συνιστά νοητική γνώση. Γιατί;

Διότι ο ο ψηφιακός «νους» έχει εγγενώς παντελή έλλειψη γνωστικής ικανότητας! Η όποια προσομοίωση (ή αναπαράσταση) της νοητικής λειτουργίας του ψηφιακού νου (μηχανισμού, θα έλεγα καλύτερα), όσο πολύπλοκη και αν είναι, σε καμία περίπτωση δεν συνιστά νοητική λειτουργία, όπως τη βιώνει ο αναλογικός νους. Η διαδικασία της «νοητικής» λειτουργίας του ψηφιακού μηχανισμού, δεν έχει ίχνος κατανόησης, μάθησης, ή επινόησης, συνεπώς αποκλείεται η νοητική του ικανότητα. Αυτό που φαίνεται, βάσει του αποτελέσματος, είναι μία προσομοίωση (ή αναπαράσταση) μίας νοητικής διεργασίας. Ο ψηφιακός μηχανισμός, δεν μαθαίνει, απλά «αποστηθίζει», χωρίς ουσιαστική κριτική ή επινοητική δυνατότητα. Και αυτό που φαίνεται ως κρίση, είναι η επιλεκτική, πλαστή του ικανότητα, βάσει της ανάλογης υπορουτίνας στο λογισμικό του, κάτι που βέβαια, λείπει από έναν αναλογικό μηχανισμό.

Τι συνιστά γνώση;

Αν βρίσκετε το θέμα ενδιαφέρον, να το συζητήσουμε αναλύοντάς το...

 

[Amstrad1981]

Εγώ πιστεύω πως όσο εντυπωσιακά και να είναι ήδη τα τεχνολογικά επιτεύγματα (αυτά που γνωρίζουμε, αλλά και όσα μας κρύβουν), έχουμε πολύ δρόμο ακόμα για να κατασκευάσουμε κάτι που να μπορεί έστω να μιμηθεί τον βιολογικό ανθρώπινο εγκέφαλο. Πρώτα από όλα χρειάζεται να ανακαλύψουμε όλα τα μυστικά της πολύπλοκης λειτουργίας του. Αν κρίνουμε από τους ξεχωριστούς ανθρώπους που ανήκουν στις τέχνες, τις επιστήμες, αλλά και τους θρησκευόμενους (με την έννοια το πόσα μπορεί να κατορθώσει η ανθρώπινη θέληση), σίγουρα είναι ένας μακρύς και δυσανάλογος δρόμος, που ήδη λίγοι ακολουθούν και άλλοι τόσοι λίγοι τους καταλαβαίνουν. Ίσως φτάσουμε στο σημείο να κατασκευάσουμε κάτι που να μπορεί να μιμηθεί αλλά και όχι να έχει δική του βούληση. Όσον αφορά την περίπτωση του Skynet, το βρίσκω μάλλον απίθανο σενάριο, για το λόγο πως ο άνθρωπος έχει την τάση να αυτοκαταστρέφεται από κάποιο συμφέρον. Ποιος ο λόγος να αφήσει κάτι διαφορετικό από την ίδια του τη φύση να τον καταστρέψει; Είναι θέμα εγωισμού!

 

[Nemo]

Ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι, προς το παρόν, η τελειότερη (βιολογική) μηχανή του γνωστού κόσμου. Και θα σενεχίσει να είναι... εκτός συγκλονιστικού απροόπτου -καμιά φορά, όμως, συμβαίνουν και τέτοια!

 

[demis]

Σε ευχαριστώ zoro.

Kρίμα, βρε Nemo, το καημένο το ρομποτάκι. Και είναι τόσο συμπαθητικό.