Όταν η περιέργεια …δικαίωσε τη γάτα!
Σε συνέχεια των προηγούμενων λοιπόν φορτώθηκα το σιδερικό και βγήκα στα χωράφια να «κινηματογραφήσω» στο γάμο του καραγκιόζη με το υπόλοιπο του φιλμ που βρέθηκε μέσα στη μηχανή. Απώτερος σκοπός η πιθανή εμφάνιση έστω και μερικών διακριτών καρέ στο φιλμ με την βοήθεια του οικιακού χειροποίητου εμφανιστή ονόματι Caffenol που δεν έτυχε να χρησιμοποιήσω άλλη φορά.
Το Caffenol όπως επικράτησε να ονομάζεται αργότερα για ευνόητους λόγους, ανακαλύφθηκε το 1995 ύστερα από έρευνα του
Dr. Scott Williams στο ινστιτούτο τεχνολογίας του Rochester. Ο αλλιώτικος αυτός ασπρόμαυρος εμφανιστής απαιτεί για την παρασκευή του εξαιρετικά λίγα υλικά που είναι πολύ πιθανό ήδη να κυκλοφορούν εντός της οικίας μας.
Στην πιο απλή μορφή του το Caffenol αποτελείται μόνο από στιγμιαίο καφέ και σόδα πλυσίματος. Αυτή η τελευταία, τουλάχιστον στη χώρα μας έχει πολλά χρόνια να εμφανιστεί στα ράφια των σούπερ μάρκετ μια και οι νοικοκυρές και οι νοικοκύρηδες πια έχουν να διαλέξουν από μια πληθώρα ενισχυτικών πλυσίματος με περίεργα ονόματα και έτσι την έχουν ξεχάσει –αν την έχουν ακούσει κιόλας ποτέ οι νεότεροι.
Συνήθως στo Caffenol προστίθεται και βιταμίνη C η οποία επιταχύνει τη δράση του εμφανιστή και ίσως ανεβάζει το κοντράστ. Αφού όπως καταλαβαίνω το όλο θέμα είναι στις τανίνες του καφέ και τι συμβαίναι όταν βρεθούν μαζί με τη σόδα, από τότε κύλισε πολύ νερό στο αυλάκι και οικιακοί εμφανιστές έχουν παρασκευασθεί με ένα σωρό άλλα υλικά όπως κρασί, ουίσκι και ούτε θυμάμαι τι άλλο.
Ως θαυμαστής του απλούστερου δυνατού όταν «η δουλειά μπορεί να γίνει» αλλά και γιατί δεν μπορούσα να περιμένω να βρω βιταμίνη C, πήγα με τα βασικά.
Για την αρχική δοκιμή φόρτωσα ένα κανονικό φρέσκο FP4plus 135 φιλμ σε μια μηχανή και βγήκα έξω. Σωστή φωτομέτρηση κτλ για να υπάρχει κάποιο στάνταρ και πίσω για την εμφάνιση.
Ilford FP4 Plus 135mm
Η μίξη της σόδας με τον καφέ δεν αναδίδει ένα ακριβώς ευχάριστο άρωμα, αλλά τουλάχιστον δεν είναι έντονο. Για να σας βάλω λίγο στο κλίμα, φανταστείτε ένα σκουπιδοτενεκέ στο οποίο υπάρχουν και κάποια αποτσίγαρα μαζί με μια ανοιχτή κονσέρβα…
Χρειάζονται δοκιμές στους χρόνους, και ένα ληγμένο Delta 100 συμπεριφέρθηκε εντελώς διαφορετικά (ήθελε περισσότερο χρόνο), όμως για αρχή στους 27 βαθμούς χρησιμοποιήθηκαν 10γρ καφέ και 3γρ σόδα για την παρασκευή 500ml εμφανιστή.
Στη συνέχεια ακολούθησε ανάδευση για ένα λεπτό, 6 αναδεύεις στα 10 λεπτά, 3 αναδεύσεις στα 20 λεπτά, μία ανάδευση στα 30 λεπτά και τελικά άδειασμα του εμφανιστή στα 40 λεπτά. Στοπ με νερό και φιξάρισμα-πλύσιμο κανονικά.
Το αποτέλεσμα ήταν κάπως αδύναμο και κάπως χαμηλού κοντράστ που ήταν αναμενόμενο, όμως οι χρόνοι και οι αναδεύσεις μπορούν να αλλάξουν, και είχα μια καλή αρχή.
Ilford FP4 Plus 135mm
Αφού είδα πως το Caffenol λειτουργεί ικανοποιητικά έβαλα χύμα μέσα στο τανκ τμήματα από το φιλμ 16 χιλιοστών που είχα χρησιμοποιήσει ο ίδιος και άρχισα τις δοκιμές.
Πριν την εμφάνιση υπήρχε διάτρητη ένδειξη στο τέλος του φιλμ από την οποία είδα πως πρόκειται για ένα Kodachrome II. Λίγο ψάξιμο αποκαλύπτει πως ο συγκεκριμένος τύπος έγχρωμου φιλμ διαφανειών παραγόταν από το 1961 έως το 1974. Είχε ονομαστική ταχύτητα ως θετικό 25ASA, και είχε αντικαταστήσει το αρχικό Kodachrome με ταχύτητα 10ASA.
Συνήθως αγοραζόταν προπληρώνοντας την εμφάνιση και είχες το τελικό προϊόν στο σπίτι με κόστος 80-100 σημερινά δολάρια για μπομπίνα 100ποδών των 16 χιλιοστών, που στα 16fps αρκούσαν για περίπου 4 λεπτά προβολής.
Να εμφανισθεί ως αρνητικό δεν είναι απίθανο, καθώς κατά βάση το Kodachrome ήταν ένα ασπρόμαυρο φιλμ, στο οποίο οι «χρωστικές» έμπαιναν στην περίπλοκη διαδικασία της εμφάνισής του και ενεργούσαν σε 3 διαφορετικά ασπρόμαυρα layer.
Τα κινηματογραφικά φιλμ επίσης έχουν μια επίστρωση που αποτρέπει το φως να περάσει μέσα από την βάση τους πριν την εμφάνισή τους. Αυτή απομακρύνεται συνήθως στο ενδιάμεσο στάδιο της μετατροπής του αρχικού αρνητικού που προκύπτει από την πρώτη εμφάνιση στο εργαστήριο, στο τελικό θετικό.
Αυτό το layer στα Kodachrome ευτυχώς βρισκόταν στην εξωτερική πλευρά της βάσης και μπορεί να αφαιρεθεί μηχανικά (ότι μείνει μετά το φιξάρισμα και το πλύσιμο είναι αρκετά μαλακό και απομακρύνεται με πλύσιμο κάτω από τρεχούμενο νερό με το χέρι η κάποιο πανάκι) . Σε άλλα φιλμ βρίσκεται ανάμεσα στη βάση και τη φωτοευαίσθητη επίστρωση και πρέπει να αφαιρεθεί χημικά. Αν η προστατευτική επίστρωση παραμείνει θα προκύψει μόνο ένα άχρηστο μαύρο φιλμ…
…όχι πως στην καλύτερη περίπτωση εμφάνισης ως ασπρόμαυρου αρνητικού ενός τέτοιου φιλμ δεν θα προκύψει ένα πολύ σκούρο σχεδόν μαύρο αποτέλεσμα, όμως πια είναι δυνατό να σκαναριστεί ή να φωτογραφηθεί ψηφιακά και κατόπιν να επεξεργαστεί αποδίδοντας τουλάχιστον κάτι.
Ακριβώς τα παραπάνω έκανα και εγώ, και μετά από μία ώρα στο τανκ με Caffenol και μερικές αναδεύσεις ανά 15 λεπτά επιτέλους εμφανίστηκε κάτι!
16mm Kodachrome
Δεν είναι κόκκος αυτά φυσικά, αλλά το φωτοευαίσθητο υλικό που...ράγισε.
Και όχι μόνο αυτό. Στην άκρη του φιλμ επίσης εμφανίστηκαν γράμματα και κωδικοί αποτελούμενοι από διάφορα κυκλάκια και τριγωνάκια. Ευτυχώς η Kodak κυκλοφορεί ένα κατάστιχο που μας ενημερώνει για όλες τις πληροφορίες που παρέχουν αυτοί οι κωδικοί.
Έτσι από εκεί έμαθα πως το φιλμ κατασκευάστηκε το 1963 στο Αγγλία. Χμχμ…
Δοκιμή στη δοκιμή έφτασα και στο φιλμ που φαινόταν να έχει εκφωτησθεί σε παρελθόντα χρόνο. Και ακόμη ένα θαύμα εγένετο!
Κάτι μορφές να παίζουν σε κάποιο κήπο φάνηκαν, και στο μεγαλύτερο τμήμα του φιλμ εμφανιζόταν ένα μικρό κοριτσάκι! Εδώ να θυμίσω πως οι αγγλίδα πωλήτρια ανέφερε πως θυμόταν τον παππού της να χρησιμοποιεί την μηχανή λήψης. Το φιλμ κατασκευάστηκε το 1963 και είναι πολύ πιθανό να χρησιμοποιήθηκε φρέσκο αν και όχι απαραίτητα.
...